Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Με αμείωτη ένταση και απίστευτη «φαντασία» συνεχίζεται ο κυβερνητικός σχεδιασμός αναφορικά με την επιβολή νέων φόρων με έμμεση αντανάκλαση στην καθημερινότητά μας. Ήδη, ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Οικονομικών έχει τοποθετηθεί το ενδεχόμενο επιβολής φόρου σε τέσσερα κομβικά είδη για την καθημερινότητά μας – αν και θεωρούνται πολυτελείας από τη μεριά των φορολογικών αρχών. Ο λόγος για τα τσιγάρα, τα αναψυκτικά, το εμφιαλωμένο νερό και τα αλκοολούχα. Ειδικότερα, πηγές του «business stories» αναφέρουν πως εσχάτως υπάρχει αναστάτωση στις καπνοβιομηχανίες της χώρας και τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες παρά τις επενδύσεις (βλέπε Philip Morris) και τις ήδη μεγάλες απώλειες από το λαθρεμπόριο, που δεν έχει παταχθεί ούτε κατ’ ελάχιστο, σύντομα ενδέχεται να βρεθούν προ νέου φόρου υπέρ… ΕΟΠΥΥ.

Πρόκειται για έναν φόρο που συζητήθηκε αρχικά την άνοιξη που πέρασε, κατόπιν τέθηκε στο αρχείο, όμως εσχάτως ανασύρεται λόγω της μεγάλης «τρύπας» η οποία διαπιστώνεται στον ασφαλιστικό φορέα και μέχρι το 2014 θα φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ. Μια «τρύπα» που δύσκολα θα κλείσει και πλέον αποτελεί βραδυφλεγή βόμβα και πιθανή αιτία λήψης νέων μέτρων, με άμεσο όμως πλέον αντίκτυπο στις τσέπες των φορολογουμένων. Στις σκέψεις υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών είναι να επιβληθεί ειδικός φόρος στα τσιγάρα υπέρ του οργανισμού και ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες μας, έγιναν οι σχετικές συζητήσεις στις αρχές Σεπτεμβρίου. Τελική απόφαση βέβαια δεν έχει ακόμα παρθεί, όμως αναμένεται μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου να υπάρξει πιο ξεκάθαρο πλαίσιο. Οι ίδιοι κύκλοι τονίζουν πως θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση από 0,5 έως και 1 ευρώ στο πακέτο, γεγονός όμως που θα δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας σε μια ήδη παραπαίουσα αγορά και αλλαγή στον τρόπο κατανάλωσης. Τη στιγμή όμως που εξελίσσονται οι παραπάνω διαδικασίες, εντείνεται -φαίνεται- και ο διάλογος αναφορικά με αυξήσεις σε αναψυκτικά, νερά και αλκοολούχα. Ήδη οι μεγάλες βιομηχανίες των παραπάνω κλάδων διαμηνύουν πως «νέες αυξήσεις δεν θα μπορέσουν να απορροφηθούν όπως εν μέρει έχει γίνει μέχρι σήμερα», με αποτέλεσμα ο τελικός καταναλωτής να επηρεαστεί από τέτοιου είδους κυβερνητικές αποφάσεις.

Την ίδια στιγμή, βιομηχανίες όπως οι Coca-Cola 3E και Λουξ έχουν διαμηνύσει πως τέτοιο μέτρο θα δημιουργήσει τριγμούς και πως επί της ουσίας θα ακυρώσει την πρόσφατη μείωση του ΦΠΑ από το 23% στο 13%. Παράλληλα, ως μέτρο άσκησης πίεσης, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Αναψυκτικών (ΣΕΒΑ) φέρεται να ετοιμάζει υπόμνημα προς τον αρμόδιο υφυπουργό κ. Γιώργο Μαυραγάνη, καθώς εκτιμάται πως μια τέτοια κίνηση θα είναι ξεκάθαρα επιθετική προς την αγορά. Όπως τονίζει γνωστός επιχειρηματίας του κλάδου: «Επί της ουσίας, η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση λόγω της άρνησης της κυβέρνησης να εντάξει σε αυτήν τα ποτά και τα αναψυκτικά είναι άκυρη». Πολύ δε περισσότερο, θα υπάρξει δυσανασχέτηση από τη μεριά των καταναλωτών στα εστιατόρια αν διαπιστώσουν από τη νέα χρονιά πως όλα τα ποτά θα έχουν αυξημένες τιμές. Ως μέσο πίεσης οι ελληνικές και πολυεθνικές βιομηχανίες φέρεται να έχουν μελέτες που δείχνουν πως μια νέα αύξηση φόρου θα σημάνει απώλειες θέσεων εργασίας από την αγορά – της τάξης του 10%-15% και αυτό είναι ένα ποσοστό που δεν «βολεύει» μια κυβέρνηση που αναζητεί εναγωνίως πολιτικές μείωσης των δεικτών ανεργίας. Ολοι οι παραπάνω φόροι πάντως που συζητούνται έντονα, και για τους οποίους ήδη η αγορά με εντατικούς ρυθμούς ετοιμάζεται, βασίζονται στο πρότυπο της Μεγάλης Βρετανίας.

Πρόκειται δηλαδή για το μοντέλο που αφορά σε φόρους ως προς τα βλαπτικά προς την υγεία είδη, όπως ήταν το 20% στα αναψυκτικά που επιβλήθηκε πριν από λίγο καιρό. Αντίστοιχες «ρήτρες» ισχύουν επίσης στις ΗΠΑ και τις σκανδιναβικές χώρες, όμως αυτή την περίοδο το ζητούμενο στη χώρα μας δεν είναι η τήρηση συνθηκών υγείας για τους πολίτες-καταναλωτές, αλλά η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής που δοκιμάζεται εξαιτίας της απώλειας εργασίας 1,5 εκατομμυρίου Ελλήνων.