Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει για άμεση μετάβαση σε μια ναυτιλία με μηδενικές εκπομπές, οι λιμένες της Ευρώπης εμφανίζουν αισθητή υστέρηση στην ανάπτυξη των υποδομών χερσαίας παροχής ρεύματος (OPS). Η αδράνεια αυτή δημιουργεί εμπόδια στην επίτευξη των κλιματικών στόχων του 2030, με τις επιπτώσεις να είναι ιδιαίτερα ορατές στους κόλπους της κρουαζιέρας, όπου τα λιμάνια λειτουργούν κυριολεκτικά ως «θερμοκήπια ρύπων».

Υπάρχει ένα ξεκάθαρο κενό μεταξύ των στόχων και της υλοποίησης. Σύμφωνα με κοινή μελέτη της ΜΚΟ Transport & Environment και του νορβηγικού νηογνώμονα DNV, λιγότερο από το 20% των απαραίτητων συνδέσεων έχει εγκατασταθεί ή δρομολογηθεί στα μεγαλύτερα λιμάνια της Ε.Ε.

Η λειτουργία των OPS επιτρέπει στα ελλιμενισμένα πλοία να απενεργοποιούν τους βοηθητικούς κινητήρες τους, περιορίζοντας σημαντικά την ατμοσφαιρική ρύπανση. Ωστόσο, η πρόοδος της εγκατάστασης χαρακτηρίζεται ανομοιογενής και ανεπαρκής. Ειδικά στον τομέα των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, μόνο το 11% των απαιτούμενων σταθμών ηλεκτροδότησης είναι ενεργοί.

Αντίθετα, στον κλάδο της κρουαζιέρας, όπου οι ανάγκες είναι και οι πιο πιεστικές, έχει καλυφθεί το 38% των απαιτούμενων συνδέσεων. Παρόλα αυτά, οι εκπομπές ρύπων παραμένουν δυσανάλογα υψηλές, με τα κρουαζιερόπλοια να ευθύνονται για περίπου 15% των συνολικών ρύπων στους λιμένες – ποσοστό σχεδόν εξαπλάσιο σε σύγκριση με άλλα πλοία.

Η μελέτη προτείνει άμεση επιτάχυνση των επενδύσεων στις υποδομές OPS, δίνοντας προτεραιότητα στα τερματικά κρουαζιέρας μέχρι το 2028 – δύο χρόνια πριν από τη θεσμοθετημένη υποχρεωτική εφαρμογή το 2030. Στόχος είναι η ένταξη των σχετικών έργων σε χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της Ε.Ε., όπως ο AFIF και το πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας RED III.

Παράλληλα, προτείνεται η διεύρυνση της υποχρεωτικής εφαρμογής OPS και σε άλλες κατηγορίες πλοίων, που προς το παρόν εξαιρούνται, όπως μικρότερα εμπορικά σκάφη ή πλοία με σποραδικές αφίξεις.

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους

Ο θαλάσσιος τομέας ευθύνεται για το 12,7% των εκπομπών CO₂ στις ευρωπαϊκές μεταφορές – δηλαδή 131,9 εκατ. τόνοι μέσα στο 2023. Από αυτούς, 8,3 εκατ. τόνοι παράχθηκαν εντός λιμένων, εκ των οποίων το 15% αποδίδεται στα κρουαζιερόπλοια. Ο  ευρωπαϊκός στόλος κρουαζιέρας εξέπεμψε περισσότερα οξείδια του θείου το 2022 από ό,τι 1 δισ. αυτοκίνητα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι μεγάλοι λιμένες όπως ο Πειραιάς, η Νάπολη, η Ρίγα και η Δουνκέρκη δεν συμμετείχαν στην έρευνα λόγω μη παροχής δεδομένων.

Όπως σημειώνουν οι φορείς της μελέτης, τα λιμάνια κατέχουν στρατηγική θέση στην ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας. Η πλήρης εφαρμογή των OPS δεν αποτελεί μόνο ρυθμιστική υποχρέωση, αλλά επένδυση στη δημόσια υγεία, την ποιότητα ζωής στις παραλιμένιες πόλεις και τη συνολική ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Ωστόσο, χωρίς πολιτική βούληση, συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και βιώσιμη χρηματοδότηση, ο στόχος για μια «πράσινη» ναυτιλία μέχρι το 2030 κινδυνεύει να παραμείνει στα χαρτιά.

Διαβάστε ακόμη

Στροφή της Ελλάδας στο Safe: Τι θα διεκδικήσει με τα €1,2 δισ. – Πόσες εταιρείες δήλωσαν συμμετοχή

Soukos Robots: Απειλείται με «καταιγίδα» σφυριών από το φθινόπωρο (pics)

Νέα άνοδος στα καταλύματα “Αirbnb”, έφτασαν τις 242.000 πανελλαδικά τον Ιούνιο (γράφημα)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα