Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης το γιγαντιαίου προγράμματος παρεμβάσεων σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια, περιγράφει η έκθεση της Κομισιόν που συνοδεύει την έγκριση του σχεδίου ανάκαμψης. Πρόκειται για έργα που υπολογίζεται να απορροφήσουν κονδύλια συνολικού ύψους 1,7 δις, τα οποία μαζί με την μόχλευση ιδιωτικών πόρων προβλέπεται να φτάσουν τα 5 δισ. ευρώ.
Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, το ΥΠΕΝ θα παρουσιάσει τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, τα οποία θα υλοποιηθούν με προγράμματα ανακαίνισης κατοικιών, στα πρότυπα του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» σε δύο φάσεις και θα έχουν ολοκληρωθεί εντός του β΄εξαμήνου του 2022.
Με κοινή υπουργική απόφαση θα καθοριστούν ο μηχανισμός υλοποίησης, η διαδικασία επιλογής για την επίτευξη του καθορισμένου στόχου εξοικονόμησης, ο μηχανισμός πιστοποίησης της πραγματικής εξοικονόμησης και το χρονοδιάγραμμα.
205.000 κατοικίες στο Εξοικονομώ έως το 2025
Με βάση το σχεδιασμό έως τα τέλη του 2023 οι παρεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης που θα πραγματοποιηθούν σε 8.000 κατοικίες θα ισοδυναμούν με μείωση κατά 30.000 τόνων ισοδύναμου πετρελαίου και θα αποφέρουν εξοικονόμηση ενέργειας κατά μέσο όρο τουλάχιστον 30 %.
Ένα χρόνο αργότερο (4ο τρίμηνο 2024) ο αριθμός των ανακαινίσεων θα καλύψει 50.000 κατοικίες, οι οποίες θα ισοδυναμούν με μείωση της ενέργειας κατά 125 χιλ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου. Αντίστοιχα για το 2025 το σχέδιο προβλέπει παρεμβάσεις σε 155.000 κατοικίες από τις οποίες οι 50.000 θα αφορούν ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά και 105.000 υπόλοιπα κτίρια κατοικιών.
Στον ιδιωτικό τομέα προβλέπεται έγκριση αιτήσεων για έργα ενεργειακής απόδοσης από το ΥΠΕΝ σε 9.700 φορείς το β΄τρίμηνο και αντίστοιχα ο ίδιος αριθμός για το δ΄τρίμηνο του 2023. Για τα δημόσιο τομέα η έγκριση αιτήσεων σε 210 κτίρια για το 2023 και άλλα 210 για το 2025.
Οι δράσεις περιλαμβάνουν ανακαινίσεις με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, τη βελτίωση της ψηφιοποίησης της τελικής κατανάλωσης μέσω συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης αλλά και την προώθηση της ανάπτυξης υποδομών ηλεκτροκίνησης, όπως σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα).
Ενεργειακή φτώχεια
Σε ότι αφορά τα κονδύλια για την ενεργειακή φτώχεια προορίζονται αποκλειστικά για κατοικίες και θα συνδεθούν και με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την κατάρτιση αντίστοιχου σχεδίου δράσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2019 περίπου το 18 % του συνολικού πληθυσμού αδυνατούσε να θερμάνει την οικία του, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην κατηγορία του οικονομικά ευάλωτου πληθυσμού ήταν περίπου 34 %.
Το σχέδιο δράσης θα εγκριθεί με υπουργική απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία θα περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες μέτρων πολιτικής. Πρώτον, τα μέτρα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης. Δεύτερον, τα μέτρα για τη βραχυπρόθεσμη προστασία των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών, τα οποία περιλαμβάνουν και τον καθορισμό των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, μέσω συγκεκριμένων ποσοτικών κριτηρίων και ειδική διαδικασία παρακολούθησης και αξιολόγησης της εξέλιξης της ενεργειακής φτώχειας, σύμφωνα με τον μηχανισμό που προτείνεται στο σχέδιο δράσης και σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ. Τρίτον, μέτρα χρηματοδότησης με την θέσπιση μηχανισμών χρηματοδότησης για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών και άλλων κοινωνικών ομάδων με συγκεκριμένα πρότυπα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρεμβάσεις σε αστικές –παράκτιες περιοχές
Ο έτερος άξονας του σχεδιασμού περιλαμβάνει παρεμβάσεις με στόχο την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της σε 16 αστικές και παράκτιες περιοχές, όπως προστασία των αστικών περιοχών μεγάλης σημασίας και προώθηση της κλιματικής ουδετερότητας των πόλεων αλλά και την ανάπλαση της πρώην βιομηχανικής ζώνης Βοτανικού/Ελαιώνα στην καρδιά της Αθήνας.
Η έκθεση αναφέρεται και στην αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου που παρουσίασε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός ώστε να καταστεί προσβάσιμο για ποδηλάτες και πεζούς κατά μήκος της ακτής της Αθηναϊκής Ριβιέρας (από το ΣΕΦ έως το Σούνιο) αλλά και άλλες στρατηγικές παρεμβάσεις που επιλέγονται μέσω ανοικτής πρόσκλησης προς τους δήμους για την υποβολή προτάσεων.
Στήριξη σε ελληνικές επιχειρήσεις
Για τη χρηματοδοτική στήριξη ιδιωτικών εταιρειών και τις ενεργειακές παρεμβάσεις προβλέπονται δύο υποπρογράμματα. Το ένα είναι στον τριτογενή και τον δευτερογενή τομέα για μεσαίες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και το δεύτερο για την εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού σε πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Πρόκειται για ένα μέτρο που θα συμβάλλει στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και των διαδικασιών τους σύμφωνα με τους στόχους που καθορίζονται στο ΕΣΕΚ και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το μέτρο συμμορφώνεται με τα κριτήρια επιλεξιμότητας αποκλείονται δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα, με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) αλλά και δραστηριότητες που σχετίζονται με χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, αποτεφρωτήρες και μονάδες μηχανικής–βιολογικής επεξεργασίας αλλά και διάθεσης αποβλήτων. Η υλοποίηση της επένδυσης προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Έργα στο δημόσιο τομέα
Τέλος για την ενεργειακή αναβάθμιση του δημόσιου τομέα προβλέπεται ανακαίνιση κτιρίων με σκοπό την αύξηση της ενεργειακής τους απόδοσης, μέσω της συμμετοχής εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ΕΕΥ). Η επένδυση περιλαμβάνει επίσης την ενεργειακή αναβάθμιση των υποδομών οδικού φωτισμού με ημερομηνία ολοκλήρωσης έως το Δεκέμβριο του 2025.