Στις όχθες του Αμαζονίου, μια ομάδα επιστημόνων δίνει μάχη με τον χρόνο για να σώσει τα εμβληματικά ροζ δελφίνια. Εξετάσεις αίματος και ιστών αποκαλύπτουν επικίνδυνα επίπεδα υδραργύρου, σε ποσοστά έως και 30 φορές υψηλότερα από το ασφαλές όριο, αποτέλεσμα της παράνομης εξόρυξης χρυσού που καταστρέφει τον πνεύμονα του πλανήτη.

Με δίχτυα και προσεκτικούς χειρισμούς, βιολόγοι και κτηνίατροι καταφέρνουν να αιχμαλωτίσουν προσωρινά τα δελφίνια για ελέγχους υγείας. Ο θαλάσσιος βιολόγος Φερνάντο Τρουχίγιο, επικεφαλής της επιχείρησης και διευθυντής του Ιδρύματος Omacha, εξηγεί: «Παίρνουμε αίμα και ιστούς για να αξιολογήσουμε την παρουσία υδραργύρου. Ουσιαστικά τα δελφίνια λειτουργούν σαν δείκτες για την υγεία του ίδιου του ποταμού».

Οι έρευνες καταγράφουν ήδη μείωση 52% στους πληθυσμούς των ροζ δελφινιών και 34% στα γκρι, με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) να τα έχει κατατάξει από το 2018 ως απειλούμενα με εξαφάνιση.

Sylvain Cordier / Biosphoto / Biosphoto via AFP

Η αλυσίδα ρύπανσης

Η βασική πηγή ρύπανσης είναι η παράνομη εξόρυξη χρυσού, που χρησιμοποιεί τον υδράργυρο για τον διαχωρισμό του πολύτιμου μετάλλου. Τα κατάλοιπα διοχετεύονται στα ποτάμια, περνούν στα ψάρια και από εκεί σε δελφίνια και ανθρώπους.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο υδράργυρος προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο, τα νεφρά και το ανοσοποιητικό, με τις έγκυες γυναίκες και τα παιδιά να είναι οι πιο ευάλωτοι. Στις περιοχές του Αμαζονίου, εξετάσεις σε ιθαγενείς κοινότητες δείχνουν επίπεδα πολύ πάνω από το όριο ασφαλείας — σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και 22 χιλιοστόγραμμα ανά κιλό.

Ορατός κίνδυνος για ανθρώπους και φύση

Ο ίδιος ο Τρουχίγιο, μετά από δεκαετίες έρευνας και διατροφής βασισμένης σε ψάρια του ποταμού, βρέθηκε με επίπεδα υδραργύρου 36 φορές πάνω από το επιτρεπτό όριο. Με ιατρική παρακολούθηση τα επίπεδα μειώθηκαν, ωστόσο ο ίδιος προειδοποιεί: «Ο υδράργυρος είναι αόρατος εχθρός μέχρι να συσσωρευθεί αρκετά. Μετά αρχίζει να καταστρέφει το νευρικό σύστημα».

Παράλληλα, οι πληθυσμοί των δελφινιών πιέζονται από υπεραλίευση, τυχαία παγίδευση σε δίχτυα, αυξημένη ναυσιπλοΐα, απώλεια οικοτόπων και ξηρασίες που επιδεινώνει η κλιματική αλλαγή.

Η Κολομβία απαγόρευσε τη χρήση υδραργύρου στην εξόρυξη από το 2018 και έχει κυρώσει τη Σύμβαση της Μιναμάτα, ενώ και άλλες χώρες του Αμαζονίου, όπως η Βραζιλία και το Περού, έχουν ξεκινήσει ελέγχους και κατασχέσεις φορτίων. Ωστόσο, η παράνομη εξόρυξη συνεχίζεται με ένταση, τροφοδοτούμενη από τις υψηλές διεθνείς τιμές του χρυσού.

«Είμαστε ένα βήμα πριν γίνουν τα ροζ δελφίνια κρίσιμα απειλούμενα και μετά να εξαφανιστούν», προειδοποιεί ο Τρουχίγιο.

Διαβάστε ακόμη

Πιερρακάκης: Το χρέος πέφτει κάτω από το 140% του ΑΕΠ – Η Ελλάδα αλλάζει σελίδα

Τα παλιά κινητά επιστρέφουν: Γιατί περισσότεροι αποφεύγουν τα smartphones

OPEC+: Κοντά σε νέα μικρή αύξηση παραγωγής τον Νοέμβριο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα