Ενώ στην Ευρώπη ξεκίνησε «βροχή» υποβαθμίσεων και «ντόμινο» λιτότητας, με τις κυβερνήσεις σε Γαλλία και Γερμανία να λένε πως έχουν ξεπεράσει τα όρια τους και να προειδοποιούν με καταστροφή αν δεν λάβουν μέτρα, η Ελλάδα δείχνει να κρατάει «ομπρέλα» και να αντέχει να δίνει παροχές.

Η απόφαση της Moody’s να μην αναβαθμίσει τη χώρα στις 19 Σεπτεμβρίου ήταν αναμενόμενη, καθώς ο αμερικανικός οίκος παρέμεινε συγκρατημένος -όπως και και ο καναδικός DBRS πριν δύο εβδομάδες- για όσα συμβαίνουν γενικότερα.

Όταν «μιλούν» οι Οίκοι και τα spreads

Ενώ όμως στην Ευρώπη κυριαρχεί η συζήτηση για περιοριστική πολιτική, μειώσεις κρατικών δαπανών και φόβους για πανευρωπαϊκό ντόμινο υποβαθμίσεων, η κυβέρνηση της Αθήνας εξαγγέλλει πακέτο παροχών 1,7 δισ. ευρώ στη ΔΕΘ. Και ο πρωθυπουργός τονίζει ότι το πακέτο παροχών είναι συμβατό -αλλά και απόρροια- της δημοσιονομικής σταθερότητας, σε μια περίοδο που η Ευρώπη βιώνει αυξημένη αβεβαιότητα.

Και ενώ πριν 10-15 χρόνια οι αξιολογήσεις ξένων Οίκων και η διαφορά επιτοκίων στα ομόλογα ήταν δείκτες κινδύνου για τη χώρα μας, τώρα τα spreads μικραίνουν, καθώς η ελληνική οικονομία φαίνεται να αντέχει στη «βροχή» υποβαθμίσεων που ήδη ξεκίνησε στην Ευρώπη.

Προ ημερών ο οίκος Fitch προχώρησε σε υποβάθμιση της Γαλλίας από AA- σε A+, επικαλούμενος την πολιτική αδυναμία της χώρας να πάρει μέτρα μείωσης του ελλείμματος. Αυτό είχε ως επακόλουθο ότι ο ίδιος οίκος υποβάθμισε και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), επειδή Γαλλία και Γερμανία «υπογράφουν» τα δάνεια που παίρνει. Αντίστοιχο πρόβλημα ίσως προκύψει όμως και σε άλλα projects κοινού ευρωπαϊκού δανεισμού της ΕΕ από τις αγορές όπως το SAFE για την Άμυνα (όταν ξεκινήσει), ή και σε παλαιότερα που κάποια στιγμή θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν, όπως το SURE ή Next Generation για την Ανάκαμψη.

Αυτή η εξέλιξη πυροδοτεί ανησυχίες για την πιστοληπτική ικανότητα των ευρωπαϊκών μηχανισμών δανεισμού, καθώς χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, παρά την υψηλή τους αξιολόγηση, συζητούν ήδη για περιορισμό των δαπανών.

Το πρόβλημα είναι ότι οι πλούσιες και πιο ισχυρές οικονομικά χώρες που φορτώνονται ευρωπαϊκό χρέος, είναι πλέον πιο εξασθενημένες και επιβαρυμένες. Εκτός από τη Γαλλία όπου η κυβέρνηση Μπαϊρού ήδη έπεσε, αντιδράσεις ίσως ανακύψουν και σε χώρες που το προηγούμενο διάστημα υποβαθμίστηκαν (όπως η Φινλανδία, η Αυστρία και το Βέλγιο) ή και στη Γερμανία όπου ο Καγκελάριος Μερτς παραδέχθηκε πως «ζούμε πάνω από τις δυνατότητές μας».

Η ελληνική «εξαίρεση»

Παρά τις πιέσεις όμως που μπορούν να συμπαρασύρουν και τις πιο οικονομικά ισχυρές χώρες, τα spreads των ελληνικών ομολόγων «σφίγγουν» αντί να ανοίγουν σε σχέση με τους «δυνατούς» της Ευρώπη: το μόνο ευρωπαϊκό χρεόγραφο με αξιολόγηση ΑΑΑ είναι πλέον της Γερμανίας, αλλά στη δευτερογενή αγορά η διαφορά επιτοκίου του ελληνικού ομολόγου από το γερμανικό 10ετές μειώθηκε δραστικά, από σχεδόν 100 μονάδες (ή 1% υψηλότερα) που ήταν πριν από 1 χρόνο, σε περίπου 65-70 μονάδες βάσης σήμερα.

Εχθές, το ελληνικό 10ετές «έπαιζε» στην δευτερογενή αγορά στο 3,43% έναντι 2,74% της Γερμανίας (+0,69%) με τη διαφορά να μειώνεται καθώς το επιτόκιο στo γερμανικό ομόλογο αυξάνεται περισσότερο από της Ελλάδας. Και μόλις την Τετάρτη που πέρασε, το ελληνικό δημόσιο δανείστηκε από τις αγορές με επανέκδοση 10ετούς (λήξης 2035) με απόδοση 3,26%, σχεδόν 50 μονάδες ή μόλις 0,5% υψηλότερα από της Γερμανίας, επιβεβαιώνοντας τη μειωτική αυτή τάση.

Τα επιτόκια αυτά δείχνουν τα βάρη για τόκους που τα επιφορτίζονται οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι. Η εικόνα όμως αυτή αναδεικνύει τη σταδιακή ενσωμάτωση της χώρας ξανά στον «σκληρό πυρήνα» της ευρωζώνης, σε μια περίοδο που ακόμη και παραδοσιακά ισχυρές οικονομίες αντιμετωπίζουν προκλήσεις -και με την Γερμανία να αντιμετωπίζει πλέον και ρεκόρ ανεργίας -καθώς οι άνεργοι έφτασαν στα 3 εκατομμύρια.

Αντίθετα, στην Ελλάδα η ανεργία πέφτει και η κυβέρνηση εξαγγέλλει ελαφρύνσεις και παροχές από Ανάπτυξη και πρωτογενή πλεονάσματα. Η συζήτηση στη χώρα επικεντρώνεται έτσι κυρίως στο αν είναι αρκετά ή όχι τα 4,3 δισ. ευρώ που θα δοθούν σε πάνω από 4,3 εκατομμύρια νοικοκυριά τους επόμενους 18 μήνες, μέχρι τα τελικά εκκαθαριστικά φόρου για αγρότες και επαγγελματίες τον Μάρτιο του 2027.

Το πακέτο της ΔΕΘ περιλαμβάνει αυξήσεις στα αφορολόγητα όρια για οικογένειες με 1 έως 3 παιδιά, μειώσεις φόρων για εισοδήματα από ενοίκια, «κούρεμα» τεκμηρίων κατά 30% από το 2026 και σταδιακή κατάργησή τους. Προβλέπονται επίσης νέος γύρος αυξήσεων για ένστολους από το 2026 και βελτιώσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες μέσω αλλαγών στο τεκμαρτό σύστημα.

Διαβάστε ακόμη 

Nestlé: Πώς η μεγαλύτερη εταιρεία τροφίμων του κόσμου έφτασε σε αδιέξοδο

Σε τροχιά εκσυγχρονισμού ο ΟΠΕΚΕΠΕ – Σε ποια στάδια βρίσκονται τα δυο Action Plan

EΦΚΑ – Dashboard του Πολίτη: Oλα τα ένσημα, εκκαθαριστικά και πιστοποιητικά με ένα κλικ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα