Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να ασκήσει πίεση σε χώρες που παραβιάζουν τα δημοκρατικά πρότυπα, συνδέοντας την καταβολή δισεκατομμυρίων ευρώ με την τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών.

Αυτό σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις, ιδίως της Ουγγαρίας, που έχουν παραβιάσει τα πρότυπα της ΕΕ για το κράτος δικαίου μέσω της καταστολής της ελευθερίας του δικαστικού σώματος και των μέσων ενημέρωσης, κινδυνεύουν να χάσουν σημαντική χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Το σχέδιο δαπανών της ΕΕ για την περίοδο 2028-2034, το οποίο αναμένεται να δημοσιευθεί σύντομα και θα σηματοδοτήσει την έναρξη τουλάχιστον δύο ετών επίπονων διαπραγματεύσεων, θα επεκτείνει τη σύνδεση μεταξύ των πληρωμών και της δημοκρατικής οπισθοδρόμησης, σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO. Προηγουμένως, μόνο μέρη του προϋπολογισμού ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ είχαν συνδεθεί.

Η κίνηση αυτή ενδέχεται να οξύνει τις εντάσεις μεταξύ της Επιτροπής και του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος αντιμετωπίζει την πολύ πραγματική προοπτική να χάσει την εξουσία μετά από 15 χρόνια, στις εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για το 2026. Ο Όρμπαν έχει ταραχώδεις σχέσεις με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΕ και τις άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίοι έχουν επικρίνει την, κατά την άποψή τους, φιλική προς τη Ρωσία και αυταρχική πολιτική του.

Ενώ η ΕΕ έχει λάβει μέτρα κατά της Ουγγαρίας και έχει ήδη παρακρατήσει μέρος της χρηματοδότησης ― και ο Όρμπαν έχει δυσκολέψει την κατάσταση απειλώντας να εμποδίσει τις ευρωπαϊκές προσπάθειες για την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα ― ο επόμενος προϋπολογισμός «θα προβλέπει ένα απλοποιημένο και εναρμονισμένο σύστημα αιρεσιμότητας για όλα τα κονδύλια της ΕΕ που διατίθενται στα κράτη μέλη», σύμφωνα με το έγγραφο.

Η Επιτροπή επιθυμεί να απομακρυνθεί από το τρέχον σύστημα, στο οποίο «τα κράτη μέλη με συγκεκριμένα προβλήματα θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να μεταφέρουν ορισμένες επενδύσεις μεταξύ προγραμμάτων για να αποφύγουν την επιβολή συγκεκριμένων όρων», όπως αναφέρεται στο έγγραφο.

Αρκετές χώρες της ΕΕ υποστήριξαν την ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ του κράτους δικαίου και της χρηματοδότησης στις υποβολές τους προς την Επιτροπή πριν από την πρόταση για τον προϋπολογισμό. Μετά τη δημοσίευσή της, οι κυβερνήσεις θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ τους για το τελικό κείμενο ― αλλά πρόκειται για μια μακρά διαδικασία που δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το 2027.

Ωστόσο, η Ουγγαρία αντέκρουσε στο δικό της έγγραφο ότι οι κανόνες αυτοί «επιτρέπουν την άσκηση αυθαίρετης πολιτικής πίεσης σε τομείς πολιτικής που δε σχετίζονται με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης». Η Σλοβακία, η οποία έχει επίσης επικριθεί για ζητήματα κράτους δικαίου, επανέλαβε τα επιχειρήματα αυτά στην υποβολή της.

Η Ουγγαρία έχει ήδη χάσει 18 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρηματοδοτήσεις που αναστάλησαν λόγω παραβιάσεων του ευρωπαϊκού δικαίου τα τελευταία χρόνια. Ο Όρμπαν, ο οποίος διεξάγει προεκλογική εκστρατεία με αντιευρωπαϊκό πρόγραμμα, δεν είναι πιθανό να προβεί σε ενέργειες για να διεκδικήσει την επιστροφή των πληρωμών πριν από τις εκλογές.

Σύμφωνα με έναν διπλωμάτη της ΕΕ, η Επιτροπή εκμεταλλεύεται τις εσωτερικές αδυναμίες του Όρμπαν ― ο οποίος υστερεί στις δημοσκοπήσεις έναντι του συντηρητικού φιλοευρωπαϊκού αντιπάλου του Πέτερ Μαγκιάρ ― για να προτείνει αυστηρότερους κανόνες. Δεδομένου ότι οι πρωτεύουσες δεν αναμένεται να ψηφίσουν τους νέους κανόνες πριν από το 2027, υπάρχει πιθανότητα ο Όρμπαν να έχει αποχωρήσει από την εξουσία πριν από την έγκριση του προϋπολογισμού.

Αξιωματούχοι της Επιτροπής είναι βέβαιοι ότι μια κυβέρνηση υπό τον Μαγκιάρ θα αποκαταστήσει τις σχέσεις με τις Βρυξέλλες και θα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η ΕΕ για να έχει πρόσβαση στα δεσμευμένα κονδύλια.

Διαβάστε ακόμη

EBA: Ανθεκτικές οι ευρωπαϊκές τράπεζες – Τι έδειξαν τα stress tests

Τραμπ: Στέλνει πυρηνικά υποβρύχια κοντά στη Ρωσία

Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες με τη νέα δασμολογική πραγματικότητα (πίνακες)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα