Ένα βήμα πιο κοντά έρχεται η υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Η λεγόμενη «μεγάλη διασύνδεση», την οποία «τρέχει» η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ Αριάδνη Interconnection, εξασφάλισε την έγκριση Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΤΕΠΕΜ) για την εγκατάσταση μονάδων Διαχείρισης ΑΕΚΚ και μονάδας παραγωγής σκυροδέματος, στους δύο Σταθμούς Μετατροπής.
Το project προϋπολογισμού 1 δις ευρώ προβλέπει δύο Σταθμούς Μετατροπής στη Δαμάστα και τον Ασπρόπυργο. Ο καθένας θα έχει συνολική ονομαστική ισχύ 1000 MW (2 x 500 MW) και τάση έως 500 kV, με συμμετρική διπολική λειτουργία.
Συγκεκριμένα, με απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής (Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδόθηκε χθες 23 Μαρτίου, δόθηκε το «πράσινο φως» για την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), καθώς και προσωρινής μονάδας παραγωγής σκυροδέματος, που θα εξυπηρετήσουν τις ανάγκες κατασκευής του Σταθμού Μετατροπής στη Δαμάστα Ηρακλείου, η οποία θα αναπτυχθεί σε εκτός σχεδίου έκταση 150 στρεμμάτων.
Η μονάδα περιλαμβάνει την χωροθέτηση ενός συγκροτήματος σπαστήρα-τριβείου και κόσκινου αδρανών υλικών, καθώς και την εγκατάσταση προσωρινής μονάδας παραγωγής σκυροδέματος. Οι υποδομές αυτές θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την κατασκευή του Σταθμού Μ Δαμάστας. Η διάρκεια εγκατάστασης και λειτουργίας των μηχανημάτων επεξεργασίας και ανακύκλωσης υλικών, εκτιμάται σε 5 μήνες, ενώ η συνολική ποσότητα υλικών προς διαχείριση υπολογίζεται ότι θα ανέρχεται σε 323.000 m3 . Η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας παραγωγής σκυροδέματος εκτιμάται σε 14 μήνες.
Αντίστοιχα, για τον Σταθμό Μετατροπής στην Αττική, που θα αναπτυχθεί στον Ασπρόπυργο δίπλα στο ΚΥΤ Κουμουνδούρου, και σε έκταση 72 στρεμμάτων, η σχετική απόφαση προβλέπει την χωροθέτηση ενός συγκροτήματος σπαστήρα-τριβείου και κόσκινου αδρανών υλικών. Η διάρκεια λειτουργίας των μηχανημάτων επεξεργασίας και ανακύκλωσης υλικών, εκτιμάται σε 6 μήνες, ενώ η συνολική ποσότητα υλικών προς διαχείριση εκτιμήθηκε ότι θα ανέρχεται σε 30.000 m3.
Με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023
Το μεγάλο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής εισήλθε σε τροχιά υλοποίησης με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός του 2023, μετά την υπογραφή των συμβάσεων ανάμεσα στην Αριάδνη Interconnection και τους αναδόχους των εργολαβιών, που έγινε τον περασμένο Ιούνιο.
Πρόκειται για ένα έργο εθνικής σημασίας καθώς, πέραν των αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών οφελών, θα άρει οριστικά τον ενεργειακό αποκλεισμό της Κρήτης, οδηγώντας σε μείωση κατά 400 εκατ. ευρώ ετησίως των χρεώσεων ΥΚΩ, που σημαίνει ότι θα αποσβεστεί σε περίοδο μόλις 2,5 ετών. Παράλληλα, θα επιτρέψει την αξιοποίηση του μεγάλου δυναμικού ΑΠΕ του νησιού, με την εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 2.500 MW.
Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με μελέτη της Περιφέρειας Κρήτης, με την ηλέκτριση της διασύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου, -έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, αλλά υπάρχουν καθυστερήσεις στην εναέρια γραμμή υψηλής τάσης τις οποίες διερευνά η ΡΑΕ-, οι ρύποι CO2 της Μεγαλονήσου θα περιοριστούν κατά 60% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα.
Οι ανάδοχοι και η χρηματοδότηση του έργου
Η διασύνδεση Κρήτης-Αττικής περιλαμβάνει βασικά δύο καλώδια υπερυψηλής τάσης 500 kV καθώς και δύο Σταθμούς Μετατροπής. Ανάδοχοι για την προμήθεια και εγκατάσταση των καλωδιακών τμημάτων, των σταθμών ηλεκτροδίων και των οπτικών ινών, τελικού προϋπολογισμού 615 εκατ. ευρώ, έχουν αναδειχθεί η ιταλική Prysmian, η γαλλική Nexans και η κοινοπραξία της Ελληνικά Καλώδια με τη σουηδική ΝΚΤ. Τους δύο Σταθμούς Μετατροπής και έναν Υποσταθμό (μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση δύο), τελικού προϋπολογισμού 370 εκατ. ευρώ, έχει αναλάβει η κοινοπραξία Siemens-ΤΕΡΝΑ.
Παράλληλα, έχουν ολοκληρωθεί διάφορες προπαρασκευαστικές εργασίες όπως βυθομετρική αποτύπωση των ζωνών ενδιαφέροντος, γεωφυσική έρευνα της υποδομής του πυθμένα, υποβρύχια επιθεώρηση του άξονα του καλωδίου κ.α.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση του project, αυτή πραγματοποιείται μέσω τραπεζικού δανεισμού, ιδίων κεφαλαίων (200 εκατ. ευρώ) και κοινοτικών πόρων. Στο πλαίσιο αυτό, αρχές Μαρτίου ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε δανειακή σύμβαση ύψους 200 εκατ. ευρώ, με δυνατότητα επέκτασης κατά 100 εκατ. ευρώ, με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ είχε προηγηθεί αντίστοιχη συμφωνία για 200 εκατ. ευρώ με τη Eurobank. Ταυτόχρονα, όμως, τα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων βρίσκονται και στις προτεραιότητες του ενεργειακού σκέλους που προτείνεται για το Ταμείο Ανάκαμψης, με το συγκεκριμένο project να διεκδικεί χρηματοδότηση ύψους 400 εκατ. ευρώ.