Η ναυτική εκπαίδευση-κατάρτιση επί δεκαετίες βασιζόταν σε στατικές μεθόδους: σε αίθουσες διδασκαλίας, σε PowerPoint, σε λίστες ελέγχου και θεωρητικές εξετάσεις. Ο Αμερικανικός Νηογνώμονας ABS έκανε ένα ριζικό άλμα στο μέλλον, φέρνοντας τη δύναμη της εικονικής πραγματικότητας, της διαδραστικής τεχνολογίας και του gaming στην εκπαίδευση ναυτικών. Στα νέα ABS Training Safety Centers, οι εκπαιδευόμενοι δεν ακούν απλώς μαθήματα· ζουν την εμπειρία σαν να βρίσκονται πραγματικά πάνω στο πλοίο.
Ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Ναυτικού συναντήσαμε τον Νίκο Ψωμά, Senior Manager Trading Solutions του ABS, πολύπειρο Αξιωματικό του εμπορικού ναυτικού με βαθιές γνώσεις στην τεχνολογία, στις εγκαταστάσεις του υπερσύγχρονου Κέντρου Κατάρτισης. Μας εξήγησε με λεπτομέρειες πώς λειτουργεί αυτό το επαναστατικό σύστημα και τι σημαίνει για τη ναυτιλιακή βιομηχανία παγκοσμίως.
Υπερσύγχρονες οθόνες, ηχητικά συστήματα υψηλής απόδοσης και αίθουσες με εντυπωσιακό σχεδιασμό, μετατρέπουν τα μαθήματα και τις εξετάσεις πιστοποίησης σε μία πρωτόγνωρη βιωματική εμπειρία για τους συμμετέχοντες οι οποίοι δεν παρακολουθούν αλλά συμμετέχουν μέσω εικονικής πραγματικότητας σε όλε στις ασκήσεις πάνω στο πλοίο, αντιμετωπίζοντας διάφορα σενάρια στο πλαίσιο της συνεχούς εκπαίδευσης τους.
«Εδώ στο ABS είμαι υπεύθυνος για όλες τις εκπαιδευτικές μας λύσεις παγκοσμίως», μας απάντησε στην πρώτη ερώτηση μας ο Νίκος Ψωμάς: «Αυτή τη στιγμή έχουμε τρία κεντρικά Training Academies: στην Ελλάδα, στο Κατάρ και στη Σιγκαπούρη. Τα Training Safety Centers που έχουμε δημιουργήσει αποτελούν την πιο προηγμένη προσέγγιση εκπαίδευσης που υπάρχει διεθνώς αυτή τη στιγμή.»
Το μοντέλο του ABS βασίζεται σε τεχνολογίες εμβύθισης (immersive training). Ο εκπαιδευόμενος δεν παρακολουθεί απλώς slides ή βίντεο: μπαίνει ο ίδιος μέσα σε πλήρως διαδραστικά περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας. Φοράει τον εξοπλισμό (VR headset), κινείται στο πλοίο, αγγίζει αντικείμενα, αντιδρά σε σενάρια πραγματικών συμβάντων.
«Μέχρι σήμερα, όλα τα training centers ήταν θεωρητικά», εξηγεί. «Σου έδειχναν PowerPoint, σου εξηγούσαν τις διαδικασίες, έκανες μια εξέταση και έπαιρνες το πιστοποιητικό. Αυτό ίσχυε από τον πρώτο δόκιμο μέχρι τον αρχιπλοίαρχο. Σήμερα, φέρνουμε το gaming και την εμβύθιση στην εκπαίδευση. Ο εκπαιδευόμενος γίνεται άβαταρ , βρίσκεται μέσα σε εικονικό πλοίο, κινείται, βλέπει και βιώνει καταστάσεις σαν να βρίσκεται όντως επάνω στο σκάφος.»
Η πλατφόρμα του ABS δίνει πολλαπλές δυνατότητες εκπαίδευσης. Υπάρχει η fully immersive VR εμπειρία, όπου ο εκπαιδευόμενος φορά τη μάσκα και κινείται σε πραγματικές διαστάσεις στον χώρο. Υπάρχει επίσης και η desktop version, όπου μέσω υπολογιστή οι χρήστες παίζουν το σενάριο όπως σε ένα σύγχρονο videogame.
«Ουσιαστικά μπαίνεις μέσα σε ένα πλοίο. Αν δεν έχεις ξαναμπεί ποτέ, κάνεις familiarization: βλέπεις που είναι η γέφυρα, το μηχανοστάσιο, το κατάστρωμα. Τα πλοία που έχουμε αποτυπώσει εικονικά είναι πραγματικά. Μάλιστα, μπορείς να εκπαιδευτείς ακόμη και σε ειδικά σενάρια: για παράδειγμα, σε διαρροή αμμωνίας σε πλοίο μεταφοράς LNG» εξηγεί ο Νίκος Ψωμάς.
Παρόλο που η πλατφόρμα αξιοποιεί την τεχνολογία, δεν παρακάμπτει τον ανθρώπινο παράγοντα. Ο Subject Matter Expert (SME), δηλαδή ο εξειδικευμένος εκπαιδευτής, παρακολουθεί το σενάριο και παρεμβαίνει όπου χρειάζεται.
«Οι εκπαιδευτές είναι πρώην ναυτικοί, μηχανικοί, άνθρωποι με εμπειρία σε γραφεία και πλοία. Βλέπουν την πρόοδο κάθε εκπαιδευόμενου και επεξηγούν ζωντανά κάθε βήμα. Αυτό κάνει τη διαφορά: έχεις ταυτόχρονα την τεχνολογία και την εμπειρία των ανθρώπων» αναφέρει ο Νίκος Ψωμάς.
Για ποιους προορίζεται το Training Center
Η εκπαιδευτική πλατφόρμα του ABS απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα επαγγελματιών:
- Ναυτικούς που ταξιδεύουν αυτή τη στιγμή
- Προσωπικό γραφείων και operations
- Σπουδαστές Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού και ναυτικών σχολών
- Πανεπιστήμια και οργανισμούς εκπαίδευσης
- Ναυτιλιακές εταιρείες (είτε συνεργάζονται ήδη με τον ABS είτε όχι)
«Ουσιαστικά, οποιοσδήποτε έχει σχέση με τη ναυτιλία μπορεί να έρθει εδώ να εκπαιδευτεί», τονίζει ο κ. Ψωμάς.
Πιστοποιήσεις και αναγνώριση
Τα προγράμματα οδηγούν σε επίσημες πιστοποιήσεις του ABS. Αυτή τη στιγμή περισσότερα από 250 courses-μαθήματα ενσωματώνονται σταδιακά στην πλατφόρμα. Ο ναυτικός μπορεί να αποκτήσει πιστοποιητικά ασφαλείας και τεχνικής κατάρτισης, όπως προβλέπονται από τους διεθνείς κανόνες.
«Αυτό που έχει σημασία δεν είναι απλώς ότι παίρνει την πιστοποίηση. Το σημαντικό είναι ότι πλέον το certificate αποκτά πραγματική πρακτική αξία: βλέπει και βιώνει καταστάσεις που μέχρι σήμερα μάθαινε μόνο θεωρητικά.»
Η πλατφόρμα είναι σχεδιασμένη ώστε να λειτουργεί και εν πλω.
Υπάρχουν δύο εκδοχές:
- Online, μέσω κεντρικού server (cloud-based)
- Offline, με εγκατάσταση σε τοπικό server στο πλοίο (π.χ. μέσω USB stick)
- Έτσι, ακόμη και σε συνθήκες περιορισμένης σύνδεσης, οι ναυτικοί μπορούν να συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους σε πραγματικό χρόνο.
Η σύλληψη αυτής της ιδέας ανήκει στη Jennifer Harrison, Vice President του Learning Organization του ABS, η οποία για χρόνια αναζητούσε νέες μεθόδους εκπαίδευσης. «Μέσα από συνεργασίες με startups και τεχνολογικούς παρόχους, καταφέραμε να φέρουμε εδώ μια τεχνολογία που μέχρι χθες φάνταζε μελλοντική. Και το σημαντικότερο: το έχουμε έτοιμο και εφαρμόσιμο σήμερα», λέει ο κ. Ψωμάς.
Τα σενάρια που σώζουν ζωές
Ένα από τα πιο δυνατά εργαλεία του training είναι τα σενάρια κρίσεων. Για παράδειγμα, ένας ναυτικός μπορεί να βρεθεί ξαφνικά μέσα στο μηχανοστάσιο όπου εκδηλώνεται φωτιά, να ακούσει τα alarm, να αναζητήσει την πηγή του προβλήματος και να πάρει αποφάσεις υπό πίεση, ακριβώς όπως θα συνέβαινε σε πραγματικό περιστατικό.
«Εδώ δεν μιλάμε για βίντεο. Τα ηχητικά σήματα είναι κατευθυνόμενα: αν ακούγεται ένας ήχος από δεξιά, στρέφεις εκεί το αβατάρ σου. Αν υπάρχει διαρροή αμμωνίας, βλέπεις τα αντίστοιχα σήματα και προχωράς στις ενέργειες αντιμετώπισης.»
Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την περασμένη Τρίτη 24 Ιουνίου 2025. Η αποδοχή είναι εντυπωσιακή. Όσοι έχουν δει την εφαρμογή από κοντά δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από τη ρεαλιστικότητα. «Αν έχεις μπει έστω και μια φορά σε πλοίο, αναγνωρίζεις αμέσως την ακρίβεια του περιβάλλοντος. Είναι πολύ διαφορετικό να διδάσκεσαι θεωρητικά και άλλο να ζεις το συμβάν μέσα στον προσομοιωτή πλοίο», μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ψωμάς.
Το ABS Training Center είναι ανοιχτό σε συνεργασίες με εκπαιδευτικά ιδρύματα, ΑΕΝ, ναυτικές σχολές, πανεπιστήμια και εταιρείες που θέλουν να ενσωματώσουν αυτή την εμπειρία στο δικό τους εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
«Δεν είναι απαραίτητο να ανήκει κάποιος ήδη στο πελατολόγιο του ABS για να συμμετέχει. Το μέλλον της ναυτικής εκπαίδευσης είναι εδώ και είναι διαθέσιμο για όλους» εξήγησε ο Νίκος Ψωμάς και συμπλήρωσε: «Φέρνουμε το μέλλον του training στο σήμερα.»
Διαβάστε ακόμη
Παναγιώτης Γιαννουλέας (Lavipharm): Γιατί θα πετύχουμε διπλασιασμό των πωλήσεών μας σε βάθος 5ετίας
Ακίνητα: Ανατροπές σε μισθώσεις, μεταβιβάσεις και Airbnb φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.