Ενώ η Ελλάδα παραπαίει, υποφέροντας από την πολιτική αστάθεια και την αδιαφορία των κομμάτων για την πατρίδα τους, οι επενδυτές αναρωτούνται εάν ο πλανήτης βρίσκεται στο ξεκίνημα μίας φούσκας ή πριν από την κατάρρευση του συστήματος, σημειώνει το analyst.gr.

“Όλα τα δεδομένα δείχνουν ανεξέλεγκτη κατάρρευση του «πολιτικού σκηνικού» στην Ελλάδα, ξαφνικό σταμάτημα της χρηματοδότησης του δημοσίου, στάση πληρωμών, έξοδο από την Ευρωζώνη και αδυναμία διακυβέρνησης της χώρας.

Τέτοιου είδους «συνθήκες Βαϊμάρης» οδηγούν συνήθως στη βίαιη κατάληψη της εξουσίας από ολοκληρωτικά καθεστώτα – με κριτήριο αυτά που συμπεραίνονται από την απλή ανάγνωση της ιστορίας. Η «υποταγή» βέβαια της κυβέρνησης στη συναίνεση του Βερολίνου, αντί στη συναίνεση της Ουάσιγκτον, ίσως επιβραδύνει τις εξελίξεις – οι οποίες όμως μάλλον θα επιστρέψουν δυναμικά, με πολύ πιο καταστροφικά αποτελέσματα”.

Ανάλυση ειδήσεων

Το καινούργιο τέχνασμα των κρατών, η αλλαγή των στατιστικών τους στοιχείων, μάλλον δεν έπεισε τις αγορές – κρίνοντας από τη χθεσινή κατάρρευση πολλών χρηματιστηριακών δεικτών (γράφημα), με πρωταθλητή, ως συνήθως, την Ελλάδα. Μία χώρα που αντιδράει έντονα αρνητικά στις κακές ειδήσεις, ήπια δε, νωθρά και βαριεστημένα στις καλές – με ένα πολιτικό «προσωπικό» που δεν κάνει απλά λάθη, αλλά ότι καλύτερο μπορεί για να παραμείνει η Ελλάδα αποικία των δανειστών της στο διηνεκές (άρθρο).  

Η αλλαγή των στατιστικών μεθόδων φαίνεται πολύ καλά στην Ιταλία – η οποία, από μία χώρα σε ύφεση, μετατράπηκε ξαφνικά, σε μία νύχτα, στην ατμομηχανή ανάπτυξης της Ευρωζώνης (χαριτολογώντας φυσικά). Το δημόσιο χρέος της μειώθηκε, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ διορθώθηκε και η ύφεση, ως δια μαγείας, εξαφανίσθηκε.

Η νέα μέθοδος, όπου οι δαπάνες για έρευνα καιν ανάπτυξη υπολογίζονται στις επενδύσεις, οπότε αυξάνεται το ΑΕΠ, ενώ η αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού μάλλον στην κατανάλωση, δεν χρησιμοποιείται μόνο από την Ιταλία και την Ελλάδα – αλλά, επίσης, από τη Γερμανία, τις Η.Π.Α. και άλλες χώρες, οι οποίες προσπαθούν αφενός μεν να «κοροϊδέψουν» τις αγορές, αφετέρου να «επιδοτήσουν» τις πωλήσεις των όπλων τους (φωνητικό).  

Βεβαίως η Ιταλία δεν περιορίσθηκε μόνο στην ωραιοποίηση των στατιστικών της – αφού η κυβέρνηση της, συμβαδίζοντας με τη Γαλλία, παρουσίασε έναν εξαιρετικά θαρραλέο προϋπολογισμό για το 2015, στον οποίο προβλέπονται μειώσεις των φόρων συνολικού κόστους 18 δις €, έτσι ώστε να επανέλθει η χώρα σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Με δεδομένη όμως την αύξηση των ελλειμμάτων, όπως ακριβώς και της Γαλλίας (4,3%), η Κομισιόν μάλλον θα δημιουργήσει προβλήματα – η Γερμανία δηλαδή, για να είμαστε πιο ακριβείς.   

Συνεχίζοντας, οι κυβερνήσεις της Ιταλίας, όπως και της Γαλλίας έχουν την άποψη ότι, δεν μπορούν να περιορίσουν ακόμη περισσότερο τους κρατικούς προϋπολογισμούς τους, για εκείνο το χρονικό διάστημα που οι αναπτυξιακές προβλέψεις είναι «σκοτεινές» – επειδή έρχονται σε σύγκρουση με τους εκλογείς τους οι οποίοι, επί πλέον, τοποθετούνται εναντίον της Ευρωζώνης, απαιτώντας την επιστροφή στα εθνικά τους νομίσματα.   

Η Γερμανία βέβαια έχει εντελώς διαφορετική άποψη. Εν τούτοις, επειδή πρόκειται για τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η σύγκρουση της μαζί τους θα σήμαινε το τέλος του ευρώ – το οποίο η Γερμανία έχει απόλυτη ανάγκη για την ανάπτυξη, ακόμη και για την επιβίωση της. Επομένως, η πιθανότητα να συνθηκολογήσει, αποδεχόμενη τις απαιτήσεις των δύο μεγαλύτερων «εταίρων» της, είναι πάρα πολύ μεγάλη – γεγονός που ενδεχομένως θα ωφελήσει και την Ελλάδα.  

Πόσο μάλλον όταν υπάρχουν πολλά απειλητικά σύννεφα στο χρηματοπιστωτικό στερέωμα, περισσότερα από κάθε άλλη φορά, με τις προβλέψεις για το ξέσπασμα της καταιγίδας των καταιγίδων να είναι αντικειμενικότερες από ποτέ. Ειδικότερα τα εξής:  

(α)  Οι τιμές των μετοχών την εβδομάδα που διανύουμε παρουσιάζουν μεγάλη πτώση παγκοσμίως, συγκρινόμενη με αυτήν του 2011.

(β)  Ο δείκτης S&P των Η.Π.Α. έχει βρεθεί για πρώτη φορά εντός των δύο προηγουμένων ετών, κάτω από την μέση αξία των τελευταίων 200 ημερών (πηγή). Όταν συνέβη ξανά αυτό, μετά από μία έντονη άνοδο του, έχασε συνολικά το 22% της αξίας του – κάτι που θα μπορούσε να συμβεί και σήμερα, ειδικά επειδή φθάνει το τέλος της επεκτατικής πολιτικής χρήματος της Fed.

Πόσο μάλλον όταν η κεντρική τράπεζα, εάν θα ήθελε βέβαια να διατηρήσει τον έλεγχο των τιμών (συγκράτηση του πληθωρισμού), θα πρέπει να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο τουλάχιστον στο 4% – με αποτέλεσμα την επιτάχυνση της κατάρρευσης. Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η αντίδραση των επενδυτών, με βάση αυτά που προβλέπουν.

Από το γράφημα είναι φανερή η προτίμηση στο χρυσό, όπως επίσης η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου – το οποίο αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη, όσον αφορά τις προβλέψεις παγκόσμιας ύφεσης (μαζί με το ναυτιλιακό δείκτη Baltic Dry ο οποίος, μετά από μία σύντομη άνοδο, ευρίσκεται ξανά σε πτωτική πορεία, αρκετά κάτω από τις 1.000 μονάδες).

(γ)  Την εβδομάδα που διανύουμε η σχέση των διαπραγματευομένων δικαιωμάτων πώλησης (put options), ως προς τα δικαιώματα αγοράς (call options), είναι υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη φορά, μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers (2008). Αυτό λαμβάνεται ως ένα σημάδι, το οποίο τεκμηριώνει την άνοδο της νευρικότητας στη Wall Street – από την πορεία των δεικτών της οποίας εξαρτώνται όλα σχεδόν τα υπόλοιπα χρηματιστήρια.       

(δ)  Όλοι οι συμμετέχοντες στις αγορές προσπαθούν να προβλέψουν την περαιτέρω εξέλιξη του δείκτη VIX – ο οποίος καταγράφει τις διακυμάνσεις των αγορών. Όπως αναφέρεται δε (πηγή), ευρίσκεται στο ίδιο υψηλό επίπεδο, με αυτό στο οποίο είχε «αναρριχηθεί», όταν η ευρωπαϊκή κρίση χρέους ήταν στο ζενίθ της.   

Το βράδυ της Δευτέρας ο δείκτης εκτοξεύθηκε στις 24,6 μονάδες συνεχίζοντας να ανεβαίνει – όταν την προηγούμενη Πέμπτη ήταν στις 15 μονάδες (26,25 σήμερα το πρωί). Το ύψος αυτό είναι μεν ανησυχητικό, αλλά όχι όπως συνέβη στο ζενίθ της χρηματοπιστωτικής κρίσης, το Νοέμβριο του 2008, όπου έφτασε στις 80,1 μονάδες.   

(ε)  Η τιμή του πετρελαίου καταρρέει, όπως συνέβη και το 2008, πριν από το ξέσπασμα της κρίσης – αν και απέχει ακόμη πολύ από τα περίπου 40 $ του 2008 (πηγή). Υπενθυμίζουμε ότι τα εμπορεύματα προηγούνται συνήθως της πτώσης των μετοχών.

(στ) Ο βιομηχανικός δείκτης των Η.Π.Α. (Dow Jones) δείχνει ένα «πρότυπο εισόδου» με την ονομασία «Doji Star». Το ίδιο συνέβη και το 2008, οπότε αρκετοί επενδυτές θεωρούν πως πρόκειται για ένα σήμα κινδύνου, το οποίο «προϊδεάζει» για μία καταιγίδα, ανάλογη με αυτήν του 2008.    

(ζ)  Ο χρηματιστηριακός δείκτης του Καναδά, στον οποίο ελλοχεύει μία τεράστια φούσκα ακινήτων (άρθρο), εξελίσσεται ακόμη χειρότερα από τους αμερικανικούς «συναδέλφους» του. Έχει ήδη χάσει το 10% της αξίας του, σε σχέση με τα υψηλότερα επίπεδα του (Σεπτέμβρης), ενώ φαίνεται πως θα συνεχίσει την καθοδική του πορεία.

(ζ)  Οι ευρωπαϊκοί δείκτες είναι επίσης καθοδικοί, με τη Γερμανία να έχει χάσει πάνω από το 10% της αξίας του δείκτη της (DAX) από τις αρχές του Σεπτέμβρη – ο οποίος είχε πρόσφατα ξεπεράσει για πρώτη φορά στην ιστορία του τις 10.000 μονάδες.  

(η)  Οι πλούσιοι άνθρωποι στον πλανήτη συσσωρεύουν τα χρήματα τους σε μετρητά (άρθρο), καθώς επίσης σε ευγενή μέταλλα. Οι αγορές χρυσού εκ μέρους των εισοδηματικά ισχυρών ατόμων αυξήθηκαν ήδη κατά 243%, εντός του έτους.      

Η θετική είδηση

Οι αποδόσεις των ομολόγων υψηλού ρίσκου (Junk Bonds) είναι ίσως η σημαντικότερη ελπίδα, σε σχέση με τις μελλοντικές, δυσοίωνες προβλέψεις που αναφέραμε παραπάνω, Στις Η.Π.Α. έχουν φτάσει στο 6,3% περίπου, γεγονός που σημαίνει ότι αποδίδουν 4,7% περισσότερο τόκο, από αυτόν των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, με την  ίδια περίοδο ισχύος. Επειδή δε αυτού του είδους τα ομόλογα είναι ευαίσθητα στις διακυμάνσεις των επιτοκίων, η αγορά τους από τους επενδυτές τεκμηριώνει πως βλέπουν με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον.

Εάν αυτό συμβεί και στην Ευρώπη, ειδικά εάν οι αποδόσεις των ομολόγων των επιχειρήσεων της ηπείρου μας παραμείνουν ως έχουν, τότε δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Εάν όμως επιδεινωθούν, σε συνδυασμό ενδεχομένως με αυτές των κρατών, τότε οι ελπίδες να μην συμβεί κάτι κακό θα περιορισθούν – αν και τα ομόλογα αυτού του είδους εξελίσσονται καλύτερα από τις μετοχές, σε περιόδους αδύναμης ανάπτυξης.
 
Οι προβλέψεις

Εάν θέλει να είναι αντικειμενικός κανείς, ως οφείλει, αποφεύγοντας την κινδυνολογία, είναι υποχρεωμένος να σημειώσει πως οι προβλέψεις των επενδυτών δεν είναι σαφείς – αφού ένα μεγάλο μέρος θεωρεί πως η άνοδος των τιμών θα συνεχιστεί, μετά από ορισμένες, έντονες διακυμάνσεις, ενώ ένα αντίστοιχα μεγάλο μέρος προβλέπει πτώση, έως και 60%.  

Πρόσφατα δε υπήρξε η προειδοποίηση για μια μεγάλη άνοδο των διακυμάνσεων, καθώς επίσης για έναν «Σταυρό του θανάτου» στα δεκαετή ομόλογα – κάτι που στη γλώσσα των επενδυτών σημαίνει ότι ήδη, οι μέσες τιμές 50 ημερών των ομολόγων (καμπύλη), διέσχισαν καθοδικά τις μέσες τιμές των 200 ημερών (πηγή). Τα γεγονότα αυτά αποτελούν ένα σήμα μίας επερχόμενης καταστροφής, σύμφωνα με τους ειδικούς – κάτι που όμως μέλει να αποδειχθεί, αφού δεν είναι ένα εντελώς σαφές σήμα κινδύνου.

Συμπέρασμα

Η κατάσταση στις διεθνείς αγορές είναι προβληματική, ενώ κανένας δεν μπορεί να προβλέψει εάν βρισκόμαστε στο ξεκίνημα μίας φούσκας (οι τιμές των μετοχών είναι μεν πολύ ακριβές, αλλά δεν μπορεί κανείς να αναφέρεται σε φούσκα, αφού κάτι τέτοιο προβλέπει άνοδο έως και 80% για περίπου έξι μήνες), ή στην αρχή, στην αφετηρία καλύτερα της κατάρρευσης ολόκληρου του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Οφείλει λοιπόν κανείς να είναι πάρα πολύ προσεκτικός – ενώ το ελληνικό χρηματιστήριο, κυριολεκτικά πάμφθηνο και πλήρως απαξιωμένο, ενδεχομένως για να διευκολυνθεί η λεηλασία των ελληνικών επιχειρήσεων από τους ξένους εισβολείς, «απέχει» εντελώς από τα διεθνώς τεκταινόμενα, ακολουθώντας τη δική του μοναχική και καταστροφική πορεία.