Με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, τα στοιχεία που ανακοινώνονται επιβεβαιώνουν την πορεία σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας”, αναφέρει το εβδομαδιαίο σχόλιο της Δ/νσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank υπό τον Μιχ. Μασουράκη (φωτ.). “Τα μεγάλα πρωτογενή δημοσιονομικά και εξωτερικά ελλείμματα του παρελθόντος -που μας οδήγησαν στη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστορία μας- μετατρέπονται πλέον σε εξυγιαντικά πλεονάσματα και στηρίγματα για έξοδο από την κρίση και ανάκαμψη της οικονομίας”.

Επίσης, τα στοιχεία για τις παραγγελίες και τον κύκλο εργασιών στη βιομηχανία επιβεβαιώνουν τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί και από την πορεία της βιομηχανικής παραγωγής και των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο για σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας (σε χαμηλά βέβαια επίπεδα) στους κύριους κλάδους της βιομηχανίας με κύριο στήριγμα τις εξαγωγές,  αλλά και με τάσεις σταθεροποίησης και της εγχώριας ζήτησης σε πολλούς κλάδους.  Πιο αναλυτικά:

Ο Προϋπολογισμός του 2013 εκτελείται πολύ καλύτερα του αναμενομένου στο 1ο 3μηνο του 2013, παρά τη συνεχιζόμενη μη ικανοποιητική πορεία των εσόδων. Ειδικότερα, από την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης στο 1ο 3μηνο του 2013 προκύπτουν τα ακόλουθα:

α) Το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης ήταν πλεονασματικό κατά € 520 εκατ. στο 1ο 3μηνο.’2013, ενώ ο στόχος που είχε τεθεί ήταν για έλλειμμα ύψους € 2,34 δισ. Ακόμη και με σημαντικές προσαρμογές (για τις επιστροφές φόρων και για τα έσοδα και τις δαπάνες του ΠΔΕ), ο προϋπολογισμός της Κεντρικής Κυβέρνησης εκτελέστηκε στο 1ο  3μηνο.2013 με θετικό περιθώριο από το στόχο κατά τουλάχιστον € 1,5 δισ.

β) Οι πρωτογενείς δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ήταν σημαντικά μειωμένες κατά -11,1% σε ετήσια βάση στο 1ο 3μηνο του 2013 έναντι πτώσης τους κατά -6,6% που προβλέπει το ΜΠΔΣ 2013-2016 – με την οποία πτώση επιδιώκεται και η δημιουργία αποθεματικού ύψους € 1,1 δισ. Έτσι, οι δαπάνες αυτές ήταν χαμηλότερες κατά € 1,1 δισ από τον στόχο που είχε τεθεί για το 1ο 3μηνο.’13. Η μείωση αυτών των δαπανών, που αποτελούν το βασικό κριτήριο του μεγέθους της δημοσιονομικής προσαρμογής που συντελείται  στη χώρα, οφείλεται στα δραστικά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που θεσπίστηκαν τον Νοέμβριο του 2012  και εφαρμόζονται από τις αρχές του 2013.

Δεν υπάρχει δε η παραμικρή ένδειξη ότι οφείλονται σε καθυστερήσεις πληρωμών, όπως παραπλανητικά  αναγράφεται από ορισμένους σχολιαστές. Αντίθετα, η Κυβέρνηση πλήρωσε στο 1ο 3μηνο  του 2013 όχι μόνο τις τρέχουσες πρωτογενείς δαπάνες αλλά και σημαντικές ληξιπρόθεσμες οφειλές της που είχαν καταγραφεί και επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των προηγουμένων ετών. Σχετικά σημειώνεται ότι η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού (ΤΠ) στο 1ο 3μηνο.’13 σημειώθηκε παρά το ότι οι επιχορηγήσεις των Ασφαλιστικών Ταμείων (ΑΤ) ανέρχονται ήδη στο 29,6% της ετήσιας χρηματοδότησής τους. Αυτό δε συνέβη παρά το ότι τα Ταμεία είχαν λάβει πρόσθετες επιχορηγήσεις ύψους άνω των € 500 εκατ. προκαταβολικά τον Δεκ.’2012. Επομένως, δεν υπάρχει καμιά καθυστέρηση πληρωμών από τον Τ.Π. στον τομέα αυτό. Όσον αφορά τη μείωση των δαπανών των ΑΤ το 2013 αυτή προκύπτει  από τα σημαντικά μέτρα μείωσης αυτών των δαπανών που ελήφθησαν τον Νοέμβριο του 2012, όπως προαναφέρθηκε. Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, ότι για πρώτη φορά σημειώνεται πτώση των δαπανών για συντάξεις στην κεντρική κυβέρνηση κατά -5,8% στο 1ο 3μηνο.’13, ενώ για το 2013 ως σύνολο η πτώση αναμένεται στο -12,2%.

γ) Η προαναφερθείσα επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό  της ΚΚ σημειώθηκε παρά την συνεχιζόμενη μη ικανοποιητική πορεία των εσόδων του Τ.Π., όπως προαναφέρθηκε. Ειδικότερα, τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. σημείωσαν σημαντική πτώση κατά -6,3% σε ετήσια βάση – αλλά διαμορφώθηκαν σε επίπεδα καλύτερα από τον στόχο κατά € 161 εκατ., ενώ τα έσοδα του Τ.Π. χωρίς τις επιστροφές φόρων σημείωσαν πτώση κατά -9,1% σε ετήσια βάση ή κατά € 1,09 δις περίπου – και ήταν κατά € 348 εκατ. χαμηλότερα από το στόχο. Στον τομέα αυτό  υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για βελτίωση στο υπόλοιπο του έτους, πράγμα που αν επιτευχθεί θα θέσει στέρεα τις βάσεις για την πολύ καλύτερη από ότι έχει σχεδιαστεί εκτέλεση του Π2013, αλλά και εκείνων των επομένων ετών. Η υστέρηση των εσόδων στο 1ο 3μηνο.΄13 οφείλεται κατά ένα μέρος στην απώλεια εσόδων περίπου € 300 εκατ. από του ΦΠΑ πετρελαιοειδών και από τον ΕΦΚ πετρελαιοειδών λόγω της εξαιρετικά μειωμένης κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης.  Αυτό ήταν αποτέλεσμα της στροφής των νοικοκυριών σε φθηνότερη καύσιμη ύλη αλλά, κυρίως, λόγω των πολύ καλών καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στη χώρα σε αυτό το 3μηνο. Επίσης, απώλεια εσόδων σημειώθηκε λόγω των έντονων συζητήσεων για σημαντικές ρυθμίσεις του πλήθους των εκκρεμών και των ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποθέσεων που έχουν δημιουργηθεί, με περισσότερες δόσεις, όπως συμφωνήθηκε με την Τρόικα. Μετά την τελική ρύθμιση αυτών των θεμάτων, αναμένεται καλύτερη πορεία των εσόδων του Τ.Π. μετά τον Απρ.’13.       Προς το παρόν σημειώνεται ως αξιοσημείωτη εξέλιξη η μεγάλη αύξηση των εσόδων από άμεσους και έμμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ), κατά 44,5% και κατά 28,7% αντίστοιχα στο 1ο 3μηνο του 2013, ενώ για το έτος ως σύνολο προβλέπεται αύξησή τους κατά 82,5% και κατά -8,5% αντίστοιχα. Στους άμεσους φόρους ΠΟΕ συμπεριλαμβάνονται και οι εισπράξεις από τον ΦΑΠ του 2010 στο 1ο 3μηνο.’13, ενώ η Κυβέρνηση έχει προγραμματίσει να εισπράξει και τα έσοδα από τον ΦΑΠ του 2011 και του 2012 εντός του 2013, πράγμα που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Είναι προς το συμφέρον της ομαλής εκτέλεσης του προϋπολογισμού η Κυβέρνηση να αρχίσει να σκέφτεται εναλλακτικές λύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα έσοδα από τους φόρους αυτούς μπορεί κάλλιστα να αντικατασταθούν με αυξημένα έσοδα από τη ρύθμιση φορολογικών υποθέσεων και οφειλών και από την είσπραξη εσόδων από τις πολυάριθμες υποθέσεις φοροδιαφυγής. Τέλος, η πορεία των εσόδων από τον ΦΠΑ θα πρέπει να βελτιωθεί σημαντική στους επόμενους μήνες με την εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά. Με βάση τα ανωτέρω, υπάρχουν τώρα οι προϋποθέσεις για πτώση των καθαρών εσόδων του Τ.Π. κατά ποσοστό χαμηλότερο του -3,3% που προβλέπει ο ΠΟ2013.  Γενικότερα, η εκτέλεση του Π2013 στο 1ο 3μηνο του 2013, αφήνει ανοιχτές τις προοπτικές για την υλοποίηση του Π2013 στο έτος ως σύνολο με σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα στη γενική κυβέρνηση, αντί για 0,0% πλεόνασμα που προβλέπεται στον Π2013, όπως προσαρμόστηκε με τις αποφάσεις του Νοεμβρίου 2012.

Επίσης, το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της χώρας –συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων- εκτιμάται τώρα ότι θα είναι πλεονασματικό περίπου στο 1,0% του ΑΕΠ  το 2013, από έλλειμμα -2,2% του ΑΕΠ το 2012 και -10,3% του ΑΕΠ το 2009.  Ειδικότερα, από τα στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών στο 1ο 2μηνο του 2013 προκύπτουν τα ακόλουθα:

α) Σημαντική μείωση κατά -72,3% του ελλείμματος του ΙΤΣ στο -0,23% του ΑΕΠ στο 1ο 2μηνο.’13, από -0,80% στο 1ο 2μηνο,΄12 και 2,03% του ΑΕΠ στο 1ο 2μηνο.’11.

β)  Συνέχιση της αυξητικής πορείας των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατά 10% στο 1ο 2μηνο.’13, μετά την αύξησή της κατά 12,3% στο 1ο 2μηνο.’12. Μάλιστα, οι συνολικές εξαγωγές ήταν αυξημένες κατά 16,7% στο 1ο 2μηνο΄13, μετά την αύξησή τους κατά 22,3% στο 1ο 2μηνο,΄12.

γ) Μάλιστα, η αυξητική πορεία των εξαγωγών αγαθών συνεχίζεται παρά την πτωτική πορεία των εισαγωγών αγαθών (-6,1% στο 1ο 2μηνο.’13) και ιδιαίτερα των εισαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία (-5,8% στο 1ο 2μηνο.’13). Βέβαια, αξιοσημείωτη εξέλιξη ήταν η αύξηση κατά 1,2% σε ετήσια βάση των εισαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία τον Φεβρ.’13. Η αύξηση αυτή δείχνει ότι και η εγχώρια ζήτηση αρχίζει να σταθεροποιείται.

δ) Στο ισοζύγιο υπηρεσιών σημειώνεται η αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 11,5% τον Φεβρ.’13 και κατά 2,9% στο 1ο 2μηνο.’13, αλλά οι εισπράξεις αυτές εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλές, στα € 256 εκατ., στο 1ο  2μηνο. Μάλιστα, η αύξηση των εισπράξεων πραγματοποιήθηκε με μειωμένες αφίξεις κατά -6,3% στο 1ο 3μηνο.’13. Τόσο οι εισπράξεις, όσο και οι αφίξεις ξένων τουριστών αναμένεται να είναι σημαντικά αυξημένες στους επόμενους μήνες. Από την άλλη πλευρά, σημαντικά μειωμένες κατά -11,9% ήταν οι εισπράξεις από τις διεθνείς μεταφορές (ναυτιλία) αντικατοπτρίζοντας ενδεχομένως τους σχετικά χαμηλούς ναύλους διεθνώς και τον σχετικά χαμηλό ρυθμό αύξησης του διεθνούς εμπορίου.

ε) Τέλος, αξιοσημείωτη εξέλιξη αποτελεί και η θετική καθαρή εισροή Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) στην Ελλάδα στο 1ο 2μηνο του 2012, που ανήλθε στα € 1,33 δις στο 3μηνο αυτό, έναντι εκροής € 0,38 δις στο 1ο 2μηνο.’12. Μάλιστα,, θετική στα € 1,43 δις ήταν και η καθαρή εισροή κεφαλαίων για επενδύσεις χαρτοφυλακίου σε αυτό το 2μηνο. Σημειώνεται ότι τα μεγέθη της καθαρής εισροής ΞΑΕ στην Ελλάδα στα επόμενα έτη αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά στους επόμενους μήνες και στα επόμενα έτη.

Τέλος, στον τομέα της βιομηχανίας, καταγράφεται τάση σταθεροποίησης της βιομηχανικής παραγωγής στην περίοδο Οκτ.’12-Φεβρ.’13. Ενθαρρυντικές ενδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση προκύπτουν και από τα στοιχεία για την εξέλιξη των βιομηχανικών παραγγελιών και του δείκτη κύκλου  εργασιών στη βιομηχανία. Ειδικότερα:

Ο Δείκτης Νέων Παραγγελιών (ΔΝΠ) στο σύνολο της αγοράς υποχώρησε κατά -2,9% σε ετήσια βάση στο 1ο 2μηνο’13, από -13,3% στο 1ο 2μηνο’12. Η πτώση αυτή προήλθε από την αύξηση των παραγγελιών της εγχώριας αγοράς κατά 1,4 και από τη μείωση κατά -6,2% των εξαγωγικών παραγγελιών. Αύξηση των παραγγελιών στην εγχώρια αγορά τον Φεβρ..’13 σημειώνεται στους κλάδους των ειδών ένδυσης (+1,2%), χαρτιού και προϊόντων από χαρτί (3,5%), βασικών μετάλλων (3,6%), κατασκευή μεταλλικών προϊόντων (15,8%), ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (1,1%), ηλεκτρονικών υπολογιστών (33,9%). Επίσης, αξιοσημείωτη ήταν η αύξηση των εξαγωγικών παραγγελιών τον Φεβρ.’13 στους κλάδους: α) των βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και σκευασμάτων κατά 24,4%, β) των κλωστοϋφαντουργικών υλών κατά 10,4%, γ) του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού κατά 8,2% δ) των ειδών ένδυσης κατά 8,1%, ε) των χημικών προϊόντων κατά 5,3%, και στ) των ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά 3,6%. Μεγάλη πτώση και εδώ σημειώνεται στον κλάδο του λοιπού εξοπλισμού μεταφορών.

Ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών (ΔΚΕ) στη Βιομηχανία στο σύνολο της αγοράς μειώθηκε κατά -8,5% σε ετήσια βάση στο 1ο 2μηνο’13, από αύξησή του κατά 10,1% στο 1ο 2μηνο’12. Η μείωση του ΔΚΕ το 2μηνο’13 είναι συνδυασμός της αύξησης κατά 6,9% του ΔΚΕ στην εξωτερική αγορά (2μηνο’12: 35,2%) και της υποχώρησης κατά -18,1% του ΔΚΕ στην εγχώρια αγορά, από -1,0% στο 1ο 2μηνο’12. Αύξηση του ΔΚΕ στην εγχώρια αγορά τον Φεβρ.’13 σημειώθηκε στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές κατά 37,6%, στον ηλεκτρολογικό εξοπλισμό κατά +7,7%, στα βασικά μέταλλα κατά 7,0%, στο χαρτί και προϊόντα  από χαρτί κατά 7,7%, στα προϊόντα από ελαστική και πλαστική ύλη κατά 1,6% και στα είδη ένδυσης κατά 0,3%. Από την άλλη μεριά, σημειώνεται μικρή πτώση του ΔΚΕ στα τρόφιμα κατά -5,5% τον Φεβρ.’13 (Ιαν.’13: +4,0%), μετά την αύξησή του κατά 2,5% τον Φεβρ.’12, και η πτώση του ΔΚΕ στα ποτά στο -8,0% τον Φεβρ.’13 (Ιαν.’13: 1,9%), μετά την πτώση του κατά -23,2% τον Φεβρ.’12. Επίσης, η αύξηση του ΔΚΕ εξωτερικής αγοράς τον Φεβρ.’13 κατά 4,6% οφείλεται στην αύξηση των εξαγωγικού κύκλου εργασιών του κλάδου των τροφίμων (10,2%), των ειδών ένδυσης (20,0%), των προϊόντων από ελαστική και πλαστική ύλη (13,1%), του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (7,9%), των μη μεταλλικών ορυκτών (61,7%, Ιαν.’13: +139,4%) που δείχνει ότι η αύξηση της παραγωγής του κλάδου τους τελευταίους μήνες οφείλεται αποκλειστικά στις εξαγωγές, παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα (16,6%), βασικά φαρμακευτικά προϊόντα (16,1%, Ιαν.’13: +35,1%), κατασκευή μεταλλικών προϊόντων (15,1%) και ηλεκτρονικοί υπολογιστές (4,8%).