Για τις νέες τάσεις στην καταναλωτική συμπεριφορά των ταξιδιωτών αναφορικά με τις διακοπές για την επόμενη διετία μιλάει στο NM o Πυθαγόρας Νάγος, ο οποίος ζει και εργάζεται στην Ελβετία ως ανεξάρτητος σύμβουλος επιχειρήσεων στον ευρύτερο τομέα του τουρισμού, με ειδίκευση στην εκπόνηση και υλοποίηση καινοτόμων στρατηγικών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών – κρουαζιέρα, ακτοπλοΐα.
Είναι μια άλλη οπτική γωνία εμπροσθοβαρής για την επόμενη ημέρα σε έναν κλάδο που έχει πληγεί περισσότερο από όλους τους άλλους. «Αυτή είναι μια χρυσή ευκαιρία για την Ελλάδα! Το βέβαιο είναι ότι πρέπει να τολμήσουμε πλέον το διαφορετικό! Το μέλλον θα μας το ανταποδώσει πολλαπλά» τονίζει και στη συνέχεια τοποθετείται ανά θέμα.
Για το σημερινό status quo:
Για τους περισσότερους, που ασχολούνται στον ευρύτερο χώρο του Τουρισμού, η πανδημία και τα επακόλουθα της, έγιναν αίτια εντόνου προβληματισμού για το μέλλον των συναφών με τον τουρισμό κλάδων/επαγγελμάτων.
Η αλήθεια είναι ότι οι μεγάλοι παίκτες του Τουρισμού, διαπίστωναν τα τελευταία δυο χρόνια ότι το βασικό παγκόσμιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης είχε αρχίσει να παρουσιάζει αδυναμίες. Και οι ρωγμές στα θεμέλια του με πτωχεύσεις άλλοτε κραταιών Tour Operators και μεσαίου μεγέθους αεροπορικών εταιριών το 2019 ήταν περισσότερο σοβαρές από ό,τι οι αρχικές εκτιμήσεις έδειχναν.
Η σημερινή διαπίστωση είναι ότι το μαζικό μοντέλο τουρισμού έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία και οι τουρίστες αναζητώντας την γνήσια εμπειρία, σε ανθρωπινά μεγέθη και όχι τεράστια, αλλάζει την καταναλωτική συμπεριφορά απέναντι και στις διακοπές.
Προβλέψεις για το 2021-2022
Το 2020, με την πανδημία τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές σε ηπιότερη φάση στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, μας βρίσκει χρονικά στο μέσον μιας τουριστικής σαιζόν που δεν έχει αρχίσει, με πολλές αβεβαιότητες για το υπόλοιπο του 2020, και με συγκρατημένη αισιοδοξία -«μισογεμάτο» ή «μισοαδειανό» ποτήρι- για την διετία 2021-2022, οπότε και υπό κανονικές συνθήκες όλοι εκτιμούν ότι πλέον θα πλησιάζουμε στα πριν το 2020 επίπεδα «κανονικότητας» στον τουρισμό, τις θαλάσσιες συγκοινωνίες, την κρουαζιέρα και τις αερομεταφορές.
Τα δεδομένα για το 2020
Το 2020, οι τουριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες θα αποφασίσουν να λειτουργήσουν -εκτός από τα ξενοδοχεία υποχρεωτικής 12μηνης λειτουργίας-, θα πρέπει ουσιαστικά να λειτουργήσουν στα πρότυπα προώθησης πωλήσεων/ κρατήσεων της κρουαζιέρας που πάντα διαθέτει στην αγορά προϊόντα/υπηρεσίες για τουλάχιστον 2 χρονιά.
Πιο συγκεκριμένα: θα προωθούν το 2020, στην λογική του damage control για την φετινοί χρονιά αλλά ουσιαστικά θα έχουν συγκεντρώσει την προσοχή τους στο 2021. Την ίδια στρατηγική που ακολουθούν ήδη στο εξωτερικό μεγάλοι Tour Operators, μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες, εξειδικευμένα γραφεία διακοπών (boutique travel specialists), εταιρίες κρουαζιέρας και φυσικά αεροπορικές εταιρίες.
Κρατήσεις για το 2021
Όσοι άνθρωποι για οποιοδήποτε λόγο δεν καταφέρουν να ταξιδέψουν το 2020, από τώρα αρχίζουν την αναζήτηση των επιθυμητών διακοπών τους για το 2021!
Και εφόσον βρουν ενδιαφέρον σε μια πρόταση διακοπών, δεν έχουν πρόβλημα να κάνουν ήδη την κράτηση τους για το 2021. Αυτό αναφέρουν όλες οι έρευνες αγοράς που είναι συχνά κυλιόμενες και διεξάγονται στις κυριότερες ευρωπαϊκές αγορές, άλλα και σε υπερπόντιες αγορές όπως της Βορείου Αμερικής, Αυστραλίας, Άπω Ανατολής.
Η πρόβλεψη αυτή αναμένεται να ισχυροποιηθεί περισσότερο στην περίπτωση των μακρινών αγορών (Βόρεια και Νότια Αμερική, Αυστραλία, Άπω Ανατολή κλπ), που μέχρι το τέλος του 2020 οι τουρίστες δεν θα μπορέσουν να ταξιδεύσουν λόγω των ισχυόντων περιορισμών εκτός της χώρας τους.
Άρα, προωθώντας το 2021 στοχεύουμε απευθείας στις αγορές που είναι γνώστες για τις συγκριτικά υψηλές κατά κεφαλή ημερήσιες δαπάνες στους τόπους διακοπών που επιλέγουν.
Νέες τάσεις στην καταναλωτική συμπεριφορά των ανθρώπων αναφορικά με τις διακοπές στην εποχή μετά την πανδημία
Θα είχε ενδιαφέρον να συνοψίσουμε τις κυριότερες τάσεις που αναμένονται στην καταναλωτική συμπεριφορά των ανθρώπων αναφορικά με τον Τουρισμό στην εποχή μετά την πανδημία:
- Έντονη τάση για FIT (foreign individual travelers=μεμονωμένους ταξιδιώτες) και μειούμενη τάση για μαζικό τουρισμό, ο οποίος θα περάσει μια κρίση μέχρι να επανατοποθετηθεί και να μετεξελιχθεί στο επόμενο στάδιο του. Ήδη πολλοί Tour Operators βλέποντας αυτή την τάση, έχουν ήδη αναδιατάξει εσωτερικά τμήματα τους, δημιουργούν ανάλογα προϊόντα και προσβλέπουν στην προσέλκυση τέτοιας ιδιαίτερα ισχυρής οικονομικά πελατείας.
- Οι ταξιδιώτες αναζητούν συνειδητά γνήσιες, αυθεντικές εμπειρίες και είναι πρόθυμοι, προκείμενου να τις ανακαλύψουν να αναζητήσουν επι μακρόν διάφορες πηγές πληροφόρησης, μέχρι να καταλήξουν ποιες από αυτές είναι αξιόπιστες.
- Η διαδικασία αναζήτησης διαρκεί περισσότερο και οι ταξιδιώτες επιζητούν να επιβεβαιώσουν την ορθότητα της bucket list τους, αναζητώντας οποιαδήποτε επιπλέον πηγή/σχόλιο μπορούν να βρουν σε διάφορες πλατφόρμες, που θα τους δίνει περισσότερο insight για τους προορισμούς ενδιαφέροντος τους.
- Η τελική επιλογή της ταξιδιωτικής εμπειρίας γίνεται με βάση μια λίστα προτεραιοτήτων/παραγόντων, τις οποίες οι πελάτες καταρτίζουν μόνοι τους, με βάση τα δικά τους κριτήρια / προτεραιότητες και διαρκώς εμπλουτίζουν στην διαδικασία αναζήτησης των διακοπών τους.
- Όταν στην οικογένεια υπάρχουν ενήλικα παιδιά, συχνά εμπλέκονται στην διαδικασία αναζήτησης, υποστηρίζοντας τους γονείς τους στο μαγικό κόσμο της ψηφιακής τεχνολογίας, όταν υπάρξει ανάγκη.
- Η τιμή των διακοπών τελικά δεν θα παίζει τον καταλυτικό ρόλο που έπαιζε την εποχή του μαζικού τουρισμού, αφού ο ταξιδιώτης δέχεται να πληρώσει ακριβότερες υπηρεσίες, εφόσον κρίνει ότι οι εμπειρίες που θα συλλέξει είναι ασφαλείς υγειονομικό και αντιπροσωπεύουν σημαντική προστιθέμενη άξια για αυτόν και την οικογένεια του και θα κάνουν έτσι τις διακοπές του μοναδικές/αξέχαστες.
- Φαίνεται μια τάση για λιγότερες διακοπές εκτός της χώρας μόνιμης κατοικίας, οι οποίες όμως θα έχουν πολύ πιο έντονο το στοιχείο της βιωματικής, ποιοτικής εμπειρίας. Αυτού το στοιχείο κάνει την διαδικασία επιλογής κομβικής σημασίας.
- Η αυθεντικότητα, όταν αυτή βρεθεί σε έναν προορισμό, σε πλέγμα υπηρεσιών / εμπειριών, αντιπροσωπεύει ανεκτίμητη άξια για τον ταξιδιώτη.
- Οι διακοπές ως εμπειρία είναι πλέον συνυφασμένες με διάφορες προσφιλείς δραστηρίοτητες, που αντικατοπτρίζουν τα ενδιαφέροντα/χομπυ του ταξιδιώτη:
-ιστορία, πολιτισμός, ήθη και έθιμα,
-διάφορα σπορ, πεζοπορία, αναρρίχηση, ποδηλασία,
-δραστηρίοτητες στη θάλασσα/στην παράλια,
-οινογαστρονομία
-συμμετοχή σε τοπικές αγροτικές ασχολίες (τρύγος, μάζεμα ελιάς, παρασκευή τοπικών ποτών)
- Διακοπές ξεκούρασης/χαλάρωσης θα εξακολουθήσουν πάντως να υπάρχουν.
- Οικογένειες με μικρά παιδιά αναζητούν εμπειρίες που αφορούν όλη την οικογένεια, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα παιδιά.
- Όροι όπως διακοπές φιλικές προς το περιβάλλον (eco friendly) οι οποίες υπακούουν σε βασικές αρχές της αειφορίας (sustainability), μπαίνουν πλέον σαν προδιαγραφές στο καθημερινό λεξιλόγιο των ταξιδιωτών και προσελκύουν τους περισσότερο ευαισθητοποιημένους από αυτούς.
Επαγγελματικά ταξίδια
Σε επίπεδο επαγγελματικών ταξιδίων, σύμφωνα με όλες οι ενδείξεις, αυτά θα περιοριστούν σημαντικά τουλάχιστον στους επόμενους 12 μίνες για τις Ευρωπαϊκές αγορές. Η εμπειρία των τηλεδιασκέψεων στη διάρκεια του lock down σε συνδυασμό με τις αυστηρές περικοπές στα κονδύλια εταιρικών ταξιδίων και τον φόβο μιας πιθανής νέας μόλυνσης σε κάποιο από τα επαγγελματικά ταξίδια είναι περαιτέρω ενισχυτικοί παράγοντες αυτής της τάσης.
Οι περισσότερες αν όχι όλες οι αεροπορικές εταιρείες μοιάζουν να έχουν ήδη προεξοφλήσει αυτή την νέα τάση πραγμάτων αναφορικά με τα επαγγελματικά ταξίδια στα πλάνα εκμετάλλευσης του αεροπορικοί στόλου τους για τους επόμενους 18 μήνες, τουλάχιστον μέχρι το τέλος 2021).
Αεροπορική βιομηχανία: Θα προσαρμοστεί από πλευράς προσφοράς δρομολογίων / διαθεσίμων αεροπορικών θέσεων στις ανάγκες που σταδιακά θα προκύπτουν είτε για διακοπές, είτε για αεροπορικές μεταφορές. Η ζήτηση θέσεων θα ρυθμίζει πλέον την προσφορά, με τις τιμές να ρυθμίζονται ανάλογα.
Κρουαζιερα: Υπακούοντας στις τάσεις που προαναφέραμε αναμένεται πλην σημαντικού απρόοπτου να επανεκκινήσει στο τελευταίο τρίμηνο του 2020. Εξαιτίας του κορωνοϊου, πολλά αναμένεται να αλλάξουν στα ναυπηγικά προγράμματα των εταιριών με σαφή τάση για τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες / Ευρωπαϊκά προγράμματα κρουαζιέρας, την επιστροφή σε μεσαίου μεγέθους νέα πλοία (μεταφορικής δυναμικότητας έως 3.000 επιβάτες), με πιθανότητες τα υφιστάμενα μεγάλα σύγχρονα πλοία να κατευθυνθούν σε άλλες αγορές (Καραϊβική η Άπω Ανατολή).
Το γεγονός ότι πολλά ξενοδοχεία ίσως να μην ανοίξουν άμεσα δηλαδή στους επόμενους 6-12 μήνες, ίσως δώσει την ευκαιρία στα κρουαζιερόπλοια που θα κινηθούν, να τονώσουν οικονομικά τις τοπικές οικονομίες ,μεταφέροντας στις περιοχές αυτές επιβάτες κρουαζιέρας.
Υγειονομικά πρωτοκολλα: Με αυτά θα κληθούν τα μέλη της τουριστικής βιομηχανίας να λειτουργήσουν από εδώ και στο εξής, μοιάζουν να έχουν έρθει για να μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ας τα θεωρήσουμε ότι είναι πλέον εφάμιλλα με τις πιστοποιήσεις ISO, άλλα πολύ πιο κρίσιμα στην τελική επιλογή των άμεσων συνεργατών της εφοδιαστικής αλυσίδας και βεβαίως των τελικών πελατών.
Οι ευκαιρίες για την Ελλάδα μέσα στην επόμενη διετία
Κάθε κρίση, πόσο μάλλον αυτή που βιώνουμε, είναι μια καλή ευκαιρία για αντικειμενική αυτοκριτική, παραγωγική ενδοσκόπηση και διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής, η οποία να διορθώνει τις αδυναμίες του παρελθόντος, να χτίζει στα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα και τελικά να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της αγοράς.
Κοιτώντας λοιπόν μπροστά, αυτό που απαιτείται είναι μια επανατοποθέτηση του τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας με βάση τις νέες καταναλωτικές τάσεις που προαναφέρθηκαν.
Η Ελλάδα είναι μια μαγική χώρα, που καλύπτει και με το παραπάνω όλα τα ενδιαφέροντα του σύγχρονου, απαιτητικού ταξιδιώτη. Κάθε γεωγραφική περιοχή της Ελλάδας φημίζεται για τα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά της, τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, που την κάνουν μοναδική, στο είδος της.
Στόχος μας στο μέλλον πρέπει να είναι ένα νέο target group μας, στα πρότυπα άλλων premium – boutique προορισμών: επισκέπτες λιγότεροι σε αριθμό, αλλά καλύτεροι σε ποιότητα, δηλαδή υψηλότερες κατά κεφαλή καταναλωτικές δαπάνες.