Η αρχή ενός επώδυνου συμβιβασμού που απομακρύνει τον κίνδυνο των εκλογών έγινε χθες κατά την διάρκεια της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών στο Μέγαρο Μαξίμου. Βοήθησε η απόφαση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Μενουδάκου που στην ουσία νομιμοποιεί τους μέχρι τώρα χειρισμούς του πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά αλλά παράλληλα δίνει “χώρο” και στους άλλους δύο πολιτικούς αρχηγούς, αφού ζητεί την άμεση μετάδοση σήματος ξανά.

Ωστόσο η διαφορετική ερμηνεία που δίνουν το Μέγαρο Μαξίμου και τα συγκυβερνώντα κόμματα στην απόφαση του ΣτΕ που ακυρώνει την απόφαση για το «μαύρο» στην ΕΡΤ, παραμένει «αγκάθι» στις σχέσεις των κυβερνητικών εταίρων, οι οποίοι επεχείρησαν να κάνουν βήματα μπροστά και να αντιμετωπίσουν όλα τα μεγάλα ζητήματα που σχετίζονται με τη λειτουργία της τρικομματικής κυβέρνησης, κάτι που θα συνεχιστεί σε συνάντηση των «τριών» την Τετάρτη.

Ήδη πάντως η αγορά εκφράζει σχετική ικανοποίηση για τη συμφωνία των πολιτικών αρχηγών που σίγουρα αποτρέπει τις εκλογές. Απ’ την άλλη περιμένει να δει τη διάρκεια συνεκτικότητας της κυβέρνησης αλλά και τι θα γίνει στους κρίσιμους τομείς των μεταρρυθμίσεων και των αποκρατικοποιήσεων.
 
Ειδικότερα, στο τραπέζι των συζητήσεων, όπως δήλωσαν οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελος Βενιζέλος και της ΔΗΜΑΡ κ. Φώτης Κουβέλης, τέθηκαν τα θέματα του ανασχηματισμού, της επικαιροποίησης της προγραμματικής συμφωνίας των τριών κομμάτων, καθώς και η καθιέρωση σαφών κανόνων για την κυβερνητική λειτουργία.

Αν και υπήρξαν στιγμές έντασης χθες, και όπως έλεγαν οι περί τους αρχηγούς ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκαν φωνές έξω από την αίθουσα -του κ. Βαγγέλη Βενιζέλου-, ήταν παράλληλα εμφανής η πρόθεση όλων να βρεθεί συμβιβασμός. Η σύσκεψη ξεκίνησε με τις διαμαρτυρίες των δύο πολιτικών αρχηγών για τον τρόπο με τον οποίο έγινε το κλείσιμο της ΕΡΤ και ακολούθως για την λειτουργία της κυβέρνησης και το ότι ο κ. Σαμαράς δεν τους ενημερώνει και υπάρχει έλλειμμα συντονισμού της κυβέρνησης. Το κλίμα βελτιώθηκε όταν ο κ. Σαμαράς τους ανέπτυξε και τους έδωσε και τυπωμένη την πρόταση των εννέα σημείων του που κατόπιν διοχετεύθηκε και στον Τύπο ενώ η σύσκεψη ήταν σε εξέλιξη. 

Σε ένα σημαντικό βήμα υποχώρησης ο κ. Σαμαράς στα εννέα σημεία προβλέπει να οριστεί υφυπουργός αρμόδιος για το στήσιμο και την λειτουργία της νέας Δημόσιας Τηλεόρασης που θα προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ ή την ΔΗΜΑΡ. Στην πραγματικότητα απαντά στις ανησυχίες τους ότι θα στήσει μία νέα δημόσια τηλεόραση στα μέτρα του. Επίσης δέχθηκε την δημιουργία συντονιστικού οργάνου και επιπλέον τους είπε ότι είναι έτοιμος να κάνει τον ανασχηματισμό αλλά μετά το συνέδριό του. Τους ζήτησε δε να κάνουν κι εκείνοι βήματα πίσω για να ηρεμήσει το κλίμα και καθυσηχαστούν και οι δανειστές που παρακολουθούν τις εξελίξεις. Δεν αμφισβήτησαν την ανάγκη για αναδιάρθρωση της ΕΡΤ αλλά επέμειναν στην θέση τους ότι πρέπει να φύγει άμεσα το μαύρο από τις οθόνες. 

Στέλεχος του Μεγάρου Μαξίμου έλεγε στο protothema.gr: “οι δύο αρχηγοί περίμεναν ότι ο κ. Μενουδάκος θα εξέδιδε προσωρινή διαταγή για το άνοιγμα της παλαιάς ΕΡΤ ίσως γιατί είναι φίλος του κ. Βενιζέλου. Ο κ. Μενουδάκος όμως έβγαλε προσωρινή διαταγή που δεν αμφισβητεί το κλείσιμο της ΕΡΤ και διατάσσει τους δύο αρμόδιους υπουργούς κ.κ. Γιάννη Στουρνάρα και Σίμο Κεδίκογλου να λειτουργήσουν άμεσα δημόσια τηλεόραση ώστε να φύγει το μαύρο από τις οθόνες μέχρι να λειτουργήσει η ΝΕΡΙΤ που είναι η θέση του Αντώνη Σαμαρά. Αντί όμως να δεχθούν την απόφαση Μενουδάκου που την πληροφορήθηκαν κατά την διάρκεια της σύσκεψης οι δύο αρχηγοί προσπαθούν να την ερμηνεύσουν κατά πως τους βολεύει. Από εδώ και πέρα αρχίζει το θέατρο”.

Και οι δύο πάντως ξεκαθάρισαν ότι δεν είναι στις προθέσεις τους η προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Ενώ η θέση Σαμαρά για την λειτουργία μεταβατικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης μέχρι να συγκροτηθεί η καινούργια ΝΕΡΙΤ δεν τους ικανοποιούσε είπαν ότι θα περίμεναν την απόφαση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Μετά τη σύσκεψη, και αφού στο μεταξύ γνωστοποιήθηκε η απόφαση του ΣτΕ, Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης ζήτησαν να ανοίξει άμεσα η ΕΡΤ. Για ακόμα μία φορά οι δύο ηγέτες κατήγγειλαν τη μονομερή απόφαση της Νέας Δημοκρατίας να προχωρήσει στο κλείσιμο της ΕΡΤ, ερήμην των κυβερνητικών εταίρων και κατέστησαν σαφές ότι απαιτούν στο εξής ένα νέο σχήμα λειτουργίας της κυβέρνησης, που θα σέβεται τη θεσμική ισοτιμία και των τριών κομμάτων που τη στηρίζουν. Ο κ. Βενιζέλος ζήτησε να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να γίνει σεβαστή η απόφαση του ΣτΕ.

“Δεν μπορεί η κυβέρνηση να λειτουργεί αντίθετα με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο κ. Σαμαράς φάνηκε να αποδέχεται αυτά που έχουμε κατ’ επαναληψη πει. Επείγει η ανάγκη επικαιροποίησης της τρικομματικής συμφωνίας. Επείγει η ανάγκη ανασχηματισμού και δημιουργία σχήματος συντονισμού.” τόνισε χαρακτηριστικά.

Είναι βασικό η κυβέρνηση να λειτουργεί ως μια πραγματική κυβέρνηση συνεργασίας και όχι ως μονοκομματική που απλά ανέχεται τους άλλους, δήλωσε ο Ευ. Βενιζέλος,  προσθέτοντας ότι είμαστε υπέρ μιας ριζικής μεταρρύθμισης άλλα με θεσμικό πλαίσιο και νέο σχήμα λειτουργίας μετά από σοβαρή μελέτη.

“Η απόφαση του ΣτΕ επιτάσσει να λειτουργήσει η ΕΡΤ. Αναμένουμε όλες οι συχνότητες της ΕΡΤ να βγουν στον αέρα κανείς δεν έχει δικαίωμα να βγάζει μαύρο στην οθόνη”, δήλωσε ο Φ. Κουβέλης. Το ζήτημα της ΕΡΤ πολυ σημαντικό, πρόσθεσε, “και ανέδειξε ότι κανεις δεν δικαιούται να λειτουργεί μονομερώς σε τρικομματική κυβέρνηση”. “Η απόφαση συντάσσεται με αυτό που είχαμε πεί, ότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να βγάζει μαύρο στην οθόνη”, πρόσθεσε.

Από την πλευρά του  πρωθυπουργού δεν έγιναν δηλώσεις, ενώ ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε ότι “μείζων θέμα είναι να συνεχιστούν οι ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που τόλμησε η κυβέρνηση”.

Την επαναλειτουργία της ΕΡΤ ζήτησαν στο μεταξύ με δηλώσεις τους σήμερα οι εκπρόσωποι Τύπου του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.

“Η ΕΡΤ πρέπει να ανοίξει, το ‘μαύρο’ να ακυρωθεί και στη θέση του να μπουν οι εκπομπές και το πρόγραμμα της ΕΡΤ ως είχαν, πριν το ‘μαύρο”, δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα, ο γραμματέας Επικοινωνίας του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Καρύδης.

Στο ίδιο σταθμό και ο εκπρόσωπος τύπου της ΔΗΜΑΡ Ανδρέας Παπαδόπουλος τόνισε, μεταξύ άλλων: “Δεν υπήρξαν πανηγυρισμοί από τη δική μας πλευρά χθες. Εμείς, αυτό που είπαμε και είπε και ο κ. Κουβέλης, μετά τη συνάντηση των τριών, είναι ότι ο κ. Σαμαράς έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τη συγκεκριμένη απόφαση του ΣτΕ και να προχωρήσει άμεσα στην επαναλειτουργία της ΕΡΤ. Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει κανονικό πρόγραμμα λειτουργίας και όχι μεσοβέζικα πράγματα”.

Διαφορετικές ερμηνείες

Απ’ τις συγκεκριμένες δηλώσεις πάντως δεν είναι σαφές ποια ερμηνεία έδινε η  κάθε πλευρά στην “επαναλειτουργία” της ΕΡΤ, καθώς η απόφαση του ΣτΕ δεν αμφισβητεί το “κλείσιμο” και την κατάρτηση του νομικού προσώπου, αλλά ζητεί να μην διακοπούν οι μεταδόσεις του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα.

Το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί ότι η ΕΡΤ είναι παρελθόν. Δέχεται όμως να λειτουργήσει προσωρινός φορέας για να φύγει το μαύρο από τις οθόνες. Οι δύο αρχηγοί -περισσότερο ο κ. Φώτης Κουβέλης- ζητούν αυτό να γίνει ακόμη και σήμερα, κάτι όμως που προυποθέτει να λειτουργήσει η ΕΡΤ που έκλεισε. Το Μέγαρο Μαξίμου αντίθετα προτείνει όπως προβλέπει και πρόταση Μενουδάκου οι δύο αρμόδιοι υπουργοί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα αν είναι δυνατόν μέχρι και την επόμενη εβδομάδα να προχωρήσουν στις απαραίτητες προσλήψεις ώστε να στηθεί και να λειτουργήσει μεταβατικό σχήμα. Εδώ είναι πλέον και η διαφωνία και κάποιος πρέπει να υποχωρήσει. Παρότι το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί ότι έγιναν βήματα εκτόνωσης δεν εκτιμά ότι ο κίνδυνος έχει οριστικά εκλείψει καθώς την Τετάρτη στην επόμενη σύσκεψη το πρόβλημα θα επανατεθεί. Σημαντικό ρόλο θα παίξει το κλίμα που θα διαμορφωθεί μέχρι τότε στην κοινωνία αλλά και στο εσωτερικό των δύο κομμάτων και στις κοινοβουλευτικές τους ομάδες. Αν οι βουλευτές και τα στελέχη τους επιμείνουν τότε το αδιέξοδο θα επανέλθει. Πάντως από το περιβάλλον τόσο του κ. Κουβέλη όσο και του κ. Βενιζέλου έλεγαν ότι το πιο πιθανό είναι ότι το πρόβλημα θα ξεπεραστεί. 

 
Φυσικά μπορούν κάλλιστα να απορρίψουν την προσωρινή διαταγή του κ. Μενουδάκου αφού άλλωστε το ζήτημα της ΕΡΤ δεν είναι μόνο η τυπική νομιμότητα των ενεργειών της κυβέρνησης αλλά κυρίως πολιτικό θέμα επί του οποίου κανένα δικαστήριο δεν νομιμοποιείται να αποφανθεί.

Με βάση την απόφαση αυτή ο πρωθυπουργός πρέπει να θέσει σε κίνηση την λειτουργία της ΕΡΤ και από εκεί και πέρα να δρομολογηθεί η αναδιάρθρωση.