Του Δημήτρη Μαρκόπουλου
Σημαντικά είναι τα ευρήματα δύο μετρήσεων που διενήργησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εργαστηρίου Μάρκετινγκ, καθώς και το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, τα οποία φωτίζουν τις τεράστιες αλλαγές που συντελούνται εξαιτίας της κρίσης στην κατανάλωση. Το συμπέρασμα είναι ένα: το κραχ στην κοινωνία και την οικονομία ανατρέπει τα πάντα και πλέον οι καταναλωτές σε επίπεδο μηνιαίας δαπάνης για τρόφιμα και άλλα είδη στα σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν εμφανή κόπωση. Πρόκειται για το έσχατο σημείο κάμψης, καθώς μπορεί από τα ηλεκτρικά, τα έπιπλα ή τα ρούχα και τη διασκέδαση οι Ελληνες να απέχουν εμπράκτως εδώ και πολύ καιρό, ωστόσο ήρθε η ώρα, λόγω έλλειψης ρευστότητας, να φτάσουν και στο… ψαχνό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, τόσο η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ όσο και η εκτίμηση της μηνιαίας δαπάνης ανά οικογένεια παρουσιάζουν μείωση που ξεπερνά το 10%. Πρόκειται για ένα αρνητικό ρεκόρ πολλών ετών, καθώς η μέση μηνιαία δαπάνη εκτιμήθηκε στα 289,7 ευρώ το 2013, ποσό πολύ μικρότερο από τα περσινά 322,5 ευρώ και τα 334 του 2011. Σημαντικό επίσης στοιχείο είναι η πλήρης κατάργηση αυτού που στα σούπερ μάρκετ αποκαλείται «αυθόρμητη αγορά στα ράφια», καθώς σε ποσοστό 94,8% οι Ελληνες δήλωσαν ότι πραγματοποιούν μονάχα προγραμματισμένες αγορές. Ταυτοχρόνως ξεκάθαρα πλέον στρέφονται προς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, για τα οποία, ενώ παλιά δεν είχαν καλή εικόνα, τώρα, σε ποσοστό 64%, τα χαρακτηρίζουν «ικανοποιητικά». Σημαντικά, όμως, μειωμένες βρίσκει τις πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων και το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), αξιοποιώντας, όπως αποκαλύπτουν, τόσο τα στοιχεία της ανάλυσης των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ για το 2012 όσο και τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, συνολικά το λιανεμπόριο τροφίμων εκτιμάται ότι το 2012 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 19,5 δισ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, έναντι 22,4 δισ. το 2011. Η μείωση αυτή, της τάξης του 12,4%, είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα και αντιστοιχεί σε ποσό της τάξεως των 2,7 δισ. ευρώ. Σε σχέση με τις τιμές, το 2012 διαμορφώθηκαν στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ κατά 1,4% χαμηλότερα σε σχέση με το 2011.
Το λιανεμπόριο αντιστέκεται αναπτυξιακά
Την ώρα όμως που τα παραπάνω συντελούνται, οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αντί να καμφθούν, επιδιώκουν αντεπίθεση στοχεύοντας στον περιορισμό των απωλειών και στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παροχή κινήτρων αγορών στους δοκιμαζόμενους καταναλωτές. Ηδη την προηγούμενη εβδομάδα ο όμιλος Μαρινόπουλου ανακοίνωσε επένδυση στη μείωση των τιμών για τους καταναλωτές. Μόνο για φέτος η Μαρινόπουλος Α.Ε. θα επενδύσει 60 εκατ. ευρώ σε χαμηλότερες τιμές για τους πελάτες της, ενώ έως στις 2 Νοεμβρίου υλοποιείται εκτεταμένο πρόγραμμα μείωσης τιμών και σημαντικών προσφορών. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Μαρινόπουλος Α.Ε. κ. Ζερόμ Λουμπέρ, η εταιρεία έχει επιφέρει ήδη μέση μείωση 7% στο κόστος των καθημερινών αγορών των καταναλωτών. Παράλληλα, το πρώτο πανελλαδικά κατάστημα ΑΒ Shop & Go, μέσα στο πρατήριο καυσίμων Shell στα Βριλήσσια, εγκαινίασαν η ΑΒ Βασιλόπουλος και η Coral Α.Ε., δικαιούχος των σημάτων Shell στην Ελλάδα. «Η ενέργεια αυτή θέτει τα θεμέλια για μια στρατηγική συνεργασία μεταξύ των δύο εταιρειών», τόνισε ο κ. Λεωνίδας Βρεττάκος, COO της ΑΒ Βασιλόπουλος, ο οποίος στοχεύει σε περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας. Και η αλυσίδα Βερόπουλου, όμως, μέσα στην κρίση άνοιξε νέα καταστήματα, όπως αυτό της Νίκαιας, ενώ προβαίνει και σε ανακαινίσεις καταστημάτων πανελλαδικά. Ανάλογη πολιτική ακολούθησε και η Σκλαβενίτης, με καινούριο σημείο πώλησης στην Κηφισιά, και το πλάνο συνέχισης της δημιουργίας νέων σημείων στην Αττική. Εξαγορά στην Κέρκυρα πραγματοποίησε η Μασούτης, η οποία μελετά και άνοιγμα νέων σημείων στη βορειοδυτική Ελλάδα, ενώ η Μy Market θα κλείσει τη χρονιά με πέντε νέα καταστήματα.