Η ένταση στη Μαύρη Θάλασσα ξανάρχισε το 2025, με τις συγκρούσεις ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία να κλιμακώνονται και να δημιουργούν νέα αβεβαιότητα για τις θαλάσσιες μεταφορές. Η Ουκρανία εξαπέλυσε συντονισμένες επιθέσεις με πυραύλους cruise και drones σε εγκαταστάσεις φόρτωσης πετρελαίου στο λιμάνι του Νοβοροσίσκ, προκαλώντας προσωρινή παύση λειτουργίας, η οποία επηρέασε και τον γειτονικό τερματικό CPC. Η Ρωσία απάντησε πλήττοντας με drones την Οδησσό και προκαλώντας ζημιές σε ενεργειακές υποδομές.
Τα επεισόδια αυτά ακολουθούν τη μεγάλη ρωσική επίθεση του Οκτωβρίου στο ουκρανικό δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου – μια προσπάθεια να αυξηθεί η πίεση ενόψει του χειμώνα. Από το 2022 έως σήμερα, η στοχευμένη καταστροφή ενεργειακών υποδομών αποτελεί σταθερό μοτίβο του πολέμου, με τη Μόσχα να πλήττει σταθερά μονάδες παραγωγής ενέργειας και την Ουκρανία να απαντά με επιθέσεις σε ρωσικά διυλιστήρια, αποθήκες καυσίμων και τερματικούς εξαγωγών.
«Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας είναι πιο εύθραυστη από ποτέ, και οι τελευταίες επιθέσεις το επιβεβαιώνουν. Η αγορά αντιδρά άμεσα, γιατί ακόμη και μια σύντομη διακοπή λειτουργίας σε λιμάνι όπως το Νοβοροσίσκ μπορεί να επηρεάσει τον παγκόσμιο εφοδιασμό», δηλώνει ο Νίκος Ταγκουλής, αναλυτής του ναυλομεσιτικού οίκου Intermodal.
Η αγορά δεξαμενόπλοιων αντέδρασε έντονα: ο ναύλος Suezmax στη διαδρομή TD6 (Μαύρη Θάλασσα–Μεσόγειος) αυξήθηκε 6% και πλέον ξεπερνά τα 100.000 δολ./ημέρα. Η επαναλειτουργία του Νοβοροσίσκ περιόρισε τους φόβους για άμεση έλλειψη φορτίων, όμως η αβεβαιότητα παραμένει.
«Οι ναύλοι έχουν ενσωματώσει το ρίσκο. Αν υπάρξει πιο παρατεταμένη διακοπή, θα δούμε όχι μόνο νέες αυξήσεις στις τιμές, αλλά και αλλαγές στις εμπορικές ροές, καθώς κάποιοι πλοιοκτήτες αποφεύγουν ήδη την περιοχή», εξηγεί ο κ. Ταγκουλής.
Το Νοβοροσίσκ παραμένει κρίσιμος κόμβος, διακινώντας περίπου το 2% των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου. Ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει η γειτνίαση με τον τερματικό CPC, από όπου περνά σχεδόν το 80% της παραγωγής αργού του Καζακστάν. Μια παρατεταμένη διακοπή θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανακατεύθυνση φορτίων μέσω Κασπικής Θάλασσας και του αγωγού BTC προς το Τσεϊχάν – λύση ασφαλέστερη γεωπολιτικά, αλλά πιο αργή και ακριβή.
Παρά την επαναλειτουργία των λιμανιών, οι συνθήκες συνεχίζουν να είναι εύθραυστες. Ο χειμώνας αυξάνει τη στρατηγική σημασία των ενεργειακών εγκαταστάσεων και τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία έχουν δείξει ότι μπορούν –και προτίθενται– να πλήξουν κρίσιμες υποδομές.
«Οι βραχυχρόνιες διακοπές δημιουργούν απότομες, αλλά πρόσκαιρες αυξήσεις στους ναύλους. Όμως μια μεγαλύτερη κρίση θα άλλαζε τους κανόνες του παιχνιδιού στην περιοχή,» σημειώνει ο αναλυτής της Intermodal.
Την ίδια ώρα, η Ουκρανία προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις φυσικού αερίου που προκάλεσαν οι πρόσφατες ρωσικές επιθέσεις. Για τον χειμώνα έκλεισε συμφωνία με την Ελλάδα, προκειμένου να εισάγει αμερικανικό LNG μέσω ελληνικών τερματικών επαναεριοποίησης και του δικτύου «Κάθετου Διαδρόμου» (Βουλγαρία–Ρουμανία–Μολδαβία).
Η λύση είναι ακριβότερη από τις παλαιότερες χερσαίες ροές, όμως κρίνεται απαραίτητη για να καλυφθούν οι ανάγκες θέρμανσης της χώρας.
«Η συμφωνία ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας ως βασικής πύλης για το αμερικανικό LNG στην Ευρώπη και μεταφέρει επιπλέον φορτία από τη στεριά στη θάλασσα – κάτι που στηρίζει τη ζήτηση για transatlantic LNG voyages», τονίζει ο Νίκος Ταγκουλής.
Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται και οι επιθέσεις σε ενεργειακά assets εντείνονται, οι συμμετέχοντες στην αγορά παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Η σύνδεση γεωπολιτικής και ενέργειας είναι πιο έντονη από ποτέ.
«Το 2025 δείχνει ότι η γεωπολιτική θα παραμείνει ο βασικός οδηγός των ενεργειακών ροών και των ναύλων. Οι επιχειρησιακοί κίνδυνοι αυξάνονται και η αγορά προσαρμόζεται καθημερινά», καταλήγει ο αναλυτής της Intermodal.
Αναταράξεις, αβεβαιότητα αλλά και νέες ευκαιρίες χαρακτηρίζουν τη χρονιά, με τη Μαύρη Θάλασσα να παραμένει το επίκεντρο της διεθνούς ενεργειακής σκακιέρας.
Διαβάστε ακόμη
Κυβέρνηση: Καθαρός «διάδρομος» στο κομβικό δίμηνο για το τελευταίο μίλι πριν τις εκλογές
Γιαζιτζόγλου (ElvalHalcor): «Οι πιέσεις παραμένουν – Η ανθεκτικότητα μας κάνει τη διαφορά»
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.