Η Ελλάδα ξεμένει από χρήματα, ιδέες, χρόνο και υπομονή, σύμφωνα με την Citigroup, η οποία εξετάζει τα τέσσερα πιθανά σενάρια που μπορούν να προκύψουν εντός των επόμενων μηνών.

Ταυτόχρονα ο επενδυτικός οίκος καταγράφει την πορεία των μέχρι σήμερα διαπραγματεύσεων Ελλάδας και πιστωτών, τονίζοντας ότι η ελληνική οικονομία θα διολισθήσει φέτος σε ύφεση, ενώ θα υπάρξει πρωτογενές έλλειμμα, με δεδομένα και τα μέχρι στιγμής επίσημα στοιχεία για την πορεία ΑΕΠ, αλλά και φορολογικών εσόδων.

Αναφορικά με τις πρόσφατες δηλώσεις κορυφαίων στελεχών Ευρωζώνης και ΔΝΤ ότι οι πιστωτές δεν πιέζουν για πλήρη εφαρμογή των όρων του υπάρχοντος προγράμματος, οι αναλυτές της Citi εκτιμούν ότι ουσιαστικά δεν ισχύουν, με δεδομένη την επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης της Ελλάδας, γεγονός το οποίο μοιάζει να καθιστά απόλυτα απαραίτητη την εφαρμογή μέτρων λιτότητας.

Όσο για το Grexit, αν και η Citi συμφωνεί ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης έχει θωρακιστεί ώστε να το αντιμετωπίσει χωρίς προβλήματα, προσθέτει ότι μία από τις αρνητικές επιπτώσεις βρίσκεται σε πολιτικό και όχι οικονομικό επίπεδο. Εάν η Ελλάδα φύγει από το ευρώ, θα είναι η πρώτη φορά μετά το 1956 – όταν ξεκίνησε η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης – που η Ευρωζώνη και η Ε.Ε. εμφανίζουν σημάδια αποσύνθεσης. Επίσης ένα Grexit μπορεί να ενισχύσει την πιθανότητα ενός Brexit, αν και οι δύο περιπτώσεις δεν έχουν τίποτε κοινό.

Επίσης στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι εάν η Ελλάδα κληθεί να επιλέξει ποιον από τους πιστωτές της δεν θα πληρώσει, αυτός θα είναι το ΔΝΤ.

Άδεια ταμεία τον Ιούνιο
Κατά την Citi το ελληνικό κράτος θα ξεμείνει από μετρητά τον Ιούνιο, αλλά ακόμη και αυτό δεν μπορεί να είναι βέβαια, υπό την έννοια ότι τα ταμεία μπορεί να αδειάσουν νωρίτερα. Όλα εξαρτώνται:

α. Από την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών,
β. Τα επίπεδα των αποθεματικών του ελληνικού δημόσιου τομέα,
γ. Τη δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης να επιτύχει μετακύλιση χρέους,
δ. Την ύπαρξη ικανού αριθμού collaterals των ελληνικών τραπεζών (προκειμένου να δανείζονται είτε από την ΕΚΤ είτε από τον ELA),
ε. Την προθυμία (ή την έλλειψή της) των ΕΚΤ και ΔΝΤ να επιτρέψουν την επέκταση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους που έχουν στην κατοχή τους,
στ. Τη διάθεση του ESM να προχωρήσει σε αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Μία πιθανότητα την οποία η Citi χαρακτηρίζει ως χαμηλή,
ζ. Την διάθεση της ΕΚΤ να διατηρήσει «ζωντανό» τον ELA και
η. Την ύπαρξη εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης του ελληνικού κράτους.

Τέσσερα σενάρια
Οι αναλυτές της Citi θεωρούν ότι τελικώς οι Ευρωπαίοι θα προσφέρουν στην Ελλάδα ένα τρίτο πακέτο στήριξης το οποίο θα περιλαμβάνει: 1. χαλάρωση των δημοσιονομικών στόχων, 2. δημιουργία ενός τρίτου «συμβολαίου» και όχι ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και 3. υπόσχεση ότι θα υπάρξει πιθανή αναδιάρθρωση χρέους.

Όμως οι προοπτικές των επόμενων μηνών δεν θα χαρακτηρισθούν από την απάντηση στο «απλό» ερώτημα «Συμφωνία με τους πιστωτές ή Grexit», αλλά θα είναι πιο πολύπλοκες. Τα σενάρια που μπορούν να συμβούν:

Συμφωνία για ένα νέο πρόγραμμα πριν από τα τέλη Ιουνίου, δεν θα υπάρξει επιβολή περιορισμών στην διακίνηση κεφαλαίων και ο ELA θα παραμείνει ενεργός: Αυτό είναι ένα καλό σενάριο, αλλά ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση θα υπάρξει ένα ενδιάμεσο διάστημα έντονων αντιπαραθέσεων. Προκειμένου να επιτύχει συμφωνία ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να χρησιμοποιήσει όλο το πολιτικό κεφάλαιο που διαθέτει προκειμένου να πείσει την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο και πιθανώς να αναγκαστεί να αλλάξει τη σύνθεση της κυβέρνησης.

Συμφωνία για νέο πρόγραμμα, αφού όμως έχουν επιβληθεί περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων και/ή υπάρξει χρεοκοπία: Βάσει αυτού του σεναρίου οι διαπραγματεύσεις δεν θα καταλήξουν πουθενά. Αυτό σημαίνει ότι α. Η ΕΚΤ θα διακόψει την παροχή ρευστότητας μέσω του ELA ή οι ελληνικές τράπεζες θα βρεθούν αντιμέτωπες με τεράστιες εκροές, β. Ο Αλέξης Τσίπρας θα ζητήσει δημοψήφισμα ή θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές ή γ. Δεν θα αποπληρωθεί κάποια δόση και θα υπάρξει χρεοκοπία. Σε αυτήν την περίπτωση το σοκ μπορεί να οδηγήσει και τις δύο πλευρές να προχωρήσουν σε συμφωνία. Η ακριβής χρονική στιγμή που μπορεί να συμβεί αυτό το σοκ δεν μπορεί να προσδιοριστεί. Η επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων μπορεί να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να «κερδηθεί χρόνος», προκειμένου να γίνει δημοψήφισμα ή πρόωρες εκλογές.

Κανένα νέο πρόγραμμα, χρεοκοπία, επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων αλλά όχι Grexit: Η Citi τονίζει ότι δεν βλέπει πολύ πιθανή την επίτευξη συμφωνίας για ένα νέο πρόγραμμα μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών εντός των επόμενων μηνών, με δεδομένο το χάσμα που χωρίζει τις δύο πλευρές. Χωρίς ένα νέο πρόγραμμα το ενδεχόμενο χρεοκοπίας είναι πού πιθανό, καθώς δεν υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης. Πάντως η ΕΚΤ μπορεί να θελήσει να διατηρήσει – έως ένα βαθμό – την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στον ELA, αλλά ακόμη και αυτό δεν συμβεί σε καμία περίπτωση το Grexit δεν είναι βέβαιο. Επίσης μπορεί να υπάρξει έκδοση IOUs προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι πληρωμές σε ευρώ, ενώ αυτά με τον καιρό μπορεί να μετατραπούν σε ένα παράλληλο νόμισμα. Αυτό το σενάριο μπορεί να προκύψει, επίσης, εάν το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος δεν είναι θετικό, αν και χωρίς να δίνει εντολή στην κυβέρνηση να φύγει από την Ευρωζώνη.

Grexit (περιλαμβάνεται χρεοκοπία, επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων και κανένα νέο πρόγραμμα): Έκδοση νέου νομίσματος, πιθανώς της νέας δραχμής. Θα πρέπει να τεθεί ισοτιμία μεταξύ του εν λόγω νομίσματος και του ευρώ. «Μεταφορά» όλων των οφειλών στο νέο νόμισμα αλλά και σε νέο νομικό καθεστώς. Πάντως η Citi τονίζει ότι δεν θεωρεί πιθανό το Grexit εντός των επόμενων μηνών, καθώς η πλειοψηφία των Ελλήνων επιθυμεί η χώρα τους να παραμείνει στο ευρώ. Αλλά ταυτόχρονα κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει.

Σ. Ζαφείρη