Η αγορά της σόγιας επανέρχεται στο προσκήνιο ως ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες για τη ζήτηση στη ναυλαγορά ξηρού φορτίου, με ιδιαίτερη βαρύτητα για τα πλοία τύπου Kamsarmax. Όπως επισημαίνει στην έκθεσή του ο Γιάννης Παργανάς, αναλυτής του ναυλομεσιτικού οίκου Intermodal, ο συνδυασμός των συνεχιζόμενων εμπορικών εντάσεων ΗΠΑ–Κίνας, των εξαιρετικών σοδειών στη Νότια Αμερική και των ασυνήθιστα υψηλών κινεζικών αποθεμάτων αναδιαμορφώνει σταδιακά, αλλά ουσιαστικά, τα παγκόσμια tonne-miles.

Σε θεωρητικό επίπεδο, η παγκόσμια εικόνα της σόγιας παραμένει θετική. Η κατανάλωση συνεχίζει να αυξάνεται, ενώ μετά το 2025/26 οι προβλέψεις κάνουν λόγο για σταδιακή μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων και χαμηλότερο λόγο αποθεμάτων προς κατανάλωση. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτό θα σήμαινε σταθερές τιμές και ισχυρές εμπορικές ροές. Ωστόσο, για τη ναυτιλία, δεν μετρά μόνο το «πόσο», αλλά κυρίως το «από πού προς τα πού».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν περιορίσει τις καλλιεργούμενες εκτάσεις σόγιας, έπειτα από αλλεπάλληλα εμπορικά σοκ, ενώ η Βραζιλία συνεχίζει να αυξάνει την παραγωγή της, εδραιώνοντας τη θέση της ως βασικός προμηθευτής της Κίνας. Η νέα συμφωνία ΗΠΑ–Κίνας για αγορές 12 εκατ. τόνων σόγιας στα τέλη του 2025 και περίπου 25 εκατ. τόνων ετησίως στη συνέχεια αποτελεί, σύμφωνα με την Intermodal, περισσότερο μια μερική ανάκαμψη παρά επιστροφή στα προ της εμπορικής σύγκρουσης επίπεδα. Ακόμη και αν υλοποιηθούν πλήρως οι δεσμεύσεις, οι κινεζικές αγορές αμερικανικής σόγιας θα παραμείνουν χαμηλότερες από τους μέσους όρους των αρχών της δεκαετίας.

Παράλληλα, οι Αμερικανοί εξαγωγείς έχουν στραφεί σε εναλλακτικές αγορές, διοχετεύοντας μεγαλύτερους όγκους σε Μεξικό, Νοτιοανατολική Ασία, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Οι εξαγωγές καλαμποκιού έχουν επίσης αυξηθεί, αντισταθμίζοντας μέρος της απώλειας από τη σόγια. Αυτές οι ροές στηρίζουν την απασχόληση Panamax και Supramax πλοίων, αλλά συνήθως σε μικρότερες αποστάσεις σε σχέση με τη διαδρομή US Gulf–China, περιορίζοντας τα συνολικά tonne-miles.

Την ευκαιρία εκμεταλλεύτηκαν κυρίως η Βραζιλία και, σε μικρότερο βαθμό, η Αργεντινή. Οι βραζιλιάνικες εξαγωγές έχουν εκτοξευθεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, με την Κίνα να απορροφά σχεδόν το 80% των φορτίων. Η Αργεντινή, χαλαρώνοντας προσωρινά τους εξαγωγικούς φόρους, αύξησε επίσης τις αποστολές της προς την Κίνα. Όμως, η συνεχής εισροή φορτίων από τη Νότια Αμερική έχει οδηγήσει σε συσσώρευση αποθεμάτων εντός της Κίνας.

Σύμφωνα με την ανάλυση, τα αποθέματα στα κινεζικά λιμάνια έχουν φτάσει περίπου τα 10,3 εκατ. τόνους, αυξημένα κατά 3,6 εκατ. τόνους σε ετήσια βάση, ενώ οι μονάδες σύνθλιψης διακρατούν περίπου 7,5 εκατ. τόνους – το υψηλότερο επίπεδο από το 2017. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι τα κρατικά αποθέματα αγγίζουν τους 45 εκατ. τόνους, καλύπτοντας αρκετούς μήνες ζήτησης. Σε αυτό το περιβάλλον, με τις τιμές του σογιόσπορου και του σογιάλευρου πιεσμένες και τα περιθώρια των crushers αρνητικά, η άμεση αύξηση των εισαγωγών δεν αποτελεί προτεραιότητα.

Για τη ναυτιλία, οι επιπτώσεις είναι διπλές. Αφενός, αυξάνεται η πιθανότητα μέρος των συμφωνημένων αμερικανικών φορτίων να μετατεθεί για το πρώτο τρίμηνο του 2026, συμπίπτοντας χρονικά με τη μετασυλλεκτική περίοδο της Βραζιλίας. Αυτό μπορεί να αλλάξει τη συνήθη «σειρά» των ροών προς την Κίνα και να επηρεάσει την ισορροπία μεταξύ φορτίων από τις ΗΠΑ και την Ανατολική Ακτή της Νότιας Αμερικής. Αφετέρου, μια παρατεταμένη φάση απομείωσης αποθεμάτων ενδέχεται να κατευθύνει περισσότερη αμερικανική σόγια σε μικρότερες, πιο ευαίσθητες τιμολογιακά αγορές, ευνοώντας Supramax και Handysize πλοία, αλλά με χαμηλότερα tonne-miles.

Κοιτώντας προς το 2026,  ειδικά αν συνεχιστεί η άνοδος της ζήτησης για ζωοτροφές. Ωστόσο, παραμένει επιφυλακτική ως προς το αν αυτή η αύξηση θα μεταφραστεί σε ουσιαστική ανάκαμψη των αμερικανικών εξαγωγών. Το βασικό συμπέρασμα για τους πλοιοκτήτες είναι ότι το εμπόριο σόγιας γίνεται πλέον πιο «πολυκεντρικό», στηρίζοντας μεν τους συνολικούς όγκους για Kamsarmax, αλλά αυξάνοντας τη μεταβλητότητα των διαδρομών και μειώνοντας τη βεβαιότητα που χαρακτήριζε την κινεζική ζήτηση πριν από μία δεκαετία.

Διαβάστε ακόμη

Γιατί οι Ευρωπαίοι γοητεύτηκαν από τον Πιερρακάκη και το turnaround story της ελληνικής οικονομίας

Κλιματική αλλαγή: Πώς αλλάζει τον χώρο εργασίας και επηρεάζονται οι εργαζόμενοι

Νέα εποχή στην αποθήκευση ενέργειας – Το γραφένιο μπαίνει στη μάχη με το λίθιο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα