Παραμορφωμένα ροδάκινα και νεκταρίνια: Πότε θα δοθεί η αποζημίωση στους παραγωγούς

Μέσα στον Φεβρουάριο αναμένεται να καταβληθεί αποζημίωση ύψους περίπου 200 ευρώ ανά στρέμμα (συνολικά πάνω από 5 εκατ. ευρώ) σε 1.778 παραγωγούς από τους νομούς Φλώρινας, Τρικάλων, Πιερίας, Πέλλας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Λάρισας. Οι συγκεκριμένοι αγρότες υπέγραψαν δηλώσεις στις οποίες αναφέρουν ότι εντόπισαν συνολικά 26.730,2 στρέμματα με παραμορφωμένα ροδάκινα και νεκταρίνια.

Το παραπάνω επισημαίνει, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ) και αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), Χρήστος Γιαννακάκης. Τονίζει, μάλιστα, ότι η προσβολή των πυρηνοκάρπων αποδίδεται σε συνδυασμό ιών, οι οποίοι δεν μπορούν να «θεραπευτούν» με φαρμακευτικά μέσα, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία του για την εξέλιξη της κατάστασης.

Σύμφωνα με τον κ. Γιαννακάκη, η αποζημίωση των παραγωγών αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, όπως και η εξασφάλιση περίπου 15 εκατ. ευρώ για την αναδιάρθρωση των προσβεβλημένων στρεμμάτων με ροδάκινα και νεκταρίνια. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, «όλοι οι εμπλεκόμενοι στην αλυσίδα των συγκεκριμένων πυρηνοκάρπων παραμένουμε σε μεγάλη ανησυχία για την καλλιέργεια, καθώς κανείς δεν αποκλείει και έτσι δεν ξέρουμε αν θα δούμε νέες παραμορφώσεις το 2025, ποια έκταση θα έχουν οι προσβολές…».

Η διαδικασία εκρίζωσης και η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών

Όσον αφορά τις εκριζώσεις που θα πραγματοποιήσουν οι παραγωγοί που δήλωσαν παραμορφώσεις στις καλλιέργειές τους, ο κ. Γιαννακάκης τονίζει ότι «η διαδικασία εκρίζωσης θα γίνει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, και όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που αναμένεται, θα πρέπει να προχωρήσουν σε νέες δενδρώδεις καλλιέργειες».

Το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, που θα υλοποιηθεί μέσω τροποποίησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προβλέπει χρηματοδότηση ύψους 15 εκατ. ευρώ. Οι παραγωγοί που θα ενταχθούν σε αυτό, θα λάβουν περίπου 1.600 ευρώ ανά στρέμμα για να προχωρήσουν στο νέο τους καλλιεργητικό εγχείρημα.

Πού εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα

Από τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί, το μεγαλύτερο πρόβλημα εμφανίζεται στον νομό Πέλλας, όπου 1.304 παραγωγοί δήλωσαν παραμορφώσεις σε 20.809 στρέμματα, καλύπτοντας 3.830 αγροτεμάχια.

Ακολουθεί ο νομός Ημαθίας, όπου 429 καλλιεργητές ανέφεραν προσβολές σε 5.233,8 στρέμματα (1.160 αγροτεμάχια), ενώ στον νομό Λάρισας, 17 παραγωγοί δήλωσαν προβλήματα σε 287 στρέμματα (37 αγροτεμάχια).

Στο νομό Κιλκίς, 12 καλλιεργητές ανέφεραν παραμορφώσεις σε 184,5 στρέμματα (26 αγροτεμάχια), στη Θεσσαλονίκη οκτώ παραγωγοί δήλωσαν προβλήματα σε 113,6 στρέμματα (21 αγροτεμάχια), στην Πιερία τέσσερις παραγωγοί κατέγραψαν ζημιές σε 43,4 στρέμματα (11 αγροτεμάχια), στη Φλώρινα τρεις σε 52 στρέμματα (επτά αγροτεμάχια), ενώ στα Τρίκαλα ένας παραγωγός εντόπισε προσβολές σε 6,5 στρέμματα (δύο αγροτεμάχια).

Το ιστορικό

Η πρώτη εμφάνιση του φαινομένου της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών καταγράφηκε το 2021 σε ένα αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων στις Αμπελιές Πέλλας. Μέσα σε τρία χρόνια, η προσβολή επεκτάθηκε ραγδαία. Αρχικά, οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 5.000 στρέμματα προσβεβλημένων καλλιεργειών σε Πέλλα και Ημαθία, όμως τα νεότερα δεδομένα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα δείχνουν ότι η έκταση της προσβολής έχει αυξηθεί κατακόρυφα, φτάνοντας τα 26.730,2 στρέμματα.

«Το φαινόμενο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και πρέπει να αντιμετωπιστεί ορθά και πειθαρχημένα, ώστε να αποφευχθεί ένα μεγάλο πλήγμα στην καλλιέργεια και στο εισόδημα των αγροτικών νοικοκυριών», επισημαίνει ο κ. Γιαννακάκης.

Από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε το πρόβλημα, η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ) ανέλαβε δράση, δημιουργώντας μια ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου καταγράφονταν τα δεδομένα. Οι πληροφορίες αυτές αποστέλλονταν σε εβδομαδιαία βάση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Οι παραγωγοί που διαπίστωναν προσβολές στις καλλιέργειές τους, επισκέπτονταν το ΚΥΔ όπου είχαν υποβάλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023 και ζητούσαν την εκτύπωση ενός εντύπου με αναλυτικά στοιχεία για τις καλλιέργειές τους. Σε ειδική στήλη του εντύπου αυτού, καταγραφόταν ο αριθμός των δέντρων που εμφάνισαν το πρόβλημα. Το έγγραφο υπογραφόταν από τους παραγωγούς και τους γεωπόνους και έφερε τη σχετική σφραγίδα, πριν καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, ενώ ένα αντίγραφό του παραδιδόταν στους παραγωγούς.