Οι απαιτήσεις της τρόικας και η βιωσιμότητα του χρέους θα συζητηθούν στη συνάντηση Σαμαρά – Λαγκάρντ – Παρών και ο Τόμσεν

Του Κωστή Πλάντζου

Να ανακόψει τις πιέσεις των δανειστών επιχειρεί σήμερα στην Ουάσιγκτον ο Αντώνης Σαμαράς, παρουσιάζοντας στη συνάντηση που θα έχει με την επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ τα γεγονότα που σχετίζονται με τις συλλήψεις στελεχών της Χρυσής Αυγής, για να δείξει πως η ελληνική Πολιτεία και η κυβέρνησή του διαθέτουν την αποφασιστικότητα και τα εχέγγυα αξιοπιστίας να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες, εφόσον όμως και οι δανειστές δεν θέσουν ξανά εν αμφιβόλω με τη στάση τους, την πολιτική σταθερότητα  στη χώρα μας.

Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 3 το απόγευμα τοπική ώρα (10 το βράδυ ώρα Ελλάδος), παρουσία του κυρίου Πόουλ Τόμσεν και του εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ κ. Κατσάμπα.

Αν δεν υπάρξουν πάντως «άνωθεν εντολές» από τους προϊσταμένους των ελεγκτών για αλλαγή πορείας, μόλις επιστρέψει στα μέσα Οκτωβρίου ξανά στην Αθήνα η Τρόικα ετοιμάζεται να βάλει και νέες «βόμβες», ύψους 6 δισ. ευρώ, που απειλούν να «ταρακουνήσουν» το πολιτικό σκηνικό. Συντάξεις, Δημόσιο,  νέοι φόροι, «λουκέτο» σε κρατικές επιχειρήσεις είναι μερικά μόνο από τα ανοιχτά μέτωπα που θα έρθουν στο προσκήνιο, με την επανεκκίνηση των διαβουλεύσεων σε δύο εβδομάδες.

Οι απεσταλμένοι των δανειστών διέκοψαν την α΄ φάση των ελέγχων, αφού πρώτα όμως «ισοπέδωσαν» τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης για το πρωτογενές πλεόνασμα και το ρυθμό ύφεσης το 2013, «στρώνοντας χαλί» για περισσότερα μέτρα στον προϋπολογισμό του 2014.

Φεύγοντας άφησαν τους «υπαρχηγούς» των κλιμακίων ελέγχου για να συνεχίσουν το έργο τους. Μόλις επιστρέψουν οι επικεφαλής, θα ζητήσουν και κατάλογο για πιθανά μέτρα της διετίας 2015-2016.  Αν δεν χαλαρώσουν τις πιέσεις οι ελεγκτές, στο τρίμηνο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου θα υπάρξουν δεκάδες χιλιάδες μετακινήσεις και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, ενώ θα πρέπει να μπει  λουκέτο και στις αμυντικές βιομηχανίες ή και στη ΛΑΡΚΟ.

«Στον αέρα» έμεινε και ο νέος Ενιαίος Φόρος Ακινήτων, αλλά και η δόση του 1 δισ. ευρώ προς τη χώρα μας. Ιδιαίτερα ανησυχεί την Τρόικα η «τρύπα» των Ταμείων και ειδικά στο ΙΚΑ, για αυτό απαιτούν να πάρουν τα ασφαλιστικά ταμεία σκληρά μέτρα, ώστε είτε να αυξηθούν τα έσοδα, είτε να μειωθούν οι δαπάνες στο ύψος των εσόδων τους ώστε μην επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.

Τι ζητά η Τρόικα

Παρά τη «σημαντική πρόοδο» που αναφέρουν στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν φεύγοντας οι απεσταλμένοι των δανειστών, δεν έχει κλείσει σχεδόν τίποτε θετικά για την ελληνική πλευρά, ενώ άφησαν και πολλές «νάρκες» για τον β΄ γύρο των διαβουλεύσεων που θα τραβήξει για πάνω από ένα μήνα και ίσως μέχρι τον Δεκέμβριο σχεδόν, μετά τη Ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ και το Γιούρογκρουπ της 14ης Οκτωβρίου.

Όπως δήλωνε υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών,  «υπάρχουν ακόμη μεγάλες περιοχές να ερευνήσουμε, που αφορούν σε πολλά δισ. ευρώ». Οι ελεγκτές έδειξαν «κίτρινη» κάρτα στην μισή κυβέρνηση, για σχεδόν όλα τα ανοιχτά μέτωπα. Υπουργοί της κυβέρνησης άκουσαν από τους ελεγκτές να τους λένε «καθυστερείτε, είστε απροετοίμαστοι και… “μοιράζετε” πλεονάσματα που δεν έχετε», επειδή έχουν αφήσει στη μέση μέτρα ή δεν διαθέτουν ακόμα στοιχεία για την πρόοδο στην εφαρμογή τους. Συγκεκριμένα:
 
1 Δημοσιονομικό κενό: στο Μνημόνιο προβλέπεται μείωση κατά 3,8 δισ. ευρώ στο πλαφόν πρωτογενών δαπανών του 2014, έναντι του 2013. Αυτό σημαίνει περικοπές και μέτρα λιτότητας που θα πρέπει να αποτυπωθούν  στον προϋπολογισμό που θα συνταχθεί τον Οκτώβριο-Νοέμβριου, σε στενή συνεννόηση με τους επιτελείς της Τρόικα. Άλλα 2,1 δισ. πρέπει να εξοικονομηθούν από επιπλέον φόρους, από παλαιούς και νέους φόρους (φόροι πολυτελείας, φόροι ακινήτων κλπ). Με μηδενικό πλεόνασμα το 2013, δεν μπορεί η κυβέρνηση να γλιτώσει μέτρα να μοιράσει παροχές. Αν και πρόωρο, στο Μνημόνιο η κυβέρνηση έχει αναλάβει και την υποχρέωση να εξειδικεύσει επιπλέον μέτρα για το 2015-2016, έστω και αν δεν χρειαστούν (λόγω μεγαλύτερης Ανάπτυξης κλπ).

2. Ασφαλιστικό: «ανοιχτή πληγή» θεωρεί η Τρόικα τα ελλείμματα των ασφαλιστικών Ταμείων. Η Τρόικα ζητά «εδώ και τώρα» μέτρα είσπραξης εισφορών. «Πληγή» θεωρούν επίσης ότι ασφαλιστικά Ταμεία δεν έχουν πάρει πίσω (ή δεν έχουν διακόψει καν να πληρώνουν) «μαϊμού –συντάξεις» που επί χρόνια ελάμβαναν παράνομα χιλιάδες δήθεν δικαιούχοι.
Παρότι το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει πως αρχίζουν να αποδίδουν πλέον τα μέτρα καταπολέμησης της αδήλωτης εργασίας, λόγω των οποίων προστέθηκαν 59.000 νέες θέσεις εργασίας το Σεπτέμβριο, η Τρόικα ζητά συγκεκριμένα μέτρα, «κούρεμα» στις επικουρικές και τα εφάπαξ ενώ ανοίγει και θέμα πιθανής νέας μείωσης κύριων συντάξεων.

«Αγκάθι» αποδεικνύεται και ο φόρος στις επιχειρήσεις υπέρ ΟΑΕΕ, αντί για τον οποίο η κυβέρνηση επεξέτεινε χρονικά την είσπραξη της έκτακτης εισφοράς, αλλά ακόμη αναζητούν επιπλέον μέτρα ύψους 170.000.000, προκειμένου να το αντικαταστήσουν.

Εκ των πραγμάτων επανέρχεται και το θέμα της εισφοράς ή μείωσης των συντάξεων για τους νέους συνταξιούχους του ΟΑΕΕ, ενώ δεν έχει βρεθεί και τρόποι για καλυφθεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2016, που θα προκαλέσει απώλεια εσόδων επιπλέον 1 δισ. ευρώ στα Ταμεία.
Η κυβέρνηση «παίζει άμυνα» και στο θέμα των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, θέμα στο οποίο η Τρόικα πιέζει να υπάρξει απελευθέρωση.
 
3. Ενιαίος Φόρος Ακινήτων: δεκτό υπό όρους μόνο κάνει η Τρόικα το νέο σχέδιο, που το πήρε μαζί της σε αγγλική μετάφραση για να το μελετήσει και να απαντήσει αν το αποδέχεται. Θεωρεί ότι το μέτρο «πυροβολεί» εκατομμύρια ιδιοκτήτες, αλλά θεωρεί αμφίβολη την εισπραξιμότητα του φόρου. Θέλει πραγματικά έσοδα 2,8 δισ. από βεβαιωμένους φόρους 3,5-3,6 δισ. και όχι από 4-4,2 δισ. που προέβλεπε το σχέδιο της κυβέρνησης. Ανάλογα με τις απαιτήσεις των δανειστών, θα πρέπει να αλλάξει ξανά ο φόρος.
 
4. Δημόσιο-απολύσεις: Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης  ζήτησε και παράταση στην …«παράταση»,μέχρι το Μάρτιο του 2014, για να καλύψει τον αριθμό των 12.500 δημοσίων υπαλλήλων σε δήμους και ΝΠΔΔ που έπρεπε να τεθούν σε κινητικότητα μέσα στο τελευταίο τρίμηνο φέτος. Η Τρόικα θα απαντήσει σε 20 μέρες για το θέμα αυτό, καθώς και αν δέχεται να συνυπολογιστούν στις 15.000 απολύσεις έως τέλος του 2014 οι συμβασιούχοι που παραμένουν με προσωρινές διαταγές στο δημόσιο ή και απολυμένοι της Αμυντικής Βιομηχανίας. Αν δεν συναινέσουν, η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει νέες κατηγορίες υπαλλήλων για να επιλέξει.
 
5. Ιδιωτικοποιήσεις: Επιτάχυνση αποκρατικοποιήσεων ή και να μεταφερθεί η διαχείρισή τους στο Λουξεμβούργο ή και ξένα χέρια, ζήτησε ο Πόουλ Τόμσεν, για να εισπράξει όμως την … «πληρωμένη απάντηση» πως «και στην Αλάσκα να μεταφέρουμε την έδρα, δεν θα αυξηθούν τα έσοδα ούτε θα έρθουν περισσότεροι επενδυτές».
 
6. ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ: η Τρόικα αντιδρά γιατί η κυβέρνηση επιμένει θέλει να κρατά «εν ζωή» ακόμα και την Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, η οποία –σε αντίθεση με την ΕΛΒΟ- έχει ανεκτέλεστες παραγγελίες εκατοντάδων εκατομμυρίων. Για τη ΛΑΡΚΟ δείχνει διατεθειμένη να δώσει παράταση ζωής έως και 9 ή 12 μήνες ακόμη, μέχρι να βρεθεί ιδιώτης επενδυτής που θα την εξαγοράσει.

Στην κυβέρνηση αισιοδοξούν πάντως ότι έως τον Απρίλιο, τα οριστικά στοιχεία για την πορεία του 2013 θα είναι καλύτερα από όσο εκτιμούν οι ελεγκτές, οπότε πολλά μέτρα θα μείνουν «στα χαρτιά» γιατί θα ανοίγει τότε η συζήτηση για νέα ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.