Τι δείχνει το προφίλ απόδοσης-μεταβλητότητας των υπό ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών

Στην τελική ευθεία για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, δεν θα ήταν δυνατόν να αμφισβητηθεί ότι, η προσπάθεια που κλήθηκαν να καταβάλλουν συνολικά τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υπήρξε μη-ομοιόμορφα και ετεροβαρώς απαιτητική, μεταξύ των λεγόμενων συστημικών και μη-συστημικών οργανισμών.

Στο άρθρο αυτό εξετάζονται στατιστικά, οι αποδόσεις και οι μεταβλητότητες των υπό ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών του χρηματιστηρίου της Αθήνας. Απώτερος στόχος είναι ο εντοπισμός κρίσιμων ευρημάτων, μέσω συγκεκριμένων ποσοτικών προσεγγίσεων, τα οποία θα ήταν δυνατόν να υποστηρίξουν τους επενδυτές στις αποφάσεις που καλούνται να λάβουν, ως προς τις τοποθετήσεις τους στα τραπεζικά χαρτιά της νέας εποχής.

Τα μεγέθη που υπολογίζονται, αναφορικά στις χρονοσειρές κλεισιμάτων τιμών της Attica Bank, της Alpha Bank, της Εθνικής Τράπεζας, της Τράπεζας Πειραιώς, της Eurobank EFG, του τραπεζικού δείκτη και του Γενικού Δείκτη, είναι τα ακόλουθα:

α) απόδοση 3-ετίας, β) απόδοση 2-ετίας, γ) απόδοση έτους, δ) μέση απόδοση 3-ετίας, ε) μέση ημερήσια απόδοση 3-ετίας, ε) τυπική απόκλιση ημερήσιας απόδοσης, στ) ασυμμετρία ημερήσιας απόδοσης, ζ) συνολικός κίνδυνος, η) μη-συστηματικός κίνδυνος, θ) συστηματικός κίνδυνος, ι) συντελεστής βήτα, κ) συντελεστής συσχέτισης, λ) 95% αξία κινδύνου.

Σημειώνεται ότι, σε όλους τους υπολογισμούς και υποδείγματα, χρησιμοποιήθηκαν ως είσοδοι ημερήσιες χρονοσειρές δεδομένων ορίζοντα 3-ετίας, για το διάστημα από τις αρχές Ιουνίου του 2010 έως τις αρχές Ιουνίου του 2013. Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζονται οι τιμές των παραπάνω κριτηρίων, για κάθε μια από τις υπό εξέτασιν τραπεζικές μετοχές.

Πίνακας | Στατιστικά αποδόσεων & μεταβλητότητας

Αναλύοντας τα αποτελέσματα και εστιάζοντας αρχικά στις κεφαλαιακές αποδόσεις 3-ετίας, 2-ετίας και έτους, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Τράπεζα Πειραιώς, με μέση απόδοση τριετίας 256.1%, έναντι 14.7% του Γενικού Δείκτη. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει η Τράπεζα Αττικής, η μεγάλη έκπληξη της ανάλυσης, με μέση απόδοση τριετίας -6.9%, η οποία μάλιστα υπερβαίνει κατά πολύ αυτή του τραπεζικού δείκτη (-51.1%). Στη συνέχεια ακολουθούν η Alpha Bank (-16.1%), η Εθνική Τράπεζα (-62.7%) και η Eurobank EFG (-64.4%).

Σε επίπεδο μέσης ημερήσιας απόδοσης 3-ετίας, τις δυο πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν και πάλι η Τράπεζα Πειραιώς (1.03%) και η Attica Bank (0.09%), με αποδόσεις οι οποίες απέχουν κατά πολύ, τόσο του Γενικού Δείκτη (-0.03%), όσο και του τραπεζικού δείκτη (-0.13%). Στη συνέχεια ακολουθούν η Alpha Bank (0.07%), η Eurobank EFG (-0.02%) και η Εθνική Τράπεζα (-0.15%).

Η παραπάνω εικόνα συμπληρώνεται εξετάζοντας την τυπική απόκλιση των ημερήσιων αποδόσεων1  σε ορίζοντα 3-ετίας. Τη μεγαλύτερη μεταβλητότητα εμφανίζει η Τράπεζα Πειραιώς (31.40%), ενώ τη χαμηλότερη η Εθνική Τράπεζα (5.86%). Ενδιαμέσως κινούνται οι μεταβλητότητες της Eurobank EFG (7.61%), της Attica Bank (6.66%) και της Alpha Bank (6.66%). Σημειώνονται οι χαμηλότερες σχεσιακά ημερήσιες μεταβλητότητες, τόσο του τραπεζικού δείκτη (5.27%), όσο και του Γενικού Δείκτη (2.26%).

Με τα συμπεράσματα που αφορούν στην ημερήσια μεταβλητότητα, συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό και τα ευρήματα αναφορικά στην ασυμμετρία των ημερήσιων αποδόσεων. Τη μεγαλύτερη ασυμμετρία εμφανίζει και πάλι η Τράπεζα Πειραιώς (25.49), ενώ τη χαμηλότερη η Attica Bank (0.60). Ενδιαμέσως κινούνται οι ασυμμετρίες της Alpha Bank (0.78), της Εθνικής Τράπεζας (0.67) και της Eurobank EFG (0.65). Σημειώνεται ότι ο Γενικός Δείκτης παρουσιάζει τη χαμηλότερη ασυμμετρία (0.49), με τον τραπεζικό δείκτη στον αντίποδα να εμφανίζει μεγάλη τιμή (0.83).

Σε επίπεδο μη-συστηματικού κινδύνου, τη μεγαλύτερη τιμή εμφανίζει η Τράπεζα Πειραιώς (9.745%), ενώ τη χαμηλότερη η Εθνική Τράπεζα (0.148%). Ενδιαμέσως κινούνται οι τιμές του μη-συστηματικού κινδύνου για την Attica Bank (0.297%), τη Eurobank EFG (0.288%) και την Alpha Bank (0.190%).

Στα πλαίσια της δεύτερης συνιστώσας του κινδύνου, δλδ. του συστηματικού2, όπως αυτός αναπαρίσταται με τον συντελεστή βήτα, ως πιο επιθετική εμφανίζεται η μετοχή της Eurobank EFG (2.38), ενώ ως πιο αμυντικές παρουσιάζονται οι μετοχές της Τράπεζας Πειραιώς (1.48) και της Attica Bank (1.69). Ενδιαμέσως κινούνται οι συντελεστές βήτα της Alpha Bank (2.22) και της Εθνικής Τράπεζας (1.96).
Επικουρικά προς την εικόνα που παρέχεται μέσω του συντελεστή βήτα, λειτουργεί και το μέγεθος του συντελεστή συσχέτισης. Σε σχέση με αυτόν, επισημαίνεται ότι τη μεγαλύτερη συσχέτιση με την αγορά εμφανίζει η Alpha Bank (0.76), η Εθνική Τράπεζα (0.76) και η Eurobank EFG (0.71).

Τέλος, αναφορικά στα ακραία σενάρια αξίας κινδύνου με διάστημα εμπιστοσύνης 95%, τη χείριστη δυνητική ζημία εμφανίζει η Eurobank EFG (-11.85%), ενώ την ελάχιστη δυνητική ζημία παρουσιάζει η Attica Bank (-8.38%). Ενδιαμέσως κινούνται οι αξίες κινδύνου της Alpha Bank (-10.31%), της Τράπεζας Πειραιώς (-9.79%) και της Εθνικής Τράπεζας (-9.28%).

Τα παραπάνω αποτελέσματα θα μπορούσαν να πλαισιώσουν βοηθητικά το σύνολο της πληροφορίας που ένας επενδυτής σωρευτικά κατέχει αυτή τη στιγμή, λίγο πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας των ανακεφαλαιοποιήσεων.
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία, πως τα τρία μεγάλα συστημικά τραπεζικά μεγέθη, ήτοι η Alpha Bank, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς, εμφανίζουν μια στατιστική εικόνα, με ομοιόμορφα προφίλ αποδόσεων-μεταβλητότητας, τα οποία και δικαιολογούν την επιτυχία τoy εγχειρήματος της αύξησης του μετοχικού τους κεφαλαίου.

Αντίθετα, οι κακές αποδόσεις, αλλά και η μεταβλητότητα που διάχυτα παρουσιάζεται σε όλα τα μεγέθη που μετρήθηκαν για τη Eurobank EFG, αντικατοπτρίζει και μάλλον ικανοποιητικά τεκμαίρει την αδυναμία της ως προς την τελική επίτευξη της αύξησης.

Όπως επισημάνθηκε, η ευχάριστη έκπληξη της ανάλυσης αφορά στη μη-συστημική Attica Bank. Στα πλαίσια της στατιστικής επεξεργασίας, όλες οι αποδόσεις που υπολογίσθηκαν αναφορικά σε αυτή εμφανίζονται συγκριτικά σαφώς ικανοποιητικές, με τη σημαντικότερη όμως παρατήρηση να έχει να κάνει με το προφίλ ιδιαίτερα χαμηλής μεταβλητότητας που επέδειξε την τελευταία 3-ετία. Και ίσως το παραπάνω πόρισμα, σε συνδυασμό με τα τρέχοντα απολύτως ευοίωνα ποιοτικά δεδομένα, να προεξοφλεί τη θετική τελική έκβαση της ανακεφαλαιοποίησης και της τράπεζας αυτής.

*O Δρ. Παναγιώτης Ι. Ξυδώνας (http://xidonas.blogspot.com) είναι Επικεφαλής Έρευνας & Ανάπτυξης στη Cinsight Advisory, Επιστημονικός Συνεργάτης στο Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων & Διοίκησης του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και μέλος της Επενδυτικής Επιτροπής Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ.