Στην καρδιά της Silicon Valley πραγματοποιήθηκε φέτος το μεγαλύτερο διεθνές συνέδριο για την Τεχνητή Νοημοσύνη, το IEEE Conference on Artificial Intelligence (IEEE CAI). Ανάμεσα στις σημαντικές επιστημονικές παρουσιάσεις ξεχώρισε μια πρόταση που φέρει ελληνική υπογραφή: η εργασία του δρος Μίλτου Αλαμανιώτη, αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Σαν Αντόνιο (UTSA), ο οποίος πρότεινε ένα πρωτοποριακό ενεργειακό μοντέλο για τα λιμάνια συνδυάζοντας πυρηνικούς μικροαντιδραστήρες και Τεχνητή Νοημοσύνη, με στόχο την πλήρη και καθαρή ηλεκτροδότηση του συστήματος Cold Ironing.

Η συνέντευξη που ακολουθεί παρουσιάζει το σκεπτικό, τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη, καθώς και τις προκλήσεις μιας πρότασης που φιλοδοξεί να αλλάξει ριζικά τη ναυτιλιακή ενέργεια του μέλλοντος.

– Κύριε Αλαμανιώτη, εξηγήστε σε όσους δεν γνωρίζουν τι είναι το Cold Ironing και γιατί απασχολεί τη ναυτιλιακή βιομηχανία σήμερα.

Το Cold Ironing είναι η πρακτική της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε πλοία που βρίσκονται αγκυροβολημένα ώστε να διακόπτεται η λειτουργία των κύριων μηχανών τους. Αυτή η πρακτική έχει περιβαλλοντικά οφέλη γιατί μειώνει σημαντικά τις εκπομπές ρύπων στα λιμάνια. Ωστόσο, τα περισσότερα πλοία συνεχίζουν να λειτουργούν τις γεννήτριές τους, καθώς χρειάζονται ενέργεια για φωτισμό, κλιματισμό, ψύξη τροφίμων κ.λπ. Εδώ έρχεται το πρόβλημα: χωρίς Cold Ironing, οι μηχανές συνεχίζουν να καίνε ορυκτά καύσιμα και να ρυπαίνουν ακόμη και σε στάση.

– Ποιες είναι οι δυσκολίες στην εφαρμογή Cold Ironing με το υπάρχον ηλεκτρικό δίκτυο;

Η βασική πρόκληση είναι ότι η σύνδεση πολλών πλοίων με το χερσαίο δίκτυο αυξάνει την πίεση σε αυτό, ιδιαίτερα σε περιόδους αυξημένης τουριστικής και ναυτιλιακής κίνησης όπως το καλοκαίρι. Επιπλέον, η απαραίτητη υποδομή είναι δαπανηρή και απαιτεί μεγάλες επενδύσεις σε εξοπλισμό και συντήρηση. Αυτό κάνει πολλές λιμενικές αρχές διστακτικές στο να εφαρμόσουν πλήρως τέτοια λύση.

– Ποια είναι η λύση που προτείνετε μέσα από τη μελέτη σας;

Η πρότασή μου είναι η ενσωμάτωση πυρηνικών μικροαντιδραστήρων στο ενεργειακό οικοσύστημα του λιμένα. Πρόκειται για μικρής ισχύος αντιδραστήρες (έως 50 MW), οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι ασφαλείς, ευέλικτοι και μεταφερόμενοι. Συνδυάζονται με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και συστήματα αποθήκευσης (μπαταρίες) σε ένα υβριδικό ενεργειακό σύστημα, το οποίο διαχειρίζεται έξυπνα η Τεχνητή Νοημοσύνη.

– Πώς ακριβώς λειτουργεί αυτό το υβριδικό σύστημα;

Το λιμάνι μετατρέπεται σε έναν ενεργειακά αυτόνομο κόμβο. Ο μικροαντιδραστήρας καλύπτει τη βασική ζήτηση. Οι ΑΠΕ -κυρίως φωτοβολταϊκά- συνεισφέρουν όπου υπάρχει ηλιοφάνεια. Οι μπαταρίες αποθηκεύουν πλεονάζουσα ενέργεια. Ολο αυτό το σύστημα διαχειρίζεται από μια υποδομή Τεχνητής Νοημοσύνης που προβλέπει τη ζήτηση, βασισμένη σε δεδομένα όπως η λιμενική κίνηση, και αποφασίζει ποια πηγή να ενεργοποιήσει και σε ποιον βαθμό.

– Ποιος είναι ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης;

Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το «μυαλό» του συστήματος. Παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις ανάγκες σε ενέργεια, προβλέπει τη μελλοντική ζήτηση με βάση προγραμματισμένες αφίξεις και ιστορικά δεδομένα, υπολογίζει τις αναμενόμενες αποδόσεις των ΑΠΕ και κατευθύνει ανάλογα την παραγωγή του πυρηνικού αντιδραστήρα. Στόχος είναι πάντα η οικονομική και περιβαλλοντική βελτιστοποίηση, δηλαδή ελάχιστο κόστος και μηδενικές εκπομπές.
– Είναι ασφαλής η παρουσία ενός πυρηνικού αντιδραστήρα σε ένα λιμάνι; Ναι. Οι μικροαντιδραστήρες είναι εξαιρετικά ασφαλείς λόγω της παθητικής ψύξης και της εξελιγμένης σχεδίασής τους. Επίσης, τα λιμάνια προσφέρουν ένα φυσικό πλεονέκτημα ασφάλειας: είναι περιφραγμένα, απομονωμένα από κατοικημένες περιοχές και με συνεχή φύλαξη. Οι συνθήκες είναι ιδανικές για ελεγχόμενη λειτουργία.

– Τι προσφέρει οικονομικά η λύση σας;

Η επιτόπια παραγωγή ενέργειας μειώνει την εξάρτηση από εξωτερικούς παρόχους. Σε χρονικό ορίζοντα 10 ετών -που είναι και το διάστημα πριν από τον επόμενο ανεφοδιασμό πυρηνικού καυσίμου-το συνολικό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο κόστος αγοράς ρεύματος από το δίκτυο.

Παράλληλα, σε περιόδους χαμηλής δραστηριότητας το λιμάνι μπορεί να πουλά ρεύμα στο δίκτυο ή να το διοχετεύει σε άλλες χρήσεις, π.χ. για αφαλάτωση θαλασσινού νερού ή θέρμανση.

– Πώς συμβάλλει η πρόταση αυτή στην πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας;

Η ναυτιλία είναι υπεύθυνη περίπου για το 3% των παγκόσμιων εκπομπών. Ο στόχος για μείωση των εκπομπών κατά 50% έως το 2050 απαιτεί λύσεις όπως αυτή. Οι μικροαντιδραστήρες είναι σχεδόν μηδενικών ρύπων και σε συνεργασία με ΑΠΕ μπορούν να υποστηρίξουν αυτή τη μετάβαση. Το Cold Ironing είναι ένα κρίσιμο πεδίο, και η πρότασή μου τοποθετείται ακριβώς εκεί.

– Πότε εκτιμάτε ότι θα δούμε κάτι τέτοιο να εφαρμόζεται;

Εφόσον υπάρξει πολιτική και ρυθμιστική στήριξη, μέσα στην επόμενη δεκαετία μπορούν να υλοποιηθούν πιλοτικές εφαρμογές σε μεγάλα λιμάνια. Οι μικροαντιδραστήρες είναι ήδη σε στάδιο δοκιμών και η Τεχνητή Νοημοσύνη βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Η τεχνολογία είναι έτοιμη, αυτό που μένει είναι να συντονιστούν οι φορείς.

– Τι σημαίνει για εσάς, ως Eλληνα επιστήμονα, η συμμετοχή σε μια τέτοια διεθνή πρωτοβουλία;

Είναι τιμή και ευθύνη. Η Ελλάδα είναι ναυτιλιακή υπερδύναμη και μπορεί να ηγηθεί στην πράσινη ναυτιλία. Με επιστημονική τεκμηρίωση και καινοτομία μπορούμε να προτείνουμε λύσεις με παγκόσμια επίδραση. Το IEEE CAI ήταν το κατάλληλο βήμα για να μοιραστώ αυτή την ιδέα και ελπίζω να δούμε και ελληνικά λιμάνια να πρωτοπορούν στον τομέα αυτό.

Διαβάστε ακόμη 

Εκτοξεύτηκαν στα 3,4 δισ. ευρώ τα χρέη των καταναλωτών για το ρεύμα (πίνακας)

Τραμπ: Διπλασιάζει τους δασμούς στον χάλυβα για να προωθήσει τη συμφωνία Nippon-US Steel (tweet + vid)

Ο πιο πλούσιος ηθοποιός του Bollywood πιάνει χώμα και γίνεται χρυσάφι

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα