Την απόφασή της να αποεπενδύσει από την ελληνική αγορά ΑΠΕ, χωρίς αυτό να σηματοδοτεί όμως απώλεια εμπιστοσύνης στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας, επιβεβαιώνει η EDP μέσω του επικεφαλής της για την Ευρώπη Ντουάρτε Μπέλο.

Σε αποκλειστική του συνέντευξη, ο κ. Μπέλο εξηγεί ότι η κίνηση αυτή εντάσσεται στη στρατηγική ανακύκλωσης κεφαλαίων (asset rotation) που εφαρμόζει ο όμιλος διεθνώς, εστιάζοντας σε αγορές με σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον, δυνατότητα κλιμακούμενης ανάπτυξης και χαμηλότερο επενδυτικό ρίσκο.

Η Ελλάδα, αν και διαθέτει ισχυρό φυσικό δυναμικό και σαφή πολιτική βούληση για την ενεργειακή μετάβαση, εξακολουθεί, σύμφωνα με τον ίδιο, να βάζει εμπόδια στους επενδυτές και να παρουσιάζει κρίσιμες διαρθρωτικές αδυναμίες: περιορισμούς στο ηλεκτρικό δίκτυο, ανεπαρκή αποθηκευτική ικανότητα που οδηγεί σε περικοπές καθαρής ενέργειας, καθυστερήσεις και πολυπλοκότητα στις αδειοδοτήσεις, καθώς και ανώριμη αγορά εξισορρόπησης και επικουρικών υπηρεσιών. Οπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, όλα αυτά δημιουργούν σημαντική αβεβαιότητα ως προς τον χρόνο, το κόστος και τις προσδοκώμενες αποδόσεις των επενδύσεων.

Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία δεν εγκαταλείπει την ελληνική παρουσία της, καθώς διατηρεί τη δέσμευσή της στην ολοκλήρωση υφιστάμενων έργων, με αιχμή το μεγάλο cluster αιολικών πάρκων στην Εύβοια σε συνεργασία με τη Motor Oil. Το έργο αυτό, συνολικής ισχύος άνω των 500 MW, παραμένει (προσωρινά τουλάχιστον) εκτός της διαδικασίας αποεπένδυσης και, όπως διαβεβαιώνει ο ίδιος, έχει εισέλθει ήδη σε φάση επιτάχυνσης. Η επίσημη δήλωση του κ. Μπέλο ότι «δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή διαπραγματεύσεις με τη Motor Oil» συνοδεύεται από την επιφύλαξη ότι «τυχόν εξελίξεις θα ανακοινωθούν επισήμως, εφόσον υπάρξουν». Η διατύπωση αυτή αφήνει με σαφήνεια ανοιχτό το ενδεχόμενο η EDP να εξετάσει μελλοντικά τη μεταβίβαση του μεριδίου της είτε στον υφιστάμενο εταίρο είτε σε τρίτο επενδυτή.

Η EDP ξεκαθαρίζει ότι η παρουσία της στην Ελλάδα οδεύει προς σταδιακή ολοκλήρωση, καθώς η στρατηγική της εστιάζει πλέον σε αγορές όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία, χώρες που προσφέρουν θεσμική προβλεψιμότητα, σταθερές αποδόσεις και ώριμες υποδομές για την πράσινη μετάβαση.

Η πορτογαλική εταιρεία διείσδυσε στην Ελλάδα το 2018 συνάπτοντας στρατηγική συνεργασία με την EΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ (θυγατρική της Ελλάκτωρ) στον τομέα των ΑΠΕ. Ως αποτέλεσμα των μεγάλων μετοχικών ανακατατάξεων του ομίλου, η ΑΝΕΜΟΣ εξαγοράστηκε στη συνέχεια από τη Motor Oil ανοίγοντας τον χορό των μεγάλων deals στον τομέα της πράσινης ενέργειας. Το 2022 η εταιρεία συγκρότησε κοινοπραξία με τη ΜΟRE (θυγατρική της Motor Oil) για την από κοινού ανάπτυξη ενός cluster αιολικών πάρκων στην Εύβοια, που είναι από τα μεγαλύτερα χερσαία πάρκα στην Ελλάδα που είχε στο χαρτοφυλάκιό της η ΑΝΕΜΟΣ με την EDP. Πριν από έναν μήνα έγινε γνωστό ότι η τέταρτη εταιρεία ΑΠΕ στον κόσμο εγκαταλείπει την ελληνική αγορά στο πλαίσιο επανεξέτασης της παγκόσμιας στρατηγικής της, μεταβιβάζοντας ήδη τα πρώτα 150 MW στην Principia (κοινό όχημα της Maquarie και της Εnel στις ΑΠΕ).

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Μπέλο, CEO Europe της EDP.

– Ποιοι λόγοι σάς οδήγησαν στην απόφαση να αποεπενδύσετε από την ελληνική αγορά ΑΠΕ;

Η Ελλάδα αποτελεί μια σημαντική αγορά για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και η EDP έχει επενδύσει σε αυτή σημαντικό χρόνο, κεφάλαιο και τεχνογνωσία τα τελευταία επτά χρόνια. Διατηρούμε τη δέσμευσή μας για το χαρτοφυλάκιο έργων που αναπτύσσουμε στη χώρα, τιμώντας όλες μας τις υποχρεώσεις προς τις τοπικές κοινωνίες, τους εργαζομένους και τους συνεργάτες μας. Ωστόσο, η EDP -όπως είναι ήδη γνωστό- εφαρμόζει ενεργά ένα πρόγραμμα asset rotation, που αποτελεί μέρος του επιχειρηματικού της σχεδίου, στο οποίο εντάσσεται και η παρούσα αποεπένδυση από την Ελλάδα. Παράλληλα, έχουμε ως στρατηγικό στόχο να επικεντρωθούμε σε βασικές αγορές με δυνατότητες κλιμακούμενης ανάπτυξης. Για παράδειγμα, στην περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού η εταιρεία ανακατανέμει πόρους και ρόλους προς αγορές ταχείας ανάπτυξης όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία και η Ταϊβάν. Αυτή η στρατηγική αναδιάρθρωση αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση του χαρτοφυλακίου της EDP, εστιάζοντας σε αγορές με ισχυρά θεμέλια στις ΑΠΕ και δυνατότητα ουσιαστικής βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ισπανία, στον τομέα της αποκεντρωμένης ηλιακής ενέργειας, η EDP αναδιοργανώνει τη δραστηριότητά της εστιάζοντας στον επιχειρηματικό τομέα που προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα και προοπτικές ανάπτυξης, ανταποκρινόμενη στη συρρίκνωση της αγοράς ηλιακής ενέργειας για οικιακή χρήση από το 2022. Στην Ουγγαρία προχωράμε σε πώληση των υπαρχόντων περιουσιακών στοιχείων με στόχο τη σταδιακή αποχώρηση, ενώ και στην Κολομβία είναι γνωστό πως η EDP θα αποχωρήσει από την αγορά.

– Πρόκειται για συνολική στρατηγική απόφαση στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του χαρτοφυλακίου σας ή σχετίζεται και με ιδιαιτερότητες του ελληνικού επενδυτικού περιβάλλοντος;

Η EDP εφαρμόζει παγκοσμίως μια στρατηγική εστίασης σε αγορές, όπου το μέγεθος της υφιστάμενης δραστηριότητας και οι προοπτικές ανάπτυξης συμβάλλουν ισχυρά στην επίτευξη των στόχων κερδοφορίας της εταιρείας. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκουμε να ανταποκριθούμε στις απαιτητικές προκλήσεις της αγοράς και να προσαρμοστούμε στις νέες δυναμικές στο παρόν πλαίσιο αβεβαιότητας του κλάδου. Οπως σας ανέφερα, η κίνηση αυτή δεν αποτελεί απώλεια εμπιστοσύνης στις μακροπρόθεσμες δυνατότητες της Ελλάδας. Αντιθέτως βασίζεται στη στρατηγική asset rotation της EDP, αλλά και σε αξιολόγηση των τρεχουσών συνθηκών της αγοράς, οι οποίες στην Ελλάδα περιλαμβάνουν εμπόδια, όπως περιορισμούς στο δίκτυο, που καθιστούν δύσκολη τη σύνδεση νέων έργων και την πλήρη αξιοποίηση της παραγωγής τους, ανεπαρκής ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας, οδηγώντας σε περικοπές καθαρής ενέργειας κατά τη διάρκεια χαμηλής ζήτησης, αβεβαιότητα στο ρυθμιστικό περιβάλλον και όχι κατάλληλα αναπτυγμένες αγορές εξισορρόπησης και επικουρικών υπηρεσιών, που περιορίζουν τη λειτουργία ευέλικτων στοιχείων όπως οι μπαταρίες. Παρόλο που αποεπενδύουμε, η EDP διατηρεί έργα που θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται στην ελληνική αγορά και η δέσμευσή μας για την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση παραμένει αμετάβλητη.

– Θεωρείτε ότι η ελληνική αγορά έχει πλέον λιγότερες ευκαιρίες ή περισσότερο ρίσκο για διεθνείς επενδυτές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές;

Για επενδυτές που δίνουν προτεραιότητα στη σταθερότητα και στις μακροπρόθεσμες αποδόσεις, όπως η EDP, η Ελλάδα σήμερα υστερεί όχι λόγω έλλειψης δυναμικού, αλλά εξαιτίας ζητημάτων υλοποίησης και διαρθρωτικών αδυναμιών. Μέχρι να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα εκσυγχρονισμού του δικτύου, των διαδικασιών αδειοδότησης και του σχεδιασμού της αγοράς η Ελλάδα θα συνεχίσει να παρουσιάζει περισσότερα εμπόδια σε σύγκριση με τις ηγέτιδες ευρωπαϊκές αγορές ΑΠΕ. Η πρόσβαση στην αγορά προϋποθέτει: σταθερότητα στις δημοπρασίες και τα premium, επιτάχυνση της ψηφιοποίησης των αδειοδοτήσεων και χρονοδιαγραμμάτων, ολοκλήρωση των αναβαθμίσεων και συνδέσεων του δικτύου, ανάπτυξη ευέλικτων αγορών που υποστηρίζουν λύσεις αποθήκευσης, υβριδικά έργα και απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου για μείωση της γραφειοκρατίας. Μόνο με αυτά τα στοιχεία σε ισχύ θα αποκτήσει η Ελλάδα αρχικά τη ρυθμιστική εμπιστοσύνη που απαιτείται για τη διατήρηση και προσέλκυση επενδυτών χαμηλού ρίσκου με επίκεντρο την κερδοφορία και στη συνέχεια την ευθυγράμμιση με τις κορυφαίες αγορές της Ευρώπης.

Το αιολικό cluster στην Εύβοια

– Θέλετε να μας εξηγήσετε ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για το μεγάλο έργο στην Εύβοια που αναπτύσσετε μαζί με τη Motor Oil; Παραμένει εκτός της διαδικασίας πώλησης;

Το cluster Εύβοιας αντιπροσωπεύει μια στρατηγική συνεργασία με τη Motor Oil και περιλαμβάνει τρία αιολικά πάρκα: Σοφράνο (144 MW) και Ευβοϊκός (229,5 MW), τα οποία αναπτύσσονται μέσω κοινοπραξίας 51%-49% μεταξύ EDP και Motor Oil, καθώς και το Αίολος (138 MW), το οποίο ανήκει εξ ολοκλήρου στην EDP. Το έργο περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή μόνιμης υποδομής σύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα. Επειτα από μια αποφασιστική κίνηση πέρυσι σχετικά με τα δικαιώματα σύνδεσης, το έργο έχει εισέλθει σε φάση επιτάχυνσης. Εχουν ήδη επιτευχθεί βασικά ορόσημα, όπως η εξασφάλιση περιβαλλοντικών αδειών για όλα τα σημεία, τα δικαιώματα σύνδεσης (εν αναμονή της οριστικοποίησης της Συμφωνίας Εργων Σύνδεσης) και η έκδοση πιστοποιητικών παραγωγής. Η EDP θεωρεί το cluster Εύβοιας ακρογωνιαίο λίθο και παραμένει πλήρως δεσμευμένη στην υλοποίηση του έργου σε συνεργασία με τη Motor Oil. Το έργο αυτό παραμένει εκτός της τρέχουσας διαδικασίας αποεπένδυσης της EDP.

– Υπάρχει ενδεχόμενο σε δεύτερο χρόνο να μεταφερθεί το ποσοστό σας στη Motor Oil ή σε τρίτο σχήμα;

Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι που συνεργαζόμαστε με έναν τόσο αξιόλογο εταίρο όπως η Motor Oil στην ανάπτυξη του έργου της Εύβοιας και παραμένουμε πλήρως δεσμευμένοι στην επιτυχή ολοκλήρωσή του. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τη Motor Oil για την πώληση των μετοχών μας στην κοινή επιχείρηση. Ωστόσο, δεδομένου ότι η EDP δεν μπορεί να σχολιάσει οποιαδήποτε διαδικασία που δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα στην αγορά ή στις αρμόδιες αρχές, αν υπάρξουν επίσημες εξελίξεις θα κοινοποιηθούν μέσω των κατάλληλων διαύλων σύμφωνα με τις κανονιστικές απαιτήσεις.

– Παραμένει η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή στρατηγική σας ως αγορά με πιθανή μελλοντική επανείσοδο ή κλείνει οριστικά το κεφάλαιο για την EDP;

Στο ορατό μέλλον πρόκειται για μια πορεία αποχώρησης. Ωστόσο, η EDP παραμένει δεσμευμένη και θα συνεχίσει την κατασκευή και ανάπτυξη των υφιστάμενων πολύτιμων έργων της στην Ελλάδα, τα οποία περιλαμβάνουν τα έργα στην Εύβοια και ένα πρόσθετο χαρτοφυλάκιο 90 MW.

– Σε ποιες ευρωπαϊκές αγορές στρέφεστε πλέον ως προς τη μελλοντική ανάπτυξη του ομίλου;

Στην Ευρώπη, η EDP δίνει προτεραιότητα στην ανάπτυξή της στη Γερμανία, στην Πολωνία, στην Ιταλία, στη Γαλλία καθώς και στις ιστορικές αγορές της, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Οι αγορές αυτές προσφέρουν έναν ισορροπημένο συνδυασμό σταθερότητας, ευκαιριών ανάπτυξης και ρυθμιστικής στήριξης, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τη στρατηγική των επενδύσεών μας.

– Πώς αξιολογείτε τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου πράσινης ανάπτυξης στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Μεσογείου; Μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για την προσέλκυση νέων επενδύσεων;

Η Ελλάδα διαθέτει σημαντικό δυναμικό στον τομέα των ΑΠΕ, ιδιαίτερα στην ηλιακή και την αιολική ενέργεια, το οποίο ενισχύεται από το ευνοϊκό μεσογειακό της κλίμα και τη στρατηγική της γεωγραφική θέση που συνδέει τη Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη Μεσόγειο. Οι προσπάθειές της για ανάπτυξη υπεράκτιας αιολικής ενέργειας και εκσυγχρονισμό των δικτύων είναι κρίσιμες για την ανάδειξή της ως περιφερειακού κόμβου πράσινης ενέργειας. Ωστόσο, οι υφιστάμενες ρυθμιστικές αβεβαιότητες και οι προκλήσεις στη διασύνδεση με το δίκτυο εξακολουθούν, όπως προανέφερα, να αποτελούν σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν ώστε να προσελκυστούν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και να διασφαλιστεί η αποδοτική υλοποίηση των έργων.

Διαβάστε ακόμη

3+1 συμβουλές για υψηλότερη σύνταξη

Helleniq Energy: Πλώρη για 1 δισ. EBITDA από ηλεκτρισμό και ανανεώσιμες πηγές έως το 2030

ESA Security: Σπάει το «φράγμα» των 100 εκατ. – Δικαστική διαμάχη με το υπ. Μετανάστευσης (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα