Νέα εποχή διαφάνειας και αυστηρών ελέγχων στις μεταφορές κρυπτονομισμάτων ξεκινά με την εφαρμογή νέας απόφασης της Τραπέζης της Ελλάδος (242/4/2025), η οποία υιοθετεί τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών. Στόχος είναι η πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, αλλά και η προστασία του πολίτη και της οικονομίας από κινδύνους που εγκυμονούν η ανωνυμία και η ταχύτητα των crypto.

Τι πρέπει να γνωρίζει ο πολίτης

Με τα νέα δεδομένα, χιλιάδες χρήστες και επενδυτές κρυπτονομισμάτων οφείλουν να λαμβάνουν τα μέτρα τους για να μη βρεθούν προ εκπλήξεως ή κυρώσεων. Ειδικά όταν εντοπίζονται πρακτικές ανωνυμοποίησης ή συναλλαγές με αυτοφιλοξενούμενες διευθύνσεις και μεταφορές από ή προς ιδιωτικά πορτοφόλια, οι πάροχοι είναι υποχρεωμένοι να επαληθεύουν την εγκυρότητα της διεύθυνσης (π.χ. με αποστολή μικρού ποσού, ψηφιακή υπογραφή ή άλλες τεχνικές). Αν δεν μπορούν να το κάνουν με ασφάλεια, η συναλλαγή μπορεί να μπλοκαριστεί ή να ζητηθούν πρόσθετα στοιχεία.

Με βάση τις οδηγίες της ΤτΕ προς τις τράπεζες, περιγράφονται τουλάχιστον 4 κρίσιμα στοιχεία που κινητοποιούν τις ελεγκτικές αρχές:

1/ Έλλειψη στοιχείων ταυτότητας, το πρώτο κόκκινο φως

Κάθε μεταφορά κρυπτονομισμάτων, όπως και για τα εμβάσματα σε χρήμα, πρέπει να συνοδεύεται από πλήρη στοιχεία για τον αποστολέα και τον παραλήπτη: ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, αριθμός λογαριασμού ή πορτοφολιού, ακόμη και αριθμός ταυτότητας ή ημερομηνία γέννησης.

Αν κάποιο από αυτά λείπει, είναι ελλιπές ή άνευ νοήματος (π.χ. «xxxxx» ή «πελάτης μου» κ.λπ.), η συναλλαγή θεωρείται ύποπτη και μπορεί να απορριφθεί ή να παγώσει και να ζητηθούν διευκρινίσεις εντός τριών εργάσιμων ημερών (για συναλλαγές εντός Ε.Ε.) ή μέχρι πέντε ημερών (για συναλλαγές εκτός Ε.Ε.).

2/ Υπερβάσεις ορίων και σπασμένες συναλλαγές

Μεταφορές άνω των 1.000 ευρώ από ή προς αυτοφιλοξενούμενες διευθύνσεις (δηλαδή ιδιωτικά πορτοφόλια που δεν ανήκουν σε ρυθμιζόμενους παρόχους όπως χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) θα ελέγχονται πλέον πιο αυστηρά.
Επιπλέον, αν διαπιστωθεί ότι πολλές μικρές επαναλαμβανόμενες συναλλαγές συνδέονται μεταξύ τους για να παρακαμφθεί το όριο των 1.000 ευρώ, αυτό ενεργοποιεί αυτομάτως και πάλι τους μηχανισμούς ελέγχου.

3/ Συναλλαγές με χώρες υψηλού κινδύνου

Συναλλαγές που σχετίζονται με χώρες εκτός της Ε.Ε. οι οποίες συγκαταλέγονται σε λίστες υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος ή υπόκεινται σε διεθνείς κυρώσεις παρακολουθούνται στενά.

Το ίδιο ισχύει αν ο πάροχος του αποστολέα ή του παραλήπτη βρίσκεται σε τέτοια χώρα. Ο συναλλασσόμενος θα πρέπει να γνωρίζει ότι έστω και μια τέτοια συναλλαγή μπορεί να τον θέσει υπό παρακολούθηση για περαιτέρω έλεγχο.

4/ Χρήση τεχνικών ανωνυμίας

Αν εντοπιστούν τεχνικές που δυσκολεύουν την ιχνηλάτηση της διαδρομής των κρυπτονομισμάτων, όπως υπηρεσίες ανάμειξης (mixers), ανώνυμες διευθύνσεις ή χρήση πρωτοκόλλων που κρύβουν την ταυτότητα, η συναλλαγή μπαίνει αυτομάτως στο μικροσκόπιο.

Πώς μπλοκάρονται οι συναλλαγές

Με τις αλλαγές αυτές ο συναλλασσόμενος μπορεί να βρεθεί μπλεγμένος σε έναν κυκεώνα διαδικασιών και ελέγχων με κίνδυνο να χάσει ακόμα και τον έλεγχο των κρυπτονομισμάτων του.

Οταν εντοπιστεί ύποπτη συναλλαγή, ενεργοποιούνται τα εξής βήματα:

■ Συμπληρωματικά στοιχεία: Ο πάροχος ζητά από τον πελάτη ή τον προηγούμενο πάροχο να προσκομίσει τα στοιχεία που λείπουν εντός προθεσμίας λίγων ημερών.

■ Απόρριψη ή αναστολή συναλλαγής: Αν τα στοιχεία δεν δοθούν, η μεταφορά μπορεί να απορριφθεί ή να ανασταλεί.

■ Αναφορά στην Τράπεζα της Ελλάδος: Αν ένας πάροχος επαναλαμβανόμενα δεν συμμορφώνεται, αναφέρεται στην εποπτική αρχή εντός τριών μηνών.

■ Ενημέρωση Αρχής Καταπολέμησης Ξεπλύματος: Αν υπάρχουν υπόνοιες για ξέπλυμα χρήματος, γίνεται σχετική αναφορά στην Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, που μπορεί να οδηγήσει και σε πλήρες μπλοκάρισμα των ύποπτων συναλλαγών και των λογαριασμών.

Ψηφιακό μάτι

Οπως έχει τονίσει και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, το ψηφιακό χρήμα και τα κρυπτονομίσματα αποτελούν μια μεγάλη καινοτομία στις συναλλακτικές συνήθειες, αλλά εγκυμονούν και νέους κινδύνους: απάτες, ανωνυμία, διασυνοριακές ροές χωρίς έλεγχο. Γι’ αυτό απαιτείται ένα συνεκτικό και διαφανές πλαίσιο ώστε να προστατεύονται οι πολίτες, να διασφαλίζεται η σταθερότητα του συστήματος και να μην επιβαρύνεται το μέλλον της χώρας με μαύρο χρήμα και εγκληματικές δραστηριότητες.

Πότε να ανησυχεί ο πολίτης

Από πλευράς του, ο συναλλασσόμενος οφείλει, με βάση τα παραπάνω, να είναι περισσότερο υποψιασμένος και επιφυλακτικός για τυχόν συνέπειες ιδίως όταν:

■ Του ζητούν να στείλει ή να λάβει κρυπτονομίσματα χωρίς να δώσει ταυτοποίηση.

■ Οι συναλλαγές του σπάνε σε μικρότερα ποσά χωρίς προφανή λόγο.

■ Συναλλάσσεται με αγνώστους ή πλατφόρμες εκτός Ε.Ε.

■ Του ζητούν να χρησιμοποιήσει τεχνικές ανωνυμίας.

Στην πράξη, το νέο πλαίσιο βάζει κανόνες όχι για τον περιορισμό της χρήσης των crypto, αλλά για την προστασία του πολίτη και της εθνικής οικονομίας. Καμπανάκι χτυπά όταν δεν υπάρχει διαφάνεια, όταν παραβιάζονται τα όρια ή όταν η ανωνυμία μπορεί να γίνεται εργαλείο εγκλήματος. Μολονότι αυτά τα μέτρα ελέγχου είναι μόλις η αρχή, με σωστή ενημέρωση και επιδεικνύοντας υπεύθυνη στάση οι πολίτες μπορούν να επωφεληθούν από τις νέες τεχνολογίες χωρίς να κινδυνεύουν να βρεθούν προ εκπλήξεων ή να χάσουν τα χρήματά τους.

Διαβάστε ακόμη

Συμφωνία στην ΕΕ για πρόγραμμα στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας

Αστέρας Βουλιαγμένης: Ομολογιακό-μαμούθ 670 εκατ. για την Αστήρ Παλάς – Ο σχεδιασμός Προκοπίου

Κρήτη – Κύπρος: Στον λαβύρινθο των διαφωνιών παραμένει η ηλεκτρική διασύνδεση

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα