Του Μηνά Τσαμόπουλου

Οι ιδιωτικοποιήσεις, υπό τις επιταγές της τρόϊκας και υπό το βάρος του τρίτου μνημονίου, επανέρχονται, σε πρώτο πλάνο, για την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που ουσιαστικά συνεχίζει την πολιτική που χάραξε από τον περασμένο, δραματικό, Ιούλιο.

Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς κατά κύριο λόγο, αποτελεί το καυτό project τα τελευταία χρόνια, χωρίς όμως κάποια εταιρεία να έχει αναλάβει τη διαχείριση του. Οι διαδικασίες καθυστερούν και η ολοκλήρωσή τους έχουν μετατεθεί για τα τέλη Οκτωβρίου με το ΤΑΙΠΕΔ να προσπαθεί να επισπεύσει τα διαδικαστικά. Όμως οι πληροφορίες, μετά την ανάληψη του υπουργικού θώκου στο Ναυτιλίας από τον Θ.Δρίτσα που έκανε λόγο για σύμβαση παραχώρησης, υποστηρίζουν ότι η καταληκτική ημερομηνία μετατίθεται για τις 10 Νοεμβρίου.

Προηγείται η ολοκλήρωση της νέας σύμβασης παραχώρησης μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της ΟΛΠ Α.Ε. που θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί έως τον προσεχή Οκτώβριο, ώστε στη συνέχεια να κατατεθούν δεσμευτικές προσφορές από τους τρεις υποψήφιους επενδυτές που έχουν προκριθεί στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού.

Πρόκειται για την Cosco, τη δανέζικη APM Terminals, θυγατρική της Maersk και τη φιλιππινέζικων συμφερόντων International Container Terminals Services (ICTS).

Οι κινέζοι, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο δρόμος του μεταξιού

Με την Cosco να ελέγχει τις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ, με υποκατασκευή το δυτικό τμήμα της τελευταίας, το ενδιαφέρον για τον ΟΛΠ έγκειται στο να μην μπει ανταγωνιστής στα πόδια της. Οι κινέζοι θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο και για αυτό «κτυπάνε» το πλειοψηφικό πακέτο του Οργανισμού απέναντι στη Maersk και την ICTS.

Υπάρχει όμως ένα γενικότερο πλάνο από την κινεζική κυβέρνηση.

Η κινεζική οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα ανάπτυξης και αυτό το κατάλαβαν πρώτοι και καλύτεροι οι εφοπλιστές που είδαν τα ναύλα ειδικά στο ξηρό φορτίο να κατακρημνίζονται. Η Κίνα αρχικά αποφάσισε να στραφεί στην εσωτερική κατανάλωση. Όμως το σχέδιο δεν «περπάτησε» και για αυτό άλλαξαν προσανατολισμό και επενδύουν δυναμικά σε δύο άξονες. Σε σιδηροδρομικά δίκτυα που ενώνουν την Ανατολή με τη Δύση και στη νέα οδό του μεταξιού με τον αγγλικό τίτλο “one belt one route”, μέσω της οποίας, οι Κινέζοι θα αναπτύξουν σε τεράστια μεγέθη το εμπόριό τους και στον οποίο «δρόμο» περιλαμβάνεται και η Ελλάδα. Το εγχείρημα στηρίζει οικονομικά fund κινεζικών συμφερόντων που ξεκίνησε με 40 δισεκατομμύρια δολάρια. Η λειτουργία αυτού του μηχανισμού χρηματοδότησης όλων των αναγκαίων επενδύσεων για την υλοποίηση της νέας γραμμής μεταξιού θα γίνεται από διαφορετικά κρατικά και ιδιωτικά funds, ενώ τον απόλυτο έλεγχο θα έχει η κινεζική κυβέρνηση. Πρόεδρος αυτού του fund είναι ο υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.

«Ουσιαστικά πρόκειται για την νέα διαμετακομιστική γραμμή των προϊόντων της Κίνας δια θαλάσσης. ” Ένας διάδρομος μια γραμμή” με έναν από τους κυρίους ενδιάμεσους σταθμούς την Ελλάδα. Αυτό επιβεβαιώνει την επιθυμία της κινεζικής κυβέρνησης να επενδύσει στην χώρα μας» επισημαίνουν κύκλοι της Ακτής Μιαούλη και προσθέτουν:

«Την κινεζική πλευρά, στην παρούσα φάση, την απασχολεί ό,τι έναν σοβαρό επενδυτή που θέλει να κάνει μια επένδυση. Ζητάει σταθερό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, γρήγορες αποφάσεις με μείωση της γραφειοκρατίας και ισχυρή θέληση των Ελλήνων ομολόγων τους προς το κοινό καλό.»

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται το ενδιαφέρον της Cosco για τον πλήρη έλεγχο του ΟΛΠ.

Τα προϊόντα που εξάγονται από την Κίνα δεν έχουν τελικό παραλήπτη την Ελλάδα, που είναι μία μικρή οικονομική δύναμη. Έχουν το σύνολο της Ευρώπης. Για τον λόγο αυτό η αξιοποίηση και ο εκσυγχρονισμός των χερσαίων μεταφορών στην Ελλάδα, σιδηροδρομικών και οδικών, είναι το πρώτο ζητούμενο από την Κίνα. Παράλληλα, οι μεταφορές δια θαλάσσης μέσω μικρότερων πλοίων θα αυξηθούν και τα λιμάνια της Ελλάδας θα αποκτήσουν καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης και κερδοφορίας .

Το Stratego των επενδυτών στη Μεσόγειο

Όμως η Ελλάδα είναι ένα κομμάτι του επενδυτικού παζλ στη Μεσόγειο αφού εταιρείες κολοσσοί αλλά και εταιρικά σχήματα έχουν πάρει θέσεις στην ευρύτερη περιοχή μέσω επενδύσεων ώστε να κάνουν τη ζωή δύσκολη η μία στην άλλη.

Οι δύο από τους τρεις μνηστήρες του ΟΛΠ κινήθηκαν μέσα στον Σεπτέμβριο. Η μεν Maersk που είναι η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία τακτικών γραμμών παγκοσμίως και η οποία συνεργάζεται από τις αρχές του 2015 με τη δεύτερη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία, την MSC, απέκτησε μέσω της θυγατρικής της APM Terminal το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της εταιρείας Grup Maritim TCB. Κίνηση με την οποία ενίσχυσε το δίκτυό της με 11 επιπλέον Σταθμούς Εμπορευματοκιβωτίων σε Τουρκία, Ισπανία και Λατινική Αμερική. Σε ετήσια βάση από τους 11 αυτούς σταθμούς διακινούνται περίπου 3,5 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια.

Η ΑΡΜ Terminals θα διαχειρίζεται πλέον 74 τερματικούς σταθμούς σε 40 κράτη.

Η APM επενδύει εδώ και χρόνια στην Τουρκία. Το Φεβρουάριο του 2012 είχε ανακοινώσει την προκαταρκτική συμφωνία με την Petkim Petrokimya Holding για τη δημιουργία του τερματικού Petlim Limancilik το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά στη Σμύρνη, στην πόλη Aliaga. Η αρχική επένδυση ήταν της τάξης των 400 εκατ.δολαρίων. Η APM terminals έχει δικαίωμα εκμετάλλευσης του τερματικού έως το 2046.

Η θυγατρική της Maersk έχει βάση και στο Port Said, της Αιγύπτου. Ο τερματικός σταθμός αποτελεί κοινοπραξία αρκετών εταιρειών με τον ιδιωτικό τομέα της Αιγύπτου που έχει στην κατοχή του το υπολειπόμενο 9,7%.

Η Maersk μαζί με την MSC διαχειρίζονται από κοινού στόλο που έχει μεταφορική ικανότητα 5,7 εκατομμυρίων εμπορευματοκιβωτίων με την κοινοπραξία τους να ονομάζεται «2Μ».

Οι δανοί εκτός από τον ΟΛΠ είναι αποφασισμένοι να κτυπήσουν πολύ δυνατά και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μέσω του οποίου θα ισχυροποιήσουν την παρουσία τους στα Βαλκάνια.

Από την πλευρά της, η Cosco έκανε..ρελάνς στη Maersk και ανακοίνωσε ότι απέκτησε το 40% κοινοπραξίας όπου μετέχουν επίσης η China Merchants Group με 40% και η China Investment Corp με 20% και έχει επενδύσει 940 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά το 64,5% της Fina Liman ιδιοκτήτριας και διαχειρίστριας των εγκαταστάσεις στο λιμάνι Kumport στο Μαρμαρά. Στο τουρκικό λιμάνι διακινούνται ετησίως 1,84 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια ενώ μπορεί να φθάσει τα 3,5 εκατομμύρια.

Η Mediterranean Shipping Company που είναι ο μεγαλύτερος πελάτης σε φορτία του λιμανιού του Πειραιά δραστηριοποιείται στο λιμάνι Asiaport στην Κωνσταντινούπολη και βρίσκεται έξω από τα στενά.

Επίσης, έχει ενισχύσιε εδώ και τρία χρόνια τη θέση της και στο ιταλικό λιμάνι του Medcenter Container Terminal στο Gioia Tauro.

Η γαλλική CMA CGM με συνεταίρο την κινεζική China Merchant διαχειρίζεται στη Μάλτα από το 2004 το Malta Freeport Terminals