H Κοινότητα Ευρωπαϊκών Εταιρειών Σιδηροδρόμων και Υποδομών (Community of European Railway and Infrastructure Companies, CER) εργάζεται πάνω στο σχέδιο διασύνδεσης των ευρωπαϊκών πρωτευουσών με τρένα υψηλής ταχύτητας εδώ και πέντε χρόνια.

Το σχέδιο για το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Σιδηροδρόμων Υψηλής Ταχύτητας (The European High-Speed Rail Network) αρχικά αντιμετωπίστηκε με μεγάλη επιφυλακτικότητα, ως εξαιρετικά φιλόδοξο και κοστοβόρο.

Ωστόσο, απέκτησε νέα δυναμική μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, όταν αναδείχθηκε ο καθοριστικός ρόλος που μπορούν να παίξουν τα τρένα για την μεταφορά πληθυσμού και κρίσιμων υλικών.

Μετά από πολυετείς διαβουλεύσεις, που εντάθηκαν το τελευταίο διάστημα και κορυφώθηκαν στη συνάντηση των Ευρωπαίων υπουργών Μεταφορών στη Βουδαπέστη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού φαίνεται αποφασισμένη να παρουσιάσει ένα masterplan για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Σιδηροδρόμων Υψηλής Ταχύτητας.
Όπως μας είπε ο εκτελεστικός διευθυντής του CER, Αλμπέρτο Ματζόλα (Alberto Mazzola), στο πλαίσιο του 8ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών ITC2025, καθοριστικό ρόλο παίζει ο Ε. Επίτροπος, Απόστολος Τζιτζικώστας, που θέτει τον σιδηρόδρομο στις άμεσες προτεραιότητές του.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει τον Οκτώβριο το masterplan για τη σιδηροδρομική σύνδεση υψηλής ταχύτητας όλων των πρωτευουσών και των μεγάλων πόλεων. Ο Επίτροπος Α. Τζιτζικώστας είναι ο βασικός παράγοντας σε αυτό. Πιστεύουμε ότι είναι ένα εφικτό σχέδιο. Θέλουμε όλες οι πρωτεύουσες της Ευρώπης να συνδεθούν με τρένα υψηλής ταχύτητας, συμπεριλαμβανομένης φυσικά της Αθήνας. Όλες οι μεγάλες πόλεις και τα πολεοδομικά συγκροτήματα με πληθυσμό άνω των 250.000 κατοίκων, όπως η Θεσσαλονίκη, θα πρέπει επίσης να συμμετέχουν» τόνισε.

Ταχύτητες πάνω από 250 χιλιόμετρα/ώρα

Το σχέδιο προβλέπει ότι οι πρωτεύουσες της ΕΕ, αλλά και οι μεγάλες πόλεις, θα συνδέονται με γραμμές συνολικού μήκους 49.400 χιλιομέτρων όπου τα τρένα θα κινούνται με 250 -350 χιλιόμετρα την ώρα.

Στο πάνελ με θέμα «Οι ενέργειες για την αναβάθμιση του ευρωπαϊκού και ελληνικού σιδηροδρόμου», ο Α. Ματζόλα είχε την ευκαιρία να ακούσει τα σχέδια των ελληνικών αρχών από, την πρόεδρο της ΡΑΣ, Γεωργία Αϋφαντοπούλου, τον διευθύνων σύμβουλο του ΟΣΕ, Χρήστο Παληός και τον διευθύνοντας σύμβουλο της Hellenic Train, Roberto Rinaudo

Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει υλοποίηση των υποδομών μέσα σε μία 20ετία.
Οι επενδύσεις που απαιτούνται, σύμφωνα με μία ευρωπαϊκή μελέτη, θα αγγίξουν τα 546 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ο Α. Ματζόλα διαβεβαιώνει ότι τα κονδύλια είναι δυνατό να συγκεντρωθούν από τα ευρωπαϊκά ταμεία για τις υποδομές, από εθνικούς πόρους, αλλά και από το κομμάτι των ευρωπαϊκών επενδύσεων που θα κατευθυνθούν σε υποδομές για την άμυνα.

«540 δισεκατομμύρια ευρώ, διαιρούμενα σε 20 έτη και διαιρούμενα στα 25 μέλη, είναι δυνατό να βρεθούν» σημειώνει. «Μερικά κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Ισπανία, έχουν ήδη κάνει ολοκληρώσει σχεδόν το σύνολο του δικτύου τους. Σήμερα ξοδεύουμε στην Ευρώπη σε σιδηροδρομικές υποδομές 60 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Θα χρειαστεί να διπλασιάσουμε το ποσό που δίνουμε για νέες γραμμές και αν καταβάλλουμε μια μικρή προσπάθεια μπορούμε να το πετύχουμε. Το σχέδιο προβλέπεται να υλοποιηθεί σε 20 χρόνια, όχι τον επόμενο χρόνο. Πρέπει να το θέσουμε καταρχάς ως προτεραιότητα, ώστε όλα τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν και να επενδύσουν σε αυτό.»

«Η Ελλάδα πρέπει να συνδεθεί»

Ο Α. Ματζόλα τονίζει ότι αυτή η επιλογή έχει ήδη γίνει από αρκετές χώρες και προειδοποιεί την Ελλάδα να μην καθυστερεί- γιατί θα μείνει έξω από τις κρίσιμες διασυνδέσεις.

«Η Ελλάδα πρέπει να συνδεθεί. Το τονίζω σε όλους, αν δεν το κάνετε και μείνετε έξω, θα δείτε τις άλλες χώρες να προχωρούν και θα το συνειδητοποιήσετε. Υπάρχουν χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ισπανία, που έχουν προχωρήσει πολύ. Η Τσεχική Δημοκρατία ξεκινά επίσης. Η Πολωνία προχωρά σε γραμμές υψηλής ταχύτητας, με τρένα που θα έχουν ταχύτητα 320 χιλιόμετρα/ώρα.

Η Σερβία έχει κατασκευάσει γραμμές υψηλής ταχύτητας μεταξύ Βελιγραδίου και Νόβι Σαντ και τώρα σχεδιάζουν να φτάσουν στη Βόρεια Μακεδονία.
Κάθε χώρα πρέπει να διαδραματίσει τον δικό της ρόλο.
Η Ελλάδα είναι ένας τουριστικός προορισμός. Νομίζω ότι θα πρέπει να μπορείτε να επωφεληθείτε από αυτό το δίκτυο.
Επίσης, πρέπει να προχωρήσετε και στις εμπορευματικές μεταφορές. Έχετε ένα από τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης, τον Πειραιά, και αν θέλετε να συνδέσετε την Κεντρική Ευρώπη με το λιμάνι σας, χρειάζεστε σιδηρόδρομο. Κάναμε μία μελέτη για τα 10 μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης και ο Πειραιάς είναι ένα από αυτά. Εξετάσαμε τη σιδηροδρομική- θαλάσσια σύνδεση, πόσα εμπορευματοκιβώτια από αυτά που φτάνουν στο λιμάνι φεύγουν σιδηροδρομικώς. Σε μεγάλα λιμάνια όπως το Ρότερνταμ και η Αμβέρσα το ποσοστό φτάνει στο 10%, ενώ ο Πειραιάς είναι στο 2%. Δεν μπορείς να μεταφέρεις περισσότερα εμπορεύματα, αν δεν συνδέσεις πολύ καλά τα λιμάνια με σιδηροδρομικά δίκτυα. Το ίδιο ισχύει και για τη στρατιωτική κινητικότητα. Ότι ισχύει για τα εμπορεύματα ισχύει και για τον στρατό.»

Όταν ολοκληρωθεί το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Σιδηροδρόμων Υψηλής Ταχύτητας εκτιμάται ότι το 50% των μετακινήσεων σε μεγάλες αποστάσεις θα γίνεται με τρένα υψηλής ταχύτητας. Ένας τουρίστας που κατά μέσο όρο ξοδεύει έξι ώρες σε μετακινήσεις θα διανύει πλέον 1.500 χιλιόμετρα, από 300 χιλιόμετρα που διανύει σήμερα.

«Σήμερα έχουμε μεγάλη ζήτηση για υπηρεσίες σιδηροδρόμου, ιδιαίτερα στη διασυνοριακή διεθνή κυκλοφορία. Ωστόσο δεν είμαστε σε θέση να καλύψουμε όλη τη ζήτηση, επειδή δεν μπορούμε να συνδέσουμε όλες τις χώρες. Αυτό που μας λείπει είναι οι υποδομές. Σήμερα έχουμε λιγότερες υποδομές σιδηροδρόμου στην Ευρώπη από ό,τι μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά μέσο όρο, 15-20% λιγότερες υποδομές σε κάθε χώρα. Αν δεν υπάρχει χωρητικότητα στο δίκτυο, δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τρένα. Σήμερα, στο δίκτυο έχουμε 200.000 χιλιόμετρα σιδηροδρόμων στην Ευρώπη. Περίπου το 5%-10% είναι κορεσμένο. Αυτό σημαίνει ότι αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε ένα ακόμα τρένο, πρέπει να βγάλετε έξω ένα άλλο.»

Ο CER έχει καλέσει και το δήμο Κωνσταντινούπολης να μετέχει στο Δίκτυο Υψηλών Ταχυτήτων, προτείνοντας μία γραμμή που θα κάνει το Αθήνα – Κωνσταντινούπολη σε τέσσερις ώρες!
Παράλληλα, μέσα στο 2025 θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νέου συστήματος διασυνδεδεμένης έκδοσης εισιτηρίων (CER Ticketing Roadmap), που δίνει τη δυνατότητα στους επιβάτες να αγοράζουν εισιτήρια τρένου και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Κεντρική φωτο κειμένου: Ο Αλμπέρτο Ματζόλα, εκτελεστικός διευθυντής του CER, στο ITC2025

Διαβάστε ακόμη 

Παγκόσμιος πλούτος 2024: Αύξηση ρεκόρ και η έκπληξη της Ελλάδας – Τι δείχνει η έκθεση της Allianz

Πλειστηριασμοί: Σε νέο ιδιοκτήτη η El Petrol και έκταση «φιλέτο» στη Μύκονο (pics)

Δημήτρης Ανδριώτης (Box Now): Ο «νεοφυής» παίκτης που αλλάζει την αγορά των ταχυμεταφορών

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα