Για τον Αριστείδη Μπελλέ δεν αποτελεί μυστικό ότι αυτό που μπλοκάρει τον δρόμο της Ελλάδας για την ανάκαμψη είναι τα 164 δισ. ευρώ του επονομαζόμενου «κακού» ιδιωτικού χρέους.
Αυτό ανέφερε ο δ/νων σύβουλος των ιχθυοκαλλιεργειών Νηρέας, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg: «Η ανικανότητα των ελληνικών εταιρειών να εξοφλήσουν τα δάνειά τους στις τράπεζες και το Δημόσιο είναι που κρατά την Ελλάδα μακριά από την επιστροφή της στην ανάπτυξη. Είναι πιο σημαντικό από ποτέ για όλους τους εμπλεκόμενους – τράπεζες, επιχειρήσεις και κράτος – να καταλήξουν σε μια συμφωνία».
Κι όπως σημειώνει το πρακτορείο, την ώρα που η κυβέρνηση ετοιμάζεται για την αυριανή συνάντηση με τους πιστωτές της για την επανεξέταση του προγράμματος και τους όρους αποπληρωμής του δημόσιου χρέους, στο προσκήνιο έρχεται μια λιγότερο ορατή κρίση από άλλο μέτωπο: τα «κακά» χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Τα δάνεια που ανέρχονται περίπου στο 90% του ελληνικού ΑΕΠ, αποτελούν σίγουρα βαρίδι για την έξοδο από την ύφεση.
Αυτό το «κακό» χρέος απειλεί να κάνει απαραίτητο ένα νέο δάνειο, ώστε να βοηθηθεί η οικονομία. Όπως άλλωστε είχε δηλώσει στις αρχές του μήνα και ο Ανθιμος Θωμόπουλος, δ/νων σύμβουλος της Πειραιώς, το «κακό» χρέος εταιρειών και φυσικών προσώπων πρέπει να αναδιαρθρωθεί αν θέλουμε να δούμε ανάκαμψη της οικονομίας.
Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αποτέλεσε το κλειδί για την επιστροφή της χώρας από το χείλος του γκρεμού. Μετά τη μεγαλύτερη απαξίωση ελληνικών ομολόγων στην ιστορία, η Ελλάδα θα πληρώνει κατά μέσον όρο 4,9% του ΑΕΠ της σε ετήσιες πληρωμές τόκων την επόμενη 5ετία, σύμφωνα με τη Eurobank Eργασίας. Λιγότερο από το 5,5% της Ιταλίας και η Eurobank εκτιμά ότι το ονομαστικό επιτόκιο του ελληνικού χρέους είναι χαμηλότερο από εκείνα της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και του Βελγίου.
Σύμφωνα με τον κ. Χαρδούβελη, το χρέος της Ελλάδας σε σχέση με το ΑΕΠ είναι όντως υψηλό, αλλά θα μειωθεί. Όπως είχε πει «υπάρχει διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας και της αγοραίας αξίας. Η αγοραία αξία είναι χαμηλή επειδή η διάρκεια είναι μεγάλη. Η μέση ωρίμανση των ελληνικών ομολόγων είναι τώρα τα 16,4 χρόνια».
Το ελληνικό ιδιωτικό χρέος χωρίς μια παρόμοια αναδιάρθρωση γίνεται χειρότερο, καθώς έχει προηγηθεί μια εξαετής ύφεση που έχει εξανεμίσει πάνω από το 1/4 του ΑΕΠ και έχει φτάσει την ανεργία στο 27%, σημειώνει το Bloomberg.
«Δευτερεύουσα επίπτωση της οξείας δημοσιονομικής προσαρμογής, της λιτότητας και της ύφεσης είναι ότι ο αριθμός των ανθρώπων που δεν μπορούν να πληρώσουν φόρους και δάνεια έχει πολλαπλασιαστεί», λέει ο Γιώργος Παγουλάτος, καθηγητής ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομικών.
Κι όπως σημειώνει το Bloomberg, η ελληνική κυβέρνηση ίσως κληθεί να αντιμετωπίσει την κρίση του ιδιωτικού χρέους πριν μπορέσει να πείσει τους δανειστές να της δώσει μέτρα ανακούφισης.
Όπως πάντως δήλωσε αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, που διατήρησε την ανωνυμία του, η κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει ακόμα εάν θα καταθέσει νομοσχέδιο τώρα το φθινόπωρο που θα παρέχει το πλαίσιο για την αναδιάρθρωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ή αν θα περιλαμβάνει και διατάξεις για μη καταβληθέντες φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Αυτό, όπως είπε ο ίδιος, θα συζητηθεί με την Τρόικα.
Σε κάθε περίπτωση, για επιχειρηματίες, όπως ο Αριστείδης Μπελλές, η καθυστέρηση της επίλυσης αυτού του προβλήματος με τη διαρκή διόγκωση του ιδιωτικού χρέους, απλά επιτείνει τις συνθήκες ασφυξίας για την οικονομία. «Οι τράπεζες καθίστανται ανήμπορες να χρησιμοποιήσουν βασικά εργαλεία, όπως το «κούρεμα» για τις υγιείς επιχειρήσεις, κι αυτό εξαιτίας του φόβου πολιτικών διώξεων ή νομικών συνεπειών καθώς το υπάρχον νομικό πλαίσιο δεν τις καλύπτει».