Τα τελευταία χρόνια, στοχεύοντας στη μείωση της φοροδιαφυγής, όλο και περισσότερες φορολογικές διατάξεις ορίζουν εξόφληση συναλλαγών μέσω ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για την παροχή ελαφρύνσεων (π.χ. αφορολόγητο όριο, έκπτωση δαπανών, κ.λπ.).

1. Συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών

1.1 Όριο συναλλαγών

Φορολογικά στοιχεία αξίας ή λοιπά έγγραφα που εκδίδονται ή συντάσσονται αντί φορολογικών στοιχείων, συνολικής αξίας άνω των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ, τα οποία εκδίδονται για συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών εξοφλούνται μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών του εκδότη – πωλητή αγαθών ή υπηρεσιών και του λήπτη των αντίστοιχων στοιχείων ή επιταγών που εξοφλούνται μέσω των ίδιων λογαριασμών, οι κινήσεις των οποίων διαβιβάζονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών, χωρίς να ισχύει ως προς τούτο το τραπεζικό απόρρητο.

Οι Τράπεζες δεν επιτρέπεται να χρεώνουν αμοιβές για τη λειτουργία των επαγγελματικών λογαριασμών.

1.2 Επαγγελματικοί λογαριασμοί

Ως «Επαγγελματικός Λογαριασμός» ορίζεται ο λογαριασμός που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν.3862/2010 (νυν Ν.4537/2018), μέσω του οποίου διενεργούνται συναλλαγές που αφορούν αποκλειστικά την επιχειρηματική δραστηριότητα του κατόχου.

Στον επαγγελματικό λογαριασμό, οι υπόχρεοι αποδέχονται συναλλαγές με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όπως, ενδεικτικά, μέσα πληρωμής με κάρτα, εντολές άμεσης χρέωσης, μεταφορές πίστωσης, πάγιες εντολές, καθώς και συναλλαγές με μετρητά. Οι συναλλαγές που διενεργούνται μέσω του επαγγελματικού λογαριασμού αφορούν αποκλειστικά την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου. Συναλλαγές που αφορούν την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου, μέσω των Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν.3862/2010 (νυν Ν.4537/2018) ανεξαρτήτως του μέσου συναλλαγής, διενεργούνται μέσω επαγγελματικού λογαριασμού.

Οι δικαιούχοι πληρωμής υποχρεούνται να δηλώσουν το σύνολο των επαγγελματικών λογαριασμών τους σε περίπτωση που οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής διενεργούνται σε πέραν του ενός επαγγελματικούς λογαριασμούς. Δήλωση ίδιου επαγγελματικού λογαριασμού από διαφορετικούς δικαιούχους πληρωμής δεν επιτρέπεται και η Α.Α.Δ.Ε. προβαίνει σε απενεργοποίηση των λογαριασμών. Οι επαγγελματικοί λογαριασμοί δηλώνονται με τη χρήση του Αριθμού Λογαριασμού Πληρωμών. Εφόσον υπάρχει IBAN δηλώνονται υποχρεωτικά με τη μορφή αυτή και επιβεβαιώνονται από τους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν.3862/2010 (νυν Ν.4537/2018. Σε περίπτωση μη επιβεβαίωσης του Λογαριασμού, η Α.Α.Δ.Ε. προβαίνει σε απενεργοποίησή του. Οι δικαιούχοι πληρωμής δύναται να διαγράφουν Επαγγελματικούς Λογαριασμούς και να προβαίνουν σε προσθήκη Επαγγελματικού Λογαριασμού, σε περίπτωση τροποποίησης.

Κατόπιν όλων όσων προαναφέρθηκαν προκύπτουν τα ακόλουθα:

Υπόχρεοι σε δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού είναι οι δικαιούχοι πληρωμής (φυσικά, νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες) με Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας, είτε κύριας είτε δευτερεύουσας, που περιλαμβάνεται στη λίστα της με αριθμ. 45231/2017 Κ.Υ.Α., και οι οποίοι αποδέχονται συναλλαγές από πληρωτές οι οποίοι δρουν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα (B2C συναλλαγές). Δεν είναι υπόχρεοι σε δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού, ακόμη και αν έχουν ΚΑΔ που περιλαμβάνεται στη λίστα της με αριθμ. 45231/2017 Κ.Υ.Α., οι δικαιούχοι πληρωμής που συναλλάσσονται με πληρωτές οι οποίοι δρουν στο πλαίσιο της εμπορικής, επιχειρηματικής ή επαγγελματικής τους δραστηριότητας (Β2Β συναλλαγές). Επισημαίνεται ότι υποχρέωση δήλωσης Επαγγελματικού Λογαριασμού υπάρχει και στην περίπτωση που διενεργούνται Β2Β συναλλαγές παράλληλα με B2C συναλλαγές.

Οι δικαιούχοι πληρωμής υποχρεούνται να δηλώσουν το σύνολο των επαγγελματικών λογαριασμών τους σε περίπτωση που οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής διενεργούνται σε πέραν του ενός επαγγελματικούς λογαριασμούς.

Τα ανωτέρω ισχύουν αντίστοιχα και για τους φορολογούμενους που αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις της περ. στ΄ της παρ. 2 του άρθρου 12 του Ν.4172/2013.

– Δεν υπάρχει υποχρέωση δήλωσης Επαγγελματικού Λογαριασμού, όταν οι δικαιούχοι πληρωμής (φυσικά ή νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες) βρίσκονται σε κατάσταση αδράνειας.

– Τραπεζικός λογαριασμός που τηρείται ως κοινός λογαριασμός με συνδικαιούχα πρόσωπα μπορεί να δηλωθεί ως επαγγελματικός μόνον από τον ένα από τους συνδικαιούχους.

Νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα έχει τη δυνατότητα να δηλώσει ως επαγγελματικό λογαριασμό, τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο (νόμιμος εκπρόσωπος ή μέλος), αρκεί να δηλώνεται ως Επαγγελματικός Λογαριασμός μόνο από το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα.

Τραπεζικοί λογαριασμοί που τηρούνται ως ταμιευτηρίου, όψεως ή σε συνάλλαγμα, μπορούν να δηλωθούν ως Επαγγελματικοί Λογαριασμοί.

– Οι δικαιούχοι πληρωμής (π.χ. δικηγόροι, λογιστές, ασφαλιστές, κ.λπ.) που τηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς αποκλειστικά για πληρωμή υποχρεώσεων τρίτων, όπως ενδεικτικά φόρων, εργοδοτικών εισφορών, προκαταβολών, ασφαλίστρων, Δ.Ε.Η. κ.λπ., δεν δηλώνονται ως Επαγγελματικοί Λογαριασμοί.

– Όσον αφορά αποκλειστικά τους μεσολαβητές είσπραξης, οι οποίοι δεν έχουν B2C συναλλαγές, αυτοί χρησιμοποιούν για τη διαμεσολάβησή τους τραπεζικούς λογαριασμούς τρίτων, δεν έχουν υποχρέωση δήλωσης των συγκεκριμένων λογαριασμών ως Επαγγελματικών Λογαριασμών (π.χ. πρακτορεία Ο.Π.Α.Π. χωρίς άλλη δραστηριότητα).

Ιατροί που αμείβονται μέσω ΕΟΠΥΥ και όχι από τους ασθενείς τους δεν έχουν υποχρέωση δήλωσης Επαγγελματικών Λογαριασμών, καθόσον πραγματοποιούν B2B συναλλαγή (αμείβονται μόνο από τον ΕΟΠΥΥ). Εντούτοις, η υποχρέωση για δήλωση Επαγγελματικών Λογαριασμών παραμένει όταν πραγματοποιούν παράλληλα και B2C συναλλαγές (αμείβονται από τους ασθενείς).

Δεν επιβάλλεται πρόστιμο στην περίπτωση που από Λογαριασμό ο οποίος έχει δηλωθεί ως επαγγελματικός διενεργούνται συναλλαγές οι οποίες δεν αφορούν την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο e-forologia πατώντας εδώ

Δείτε περισσότερα άρθρα για την πλήρη Φορολογική, Λογιστική και Εργατική σας ενημέρωση στο e-forologia.gr

*Ο Νικόλαος Παπαγιάννης είναι οικονομολόγος, φοροτεχνικός και ο Γιώργος Παπαδόπουλος Οικονομολόγος, MSc