Του Μηνά Τσαμόπουλου

Η χρησιμοποίηση «οικολογικών» ναυτιλιακών καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα θείου από το 2020 ή εναλλακτικά η κοστοβόρα τοποθέτηση scrubbers στα πλοία που φιλτράρουν το υπάρχον «μη οικολογικό» καύσιμο έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμός στη ναυτιλιακή κοινότητα η οποία θέτει και θέματα ασφαλείας. Τον προβληματισμό αυτόν εξέθεσε για μία ακόμη φορά ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών μιλώντας στο 4ο ναυτιλιακό συνέδριο της εφημερίδας « Ναυτεμπορική».

Χαρακτήρισε άδικη και υποκριτική τη στάση των νομοθετών έναντι της ναυτιλίας και υπογράμμισε ότι πρόκειται για μία πραγματικά συνταρακτική τεχνολογική αλλαγή στη λειτουργία της ναυτιλίας με προεκτάσεις οικονομικές και εμπορικές, αλλά κυρίως σε θέματα ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.

«Ο χρόνος τρέχει και σε 15 μήνες η παγκόσμια ναυτιλία θα κληθεί να εφαρμόσει έναν Κανονισμό για τον οποίο δεν έχουν εξετασθεί εγκαίρως οι συνέπειές του και δεν έχουν διαμορφωθεί δικλείδες ασφαλείας για την αντιμετώπισή τους» τόνισε ο Θεόδωρος Βενιάμης και προσέθεσε:

«Προ ολίγων μηνών, τέσσερα μεγάλα νηολόγια που εκπροσωπούν σχεδόν το 50% της παγκόσμιας χωρητικότητας, με συμμάχους τους οργανισμούς της διεθνούς ναυτιλίας, ανέδειξαν τα σοβαρά θέματα ασφαλείας που ανακύπτουν από την αναμενόμενη χρήση των νέων καυσίμων. Θέλω να δώσω συγχαρητήρια στον ΙΜΟ-Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό- ο οποίος, αν και καθυστερημένα, είχε το πολιτικό θάρρος να αναγνωρίσει τα κενά της νομοθετικής του πρόβλεψης και να δεχθεί να εξετάσει το θέμα».

Ο Θεόδωρος Βενιάμης δεν άφησε έξω από την κριτική του και την Ε.Ε. της οποίας στηλίτευσε την τακτική που ακολούθησε στο συγκεκριμένο θέμα αλλά και τος Νηογνώμονες:

«Θα περιμέναμε ίσως ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τους διαχρονικά υψηλούς στόχους της, θα είχε επιληφθεί του θέματος της ασφάλειας. Δεν συνέβη, αλλά ας ελπίσουμε ότι τώρα τουλάχιστον θα αναγνωρίσει το πρόβλημα που διαφαίνεται. Ήδη εκατοντάδες πλοία αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα υπάρχοντα καύσιμα αλλά κανείς δεν καταδικάζει τις εταιρείες πετρελαίου για την κακή ποιότητα καυσίμων που διαθέτουν στη ναυτιλία.

Παρατηρούμε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Υπερβολική αυστηρότητα στα πλοία, ανοχή για τις εταιρείες πετρελαίου. Ακόμη και μια πρόσφατη πρόταση των ίδιων προαναφερόμενων νηολογίων και οργανισμών της ναυτιλίας για μια περίοδο μελέτης των προβλημάτων εφαρμογής του νέου μέτρου, η λεγόμενη Experience Building Phase, που θα εξετασθεί σε λίγες εβδομάδες από την MEPC αντιμετωπίζεται με καχυποψία και αρνητισμό, ως δήθεν τακτική κωλυσιεργίας για τη μετάβαση στη νέα εποχή καυσίμων.

Εντελώς λάθος εκτιμήσεις που πηγάζουν από ένα αδικαιολόγητο αρνητισμό εναντίον της ναυτιλίας. Όλοι οι φορείς της ναυτιλίας είμαστε, δεδηλωμένα, υπέρ της χρήσης αποθειωμένων καυσίμων, τα οποία όμως απαιτούμε να μας τα παρέχει η πετρελαϊκή βιομηχανία.

Αποθειωμένα καύσιμα, αλλά και συμβατά με τους διεθνείς κανονισμούς για τη λειτουργία των πλοίων μας και άρα ασφαλή». Για τα ους νηογνώμονες είπε:

« Οι σύμβουλοι ασφαλείας της βιομηχανίας μας, οι ελεγκτές της ασφαλούς λειτουργίας των πλοίων μας, τηρούν σιωπή ιχθύος για ένα τόσο σοβαρό θέμα που θα επηρεάσει την ασφάλεια των μηχανών των πλοίων.

Τόσο ο IACS όσο και οι νηογνώμονες μέλη του καλούνται να τοποθετηθούν επισήμως επί των ερωτημάτων που εγείρονται».

Στη συνέχεια ο πρόεδρος της ΕΕΕ αναφέρθηκε και στην τοποθέτηση των scrubbers που διχάζουν τη ναυτιλιακή κοινότητα, λόγω θεμάτων που αφορούν εμπορικούς και οικονομικούς λόγους.

«Η εναλλακτική, στον κανόνα καύσης αποθειωμένου καυσίμου, μέθοδος αποθείωσης των αερίων εκπομπών των καυσίμων εν πλω μέσω της χρήσης scrubbers έχει δημιουργήσει πόλωση μεταξύ της ευρείας ναυτιλιακής βιομηχανίας και της μειονότητας των εφοπλιστών που έχουν ήδη ή προτίθενται να εφοδιάσουν τα πλοία τους με scrubbers» ενώ στη συνέχεια έθεσε προς τους νομοθέτες της Ευρώπης αλλά και του ΙΜΟ το ερώτημα αν έχουν βεβαιωθεί επιστημονικά για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των scrubbers.

«Νομίζω ότι η απάντηση είναι αρνητική. Ελπίζω ότι, αφού ετησίως δαπανώνται μεγάλοι προϋπολογισμοί σε ποικίλες μελέτες τεχνολογικής φύσεως, θα υπάρξει, έστω και καθυστερημένα, επιστημονική τεκμηρίωση επί του θέματος».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του Κλείνοντας την ομιλία του ο πρόεδρος της ΕΕΕ εξέφρασε την ελπίδα ότι ο ΙΜΟ «με τη νομοθετική σοφία που έχει αποκτήσει και μέσα από μεμονωμένες αστοχίες του παρελθόντος, θα μείνει ανεπηρέαστος από κερδοσκοπικά παιχνίδια ναυτιλιακών παραγόντων, εμπλεκομένων ακόμα και στη μεγάλη βιομηχανία παραγωγής scrubbers και θα εξετάσει ενδελεχώς τα ανακύπτοντα θέματα ασφαλείας, έχοντας ως εχέγγυο τη δέσμευση της διεθνούς ναυτιλιακής κοινότητας στον στόχο του 2020 για μια μετάβαση στη νέα εποχή καυσίμων, χωρίς προβλήματα δυσλειτουργίας στη ροή του παγκόσμιου εμπορίου και χωρίς επικινδυνότητες για τα πλοία και τους ναυτικούς».

Επίσης κάλεσε την ελληνική πολιτεία να συνειδητοποιήσει την υπεροχή που της προσδίδει η μεγάλη ναυτιλία και να υψώσει την φωνή της στα διεθνή ναυτιλιακά fora που συμμετέχει και κυρίως στον ΙΜΟ, διεκδικώντας ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων.

Π. Λασκαρίδης

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ECSA Πάνος Λασκαρίδης κατέδειξε τη διαφορετική οπτική γωνία από την οποία αντιμετωπίζει η Ε.Ε. τη ναυτιλία.

«Βλέπει το ευρύτερο ναυτιλιακό cluster και όχι την ευρωπαϊκή ναυτιλία ως μέγεθος και το ρόλο που αυτή διαδραματίζει στο παγκόσμιο εμπόριο» και προσέθεσε:

«Πρέπει να ξαναφέρουμε την υπερπόντια ναυτιλία στο προσκήνιο»

Γ. Αλεξανδράτος

Ο αντιπρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος αναφέρθηκε σε σειρά μεγάλων θεμάτων που απασχολούν την ναυτιλία και τους επί μέρους τομείς της όπως τα καύσιμα, τα αυτόνομα πλοία, οι αέριοι ρύποι κλπ.

Κάλεσε τους εμπλεκόμενους φορείς να στηρίξουν το maritime cluster που έχουν συν-δημιουργήσει η ΕΕΕ, το ΝΕΕ και το ΕΒΕΠ αλλά και να υποστηρίξουν δυναμικά το κοινωνικό έργο που επιτελεί ο εφοπλισμός δια μέσου της ΣΥΝΕΝΩΣΙΣ.

Φ. Κουβέλης

Ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, που μπορεί να αποτελέσει έναν βασικό μοχλό για την ανάπτυξη της χώρας, είναι η ναυτιλία μας. Πρόκειται για έναν τεράστιο πλούτο, τον οποίο όμως δεν αξιοποιούμε στο βαθμό που οφείλουμε.

Το 25% της παγκόσμιας θαλάσσιας μεταφορικής ικανότητας ανήκει σε ελληνόκτητα πλοία. Και όμως ελάχιστα από αυτά είναι ενταγμένα στο ελληνικό νηολόγιο.

Το τελευταίο διάστημα γίνονται κάποια βήματα αλλά δεν είναι αυτά που θα μπορούσαν άμεσα ή μεσοπρόθεσμα να αντιστρέψουν την πραγματικότητα.

Οι ναυτικοί μας διαθέτουν σύμφωνα με την αξιολόγηση της διεθνούς ναυτικής κοινότητας, το υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης, ικανότητας και εμπειρίας. Και όμως, πολλοί από αυτούς είναι άνεργοι.

Για εμάς, η ανάπτυξη στο χώρο της ναυτιλίας ξεκινά από την εκπαίδευση και την επιμόρφωση των στελεχών μας. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στο περιεχόμενο και στο επίπεδο των σπουδών στις Ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, το 80% των εκπαιδευτικών στις παραγωγικές Σχολές του Εμπορικού Ναυτικού ήταν ωρομίσθιοι.

Μέσα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και με περιορισμένες τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας και του προϋπολογισμού του υπουργείου μας – κατά συνέπεια – προχωρήσαμε σε 20 προσλήψεις μονίμων εκπαιδευτικών, ενώ τις επόμενες ημέρες, ύστερα και από τις εισηγήσεις των Εκλεκτορικών Σωμάτων, θα προσληφθούν άλλοι 12 εκπαιδευτικοί.

Προχωρήσαμε παράλληλα σε νομοθετική τροπολογία και το επόμενο διάστημα θα υπογραφεί το νέο οργανόγραμμα, με το οποίο αυξάνονται κατά 102 οι μόνιμες θέσεις του εκπαιδευτικού προσωπικού και εν συνεχεία θα ακολουθήσουν και οι σχετικές προσλήψεις.

Ενώ στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα προχωρήσουμε στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου προκειμένου να εκσυγχρονισθούν ο εσωτερικός κανονισμός και ο κανονισμός σπουδών.

Για εμάς η ανάπτυξη περνά μέσα από την υγιή επαναλειτουργία αλλά και την ενίσχυση των ναυπηγείων που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία.

Ένα θετικό βήμα είναι η επαναλειτουργία των ναυπηγείων της Σύρου και το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί από επενδυτές για τα ναυπηγεία «Σκαραμαγκά» και «Ελευσίνας».

Δυστυχώς η χώρα μας στον τομέα της ναυπήγησης υποχώρησε παρά το γεγονός ότι διαθέτουμε ένα εξαιρετικά εκπαιδευμένο και άξιο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό.

Για εμάς η ανάπτυξη στο χώρο της ναυτιλίας περνά και μέσα από την αντικατάσταση των παλαιών πλοίων με νέα, αλλά και μέσα από τη χρήση φιλικότερων προς το περιβάλλον καυσίμων και τη συμμόρφωση με τις οδηγίες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, με κατάλληλη προπαρασκευή.

Η ανάπτυξη στο χώρο της Ναυτιλίας πρέπει να νοείται με ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα, για την προστασία της ζωής και της υγείας των ναυτικών μας.

Αποτελεί όμως παράλληλα και βασικό παράγοντα για την προστασία του περιβάλλοντος, για την αειφορία της θάλασσας.

Ένα θέμα πολυπαραγοντικό, στο οποίο εμπλέκονται πολλοί φορείς, ο καθένας από τους οποίους πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει υψηλού επιπέδου πιστοποιητικά αξιοπλοΐας, τα οποία με βάση τη Νομοθετική μας πρωτοβουλία θα χορηγούνται από το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από τους Νηογνώμονες.

Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει επίσης υψηλού επιπέδου γνώσης και επιμόρφωσης των ναυτικών μας. Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει ασφαλή πλοία, προϋποθέτει την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, την αυστηρή εφαρμογή των ωραρίων εργασίας στα πλοία.

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα προς τις συγκεκριμένες κατευθύνσεις.

Οι προκλήσεις ωστόσο παραμένουν με δεδομένο τον διεθνή ανταγωνισμό και τις εξελίξεις στο χώρο της τεχνολογίας.

Είμαστε υποχρεωμένοι, ο καθένας από τη δική του θέση ευθύνης, να καταβάλλει όλες εκείνες τις προσπάθειες για να κατακτήσουμε τον κοινά επιδιωκόμενο στόχο.

Οι προσπάθειες αυτές ωστόσο οφείλουν να είναι επικαιροποιημένες, διαρκείς και με αυστηρά χρονοδιαγράμματα.

Από την πλευρά μας επιδιώκουμε να πράττουμε το καθήκον μας στο ακέραιο.

Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι σε εγρήγορση και διαρκή επιφυλακή για την τήρηση της νομιμότητας επ΄ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου.

Και φυσικά το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι ανοικτό σε οποιαδήποτε πρόταση, σε οποιαδήποτε θέση που μπορεί να υπηρετήσει τους προαναφερόμενους στόχους.

Ι. Πλακιωτάκης

Ο τομεάρχης ναυτιλίας της ΝΔ κ. Ι. Πλακιωτάκης κατέκρινε την «ακαμψία» της ΕΕ σημειώνοντας ότι υπάρχει κίνδυνος να απολέσει τη δύναμή της στη ναυτιλία από την τακτική αυτή.

«Χρειάζεται, μία εθνική στρατηγική για τη ναυτιλία για να απαριθμήσει εν συνεχεία το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί προσεχώς η ΝΔ» τόνισε ο Ι._Πλακιωτάκης.