Σήμερα ανοίγει στις Βρυξέλλες το επόμενο κεφάλαιο της συζήτησης για το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας. Το πακέτο μέτρων με «οδηγό» το ιταλικό μοντέλο κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο περιθώριο του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, όπου στο τραπέζι μπαίνουν ταυτόχρονα οι αποφάσεις για τα δίκτυα, την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και –για πρώτη φορά τόσο καθαρά– η ενεργειακή ασφάλεια, με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Mark Rutte.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να κλείσει ένα ανοιχτό μέτωπο για τη βιομηχανία, που σέρνεται για περισσότερο από τρεις μήνες εντατικών διεργασιών σε μια περίοδο όπου το κόστος του ρεύματος πιέζει την ανταγωνιστικότητα, ενώ οι ευρωπαϊκές ισορροπίες για την ενέργεια επανακαθορίζονται. Το αν και πότε θα υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις για το πακέτο στήριξης παραμένει ανοιχτό, καθώς –όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας– θα πρέπει πρώτα να προηγηθεί η απαραίτητη συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα προσέρχεται στις Βρυξέλλες με δύο παράλληλες επιδιώξεις: αφενός να προχωρήσει το πακέτο στήριξης για το βιομηχανικό ρεύμα, αφετέρου να τοποθετηθεί στις ευρωπαϊκές αποφάσεις για τα δίκτυα και την ενεργειακή ασφάλεια. Τα δύο ζητήματα δεν είναι ανεξάρτητα, καθώς η ανθεκτικότητα των υποδομών και η επάρκεια των διασυνδέσεων επηρεάζουν άμεσα το κόστος της ενέργειας και, κατ’ επέκταση, την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.
Η ρύθμιση
Το πακέτο μέτρων για τη βιομηχανία ξεκίνησε ως πρόταση του ΣΕΒ, ωστόσο στην τελική του μορφή φέρει σαφείς προσαρμογές στα δεδομένα της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού και στα στενά δημοσιονομικά περιθώρια.
Στον πυρήνα του μηχανισμού, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες που θα ενταχθούν θα εξασφαλίζουν σταθερή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στα 55 ευρώ/MWh, αλλά μόνο για περίπου το 30% της ετήσιας κατανάλωσής τους και για χρονικό ορίζοντα τριών ετών. Η απόσταση από την αρχική πρόταση του ΣΕΒ –που προέβλεπε κάλυψη του συνόλου της κατανάλωσης– αποτυπώνει το εύρος της κυβερνητικής «προσαρμογής».
Η διαφορά μεταξύ της σταθερής τιμής και της μέσης χονδρεμπορικής θα καλύπτεται από μηχανισμό επιδότησης, με τις ωφελούμενες επιχειρήσεις να επιστρέφουν το όφελος σε βάθος περίπου 20 ετών, μέσω της παραγωγής ενέργειας από νέα φωτοβολταϊκά πάρκα που θα αναπτύξουν. Παράλληλα, φαίνεται να ενσωματώνεται στην ρύθμιση και η ενίσχυση της αντιστάθμισης του κόστους CO₂, με αύξηση του ποσοστού των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων ρύπων που κατευθύνονται στη βιομηχανία, πέραν του σημερινού 20%. Το συνολικό κόστος των μέτρων εκτιμάται στα 150 εκατ. ευρώ.
Το σχήμα στοχεύει αποκλειστικά στη βιομηχανία με υψηλή ενεργειακή ένταση, αφήνοντας εκτός μεγάλες εμπορικές αλυσίδες και σούπερ μάρκετ, επιλογή που υπογραμμίζει τον περιορισμένο αλλά σαφή χαρακτήρα της παρέμβασης.
Η χρονική συγκυρία, ωστόσο, παραμένει κρίσιμη. Την ώρα που η Ελλάδα διαμορφώνει έναν σχετικά συγκρατημένο μηχανισμό στήριξης, άλλες ευρωπαϊκές χώρες κινούνται ήδη επιθετικά. Η Γερμανία έχει ανακοινώσει ανώτατο όριο τιμών για τη βαριά βιομηχανία περίπου στα 5 λεπτά/kWh για την περίοδο 2026-2028, ενώ η Γαλλία προχωρά σε δραστική μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο ηλεκτρικό ρεύμα, με σημαντικό δημοσιονομικό κόστος.
Δίκτυα, χρηματοδότηση και ενεργειακή ασφάλεια
Την ίδια στιγμή, η συζήτηση για το κόστος της ενέργειας «κουμπώνει» με μια ευρύτερη ευρωπαϊκή ατζέντα που αφορά τα δίκτυα και την ασφάλεια. Στο ίδιο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας σήμερα 15 Δεκεμβρίου αναμένεται να υπάρξει μερική συμφωνία («μερική γενική προσέγγιση») για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility) για την περίοδο 2028-2034, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2027.
Ο μηχανισμός αποτελεί βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο για επενδύσεις σε διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και ψηφιακών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Ιδιαίτερη σημασία αποκτά και το πακέτο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα Δίκτυα (Grids Package), που παρουσιάστηκε στις 10 Δεκεμβρίου. Στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των ενεργειακών υποδομών, ώστε να στηριχθεί ο ταχύς εξηλεκτρισμός της οικονομίας και να διασφαλιστεί πρόσβαση σε προσιτή, ασφαλή και καθαρή ενέργεια για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ζήτημα που είχε ανοίξει στις αρχές του έτους στις Βρυξέλλες και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην ίδια συνεδρίαση οι Υπουργοί Ενέργειας θα ανταλλάξουν απόψεις με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, για τη σχέση ενέργειας και ασφάλειας. Η τρωτότητα των ενεργειακών υποδομών και η ανάγκη στενότερης διασύνδεσης της ενεργειακής με την αμυντική πολιτική αναδεικνύονται πλέον σε κρίσιμο παράγοντα που επηρεάζει άμεσα και το κόστος της ενέργειας, καθώς οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι ενσωματώνονται στις τιμές.
Σήμερα είναι επίσης προγραμματισμένη και η πρώτη συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ με τον νέο Κύπριο υπουργό Ενέργειας Μιχάλη Δαμιανό μετά την προ ημερών αιφνιδιαστική αντικατάσταση του Γιώργου Παπαναστασίου από τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη.
Επιπλέον 800 εκατ. στον προϋπολογισμό του ΥΠΕΝ
Το δημοσιονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται οι παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ αποτύπωσε ο κ. Παπασταύρου και από το βήμα της Βουλής. Κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού του 2026, ενημέρωσε ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέρχεται σε 3,133 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 792 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2025. Όπως υπογράμμισε, «ο φετινός Προϋπολογισμός επιβεβαιώνει την ανοδική πορεία της χώρας μας και είναι εφαλτήριο για ένα νέο κεφάλαιο οικονομικής προόδου, ενεργειακής αυτονομίας και γεωπολιτικής ισχύος».
Διαβάστε ακόμη
Κυβέρνηση: Η δέσμη μέτρων 350 εκατ. ευρώ που βάζει στο τραπέζι με τους αγρότες
Αγροτικά μπλόκα: Κοινοποιήθηκαν τα αιτήματα, νέα κλιμάκωση – Ποια σημεία παραμένουν αποκλεισμένα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.