του Διαμαντή Σεϊτανίδη
Η αναμενόμενη ιταλική kolotoumba, έχει πολλαπλές συνέπειες για την Ιταλία, την Ευρώπη συνολικά, αλλά και πολλά κράτη- μέλη της, όπως η Ελλάδα. Η απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης να αναπροσαρμόσει το στόχο της για το έλλειμμα -ίσως και στο 2%- δείχνει το προφανές: Ότι ακόμα και μεγάλες οικονομίες, όπως αυτή της Ιταλίας, που είναι η τρίτη σε μέγεθος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιλαμβάνονται ότι ακόμα και μια θεαματική ανατροπή στις αποφάσεις της Ρώμης είναι προτιμότερη από την μετωπική σύγκρουσή τους με τις Βρυξέλλες. Αυτά βλέπει ο Γιάνης Βαρουφάκης, κι αισθάνεται όλο και πιο μόνος του…
Η ελληνική οικονομία έχει κάποιους λόγους να αισθάνεται ανακουφισμένη από την ιταλική kolotoumba, ωστόσο υπάρχουν και πτυχές των σημερινών εξελίξεων που δικαίως δημιουργούν άγχος κι ανασφάλεια στην Ελλάδα.
Η διαφαινόμενη σύγκρουση της Ρώμης με τις Βρυξέλλες είχε επιδεινώνει τους δείκτες της ιταλικής οικονομίας και σε μεγάλο βαθμό είχε επηρεάσει και τους αντίστοιχους ελληνικούς. Στα μέσα του περασμένου μήνα (19/10) το spread των ιταλικών ομολόγων σε σχέση με τα γερμανικά αυξήθηκε στις 332 μονάδες βάσης (3,32 ποσοστιαίες μονάδες), σημείο που αποτελούσε νέο υψηλό επίπεδο των τελευταίων 5,5 ετών. Τα νέα αυτά επιβάρυναν και το ευρώ, το οποίο υποχώρησε σε χαμηλό επίπεδο δύο μηνών
Την ίδια μέρα στην ελληνική αγορά ομολόγων το δεκαετές κατέγραψε αυξητικές τάσεις και διαμορφώθηκε στο 4,491% αυξημένο κατά 0,97% σε σχέση με το κλείσιμο της προηγούμενης. Πέραν της Ελλάδος, η ιταλική κρίση επηρέαζε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο: Τα πορτογαλικά και τα ισπανικά ομόλογα, που ως εκείνη τη μέρα είχαν δείξει αντοχή, είδαν επίσης τις πωλήσεις τους να αυξάνονται, με αρκετούς αναλυτές να σημειώνουν ότι πρόκειται για την πρώτη ένδειξη μετάδοσης της κρίσης από την Ιταλία σε όλη τη νότια Ευρώπη. Κι ίσως όχι μόνον σε αυτήν…
Ένα μήνα αργότερα, κι ενώ η Ιταλία εμφανιζόταν ανυποχώρητη στις απαιτήσεις της ΕΕ, η απόδοση του δεκαετούς ιταλικού ομολόγου έφτασε σε νέο υψηλό τριών εβδομάδων στο 3,54%, με τη διαφορά έναντι της απόδοσης των αντίστοιχων γερμανικών να διευρύνεται στις 314 μονάδες βάσης. Αντίστοιχη ήταν η πορεία και των ελληνικών τίτλων, καθώς το δεκαετές ελληνικό ομόλογο σημειώνει απόδοση 4,51%, ήτοι κινείται στα υψηλότερα επίπεδα από τις 10 Οκτωβρίου. Το πενταετές ελληνικό ομόλογο καταγράφει απόδοση 3,51%, κινούμενο και αυτό στα υψηλά πέντε εβδομάδων.
Η πορεία, λοιπόν, υπήρξε παράλληλη. Αντίστοιχη φαίνεται από σήμερα το πρωί και η αποκλιμάκωση. Η απόδοση του 10ετούς υποχωρεί στο 3,24%, με χαμηλό ημέρας το 3,171%, από 3,415% την Παρασκευή. Αντίστοιχα, η απόδοση του 10ετούς ελληνικού υποχωρεί στο 4,38% υποχωρεί δηλαδή κατά 168 μονάδες έναντι της Παρασκευής. Το νέο 5ετές ομόλογο έχει μέση τιμή 104,30 μονάδες βάσης και μέση απόδοση 3,11% με απόδοση αγοράς 3,14% και απόδοση πώλησης 3,09%.
Οι αγορές, λοιπόν, βγάζουν μια ανάσα ανακούφισης με την ιταλική kolotoumba, ενώ στην Ελλάδα πρόσθετα καλά νέα είναι οι εξελίξεις στην υπόθεση Eurobank- Grivalia, που αποτελεί ένα πρώτο πειστικό μήνυμα ότι κάτι κινείται στο έλος των κόκκινων δανείων.
Από την άλλη μεριά, η Ελλάδα δεν μπορεί να αισιοδοξεί μόνο και μόνο επειδή η Ιταλία φαίνεται να αποφεύγει τη σύγκρουση. Οι Βρυξέλλες έχουν δώσει το “πράσινο φως” στην Αθήνα για να διευθετήσει τις υποθέσεις της έως τις επόμενες εκλογές, υπό τον όρο ότι δεν θα δημιουργήσει νέους πονοκεφάλους στην ΕΕ. Από όλες τις προεκλογικές προετοιμασίες της κυβέρνησης Τσίπρα, η μόνη που πραγματικά ενοχλεί τους Ευρωπαίους είναι ο ποταμός νέων προσλήψεων. Εάν η Ευρώπη ανάψει “κόκινο” σε αυτή την προεκλογική συνήθεια, τότε ίσως οι εκλογές επισπευσθούν στην Ελλάδδα, ώστε να μείνει στους πολίτες η “γλυκειά” γεύση των αυξημένων αποδοχών σε συγκεκριμένες ομάδες (και τους συνταξιούχους) του Δεκεμβρίου 2018.
Μετά τη στροφή της Ρώμης στον ρεαλισμό, φαίνεται ότι μέχρι την επόμενη χρονιά, οι κεντρικές εξελίξεις είναι προβλέψιμες: Η μεν Ευρωπαική επιτροπή παραδίδει σε μια νέα περίπου σε ένα χρόνο από σήμερα, έχοντας βγάλει όλες τις χώρες από τα μνημόνια, έχοντας δημιουργήσει περίπου 13 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας στην ευρωπαϊκή επικράτεια κι ολοκληρώνοντας εκτός απροόπτου τη συμφωνία για το brexit. Παράλληλα όμως η κορυφή της ΕΕ έχει και μεγάλους πονοκεφάλους που θα κληροδοτήσει στους διαδόχους της: Την επέλαση του λαίκισμού, την επέλαση της ακροδεξιάς, τον εν εξελίξει εμπορικό πόελμο ΗΠΑ- Κίνας που επηρεάζει σαφώς την Ευρώπη, και τους ισχυρούς ηγέτες- πονοκεφάλους, Πούτιν κι Ερντογάν.
Μετά τις ελλεηνικές εκλογές, όμως, όλα γίνονται απρόβλεπτα σε Ελλάδα κι Ευρώπη: Μια νέα κυβέρνηση στην Αθήνα και μια νέα Ευρωπαϊκή επιτροπή, θα κληθούν να λύσουν όλα όσα η τωρινή κυβέρνηση και η τωρινή Κομισιόν σπρώχνουν κάτω από το χαλί. Όλα, τότε, ίσως ξαναρχίσουν από την αρχή. Όλα…