Από τις δροσερές, ήπιες πλαγιές του Μπορντό έως τα πυκνά, υγρά δάση κακάο της Δυτικής Αφρικής και τις τροπικές καλλιέργειες καφέ, τρία από τα πιο αγαπημένα «πολυτελή» προϊόντα παγκοσμίως δείχνουν να εισέρχονται σε μια ζώνη αυξημένης αβεβαιότητας. Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη, ακόμα και αν επιχειρηθεί μια κλιματική παρέμβαση μεγάλης κλίμακας, το κρασί, ο καφές και η σοκολάτα δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα συνεχίσουν να καλλιεργούνται με τις ίδιες προϋποθέσεις στο μέλλον.

Οι ερευνητές εξέτασαν την τεχνική Stratospheric Aerosol Injection (SAI), δηλαδή την απελευθέρωση μικροσκοπικών αντανακλαστικών σωματιδίων στη στρατόσφαιρα ώστε να μειωθεί το επίπεδο θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης. Η τεχνική αυτή δοκιμάστηκε μέσα από κλιματικά μοντέλα σε 18 βασικές παραγωγικές ζώνες σε Δυτική Ευρώπη, Νότια Αμερική και Δυτική Αφρική, όπου παράγονται κρασί, καφές και κακάο.

Τα αποτελέσματα, ωστόσο, δεν ήταν ενθαρρυντικά. Μόνο 6 από τις 18 περιοχές εμφάνισαν ξεκάθαρη και σταθερή βελτίωση στις συνθήκες καλλιέργειας υπό το σενάριο της SAI. Η απλή μείωση της θερμοκρασίας δεν αρκεί όταν ο παράγοντας της υγρασίας, οι μεταβολές στις βροχοπτώσεις, οι πλημμύρες και η ευαλωτότητα σε ασθένειες δημιουργούν πολύ μεγαλύτερη αβεβαιότητα.

Για το κρασί, οι αμπελώνες εξαρτώνται από ένα σύνολο ισορροπημένων παραμέτρων: θερμοκρασία, ποσότητα βροχής, υγρασία, καθώς και ρυθμό ωρίμανσης των σταφυλιών. Η αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων μπορεί να καταστήσει την παραγωγή απρόβλεπτη και να μεταβάλει τις χρονικές περιόδους συγκομιδής.

Ο καφές, ανάλογα με την ποικιλία, απαιτεί νυχτερινές θερμοκρασίες που πέφτουν ελαφρά και ημερήσιες θερμοκρασίες που ανεβαίνουν σταθερά. Όταν αυτός ο λεπτός ρυθμός μεταβληθεί, η παραγωγικότητα και η ποιότητα υποχωρούν αισθητά.

Το κακάο, αν και γενικά πιο ανθεκτικό, παρουσιάζει ιδιαίτερη ευαισθησία στην υγρασία και στα παθογόνα, τα οποία τείνουν να εξαπλώνονται σε συνθήκες κλιματικής αστάθειας.

Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής πίεσης δεν μπορεί να περιοριστεί σε τεχνολογικές παρεμβάσεις. Απαιτείται παράλληλα στρατηγική προσαρμογή στην καλλιεργητική πρακτική: από την ανάπτυξη νέων ποικιλιών ανθεκτικών στις μεταβολές, μέχρι καλύτερη διαχείριση νερού και υγρασίας, καθώς και ενισχυμένη συνεργασία ανάμεσα σε παραγωγούς, ερευνητές και διεθνείς οργανισμούς.

Με απλά λόγια, δεν αρκεί να «ρίξουμε» τη θερμοκρασία του πλανήτη. Πρέπει να μετασχηματίσουμε την ίδια τη γεωργική διαδικασία, να εκπαιδεύσουμε παραγωγούς και να στηρίξουμε νέες πρακτικές προσαρμοσμένης καλλιέργειας.

Και στην Ελλάδα;

Η χώρα μας δεν βρίσκεται στον πυρήνα των ευάλωτων περιοχών καφέ και κακάο. Ωστόσο, η ελληνική αμπελουργία, η οποία στηρίζεται σε υψηλής ποιότητας ΠΟΠ και ΠΓΕ ποικιλίες, ήδη επηρεάζεται από θερμότερες περιόδους, ασταθείς βροχοπτώσεις και μεταβαλλόμενες ημερομηνίες συγκομιδής.

Η μετάβαση σε πιο ανθεκτικές τεχνικές, η επιλογή ποικιλιών προσαρμοσμένων στο νέο κλίμα και η επένδυση σε αμπελουργικά εργαλεία που μειώνουν τον κλιματικό κίνδυνο θα είναι κρίσιμες για την επόμενη δεκαετία.

Το τελικό μήνυμα

Το ποτήρι κρασί στο τραπέζι, το φλιτζάνι καφέ το πρωί και η σοκολάτα στο τέλος της ημέρας δεν είναι δεδομένα που μπορούμε να θεωρούμε αυτονόητα στο μέλλον. Η κλιματική κρίση δεν περιορίζεται στις μεγάλες και δραματικές εικόνες, αλλά αγγίζει και τις καθημερινές απολαύσεις που διαμορφώνουν τον τρόπο ζωής μας.

Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, χωρίς συνολική διαχείριση υγρασίας, βροχοπτώσεων και ασθενειών, «ο καφές, η σοκολάτα και το κρασί μπορεί να βρεθούν σε αβέβαιη θέση στο ράφι του μέλλοντος».

Διαβάστε ακόμη

El Petrol: Στην Coral πέρασαν οι εγκαταστάσεις της στο Πέραμα (pics)

«Μπαράζ» νέων επενδύσεων από τους ελληνικούς ομίλους πληροφορικής (pics)

Moody’s: Η Ελλάδα ανάμεσα στις λίγες χώρες που μειώνουν το χρέος το 2026 (διαγράμματα)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα