Τα μικροπλαστικά δεν είναι πια μόνο ένα αόρατο αποτύπωμα στον πλανήτη — εξελίσσονται σε έναν από τους πιο ύπουλους «συνεργούς» της κλιματικής κρίσης.
Νέα ανάλυση διεθνούς επιστημονικής ομάδας αποκαλύπτει ότι όσο ο πλανήτης θερμαίνεται και τα ακραία καιρικά φαινόμενα πολλαπλασιάζονται, τα μικροπλαστικά μεταμορφώνονται: γίνονται πιο κινητικά, πιο ανθεκτικά και πολύ πιο επικίνδυνα για οικοσυστήματα και ανθρώπους.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Science, δείχνει ότι η σχέση μεταξύ πλαστικών και κλίματος είναι διπλή. Δεν είναι μόνο ότι τα πλαστικά παράγονται από ορυκτά καύσιμα και συνδέονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου· είναι ότι η ίδια η κλιματική αλλαγή επιταχύνει τη ρύπανση από μικροπλαστικά, πολλαπλασιάζοντας τις επιπτώσεις της.
Πώς η κλιματική αλλαγή «οπλίζει» τα μικροπλαστικά
Θερμότερος πλανήτης, γρηγορότερη αποσύνθεση
Τα αυξανόμενα επίπεδα θερμοκρασίας, υγρασίας και υπεριώδους ακτινοβολίας κάνουν τα πλαστικά να διασπώνται πιο γρήγορα σε μικροσκοπικά θραύσματα.
Η μελέτη καταγράφει ότι μια άνοδος 10°C κατά τη διάρκεια καύσωνα διπλασιάζει τον ρυθμό διάσπασης των πλαστικών.
Καταιγίδες, πλημμύρες και ισχυροί άνεμοι διασπείρουν ρύπους
Ακραία φαινόμενα — τυφώνες, πλημμύρες, θύελλες — επιταχύνουν τον κατακερματισμό των πλαστικών και τα μεταφέρουν σε νέες περιοχές.
Έρευνα στο Χονγκ Κονγκ έδειξε ότι οι τυφώνες αύξησαν τη συγκέντρωση μικροπλαστικών στις παραλίες σχεδόν 40 φορές.
«Πλαστικά πετρώματα»: μια νέα και ανησυχητική παρενέργεια
Οι πλημμύρες μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία πλαστικολίθων, δηλαδή πετρωμάτων που ενσωματώνουν πλαστικό μέσα στη δομή τους. Αυτές οι «ενώσεις» αποτελούν εστίες παραγωγής μικροπλαστικών.
Πυρκαγιές που απελευθερώνουν τοξικά νέφη
Οι δασικές και αστικές πυρκαγιές — όλο και συχνότερες λόγω ξηρασίας — καίνε κτίρια και οχήματα, απελευθερώνοντας μικροπλαστικά και εξαιρετικά επικίνδυνες ενώσεις στην ατμόσφαιρα.
Θάλασσες που λιώνουν και απελευθερώνουν εγκλωβισμένα σωματίδια
Ο θαλάσσιος πάγος παγιδεύει μικροπλαστικά. Με το λιώσιμο, μετατρέπεται από «φράγμα» σε πηγή ρύπανσης.
Τα μικροπλαστικά λειτουργούν ως «Δούρειοι Ίπποι», μεταφέροντας:
- φυτοφάρμακα,
- χημικές ουσίες που δεν αποδομούνται εύκολα,
- τοξικά πρόσθετα του ίδιου του πλαστικού.
Οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν την ικανότητά τους να απορροφούν και να απελευθερώνουν επικίνδυνες ουσίες.
Πλήγμα στη θαλάσσια ζωή και στην τροφική αλυσίδα
Θαλάσσια είδη όπως κοράλλια, μύδια, ψάρια και αχινοί εμφανίζουν μειωμένη αντοχή σε:
- αυξημένες θερμοκρασίες,
- οξίνιση των ωκεανών,
- τοξικό φορτίο μικροπλαστικών.
Τα μύδια, για παράδειγμα, συσσωρεύουν μικροπλαστικά και τα μεταφέρουν σε μεγαλύτερους θηρευτές, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν πως οι όρκες μπορεί να είναι από τα πρώτα θύματα της «σιωπηλής κρίσης».
Οι λύσεις που προτείνονται περιλαμβάνουν:
- μείωση παραγωγής πλαστικού,
- ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση,
- σχεδιασμό νέων μη τοξικών υλικών,
- κατάργηση των περιττών πλαστικών μιας χρήσης.
Η μεγαλύτερη ελπίδα, όμως, είναι μια παγκόσμια δεσμευτική συμφωνία για τα πλαστικά, η οποία ακόμη δεν έχει επιτευχθεί λόγω πολιτικών αντιθέσεων.
Η παραγωγή πλαστικών έχει αυξηθεί 200 φορές από το 1950 και συνεχίζεται, καθώς οι πετρελαϊκές εταιρείες επενδύουν περισσότερο στα πλαστικά καθώς ο κόσμος στρέφεται στις καθαρές μορφές ενέργειας.
«Χρειάζεται δράση τώρα», προειδοποιεί η Στέφανι Ράιτ από το Imperial College London.
Η ανθρώπινη κατανάλωση, σημειώνουν ειδικοί, είναι η κοινή ρίζα τόσο της κλιματικής κρίσης όσο και της ρύπανσης από πλαστικά.
Διαβάστε ακόμη
Intralot: Ποια θα είναι η επίπτωση από το φορο – χαράτσι στη Μ. Βρετανία
To σαφάρι του βασιλικού καβουριού: Η εμπειρία της περιπέτειας στον αρκτικό κύκλο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.