Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος δεν είναι απλώς μια οικολογική υπόθεση, αλλά μια πράξη που συνδέεται άμεσα με την καθημερινή ζωή, την υγεία, τον τουρισμό και την οικονομία. Η Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA) συντονίζει κάθε χρόνο στη χώρα μας την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών, η οποία γιορτάζεται το τρίτο Σάββατο του Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που γεννήθηκε πριν από δεκαετίες και σήμερα έχει εξελιχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα εθελοντικά περιβαλλοντικά κινήματα παγκοσμίως.

Η συγκεκριμένη δράση δεν περιορίζεται σε έναν απλό καθαρισμό ακτών. Είναι μια αφορμή για να μετρηθεί το επίπεδο ευαισθητοποίησης όλων μας απέναντι στις ακτές και στις θάλασσες που χρησιμοποιούμε για αναψυχή και τουρισμό. Ταυτόχρονα, αποτελεί έναν καθρέφτη της κοινωνικής μας υπευθυνότητας απέναντι στις επόμενες γενιές.

Ένα παγκόσμιο κίνημα

Στην Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού των Ακτών συμμετέχουν κάθε χρόνο εκατοντάδες οργανώσεις και χιλιάδες πολίτες από περίπου 80 χώρες του κόσμου. Από μαθητές σχολείων και πανεπιστημιακές κοινότητες, μέχρι περιβαλλοντικές οργανώσεις, δήμους, επιχειρήσεις και απλούς πολίτες, όλοι ενώνουν τις δυνάμεις τους για να περιορίσουν το πρόβλημα των απορριμμάτων που καταλήγουν στις θάλασσες.

Στην Ελλάδα, η HELMEPA εδώ και περισσότερα από 40 χρόνια αποτελεί τον βασικό πυλώνα της πρωτοβουλίας, φέρνοντας μαζί θεσμούς, εταιρείες, αλλά και χιλιάδες εθελοντές. Το μήνυμα είναι σαφές: οι ακτές είναι κοινός μας πλούτος και οφείλουμε να τις προστατεύουμε.

Το αποτύπωμα των απορριμμάτων

Κάθε χρόνο, συλλέγονται χιλιάδες τόνοι πλαστικών, μετάλλων και άλλων απορριμμάτων από τις ακτές. Σύμφωνα με στοιχεία της HELMEPA, τα πιο συνηθισμένα ευρήματα είναι πλαστικά μπουκάλια, καλαμάκια, σακούλες και αποτσίγαρα. Τα μικροπλαστικά αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους, αφού εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα και επηρεάζουν όχι μόνο τη θαλάσσια ζωή αλλά και τον άνθρωπο.

Η εικόνα των γεμάτων ακτών με σκουπίδια δεν είναι απλώς αντιαισθητική. Έχει άμεσες συνέπειες στην οικονομία, αφού μειώνει την ελκυστικότητα των τουριστικών προορισμών. Σύμφωνα με έρευνες, οι τουρίστες είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για να επισκεφθούν καθαρές ακτές και, αντίστροφα, αποφεύγουν παραθαλάσσιες περιοχές που έχουν πρόβλημα ρύπανσης.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης και της κοινωνικής συμμετοχής

Η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών είναι πάνω από όλα ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Διδάσκει τους μαθητές την αξία της περιβαλλοντικής προστασίας και υπενθυμίζει στους ενήλικες την ευθύνη τους. Η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών είναι καθοριστική, καθώς οι κάτοικοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματα της κάθε περιοχής και μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη λύση τους.

Παράλληλα, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αγκαλιάζουν την πρωτοβουλία, είτε μέσω της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης είτε μέσω προγραμμάτων ανακύκλωσης και μείωσης πλαστικού. Η σύνδεση του περιβάλλοντος με την επιχειρηματικότητα αναδεικνύει έναν νέο δρόμο βιώσιμης ανάπτυξης.

Οικονομικές διαστάσεις της ρύπανσης και των καθαρών ακτών

Το οικονομικό σκέλος της προστασίας των ακτών είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Η Ελλάδα, ως μια χώρα που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό, έχει πολλά να χάσει από τη θαλάσσια ρύπανση. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές μελέτες, το κόστος καθαρισμού των ακτών από τα απορρίμματα ανέρχεται σε περισσότερα από €11 δισ. ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ για την Ευρώπη μόνο ξεπερνά τα €600 εκατ. τον χρόνο.

Η τουριστική οικονομία επηρεάζεται άμεσα: έρευνες δείχνουν ότι μια παραλία με ορατά απορρίμματα μπορεί να χάσει έως και το 40% των επισκεπτών της, οδηγώντας σε απώλεια εσόδων για ξενοδοχεία, εστιατόρια και τοπικές επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα, όπου ο τουρισμός συμβάλλει περίπου στο 30% του ΑΕΠ, οι καθαρές ακτές δεν αποτελούν πολυτέλεια αλλά στρατηγική προτεραιότητα.

Η ανακύκλωση και η πρόληψη ρύπανσης, από την άλλη, δημιουργούν νέες ευκαιρίες στην κυκλική οικονομία. Η μετατροπή των απορριμμάτων σε πρώτη ύλη και η ανάπτυξη τεχνολογιών επεξεργασίας πλαστικών και μικροπλαστικών μπορεί να οδηγήσει σε νέες επενδύσεις, αλλά και σε χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών είναι, λοιπόν, κάτι πολύ περισσότερο από μια εθελοντική δράση. Είναι ένας θεσμός που συνδέει το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία, υπενθυμίζοντας ότι η βιωσιμότητα είναι ο μόνος δρόμος για το μέλλον.

Διαβάστε ακόμη 

Η Ελλάδα «αντέχει» και τα spread μειώνονται με παροχές, ανάπτυξη και πλεονάσματα

Nestlé: Πώς η μεγαλύτερη εταιρεία τροφίμων του κόσμου έφτασε σε αδιέξοδο

EΦΚΑ – Dashboard του Πολίτη: Oλα τα ένσημα, εκκαθαριστικά και πιστοποιητικά με ένα κλικ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα