Η επιθετική δράση των κεντρικών τραπεζών στο σκάσιμο μιας επενδυτικής φούσκας, πολύ συχνά καταλήγει στη δημιουργία μιας νέας φούσκας, σημειώνουν σε τελευταία έκθεσή τους οι αναλυτές της Bank of America Merrill Lynch, με επικεφαλής το γνωστό στρατηγικό αναλυτή του αμερικανικού οίκου, Michael Hartnett.

Ενδείξεις μιας τέτοιας φούσκας εντοπίζουν τόσο στην πορεία των χρηματιστηρίων, όσο και σε εκείνη των αγορών ομολόγων. Στις δεύτερες, όμως, διαπιστώνουν και αρκετά “καναρίνια στο ορυχείο”, δηλαδή ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει και τόσο καλά. “Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι το μεγαλύτερο bull market στην ιστορία δεν θα τελειώσει με κάποια αιματοχυσία”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο οίκος.

Η δημιουργία φούσκας, πάντως, μέσα από την προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών να αντιμετωπίσουν το σκάσιμο μιας άλλης, δεν είναι κάτι πρωτάκουστο για τις αγορές.

Αυτό συνέβη κατά τη δεκαετία του 1990, όταν η Fed μείωσε τα επιτόκια για να αντιμετωπίσει την απειλή στην ανάπτυξη από την ασιατική κρίση και την κατάρρευση του hedge fund LTCM. Με την υποστήριξη της ευνοϊκής νομισματικής πολιτικής, οι τεχνολογικές μετοχές και ο δείκτης Nasdaq τριπλασιάστηκαν από τα χαμηλά του 1998.

Στη συνέχεια, η απάντηση της Fed στο σκάσιμο της τεχνολογικής φούσκας, της ύφεσης και των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτέμβρη, προκάλεσε την άνθηση των κατοικιών στις ΗΠΑ. Αυτή κορυφώθηκε τον Ιούλιο του 2007, όταν αποκαλύφθηκε ότι δύο hedge funds της Bear Stearns που επένδυαν στη στεγαστική πίστη είχαν χάσει σχεδόν το σύνολο της αξίας τους. Αυτήν ακριβώς τη στιγμή, τα αμερικανικά ακίνητα μετατράπηκαν από μια επένδυση που δημιουργούσε αξία σε μία που κατέστρεφε αξία.

Και η πρωτόγνωρη κατάρρευση των τιμών των ακινήτων του 2007-2008, που έφερε την μεγάλη πτώση των χρηματιστηρίων και των οικονομιών, προκάλεσε την εξίσου πρωτόγνωρη απάντηση των κεντρικών τραπεζών.

Τους τελευταίους έξι μήνες, κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο  έχουν μειώσει τα επιτόκιά τους 515 φορές, έχουν αυξήσει την παγκόσμια ρευστότητα κατά 12 τρισ. δολάρια και συμπίεσαν τις αποδόσεις των ομολόγων σε τέτοιο σημείο ώστε το 50% της κεφαλαιοποίησης των κρατικών ομολόγων σε όλο τον κόσμο εμφανίζει σήμερα απόδοση χαμηλότερη του 1%.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι αποδόσεις στα εταιρικά ομόλογα υψηλού ρίσκου έχουν πέσει από το 23% (το Δεκέμβριο του 2008) στο 5,6% σήμερα και οι αποδόσεις των δολαριακών ομολόγων των αναδυόμενων κρατών έχουν υποχωρήσει από το 6% (τον Ιούνιο του 2007) στο 2,6% σήμερα.

Αλλά και στη Wall Street, το φθηνό χρήμα έχει προκαλέσει μία εντυπωσιακή άνθηση. Αφότου άρχισε το συντονισμένο τύπωμα χρήματος, το Μάρτιο του 2009, οι διεθνείς μετοχές έχουν ενισχυθεί κατά 140%. Μάλιστα, το μοναδικό χρηματιστήριο στον κόσμο που σημειώνει πτώση στο διάστημα αυτό είναι το ελληνικό.

Σήμερα, όμως, που οι αγορές έχουν “μεθύσει” με το φθηνό χρήμα, η Fed απειλεί να τους πάρει το μπολ με το παντς, διαπιστώνει η Bank of America Merrill Lynch. “Και έπειτα από την πτώση αρκετών επενδύσεων που θεωρούνταν ασφαλή καταφύγια, τώρα βλέπουμε μια σειρά από ‘καναρίνια στο ορυχείο των ομολόγων’, που δείχνουν ότι οι αγορές αρχίζουν να ανησυχούν πολύ για την επιβράδυνση του τυπώματος χρήματος και την προοπτική των πολύ υψηλότερων αποδόσεων των ομολόγων”, σημειώνουν οι αναλυτές, επισημαίνοντας τη βουτιά της στεγαστικής πίστης, των εταιρειών επενδύσεων ακινήτων, των εταιρειών κοινής ωφέλειας αλλά και της ξυλείας, κατά τις τελευταίες εβδομάδες.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, το ιδανικό σενάριο θα ήταν μια επανάληψη όσων συνέβησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν και οι μετοχές αλλά και οι αποδόσεις των ομολόγων αυξήθηκαν με έναν τακτικό τρόπο. “Αλλά είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι το μεγαλύτερο bull market στην ιστορία των ομολόγων θα τελειώσει χωρίς μια αιματοχυσία”, προειδοποιεί η Bank of America Merrill Lynch.

Κορίνα Σαμάρκου