Ταξιδέψαμε στο μακρινό σύμπλεγμα νησιών του Δυτικού Ειρηνικού, σε ένα κράτος που προφυλάσσει με νύχια και με δόντια το φυσικό περιβάλλον και κατάφερε σε μικρό χρονικό διάστημα το νηολόγιό του να εξελιχθεί σε πρεσβευτή της χώρας σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τον περασμένο Ιούνιο το Νηολόγιο του Παλάου συμπεριελήφθη στη Λευκή Λίστα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) σε πλήρη συμμόρφωση με τη Διεθνή Σύμβαση για τα πρότυπα εκπαίδευσης, πιστοποίησης και τήρησης φυλακών ναυτικών (STCW), και πλέον είναι και με τη βούλα ένα ποιοτικό νηολόγιο. Εχει τον τίτλο του Εξυπνου Νηολογίου – The SMART Registry. Είναι το πρώτο που δημιουργήθηκε μετά από 25 χρόνια με στρατηγικό σχεδιασμό να επαναπροσδιορίσει τις υπηρεσίες νηολογίου και να διεισδύσει σε ένα κλειστό ανταγωνιστικό περιβάλλον, αφού όλο αυτό το χρονικό διάστημα κανείς δεν το είχε τολμήσει.

Αναφερόμαστε στο Διεθνές Νηολόγιο του Παλάου (PISR), το οποίο μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα αφήνει το δικό του ποιοτικό αποτύπωμα στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία. Τον Οκτώβριο του 2016, στο πλαίσιο αναπτυξιακής πολιτικής, άνοιξε γραφείο στο κέντρο του λιμανιού του Πειραιά, δίνοντας ειδικό βάρος και στην ελληνόκτητη ναυτιλία που είναι παγκόσμια δύναμη. Είναι πλέον το Ευρωπαϊκό Κεντρικό Γραφείο του PISR.

Ο δ/νων σύμβουλος του Νηολογίου του Παλάου, Πάνος Κιρνίδης, ο πρόεδρος Τόμι Ε. Ρεμενγκεσάου ο νεότερος, ο Μηνάς Τσαμόπουλος και ο Στιβ Κανάι, μόνιμος εκπρόσωπος του Παλάου στον ΙΜΟ – Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας

Οταν εμφανίστηκε δυναμικά στην αγορά πολλοί ήταν εκείνοι που αναζήτησαν στον χάρτη το κράτος του Παλάου. Πολλοί επίσης πίστεψαν ότι επρόκειτο για μία ακόμη σημαία ευκαιρίας ενός μικρού κράτους, η οποία δεν θα είχε τύχη στον έντονο παγκόσμιο ανταγωνισμό, όπως συνέβη με αρκετές άλλες. Στην πορεία διαψεύστηκαν. Γιατί πίσω από τη σημαία βρίσκεται ένα κράτος οργανωμένο, με αναπτυξιακό σχέδιο και έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος.

Η Δημοκρατία του Παλάου, που βρίσκεται ανατολικά από τις Φιλιππίνες, στον δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, είναι προεδρική δημοκρατία βάσει της Συμφωνίας Ελεύθερου Συνδέσμου (COFA) με τις ΗΠΑ, η οποία υπογράφτηκε το 1986 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου 1994. Η χώρα περιλαμβάνει περίπου 340 νησιά, που αποτελούν τη δυτική αλυσίδα των νησιών Caroline στη Μικρονησία, και έχει έκταση 466 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το πιο πυκνοκατοικημένο νησί είναι το Koρόρ. Η πρωτεύουσα Νγκέρουλμουντ βρίσκεται στο κοντινό νησί Μπαμπελνταόμπ. Το Παλάου μοιράζεται τα θαλάσσια σύνορά του με τις Φιλιππίνες, την Ινδονησία και τις Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας. Είναι χωρισμένο σε 16 Πολιτείες, όσες και οι φυλές που ζουν εκεί.

Προ ολίγων ημερών βρεθήκαμε εκεί για να διαπιστώσουμε από κοντά τον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται με τόσο μεγάλη επιτυχία το κράτος με το νηολόγιο, το οποίο εξελίσσεται σε πρεσβευτή της χώρας σε ολόκληρο τον κόσμο.

Φτάνοντας στο Κορόρ, όπου βρίσκεται το αεροδρόμιο, μετά από τρεις πτήσεις και συνολικά 25 ώρες ταξιδιού, βράδυ Παρασκευής, το πρώτο που αντικρίσαμε στην αίθουσα των αφίξεων ήταν η ελληνική σημαία, σχεδιασμένη σε έναν τοίχο! Μας υποδέχθηκε ο Ντακ Κεσολέι, στέλεχος της Λιμενικής Αρχής της χώρας και παλιός πρωταθλητής στο μπέιζμπολ με την εθνική ομάδα του Παλάου.

Στο αεροπλάνο συνταξιδέψαμε, τυχαία, με τον πρόεδρο του Παλάου Τόμι Ε. Ρεμενγκεσάου τον νεότερο, με τον οποίο είχαμε κλείσει ραντεβού για το πρωί της Δευτέρας. Ερχόταν από τις ΗΠΑ όπου συμμετείχε σε συνεδρίαση του ΟΗΕ. Συστηθήκαμε περιμένοντας τις αποσκευές μας και επαναβεβαιώσαμε τη συνάντηση.

Δύο 24ωρα αργότερα, περνούσαμε την είσοδο του προεδρικού γραφείου μαζί με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Νηολογίου του Παλάου Πάνο Κιρνίδη, τον οποίο ο πρόεδρος της χώρας πρότεινε για τη θέση του επίτιμου προξένου του Παλάου στην Ελλάδα.

Το «παρών» έδωσε και ο Στιβ Κανάι, ειδικός βοηθός του προέδρου στη Διεθνή Ναυτιλία και στις εξωτερικές σχέσεις και μόνιμος εκπρόσωπος του Παλάου στον ΙΜΟ-Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας.

Η συνέντευξη πήρε τη μορφή συζήτησης.

«Είναι στην κουλτούρα μας η αυστηρή προστασία του περιβάλλοντος. Θεωρούμε τους εαυτούς μας κατοίκους μικρού νησιού μεν, αλλά στην πραγματικότητα είμαστε μεγάλο ωκεάνιο κράτος. Και αυτό επειδή η υδάτινη επικράτειά μας, τα χωρικά μας ύδατα, καλύπτει συνολική έκταση μεγαλύτερη από το Τέξας ή την Καλιφόρνια», ήταν τα πρώτα λόγια του προέδρου. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για τους κατοίκους του Παλάου. Είναι όρκος τιμής.

«Κινούμαστε έχοντας πάντοτε στο μυαλό μας το αύριο, το μέλλον, την επόμενη γενιά. Η φιλοσοφία μας είναι “πάρε ό,τι χρειάζεσαι για το σήμερα και σκέψου το μέλλον”. Οι επαγγελματίες αλιείς στο Παλάου και γενικότερα οι επιχειρήσεις πρέπει να καταλάβουν ότι είναι υποχρέωση όλων να προστατεύσουμε ένα μεγάλο μέρος του ωκεανού μας. Οταν προστατεύεις μία περιοχή είναι για το γενικότερο καλό. Το 80% της επικράτειας του Παλάου προστατεύεται. Η θαλάσσια ζωή αναπαράγεται εκεί και ξεχύνεται στο υπόλοιπο 20%, οπότε υπάρχει δουλειά για την αλιευτική βιομηχανία και την οικονομία όλης της χώρας, χωρίς να καταστρέφεται το περιβάλλον», μας είπε ο πρόεδρος και πρόσθεσε: «Στις 25 Σεπτεμβρίου 2009, το Παλάου ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει το πρώτο παγκόσμιο άσυλο για καρχαρίες. Απαγόρευσε κάθε εμπορική αλιεία καρχαρία στα ύδατα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του (ΑΟΖ). Το άσυλο προστατεύει περίπου 600.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (230.000 τετραγωνικά μίλια) ωκεανού, έκταση ίση με τη Γαλλία. Ο τότε πρόεδρος Τζόνσον Τόριμπλονγκ πρότεινε το άσυλο σε μια συνάντηση των Ηνωμένων Εθνών. Πρότεινε μάλιστα παγκόσμια απαγόρευση της αλιείας καρχαριών. Το 2012 έλαβε το Βραβείο Πολιτικής του μέλλοντος από το World Future Council με το σκεπτικό ότι “το Παλάου είναι παγκόσμιος ηγέτης στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων”.

Είμαστε πραγματικά περήφανοι που το Παλάου ενέκρινε τη δημιουργία ενός πλήρως προστατευμένου θαλάσσιου ασύλου, του έκτου μεγαλύτερου στον κόσμο. Είναι επίσης το μόνο που καλύπτει ολόκληρη την ΑΟΖ μιας χώρας.

Οταν ανακοινώσαμε τι σκοπεύαμε να κάνουμε, οι περισσότερες χώρες και οι οικολογικές οργανώσεις μας υποστήριξαν ανοιχτά», σημείωσε ο πρόεδρος.

Πρόσθεσε μάλιστα πως «όταν κάποιος εισέρχεσαι στη χώρα, μέσω του αεροπορικού του εισιτηρίου πληρώνει ένα “πράσινο” τέλος, το οποίο πάει κατευθείαν στις οικολογικές δράσεις για την προστασία του θαλάσσιου καταφυγίου και σε ολόκληρο το δίκτυο που υπάρχει για αυτόν τον σκοπό. Αυτό το κάνουμε σε συνεργασία με τους επισκέπτες, τις αεροπορικές εταιρείες και τη ναυτιλία. Προσπαθούμε να βρίσκουμε μηχανισμούς να μας βοηθούν στη χρηματοδότηση του έργου μας».

Οπως μας αποκάλυψε ο πρόεδρος, υπάρχει σχέδιο και για τη ναυπήγηση 90 πλοίων που θα κινούνται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειες: «Στόχος μας είναι τα πλοία με σημαία Παλάου να χρησιμοποιούν και εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Υπάρχει πλοίο στη Νέα Ζηλανδία που χρησιμοποιεί, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, αιολική ενέργεια, ηλιακή ενέργεια, αλλά και πετρέλαιο καρύδας. Μεταφέρει τρεις δεξαμενές με προϊόντα και 40 επιβάτες. Είναι τέλειο για τη σύνδεση των πολλών και μικρών νησιών του Ειρηνικού, για την τροφοδοσία τους, αλλά και για την ιατροφαρμακευτική επάρκειά τους. Αναπτύσσει ταχύτητα 12 μιλίων. Το Παλάου έχει 340 νησιά σε ορισμένα από τα οποία ζουν από 20 έως 1.000 κάτοικοι και δεν είναι βιώσιμο να χρησιμοποιείς παραδοσιακά πλοία για να τα τροφοδοτείς. Δεν είναι ευέλικτο, είναι κοστοβόρο και επιβαρύνει το περιβάλλον.
Τα νησιά του Ειρηνικού θα στραφούν προς αυτού του τύπου τα πλοία, τα οποία θα εξυπηρετούν σε εβδομαδιαία βάση τα νησιά. Καταθέσαμε αίτημα στο πράσινο ταμείο του ΟΗΕ προκειμένου να ναυπηγήσουμε τέτοιου τύπου πλοία για τα νησιά του Ειρηνικού. Θα χρειαστούμε 100 εκατ. δολάρια για 90 πλοία. Αυτά θα κάνουν τη μεγάλη διαφορά και για το περιβάλλον και για την ποιότητα ζωής. Η αίτηση κατατέθηκε φέτος και αναμένεται να εγκριθεί το 2020 οπότε και θα ξεκινήσει η ναυπήγηση».

Για το Νηολόγιο επισήμανε: «Είναι πηγή εσόδων για το Παλάου. Το 2018 πρόσφερε σε έσοδα το 1,5% του ΑΕΠ της χώρας και το 2019 υπολογίζεται να ξεπεράσει το 2%.

Το PISR είναι μια σημαία εμπιστοσύνης και όχι μια σημαία ευκαιρίας, προσελκύει την προσοχή των πλοιοκτητών που θέλουν να είναι μέρος ενός μητρώου επόμενης γενιάς που προσφέρει τα οφέλη των έξυπνων επιχειρήσεων του μέλλοντος σήμερα. Εχουμε ενεργό στόλο πάνω από 400 πλοία και είμαστε ήδη αναγνωρισμένοι ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο νηολόγιο, σύμφωνα με την πενταετή αναθεώρηση του περιοδικού “Fairplay”, με ανάπτυξη 43,2%.
Αυτή η εντυπωσιακή ανάπτυξη δεν είναι τυχαία. O στόχος μας είναι σαφής. Θέλαμε να είμαστε ένα από τα κορυφαία νηολόγια στον παγκόσμιο ναυτιλιακό κλάδο. Για να το καταφέρουμε αυτό, έπρεπε να απαντήσουμε στην ερώτηση “Γιατί ένας πλοιοκτήτης να εγγράψει το πλοίο του κάτω από τη δική μας σημαία και όχι κάτω από μια άλλη”.
Μελετήσαμε αρκετά και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι καθώς οι καιροί αλλάζουν και η τεχνολογία αναπτύσσεται, οι πελάτες αναζητούν παραδοσιακή υποστήριξη νηολογίου, αλλά είναι πάντοτε ανοιχτοί σε νέες τεχνολογίες και εξελίξεις σε νομικά ζητήματα, θέματα ευημερίας και θαλάσσιους κανονισμούς. Σε αυτούς τους τομείς επενδύσαμε στρατηγικά».

Η κυβέρνηση του Παλάου κινείται συντεταγμένα και με σχέδιο για να προσελκύει επενδύσεις. Τα λόγια του προέδρου είναι χαρακτηριστικά: «Η ιστορία του Παλάου είναι ειρηνική, τηρούμε τους διεθνείς κανόνες ασφαλείας, έχουμε σταθερό φορολογικό πλαίσιο, ελκυστικό στους επενδυτές. Το βασικό είναι ότι όταν έχεις ειρήνη μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα. Οι επενδύσεις ξένων στο Παλάου σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι από τους βασικούς στόχους μας».

Από την πλευρά του, ο Πάνος Κιρνίδης επεσήμανε: «Στόχος του PISR δεν ήταν να πλεύσει με την ίδια ταχύτητα και στην ίδια κατεύθυνση με τα υπόλοιπα νηολόγια, αλλά να τα ξεπεράσει και να προσφέρει στους πλοιοκτήτες ένα πιο αποτελεσματικό και οικονομικά ελκυστικό νηολόγιο, που ταυτοχρόνως να συμβαδίζει με τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες. Στη νέα εποχή της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης, η ανάπτυξη ισχυρών ψηφιακών δεξιοτήτων αποτέλεσε μονόδρομο για το Νηολόγιο του Παλάου. Ηδη από το 2017, το PISR σημείωσε σημαντική ανάπτυξη που του έδωσε προβάδισμα σε σχέση με άλλα αναπτυσσόμενα νηολόγια. Προσέλκυσε στον στόλο του έναν σημαντικό αριθμό δεξαμενόπλοιων, φορτηγών πλοίων χύδην φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων, Ro-Ro, offshore πλοίων και yachts: ένδειξη ότι το νηολόγιο κατευθύνεται προς τη σωστή και επιδιωκόμενη κατεύθυνση».

Η αγάπη των κατοίκων του Παλάου για την Ελλάδα αποτυπώνεται στην αρχιτεκτονική του Καπιτωλίου, όπου δεσπόζουν οι αρχαιοελληνικοί κίονες. Το Καπιτώλιο κατασκευάστηκε στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και παραδόθηκε το 2009. Την ιστορία για το πώς ελήφθη η απόφαση για τους κίονες μας διηγήθηκε ο Αλαν Σιντ, εκπρόσωπος του Νηολογίου στο Παλάου και διεκδικητής της προεδρίας της χώρας στις ερχόμενες εκλογές, το φθινόπωρο του 2020:

«Οταν η κυβέρνηση συνεδρίαζε για τα αρχιτεκτονικά σχέδια του Καπιτωλίου κάποιοι πρότειναν να έχει τοπικό χρώμα. Τότε ένας δικαστικός συνεπικουρούμενος από άλλα μέλη της Γερουσίας πήρε τον λόγο και είπε: “Το τοπικό χρώμα το ζούμε κάθε μέρα. Είμαστε πλέον ένα δημοκρατικό ανεξάρτητο κράτος και πρέπει να τιμήσουμε την χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, την Ελλάδα”».

Ο τουρισμός είναι ένας από τους κύριους οικονομικούς πόρους για το Παλάου, με πολλούς τουρίστες να έρχονται εξαιτίας των υφάλων. Ο πρόεδρος Ρεμενγκεσάου μάς εξήγησε: «Το Παλάου έχει διάφορους, εν γένει υγιείς κοραλλιογενείς υφάλους, οι οποίοι προστατεύονται σε μεγάλο βαθμό από τις επιπτώσεις της εκτεταμένης παράκτιας διάβρωσης από τη γεωργία, την ανάπτυξη, τη ρύπανση και την αχαλίνωτη υπεραλίευση που επηρεάζουν τους υφάλους σε άλλα μέρη του κόσμου.

Τα παραδεισένια Rock Islands, από τα πλέον φημισμένα παγκοσμίως φυσικά αξιοθέατα του Παλάου

Βρίσκεται βορειοανατολικά της περιοχής που ονομάζεται Τρίγωνο των Κοραλλιών. Το Τρίγωνο των Κοραλλιών έχει την υψηλότερη ποικιλομορφία των θαλασσινών ειδών αβαθούς ύδατος στον κόσμο. Από αυτό το Παλάου χωρίζεται με ανοιχτά εμπόδια νερού αρκετών εκατοντάδων χιλιομέτρων, τα οποία περιορίζουν την ανταλλαγή θαλάσσιων ειδών μεταξύ αυτών των περιοχών. Ως αποτέλεσμα, ο κατάλογος των ειδών της χώρας είναι ένα υποσύνολο ειδών που βρίσκονται μέσα στο Τρίγωνο των Κοραλλιών. Το Διεθνές Κέντρο Κοραλλιών του Παλάου είναι το κορυφαίο ίδρυμα έρευνας, με αποστολή να καθοδηγήσει τους κατοίκους του Παλάου, της Μικρονησίας και του κόσμου στις προσπάθειες υποστήριξης της διαχείρισης των κοραλλιογενών υφάλων μέσω της έρευνας και των εφαρμογών του».

Το Παλάου αποτελεί διεθνή τουριστικό προορισμό, καθώς τα 340 νησιά του προσφέρονται για καταδύσεις. Στις κοραλλιογενείς περιοχές ζουν σπάνια είδη της θαλάσσιας πανίδας. Τα Νησιά των Βράχων, γνωστά ως Rock Ιslands, έχουν παραλίες με λευκή άμμο. Υπάρχει η λίμνη με τις μέδουσες όπου μπορεί να κολυμπήσει ο επισκέπτης. Σε αρκετές άλλες νησιωτικές περιοχές υπάρχουν υπόγεια σπήλαια. Ειδικά για τους λάτρεις των καταδύσεων είναι ο υπ’ αριθμόν ένας προορισμός. Αλλωστε το Παλάου ανακηρύχθηκε Κορυφαίο Υποθαλάσσιο Θαύμα στον Κόσμο από επιστήμονες και δύτες της ερευνητικής ομάδας CEDAM.

Στο σύμπλεγμα του Παλάου υπάρχει ένα νησί που έχει μία μοναδική ιστορία. Το Πελελίου. Εκεί, τον Σεπτέμβριο του 1944, έγινε μία από τις φονικότερες συγκρούσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Αμερικάνοι έστειλαν το καλύτερα εκπαιδευμένο σώμα πεζοναυτών τους να καταλάβουν το νησί στον δρόμο προς τις Φιλιππίνες. Ομως και οι Ιάπωνες είχαν στείλει νωρίτερα τους δικούς τους επίλεκτους. Οι Αμερικάνοι πίστευαν ότι θα το καταλάβουν σε δυο-τρεις ημέρες. Τους πήρε 74, με βαρύ φόρο αίματος. Χάθηκαν 14.000 Γιαπωνέζοι και 6.000 Αμερικάνοι.