Της Μαριάννας Τζάννε

Περιθώριο δύο μηνών για να τακτοποιήσουν την υπαγωγή τους στον νέο νόμο των αυθαιρέτων με δυνατότητα εξόφλησης των προστίμων σε δόσεις που φτάνουν έως τα 8,5 χρόνια έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Εφόσον παρέλθει το α’ εξάμηνο από την ισχύ του νόμου, οι δόσεις πέφτουν στα 7 χρόνια. Το ίδιο χρονικό διάστημα τακτοποίησης (έως 6 Φεβρουαρίου 2014) προσδιορίζεται και για όσους είχαν ενταχθεί σε προηγούμενες ρυθμίσεις, χωρίς όμως να τακτοποιήσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Πρόκειται για πολίτες που είτε κατέβαλαν το παράβολο για τον 4014/2011, είτε πλήρωσαν την πρώτη δόση αλλά στη συνέχεια σταμάτησαν να καταβάλλουν δόσεις.

Mε ξεχωριστή εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση δίνει ταυτόχρονα και φορολογικά κίνητρα στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, απαλλάσσοντας από φόρο μεταβίβασης, γονικών παροχών, κληρονομιών την πρώτη κατοικία. Αρκεί να έχουν καταβάλει το 30% του προστίμου.

Τρεις μήνες μετά την εφαρμογή του νέου νόμου για τα αυθαίρετα και την εκστρατεία ενημέρωσης που έκανε τις τελευταίες εβδομάδες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Καλαφάτης και συνεργάτες του ανά την Ελλάδα, το ΥΠΕΚΑ με νέα εγκύκλιο που εξέδωσε αρχές της εβδομάδας προχωρεί σε νέα κωδικοποίηση των αλλαγών και διευκρινίζει σειρά διατάξεων του νόμου που στοιχειοθετούν τα «γκρίζα» σημεία του νομοθετικού πλαισίου. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η νομιμοποίηση αποκλειστικά κατοικίας στην περιοχή του Υμηττού με την προϋπόθεση ότι προϋφίστατο της ισχύος του Προεδρικού Διατάγματος του ορεινού όγκου της 14ης Ιουνίου του 2011.

Με βάση τον νόμο για τα αυθαίρετα, μπορούν να δηλωθούν αυθαίρετες κατοικίες που βρίσκονται στην περιοχή του Υμηττού και δεν ανεγέρθηκαν σε δάσος ή αναδασωτέα έκταση παίρνοντας εξαίρεση κυρώσεων για δέκα χρόνια μέχρι η διοίκηση να καταγράψει τον όγκο των αυθαιρέτων και να αποφασίσει αν θα προχωρήσει σε πολεοδομικό σχεδιασμό. Η εγκύκλιος διευκρινίζει και τον τρόπο με τον οποίο θα συντελείται νομιμοποίηση κτισμάτων που έχουν αλλάξει χρήση χωρίς να μεταβάλλεται ο συντελεστής δόμησης, καθώς έχει παρατηρηθεί κατάχρηση των διατάξεων ειδικά στα νησιά (υπόγειο με βοηθητικές χρήσεις, ισόγειος χώρος στάθμευσης, δημιουργία σοφίτας εντός νόμιμης στέγης κ.ά.).

Για παράδειγμα, σε εκτός σχεδίου περιοχή όπου έχει εκδοθεί άδεια για καταστήματα ή γραφεία με επιτρεπόμενη δόμηση 600 τ.μ., σε περίπτωση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης σε κατοικίες, συμπεριλαμβανομένης της στάθμης του υπογείου, η νομιμοποίηση θα γίνει ως εξής: επειδή η επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικίες στο συγκεκριμένο οικόπεδο είναι 200 τ.μ., το πρόστιμο θα υπολογιστεί ως εξής: για την επιφάνεια των 200 τ.μ. εφαρμόζεται καταβολή παράβολου 500 ευρώ συν ειδικό πρόστιμο. Για την επιπλέον της επιτρεπόμενης δόμησης για χρήση κατοικίας επιφάνεια των 400 τ.μ. εφαρμόζεται συντελεστής αλλαγής χρήσης. Για την επιφάνεια της υπόγειας στάθμης που έχει μετατραπεί σε κατοικία συντελεστής υπέρβασης δόμησης. Στα νησιά υπήρξε σειρά νομιμοποιήσεων τους προηγούμενους μήνες με τη διάταξη αυτή, καθώς μηχανικοί ισχυρίζονταν ότι με την πληρωμή μόνο 500 ευρώ μπορούσαν να νομιμοποιήσουν τουριστικά καταλύματα που χτίστηκαν με άδεια καταστημάτων ή γραφείων!

Οι εκκρεμότητες με τους ημιυπαίθριους

Στις επιπλέον διευκρινίσεις που παρέχει το υπουργείο για τα αυθαίρετα περιλαμβάνονται:

– Η δυνατότητα διευθέτησης εκκρεμοτήτων από τον νόμο για τους ημιυπαίθριους από τις υπηρεσίες δόμησης, μόνο όμως στην περίπτωση που η ανεξόφλητη οφειλή υπολείπεται των 50 ευρώ.

– Η ιδιότητα του τρίτεκνου και του πολύτεκνου αποδεικνύεται με το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή και με αντίστοιχο πιστοποιητικό αρμόδιας αλλοδαπής αρχής, συνοδευόμενο από πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος.

– Κατά τη διαδικασία υπαγωγής ο ιδιοκτήτης καταθέτει υπεύθυνη δήλωση για την ημερομηνία ολοκλήρωσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης. Ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός περιγράφει στην τεχνική έκθεση την αυθαίρετη κατασκευή ή την αυθαίρετη χρήση μόνον ως προς το εμβαδόν και τη χρήση. Σε κάθε περίπτωση, ο μηχανικός υποβάλλει αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται ο χρόνος κατασκευής του κτιρίου.

– Σε περιπτώσεις κληρονομιάς ακινήτων με αυθαιρεσίες, όταν στο έντυπο Ε9 του αποβιώσαντος αναφέρεται η αυθαίρετη κατασκευή και ο χρόνος κατασκευής της, τότε θεωρείται δημόσιο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής ή ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης.

– Αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης προ της 28/7/2011, μετά την υπαγωγή τους στον Ν. 4178/13, εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων και δεν οφείλονται αναδρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές, οποιοσδήποτε φόρος και οποιασδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη (ύδρευσης, καθαριότητας, αποχετευτικά τέλη κ.τ.λ.). Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται. Η αναδρομική απαλλαγή για κατασκευές που νομιμοποιούνται με τον 4178/13 λήγει στις 8/8/2013, ενώ για όσες έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία τακτοποίησης με τον 4014/11 λήγει στις 21/9/2011.

– Από την έναρξη ισχύος του νόμου 4178/2013 επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών με έγγραφη ενημέρωση της Υπηρεσίας Δόμησης (κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν. 4178/13). Επομένως καταργείται κάθε σχετική διάταξη της υπ’ αριθ. οικ. 9070/12.2.2013 υπουργικής απόφασης «Τροποποίηση του Τεύχους Τεχνικών Οδηγιών Εφαρμογής του Ν. 4067/12 (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός)».