Ένα λαμπερό πρωινό του Ιουλίου το 1874 η 12χρονη Λίλι βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού της στο Κάνσας. Ενώ έπαιζε ξαφνικά οι ακτίνες του ήλιου άρχισαν να στερεύουν από φως και ο ουρανός σκοτείνιασε. Η Λίλι σήκωσε το βλέμμα της ψηλά και πριν ακόμα καταλάβει αν αυτό που έβλεπε ήταν σύννεφο, άκουσε έναν έντονο, συρτό ήχο που δεν κατάφερε να αναγνωρίσει. Μέσα σε λίγα λεπτά ένα γκριζοπράσινο νέφος κάλυψε την περιοχή και ο θόρυβος από αυτό που νόμιζε ότι ήταν χαλάζι κυριάρχησε με την ίδια να κοιτάζει δεξιά και αριστερά προσπαθώντας να ακολουθήσει τα χτυπήματα που άκουγε στη στέγη του σπιτιού της, στο φράχτη, τα δέντρα… Ένα παιδί από το διπλανό σπίτι που είχε βγει για να γεμίσει με νερό από το πηγάδι έναν κουβά άρχισε να φωνάζει: «Είναι εδώ! Ο ουρανός είναι γεμάτος». Όλοι στις κομητείες του Κάνσας έντρομοι επιχειρούσαν να απομακρύνουν τον ιπτάμενο εχθρό που δεν ήταν άλλος από ακρίδες.
Η εισβολή ακρίδων του 1874 ήταν η σοβαρότερη που καταγράφηκε στις ΗΠΑ και τον Καναδά, αφού οι ορδές των εντόμων κάλυψαν περίπου 5.200.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, προκαλώντας ζημιές εκατομμυρίων δολαρίων. Τα σμήνη ήταν τόσο πυκνά που μπορούσαν να «σβήσουν» τον ήλιο ακόμα και για έξι ώρες. Οι ντόπιοι προσπάθησαν με πολλούς τρόπους να τις καταπολεμήσουν, ακόμα και καταναλώνοντάς τις. Ωστόσο, οι ακρίδες σάρωσαν τα πάντα στο πέρασμά τους από ολόκληρες σοδειές, μέχρι φύλλα, το μαλλί από τα πρόβατα, ακόμα και τα δερμάτινα γκέμια των αλόγων και τη μπογιά από τις άμαξες.
Οι επιστήμονες φοβούνται ότι μία ανάλογη εικόνα μπορεί να επαναληφθεί αφού η υπερθέρμανση του πλανήτη δυσκολεύει την αντιμετώπιση και τον έλεγχο των εντόμων αυτών. Επιπλέον, οι ισχυρότεροι άνεμοι και οι έντονες βροχοπτώσεις -που αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή- ευνοούν τον συγχρονισμό των σμηνών, με τους ειδικούς να εκφράζουν ανησυχία για την επισιτιστική ασφάλεια ολόκληρων χωρών.
Αυτό προκύπτει από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science Advances και η οποία διερευνά την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη συλλογική συμπεριφορά των ακρίδων εξετάζοντας δεδομένα των τελευταίων 35 ετών (1985-2020).
Ένα σμήνος με περίπου 80 εκατ. ακρίδες μπορεί να κατασπαράξει μέσα σε μόνο μία ημέρα καλλιέργειες η έκταση των οποίων θα μπορούσε να θρέψει 35.000 ανθρώπους!
Σύμφωνα με την έρευνα το μέγεθος των σμηνών είναι στενά συνδεδεμένο με την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, τη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις, την υγρασία του εδάφους και τον άνεμο.
Η ταυτόχρονη εμφάνιση τέτοιων γεγονότων ενισχύει περαιτέρω τον κίνδυνο ιδιαίτερα επιζήμιων επιδρομών ακρίδων.
Ανάμεσα στις χώρες που κινδυνεύουν να πληγούν από τη γκριζοπράσινη λαίλαπα είναι όσες βρίσκονται στη βορειοδυτική Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Ινδία και το Πακιστάν, οι οποίες αναμένεται να διατρέξουν κίνδυνο την περίοδο 2065-2100, ακόμη και αν οι μελλοντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μειωθούν σημαντικά.
Την ίδια στιγμή, η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα ευνοήσει την εξάπλωση των ακρίδων ακόμα και στην Κεντρική και Δυτική Ασία σε ποσοστό της τάξης του 13-25% εφόσον εξακολουθούν να καταγράφονται εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα προερχόμενες από καύση ορυκτών.
Αναλυτικότερα η περιοχή την περίοδο 1985-2002 είχε πληγεί μόνο κατά το 9,4%, αλλά την περίοδο 2003-2020 το ποσοστό αυξήθηκε φτάνοντας το 14,7% σημειώνοντας άνοδο άνω του 35%.
Ο προβληματισμός των ειδικών αφορά στο ότι πολυπληθή σμήνη ακρίδων μπορούν να εισβάλλουν ταυτόχρονα σε χώρες όπως η Υεμένη, η Σομαλία, η Αιθιοπία και η Ινδία, με καταστροφικές επιπτώσεις για τις καλλιέργειες.
Ο κρίσιμος ρόλος των βροχοπτώσεων επιβεβαιώνεται στην πρόσφατη (2019-2020) οξεία επιδρομή ακρίδων που εκδηλώθηκε κοντά στο Κέρας της Αφρικής, όπου μια σειρά κυκλώνων έφερε στην περιοχή ισχυρές βροχοπτώσεις διευκολύνοντας τα «ταξίδια» των εντόμων.
Ένας άλλος κρίσιμος παράγοντας που επηρεάζει την επώαση των αυγών και το ρυθμό ανάπτυξής τους είναι η θερμοκρασία όπως αποδεικνύεται από πειράματα που πραγματοποιήθηκαν και παρατηρήσεις. Η θερμοκρασία, μάλιστα, καθορίζει και τη δυνατότητα μαζικής αναχώρησης των σμηνών αφού οι ακρίδες χρειάζονται ευνοϊκές συνθήκες για να λειτουργήσουν οι μύες πτήσης και να πετάξουν.
Τα τελευταία χρόνια βέβαια οι κυβερνήσεις ενισχύουν τα μέτρα για τη διαχείριση του προβλήματος με πρακτικές που έχουν πενταπλασιαστεί σε σχέση με το παρελθόν όπως ψεκασμοί φυτοφαρμάκων. Παρ’όλα αυτά, ορισμένες χώρες αδυνατούν να εφαρμόσουν τέτοιες στρατηγικές ελέγχου εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας στην Ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Στην Υεμένη για παράδειγμα δεν είναι εφικτές οι παρεμβάσεις για τον έλεγχο των σμηνών ιδίως για περιοχές που πλήττονται περισσότερο με την εμφάνιση των ακρίδων να υπολογίζεται σε 6 έως 14 φορές υψηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας.
Επιπλέον, οι ερευνητές εκτιμούν ότι χώρες που δεν γειτνιάζουν όπως η Ινδία και το Μαρόκο, η Ινδία και η Αλγερία, η Ινδία και το Σουδάν, το Πακιστάν και το Μαρόκο, το Πακιστάν και η Αλγερία και το Πακιστάν και η Σαουδική Αραβία, είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονες εισβολές ακρίδων.
Photo: Wikipedia/ Jonathan Hornung
Διαβάστε ακόμη
Απόβαση ελληνικών επιχειρήσεων στην Ινδία – Ποια deals αναμένεται να κλειστούν (πίνακας)
ΤΑΙΠΕΔ: Εξόρμηση στην Ινδία με αιχμή επενδύσεις σε υποδομές – logistics
ΔΕΗ: Ενεργειακή ασπίδα για την Κρήτη και τα υπόλοιπα νησιά για να μην «σβήσουν» τα φώτα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ