Της Μαριάννας Τζάννε

Ένα υπόγειο γκαράζ στην Κηφισιά, 22 σχολεία στην Αττική αλλά και μονάδες απορριμμάτων στην Ηλεία, την Αχαϊα και την Αιτωλοακαρνανία θα είναι η πρώτη φουρνιά έργων που θα χρηματοδοτήσει η Εθνική Τράπεζα στο πλαίσιο του νέου ταμείου χρηματοδότησης που ακούει στο… θηλυκό όνομα Jessica.

Από το Αγγλικό ακρωνύμιο «Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas» (Κοινή Ευρωπαϊκή υποστήριξη για βιώσιμες επενδύσεις σε αστικές περιοχές)» η  Εθνική μαζί με τις Πειραιώς, Εurobank, Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδας του ομίλου Marfin και την Παγκρίτια έχουν επιλεγεί από την ΕΕ για να διαχειριστούν κοινοτικούς πόρους συνολικού ύψους 258 εκ. ευρώ, με τους οποίους θα χρηματοδοτηθούν με ελκυστικούς αλλά τραπεζικούς όρους, έργα αναπλάσεων, σχολείων, ανασυγκρότησης περιοχών, μονάδες απορριμμάτων   κ.α.

Συνολικά, η Εθνική θα διαχειριστεί 85 εκατ. ευρώ και όπως εξηγεί ο κ. Κωσταντίνος Σταυρίδης ειδικός συνεργάτης της τράπεζας αλλά και υπεύθυνος του τομέα χρηματοδότησης για το Jessica οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι σήμερα υπερκαλύπτουν τους διαθέσιμους πόρους. Είναι φανερό όμως ότι όταν θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, πολλά από τα έργα αυτά δεν θα επιλεγούν για να χρηματοδοτηθούν μιας και όπως επισημαίνεται «δεν είμαστε στην λογική των μεγάλων ρίσκων».

Η ΕΕ ωστόσο για να διασφαλίσει ότι τα χρήματα θα πέσουν σε έργα έστω και οριακά βιώσιμα θέτει ως βασική προϋπόθεση την συμμετοχή και των ελληνικών τραπεζών σε αυτά, τουλάχιστον σε ποσοστό έως 10%.

Το μήνυμα που εκπέμπουν οι τράπεζες είναι ότι η συγκυρία επιτρέπει να μπει «νερό στο κρασί» με την προσδοκία της αντιστροφής του κλίματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι χώροι πάρκινγκ. Όπως σημειώνουν, τραπεζικά στελέχη αυτή την περίοδο, ο κόσμος δυσκολεύεται να παρκάρει επί πληρωμή, πράγμα που σημαίνει ότι επενδύσεις σε χώρους στάθμευσης είναι παρακινδυνευμένες. Ωστόσο όταν η αγορά θα ανακάμψει οι επενδύσεις αυτές μπορούν να γίνουν αποδοτικές.

Οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει ένα αγώνα δρόμου για να μην βρεθούν στα αζήτητα οι πόροι του Jessica καθώς το οικονομικό περιβάλλον κάθε άλλο από ευνοϊκό μπορεί να χαρακτηριστεί. Η ιδιωτική πρωτοβουλία δυσχεραίνεται λόγω των συνθηκών ενώ και οι δήμοι που είναι οι αναθέτουσες αρχές σε πολλά έργα  βρίσκονται αντιμέτωποι με την υποστελέχωσή τους και τα άδεια ταμεία.

Σύμφωνα με τον κ. Σταυρίδη για να μπορέσουν να τρέξουν τα συγκεκριμένα έργα είναι απαραίτητο οι ΟΤΑ να προσλάβουν τεχνικούς και χρηματοοικονομικούς συμβούλους που θα μπορέσουν να τους προετοιμάσουν τους φακέλους. Αυτό όμως προϋποθέτει ένα πρόσθετο κονδύλι της τάξης του 30.000 έως 50.000 ευρώ που θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο συνολικό ποσό που διαθέτει η κάθε περιφέρεια της Ελλάδος από τους πόρους του ΕΣΠΑ στα «Ταμεία Αστικής Ανάπλασης» που συγκροτούν τα πέντε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Το Jessica όπως σημειώνουν τα τραπεζικά στελέχη, είναι ένα καινούριο… φρούτο και στο εξωτερικό που έχει ως βασική του αρχή την ανακύκλωση του χρήματος. Το τελευταίο διάστημα υπήρξαν κάποιες επενδύσεις σε χώρες όπως π.χ η Πολωνία που έγιναν αναπλάσεις αλλά περιορισμένης έκτασης.

Στην Ελλάδα η συμφωνία για την σύσταση του Jessica υπεγράφη το 2010 αλλά τέλος του 2012 ολοκληρώθηκε η προετοιμασία για να ξεκινήσει να χρηματοδοτεί έργα. Ο δρόμος όμως είναι ακόμη μακρύς.

Μεγάλη βαρύτητα, στην πορεία του νέου θεσμού θα έχουν οι όροι δανεισμού. Οι όροι αυτοί δεν έχουν προσδιοριστεί  αν και διευκρινίζεται ότι θα εξαρτηθούν από την αποδοτικότητα του κάθε έργου. «Υπάρχουν προτάσεις που θα μπορούσαν χρηματοδοτηθούν με 2% και άλλες με πολύ μεγαλύτερο επιτόκιο» επισημαίνει ο κ. Σταυρίδης.