To «Υes, we can» του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα είναι ένα από τα μότο που ενεργοποιούν τον 37χρονο Νίκο Αναστασίου, αν και ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι πολιτικός. «Προτιμώ να είμαι ο ξυλουργός που έδωσε ελληνική διάσταση στο αμερικάνικο όνειρο», λέει ίδιος.

Γιος ξυλουργού από το Μενίδι, ο Νίκος Αναστασίου συστήθηκε στο πανελλήνιο το 2012 όταν κέρδισε το στοίχημα να λύσει ένα πολύ δύσκολο κατασκευαστικό πρόβλημα των τοίχων της νέας όπερας και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Για να υλοποιήσει το όραμα του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο έπρεπε να κατασκευάσει τους τοίχους της όπερας βάρους 100 κιλών έτσι ώστε να φαίνονται μασίφ χωρίς εξωτερικές ραφές. Χρειάστηκαν έξι μήνες δοκιμών και επένδυσης σε διαφορετικές τεχνικές μέχρι να βρει τη λύση. Δεν θα ξεχάσει ποτέ τη στιγμή που ο Ρέντσο Πιάνο άγγιξε την επιφάνεια του τοίχου και του είπε: «Είναι πραγματικά μια σέξι δουλειά».

Ωστόσο, πηγαίνοντας προς τα γραφεία των εργολάβων για την υπογραφή του συμβολαίου του ΚΠΙΣΝ αισθάνθηκε ότι το εγχείρημα, τελικά, ίσως ήταν μεγάλο για τα δεδομένα του. Τότε πήρε τηλέφωνο τον πατέρα του, τον άνθρωπο στον οποίο χρωστάει τις βάσεις και τις αξίες του.
«Ο πατέρας μου πάντα ενθαρρύνει τα μελλοντικά μου σχέδια», μας εξομολογείται. «Εκείνη τη μέρα με καθησύχασε λέγοντάς μου: “Εφόσον έχεις υπολογίσει σωστά τη δουλειά, να μη φοβάσαι το μέγεθός της. Το τελικό αποτέλεσμα είναι στα χέρια σου, και αυτό είναι μεγάλη σου τιμή’’. Χρειάζεσαι πάντα καλή προετοιμασία και σχεδιασμό. Αν ξέρεις ότι πατάς στέρεα τα πόδια σου, μπορείς να φτάσεις εκεί που επιθυμείς όσο μακριά κι αν είναι».

Και η συνεργασία με τον Ρέντσο Πιάνο τι αποτύπωμα του άφησε;
«Ο Ρέντσο Πιάνο είναι ένας άνθρωπος που με ενέπνευσε και με σημάδεψε», απαντά ο νεαρός επιχειρηματίας. «Με ενθάρρυνε να σπάσω τις φόρμες της πεπατημένης και να προσαρμόζομαι στα δεδομένα της κάθε περίπτωσης χωρίς να κάνω συμβιβασμούς ως προς το αποτέλεσμα. Η συνεργασία μαζί του ήταν ένα επιπλέον πτυχίο. Συνεργαζόμαστε όμως και με άλλους πολύ σημαντικούς αρχιτέκτονες, όπως ο Μπερνάρ Τσουμί. Ανθρώπους με τους οποίους κάθε καινούρια δουλειά είναι για όλους μας ένα μεγάλο βήμα μπροστά».

Η επιτυχία της Αθήνας ήταν το χρυσό διαβατήριο της Epexyl, της εταιρείας που έχει συστήσει ο Νίκος Αναστασίου με τον αδελφό του Δημήτρη, για τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα σε όλο τον κόσμο. Μέσα σε τρία-τέσσερα χρόνια η εταιρεία άνοιξε γραφεία στο Παρίσι, στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη και συμμετέχει σε μερικές από τις μεγαλύτερες επενδύσεις της οικουμένης. Σήμερα ο Νίκος Αναστασίου ζει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Νέα Υόρκη όπου οραματίζεται να χτίσει ξύλινους ουρανοξύστες. «Εκεί είναι το μέλλον», καταλήγει χωρίς δεύτερη σκέψη.

Εποχή ανθοφορίας

Οι καινοτόμες κατασκευές της Epexyl έντυσαν το νέο δικαστικό μέγαρο των Παρισίων, τη νέα Οπερα της Ινδίας στη Βομβάη, τη νέα Οπερα του Βιετνάμ στο Ανόι, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Ταϊπέι και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες στην Ακτή του Ελεφαντοστού, στον Λίβανο, στο Παρίσι κ.α. Επίσης, την υπογραφή των αδελφών Αναστασίου έχουν νέα έργα του Ρέντσο Πιάνο στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και το Μονακό.

Η τελευταία δουλειά πολλών μεγατόνων που ανέλαβε η εταιρεία τους είναι να εκτελέσει όλα τα ξυλουργικά έργα στο κτίριο 432 Park Avenue, ύψους 425 μέτρων, το ψηλότερο κτίριο κατοικιών στο δυτικό ημισφαίριο.

Το έργο τούς ανατέθηκε όταν ο 80χρονος Νεοϋορκέζος επενδυτής Χάρι Μακλόουβ είδε τις φωτογραφίες της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής στους τοίχους του γραφείου του Ρέντσο Πιάνο και ενθουσιάστηκε.

Πώς είναι, λοιπόν, ένας ξυλουργός από την Αθήνα να συνεργάζεται με τους κορυφαίους διεθνώς;
«Η Epexyl είναι μια σχεδόν αποκλειστικά εξαγωγική εταιρεία», μας απαντά και προσθέτει: «Από τη διεθνή μας δραστηριότητα, με εντυπωσιάζει ότι σε κάθε δουλειά τηρούνται οι κανόνες όπως αρχικώς είχαν συμφωνηθεί, χωρίς όμως να λείπει το ανθρώπινο στοιχείο από τις συνεργασίες. Από την πρώτη στιγμή με εντυπωσίασε επίσης ότι οι άνθρωποι έδειχναν τον ενθουσιασμό τους για τη δουλειά μου χωρίς να αντιμετωπίζουν την όποια επιτυχία συμπλεγματικά. Με εντυπωσίασαν η απλότητα, η αμεσότητα, η ευθύτητα και η προσβασιμότητα που έχουν οι άνθρωποι σε οποιοδήποτε επίπεδο της ιεραρχίας. Χωρίς όμως να χάνεται ο σεβασμός. Ενας παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονας μπορεί να συζητά ισότιμα με έναν ξυλουργό από την Αθήνα, να τον ακούει με προσοχή και να διαμορφώνουν μαζί λύσεις για ένα project πολλών εκατομμυρίων. Ετσι συνεχίζουν να εξελίσσονται οι άνθρωποι».

Πώς αντιδρούν στο εξωτερικό όταν μαθαίνουν ότι είναι Ελληνας; Οι περγαμηνές που τον ακολουθούν τον κάνουν πάντα αποδεκτό ή στην αρχή αντιμετώπισε κάποια δυσπιστία;
«Με μεγάλη μου χαρά μπορώ να πω ότι δεν έχω αντιμετωπίσει κάποια δυσπιστία. Τρανή απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι ο γαλλικός κατασκευαστικός κολοσσός Bouygues υπέγραψε το συμβόλαιο για την κατασκευή του νέου Δικαστικού Μεγάρου στο Παρίσι τον Σεπτέμβριο μετά την επιβολή των capital controls στη χώρα μας. Μάλιστα μέχρι τότε η εταιρεία μας δεν είχε εκτελέσει κανένα άλλο έργο στο εξωτερικό. Βέβαια όσο επεκτείνεται η φήμη της τα πράγματα γίνονται ευκολότερα για εμάς. Δεν χρειαζόμαστε πλέον ειδικά διαπιστευτήρια. Η δουλειά μας έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως κορυφαία».

Η συνταγή της επιτυχίας

Τελικά, ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας της Epexyl;
«Συνδυάζουμε την ποιότητα, την ακρίβεια, την καινοτομία, την παράδοση, την τέχνη και την τεχνική», επισημαίνει ο Ελληνας επιχειρηματίας. «Το ξύλο είναι συναισθηματικό υλικό. Δεν αρκούν τα laser και τα ρομπότ. Χρειάζεται μεράκι. Το τρίπτυχο των αξιών μας είναι η προσήλωση στην ποιότητα και η αριστεία. Θέλουμε να είμαστε οι καλύτεροι. Να βάζουμε την ελληνική σφραγίδα σε διεθνείς κατασκευές».

Ο Νίκος Αναστασίου δίνει πολλές διαλέξεις. Τον καλούν επιμελητήρια και πανεπιστήμια ως τρανταχτό παράδειγμα επιτυχημένου Ελληνα, και μάλιστα σε τόσο νεαρή ηλικία. Συχνά αναφέρεται στην ημέρα που μπήκε μέσα του το σαράκι της ξυλουργικής, όταν ο πατέρας του έφτιαξε ένα αυτοκίνητο-παιχνίδι από ένα παλιό κομμάτι ξύλου. Του εξήγησε ότι στο ξύλο δεν έχει σημασία τόσο η εξωτερική του επιφάνεια όσο το τι κρύβεται από κάτω. Από τότε που πήρε στα χέρια του το αυτοκινητάκι, αγάπησε το υλικό.

Σπούδασε επιπλοποιός στην Ελληνική Βιοτεχνική Εταιρεία και βρέθηκε στο Λονδίνο για να συνεχίσει τις σπουδές του στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Στο ίδιο πανεπιστήμιο έκανε τη διπλωματική του πάνω στη Συναισθηματική Νοημοσύνη. Πέρυσι μάλιστα αναγορεύτηκε διδάκτορας από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στον Επιχειρηματικό Τομέα (Business and Management).

Τον ρωτάμε αν το δικό του success story σπάει τα στερεότυπα αφού τα Ελληνόπουλα, και πολύ περισσότερο οι γονείς τους, συνεχίζουν να κυνηγούν το όνειρο του πολιτικού μηχανικού, του γιατρού και του δικηγόρου.
«Δεν πιστεύω στα στερεότυπα και νομίζω ότι το αποδεικνύω στην πράξη», μας έδωσε πληρωμένη απάντηση. «Προτρέπω, λοιπόν, τα νέα παιδιά να πιστέψουν στον εαυτό τους και να κυνηγούν τα όνειρά τους δοκιμάζοντας καινούριους δρόμους που μπορούν να τους βγάλουν σε νέους προορισμούς που δεν είχαν φανταστεί. Δεν υπάρχουν όρια».

Και τα επόμενα σχέδιά του ποια είναι;
«Αυτή τη στιγμή τρέχουμε ένα πλάνο επενδύσεων που αφορά στον εκσυγχρονισμό του εργοστασίου μας. Με την προσθήκη νέων ρομποτικών συστημάτων αλλά και της τεχνολογίας Industry 4, εντός του έτους θα τετραπλασιάσουμε τις δυνατότητές μας ανταποκρινόμενοι στη ζήτηση, η οποία συνεχίζει να αυξάνεται.
Πέρα όμως από τις συμβατικές κατασκευές, το βλέμμα μας είναι στραμμένο στο μέλλον. Συγκεκριμένα, στους ξύλινους ουρανοξύστες. Η Epexyl είναι μέρος ενός concept design που αφορά στην κατασκευή ενός κτιρίου ύψους 300 μέτρων, κατασκευασμένου αποκλειστικά από CLT, διασταυρούμενη επικολλητή ξυλεία. Εναν νέο, πιο οικολογικό τρόπο κατασκευής που, μεταξύ άλλων, μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των κτιρίων και παρέχει νέες δυνατότητες στον σχεδιασμό και την ταχύτητα αποπεράτωσης. Είναι ένα πολύ φιλόδοξο, καινοτόμο και προκλητικό εγχείρημα, γι’ αυτό πιστεύω ότι ταιριάζει στη φιλοσοφία και τις δυνατότητες της Epexyl».

H Epexyl παρουσιάστηκε μαζί με άλλες 10 εταιρίες και οργανισμούς στη πρόσφατη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ ως παράδειγμα που αναδεικνύει την Ελλάδα των άξιων και των αξιών. Όπως επισημαίνει ο σύνδεσμος επέλεξε μια χρυσή ενδεκάδα για να παρουσιάσει πως αξίες όπως η καινοτομία, η διαφάνεια, η υπευθυνότητα, η συνεργασία, η βιώσιμη ανάπτυξη, η γνώση και η κοινωνική προσφορά αποτελούν δείγματα ποιοτικής προσέγγισης με πολύ θετικά αποτελέσματα. Τα παραδείγματα, από το χώρο των επιχειρήσεων και των συνεργασιών μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δείχνουν το δρόμο για όλους μας.