Προειδοποιητική βολή στον επαπειλούμενο συναλλαγματικό πόλεμο θεωρείται η σημερινή ανακοίνωση της Τράπεζας της Ιαπωνίας ότι υιοθετεί στόχο για τον πληθωρισμό στο 2% και σχεδιάζει να προχωρήσει στο τύπωμα χρήματος, προκειμένου να τον επιτύχει.
Ουσιαστικά, η BoJ ευθυγραμμίζει την πολιτική της με εκείνες που ακολουθούν η Federal Reserve στις ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι οποίες έχουν τους δικούς τους στόχους για τον πληθωρισμό και προχωρούν σε απεριόριστες αγορές ομολόγων για να τον διασφαλίσουν.
Πρόκειται για μία ακόμα προσθήκη σε μία διεθνή κούρσα των κεντρικών τραπεζών να τονώσουν τις οικονομίες τους μέσω της νομισματικής χαλάρωσης και της υποτίμησης των νομισμάτων τους.
Στα τέλη του περασμένου έτους, η Fed ανακοίνωσε την ενίσχυση του τρίτου γύρου τυπώματος χρήματός της, καθώς δήλωσε ότι θα συνεχίσει να αγοράζει αμερικανικά ομόλογα ύψους 45 δισ. δολαρίων και τίτλους στεγαστικής πίστης ύψους 40 δισ. δολαρίων κάθε μήνα, έως ότου διαπιστώσει σημαντική βελτίωση της αγοράς απασχόλησης.
Από την άλλη πλευρά, η ΕΚΤ υποσχέθηκε το καλοκαίρι να αγοράσει απεριόριστες ποσότητες ομολόγων (στο πλαίσιο του προγράμματος OMT), λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα τις υποσχέσεις των κυβερνήσεων που θα βοηθήσει να προχωρήσουν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Όμως, οι σημερινές ανακοινώσεις της Τράπεζας της Ιαπωνίας έγιναν δεκτές με επικρίσεις. Ο πρόεδρος της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Bundesbank, Jen Weidmann, προειδοποίησε για τις επιπτώσεις των κυβερνητικών παρεμβάσεων στο έργο των κεντρικών τραπεζών. Η υπονόμευση της ανεξαρτησίας των κεντρικών τραπεζών απειλεί να πυροδοτήσει ένα νομισματικό πόλεμο, καθώς οι κινήσεις που στοχεύουν στην τόνωση των οικονομιών μέσω της υποτίμησης των νομισμάτων, κινδυνεύουν να γίνουν δεκτές με αντίποινα, από τις υπόλοιπες χώρες.
Ο Weidmann χρησιμοποίησε την Ιαπωνία σαν το πρώτο ανησυχητικό παράδειγμα αυτού του φαινομένου. “Υπάρχει λόγος ανησυχίας όταν μία κεντρική τράπεζα πιέζεται να κάνει περισσότερα”, συμφώνησε και ο Joerg Asmussen, μέλος του δ.σ. της ΕΚΤ. Κάλεσε τις κυβερνήσεις να μην δίνουν πολιτικές διαστάσεις στο ζήτημα των ισοτιμιών και τόνισε ότι το G7 είναι το κατάλληλο φόρουμ για τη συζήτηση των νομισμάτων.
Η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας δέχεται πιέσεις, αφότου ο Shinzo Abe ανέλαβε τα ηνία του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, τον περασμένο Σεπτέμβριο, να χρησιμοποιήσει περισσότερα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του, για να προκαλέσει την αύξηση των τιμών στη χώρα. Εάν δοθεί ένα τέλος στην πτώση των τιμών, εκτιμάται ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της Ιαπωνίας θα έχουν ένα επιπλέον κίνητρο να δανειστούν και να βοηθήσουν την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου να βγει από την ύφεση, την τρίτη των τελευταίων πέντε χρόνων.