Μείωση κατά 42,5% σε σχέση με πέρυσι εμφάνισε το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών το Μάρτιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος. Συγκεκριμένα περιορίστηκε κατά 952 εκατ. ευρώ, στο 1,3 δισ ευρώ. Σε επίπεδο α’ τριμήνου περιορίστηκε κατά 2,5 δισ ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι.

Σύμφωνα με την Ττε, η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των ελλειμμάτων του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου εισοδημάτων.

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 365 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω περιορισμού των καθαρών πληρωμών για καύσιμα κατά 377 εκατ. ευρώ. Οι καθαρές πληρωμές για πλοία αυξήθηκαν κατά 26 εκατ. ευρώ και το έλλειμμα του ισοζυγίου των λοιπών αγαθών μειώθηκε μόνο κατά 14,5 εκατ. ευρώ, λόγω μείωσης της δαπάνης για εισαγωγές (κατά 91 εκατ. ευρώ ή 5,0%), ενώ οι εισπράξεις από εξαγωγές παρουσίασαν πτώση τον Μάρτιο (κατά 77 εκατ. ή 6,6%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 19 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για ‘’λοιπές’’ υπηρεσίες (κατά 161 εκατ. ευρώ), η οποία αντιστάθμισε τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Η βελτίωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι η καταβολή προμήθειας 165 εκατ. ευρώ στο EFSF το Μάρτιο του 2012, η οποία αφορούσε μελλοντικά δάνεια του μηχανισμού στήριξης, δεν επαναλήφθηκε το Μάρτιο του 2013.

Το μικρό πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου παρουσίασε περιορισμένη μείωση. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 22 εκατ. ευρώ ή 14,0%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 20 εκατ. ευρώ ή 14,1%, με αποτέλεσμα το Μάρτιο του 2013 το ταξιδιωτικό ισοζύγιο να παρουσιάσει πλεόνασμα 14 εκατ. ευρώ, έναντι 16 εκατ. το Μάρτιο του 2012. Οι καθαρές εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών μειώθηκαν κατά 140 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω του περιορισμού των καθαρών εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές. Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων μειώθηκε κατά 490 εκατ. ευρώ, σχεδόν αποκλειστικά επειδή μειώθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 78,4 εκατ. ευρώ, έναντι σχεδόν μηδενικού υπολοίπου το Μάρτιο του 2012, αντανακλώντας την άνοδο κυρίως των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ). (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)

Τρίμηνο

Το πρώτο τρίμηνο του 2013 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,5 δισεκ. ευρώ ή 51,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 και διαμορφώθηκε σε 2,3 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση τόσο του εμπορικού ελλείμματος κατά 1,35 δισεκ. ευρώ όσο και του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων κατά 806 εκατ. ευρώ, με παράλληλη άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων (κατά 324 εκατ. ευρώ), ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 16 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 449 εκατ. ευρώ (ή 18,9%), των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 57 εκατ. ευρώ (ή 15,9%) και των  καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 844 εκατ. ευρώ (ή 26,8%). Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 4,1%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 5,6%.

Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών στο τρίμηνο οφείλεται στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών, κυρίως, η οποία αντιστάθμισε τη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες. Παρά το ότι οι αφίξεις στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου ήταν αυξημένες κατά 4,6%, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 3,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, ενώ και οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 20,9%, με αποτέλεσμα την καταγραφή πλεονάσματος 66 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 7 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2012.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 806 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2012, κυρίως λόγω της δραστικής μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού (λόγω εφαρμογής του PSI).

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,7 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 324 εκατ. ευρώ από ό,τι το πρώτο τρίμηνο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην καταγραφή καθαρών εισπράξεων των λοιπών τομέων ύψους 244 εκατ. ευρώ (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) έναντι καθαρών πληρωμών ύψους 51 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, ενώ οι καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά (αυξήθηκαν μόνο κατά 29 εκατ. ευρώ).

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το Μάρτιο του 2013 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων ανήλθε σε 461 εκατ. ευρώ, έναντι 32 εκατ. ευρώ το Μάρτιο του 2012, αντανακλώντας την άνοδο των καθαρών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία — πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου — και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το πρώτο τρίμηνο του  2013 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, κατά 39 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2,8 δισεκ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2013, κατά 363 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι το πρώτο τρίμηνο του 2012, γεγονός που οφείλεται στην προαναφερθείσα εξέλιξη των τρεχουσών μεταβιβάσεων από την  ΕΕ.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα το Μάρτιο του 2013, το οποίο διαμορφώθηκε σε 824 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 2,2 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012.  Το τρίμηνο Ιανουαρίου -Μαρτίου του 2013 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε μόλις 1,25 δισεκ. ευρώ, έναντι 3,76 δισεκ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2012, καταγράφοντας μείωση κατά 66,6%, δηλαδή με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

 
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Το Μάρτιο του 2013 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εκροή (αύξηση) ύψους 29,3 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 31,1 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2012) ενώ και οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή (μείωση) 10 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 103,8 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012), χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 893 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 35,5 δισεκ. ευρώ τον Μάρτιο του 2012). Αυτή οφείλεται κυρίως στην εκροή κεφαλαίων λόγω αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα του εξωτερικού κατά 696 εκατ. ευρώ και δευτερευόντως σε μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων κατά 308,3 εκατ. ευρώ σε ομόλογα και έντοκα του Ελληνικού Δημοσίου (εκροή).  Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την εισροή 173 εκατ. ευρώ λόγω μείωσης των τοποθετήσεων κατοίκων  σε μετοχές του εξωτερικού και 42 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης των τοποθετήσεων μη κατοίκων  σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.

Όσον αφορά τις ΄΄λοιπές΄΄ επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1,1 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 37,9 δισεκ. ευρώ τον Μάρτιο του 2012) η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή μείωση κατά 6,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή). Οι εξελίξεις αυτές  αντισταθμίστηκαν από την καθαρή μείωση (εκροή) κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται ο λογαριασμός TARGET). Επίσης σημειώθηκε μείωση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 1,6 δισεκ. ευρώ (εκροή).  

Το τρίμηνο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2013 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1,3 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 518 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα εμφάνισαν καθαρή εισροή 608 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους μειώθηκαν κατά 685 εκατ. ευρώ (εισροή).

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 543 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 37,0 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, καταγράφηκε εισροή κεφαλαίων λόγω μείωσης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και μετοχές του εξωτερικού (κατά 1,8 δισεκ. ευρώ και κατά 357 εκατ. ευρώ αντιστοίχως). Επίσης, παρατηρήθηκε εισροή κεφαλαίων από την αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές και χρηματοοικονομικά παράγωγα Ελληνικών επιχειρήσεων κατά 107 και 147 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Κατά την ίδια περίοδο σημειώθηκαν αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε έντοκα γραμμάτια και χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 217 και 173 εκατ. ευρώ αντίστοιχα (εκροή) και μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε Ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια κατά 1,4 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Στην κατηγορία των “λοιπών΄΄ επενδύσεων η καθαρή εκροή ύψους 1,7 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 42,5 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012) οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη μείωση κατά 23,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (εκροή). Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 15,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή) και στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 5,7 δισεκ. ευρώ (εισροή).

Στο τέλος Μαρτίου 2013 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,5 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη “συναλλαγματική θέση” στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα “ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα” και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)