Δείπνο με συμμετοχή 360 επιχειρηματιών οργάνωσε χθες στη Θεσσαλονίκη η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο της πολιτικής της για άμεση επικοινωνία με το παραγωγικό δυναμικό της χώρας, με την πρόεδρο της Εθνικής Λούκα Κατσέλη να τονίζει ότι το πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι να δημιουργηθεί ένα φιλικό πλαίσιο για τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις, να καταστεί περισσότερο ανταγωνιστική η χώρα μας. Όσον αφορά τα capital controls επανέλαβε ότι στόχος είναι να αρθούν το συντομότερο δυνατό ενώ αναφορικά με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών σημείωσε ότι αποτελεί προαπαιτούμενο για να γίνει αυτό ενώ απέκλεισε για μια ακόμη φορά το ενδεχόμενο “κουρέματος” των καταθέσεων.
Από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Λεωνίδας Φραγκιαδάκης αναφέρθηκε κυρίως στις θετικές αλλαγές που έφεραν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι όπως η αύξηση της χρήσης πιστωτικών καρτών αλλά και στην ανάγκη στήριξης των υπαρχουσών και νεοφυών επιχειρήσεων.

Αναλυτικά:

Η Πρόεδρος της Εθνικής κυρία Λούκα Τ. Κατσέλη, αφού περιέγραψε ως πολύ δύσκολο το οικονομικό περιβάλλον, αναφέρθηκε στο πως διαγράφεται εφεξής η πορεία τονίζοντας: «Αναμφίβολα τους τελευταίους μήνες η χώρα μας βρίσκεται σε ένα πολύ δύσκολο οικονομικό περιβάλλον με πρωτόγνωρες καταστάσεις, όπως η επιβολή ελέγχων στη κίνηση κεφαλαίων, που έχουν δημιουργήσει σοβαρές παρενέργειες σε όλο το κύκλωμα της οικονομικής, παραγωγικής, επιχειρηματικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Πρώτη κρίσιμη συνθήκη για να επανέλθει η κανονικότητα και ομαλότητα είναι η άρση της πολιτικής αβεβαιότητας και ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης βιώσιμης και ικανής να διαχειρισθεί αποτελεσματικά τα σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα τα οποία έχουν συσσωρευθεί.

Ικανή και αναγκαία συνθήκη για να βγούμε από τη κρίση και να περάσει η χώρα σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, είναι να προωθηθεί τάχιστα ο οικονομικός και τεχνολογικός μετασχηματισμός της παραγωγικής βάσης της χώρας . Για να γίνει αυτό πρέπει να αυξηθεί ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ μέσα στην επόμενη πενταετία από το σημερινό χαμηλό επίπεδο του 12 % στο 20% μέσω κινητοποίησης ιδιωτικών επενδύσεων , προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, προώθησης συνεργασιών και ΣΔΙΤ στο πλαίσιο αναπτυξιακών προγραμμάτων και του προγράμματος Junker και υλοποίησης ενός διευρυμένου και υποστηρικτικού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Εάν δεν διευρυνθεί η παραγωγική βάση της χώρας μας σε ανταγωνιστική βάση, τότε σε λίγα χρόνια θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια νέα κρίση χρέους. Η χώρα μας έχει πολλά και ανεκτίμητα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία με κατάλληλη αξιοποίηση μπορούν να οδηγήσουν σε έξοδο από τη κρίση και βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, μέχρι σήμερα οι επενδύσεις συναντούν ποικίλα μικρά και μεγάλα εμπόδια. Γι’ αυτό και σθεναρά πιστεύω ότι ένα απλό και σταθερό φορολογικό πλαίσιο και ένα φιλικό προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις περιβάλλον, το οποίο θα δίνει κίνητρα και θα αίρει εμπόδια, γραφειοκρατικές διαδικασίες και εμπλοκές σε όλη το φάσμα των λειτουργιών, μπορεί να γίνει καταλύτης για μια σειρά επενδύσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, η αποκατάσταση συνθηκών ρευστότητας στο τραπεζικό μας σύστημα αποτελεί «κλειδί» για τη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Οι έλεγχοι που έχουν επιβληθεί στη κίνηση κεφαλαίων, έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό κλίμα σε όλους. Συμμεριζόμαστε όλοι τις δυσχέρειες που αντιμετωπίζετε καθημερινά. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι τα στελέχη μας δίνουν έναν τιτάνιο αγώνα νύχτα – μέρα, ώστε μέσω των Εγκριτικών Επιτροπών να εξετάζονται το γρηγορότερο δυνατό τα δεκάδες αιτήματα για συναλλαγές και εμβάσματα και να ικανοποιούνται όσα περισσότερα γίνεται, στο μέτρο του εφικτού και υπό τους υφιστάμενους περιορισμούς. Αυτό όμως δεν αρκεί και το κατανοώ. Στόχος όλων μας είναι οι περιορισμοί στη κίνηση κεφαλαίων να αρθούν το συντομότερο δυνατό, εφόσον επιστρέψουμε σε συνθήκες κανονικότητας και ομαλότητας.

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης αποτελεί προαπαιτούμενο για να γίνει αυτό. Όπως γνωρίζετε, η διαδικασία αξιολόγησης του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών έχει ξεκινήσει και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Οκτωβρίου. Τότε θα προσδιορισθούν και οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας και θα ξεκινήσει η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησής τους. Στη συμφωνία της 12ης Ιουλίου έχουν προβλεφθεί 25 δισεκ. ευρώ, ενώ 10 δισεκ. ευρώ είναι άμεσα αξιοποιήσιμα. Η ανακεφαλαιοποίηση, που είναι σημαντικό να γίνει, και θα γίνει, εντός του 2015, χωρίς κούρεμα καταθέσεων, όπως έχει δηλώσει και ο Διοικητής της ΕΚΤ, θα συντελέσει στο να θωρακιστεί το τραπεζικό μας σύστημα και να ανακτήσουν οι τράπεζες την αξιοπιστία τους έναντι των καταθετών και των μετόχων τους.

Πέρα από την επανάκτηση της φερεγγυότητάς του η οποία κλονίστηκε από τη μείωση της αξίας των κρατικών τίτλων, τη μαζική εκροή καταθέσεων και τη διόγκωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, βασικός στόχος του τραπεζικού συστήματος είναι να συμβάλει ξανά στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Θέλουμε να στηρίξουμε όχι μόνο τις δυναμικές ιδιωτικές επιχειρήσεις της χώρας αλλά και την κοινωνική οικονομία και επιχειρηματικότητα , τον δημόσιο τομέα καθώς επίσης και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Όταν επανέλθει σταδιακά η χρηματοδότηση της οικονομίας μέσω των κανονικών εργαλείων που παρέχονται από την ΕΚΤ και κυρίως μέσω της επιστροφής των καταθέσεων, θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε από τις σημερινές ασφυκτικές συνθήκες.

Το τραπεζικό μας σύστημα θα είναι τότε σε θέση να υποστηρίξει τη χρηματοδότηση μιας σειράς νέων σημαντικών επενδυτικών και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Μέχρι τότε, εξετάζεται, όπως γνωρίζετε η σταδιακή, εκεί που είναι εφικτό, χαλάρωση των περιορισμών ώστε να διευκολύνεται όσο γίνεται η επιχειρηματική δραστηριότητα. Θα ήθελα, στο πλαίσιο αυτό, να καλέσω καθέναν και καθεμιά από εσάς, είτε μέσω των επαγγελματικών σας φορέων, να μας υποβάλλεται και ως Εθνική Τράπεζα και ως Ελληνική Ένωση Τραπεζών, συγκεκριμένα προβλήματα και δυσλειτουργίες που καθημερινά αντιμετωπίζετε.

Ακόμη και προτάσεις ή σκέψεις για το πώς μπορούν να γίνουν βελτιώσεις. Ως Ένωση Τραπεζών αλλά και ως Εθνική είμαστε σε έναν διαρκή διάλογο τόσο με την κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών, όσο και την Τράπεζα της Ελλάδος, και συμβάλουμε με προτάσεις στις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδίδονται. Επομένως, είναι σημαντικό να έχουμε τις συγκεκριμένες δικές σας προτάσεις. Ως Εθνική Τράπεζα, προτάσσουμε τη χρηματοδότηση υγιών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, σε κλάδους και τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, με καινοτόμο και εξαγωγικό προσανατολισμό, που αξιοποιούν και διευρύνουν τα τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα που ως χώρα διαθέτουμε, από τη ναυτιλία και τον τουρισμό, έως την ενέργεια, τον αγροτοδιατροφικό τομέα και τις νέες τεχνολογίες. Για το λόγο αυτό, προετοιμάζουμε, για παράδειγμα, την υποβολή προτάσεων στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (Juncker Plan) με την κινητοποίηση και προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Προωθούμε παράλληλα καινοτόμες παραγωγικές αλυσίδες και συνεργασίες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τομείς που η χώρα μας διαθέτει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα».

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Λεωνίδας Φραγκιαδάκης επεσήμανε: «Η φετινή χρονιά είναι γεμάτη προκλήσεις και πρωτόγνωρες καταστάσεις για όλους μας. Η αποστολή μας στην συγκεκριμένη συγκυρία σαν Εθνική Τράπεζα είναι, όπως κάνουμε τα τελευταία 175 χρόνια – που να σημειώσω ότι εμπεριείχαν πολλές δύσκολες περιόδους – όχι μόνο να επιζήσουμε, αλλά να βγούμε ισχυρότεροι από την κρίση των τελευταίων ετών και την αναταραχή των τελευταίων μηνών. Λέγεται πως αυτός που επιζεί δεν είναι μόνο ο δυνατότερος, αλλά ο πιο προσαρμόσιμος. Απώτερος στόχος μας παραμένει περισσότερο από ποτέ, το κύριο συστατικό της αποστολής μας: Να είμαστε σταθερά, έμπρακτα και αξιόπιστα δίπλα στους πελάτες μας, και κατ’ επέκταση, πυλώνας σταθερότητας και προόδου για την οικονομία μας. Θα συνεχίσουμε την διοχέτευση της ρευστότητας σε επενδυτικά σχέδια που ενισχύουν την πραγματική οικονομία και τις εξαγωγές, αλλά ταυτόχρονα προσαρμοζόμαστε έτσι ώστε να εξυπηρετούμε νέου είδους ανάγκες, όπως αυτές διαμορφώνονται από τις εξελίξεις και την γενικότερη αλλαγή νοοτροπίας και τρόπου με τον οποίο λειτουργούμε. Τα capital controls ήταν η κατάληξη μιας μακρόχρονης περιόδου αβεβαιότητας, κρίσιμων διαπραγματεύσεων και απώλειας της εμπιστοσύνης στη σχέση μεταξύ κοινωνίας, οικονομίας και πολιτείας.

Η Εθνική Τράπεζα, σε όλη την διάρκεια των τελευταίων μηνών, χάριν στην υπεροχή της σε ρευστότητα και κεφαλαιακή επάρκεια, συνέχισε απρόσκοπτα την παροχή ρευστότητας στην οικονομία, είτε αυτό σημαίνει τον πλήρη και διαρκή ανεφοδιασμό των σημείων αναλήψεων, είτε την ομαλή εκταμίευση δανείων και εκτέλεση εντολών για τραπεζικές συναλλαγές. Παρόλα αυτά γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που είχε η επιβολή των ελέγχων κίνησης κεφαλαίων στην λειτουργία των επιχειρήσεων, κυρίως των εισαγωγικών, αλλά και στην μείωση της ροής του χρήματος των καταναλωτών εξαιτίας της ισχυρής ανασφάλειας. Απ’την άλλη, βρίσκω προσωπικά πολύ ενθαρρυντική την άμεση προσαρμογή του κοινού στην κατάσταση αυτή. Και αυτό μου δίνει μία ελπίδα πως είναι η στιγμή που κάποιες αλλαγές μπορεί, με την καλή έννοια, να ήρθαν για να μείνουν και να αλλάξουν την συναλλακτική νοοτροπία των Ελλήνων. Σε μία εξαρτώμενη από το φυσικό χρήμα οικονομία όπως η Ελληνική, μέσα δύο μήνες εκδώσαμε πάνω από 500.000 χρεωστικές κάρτες, σε πελάτες μας που μέχρι πρότινος λειτουργούσαν μόνο με μετρητά. Και αυτό λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τράπεζα έχει σταθερά πρωταγωνιστική θέση στην αγορά χρεωστικών καρτών στην Ελλάδα, έχοντας, ήδη πριν από τα capital controls, σχεδόν 4 εκατομμύρια ενεργές χρεωστικές κάρτες. Οι πληρωμές με κάρτα, χρεωστική ή πιστωτική, στα σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών σημείωσαν αύξηση 100% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2014. Στρέφουμε πλέον τα καταστήματά μας σε περισσότερο συμβουλευτικό ρόλο για τους πελάτες μας.

Αυτό είναι μέρος της φιλοσοφίας μας και του στόχου μας, το κατάστημα να αποτελεί χώρο δημιουργικής συνεργασίας με τους πελάτες μας και πηγή ανάπτυξης σχέσεων και δράσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ταυτόχρονα οι επιχειρηματίες, και κυρίως μικρότερης κλίμακας, αυξάνουν το ενδιαφέρον τους για να καλύψουν πλέον την ανάγκη του κοινού που πλέον αποζητά την δυνατότητα πληρωμής με κάρτα. Αυτό φαίνεται σε εμάς έμπρακτα, από τον τριπλασιασμό των αιτήσεων για τερματικά i-bank POS της Εθνικής Τράπεζας. Αντίστοιχη εξέλιξη παρουσιάζει η εγγραφή αλλά πλέον και χρήση του internet banking. Σχεδόν 90.000 νέοι χρήστες γράφτηκαν στο i-bank Internet Banking της Εθνικής, ενώ οι συναλλαγές μέσω internet banking ήταν διπλάσιες από τους προηγούμενους μήνες. Η Εθνική τράπεζα έχει επενδύσει σταθερά τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη πολλαπλών ηλεκτρονικών εργαλείων. Εκτός από το internet banking και το mobile banking στην μορφή που όλοι γνωρίζουμε σήμερα, ο τρόπος που χρησιμοποιούμε την τεχνολογία σύντομα θα είναι ακόμα πιο άμεσος και κοντά στην καθημερινότητά μας. Όπως σήμερα ήδη κάνουμε ανέπαφες συναλλαγές σε μικροποσά με τις χρεωστικές μας κάρτες, σε λίγο θα μπορούμε να πληρώνουμε με την ίδια ασφάλεια με το κινητό μας, χωρίς κάποια κάρτα.

Αυτό είναι ξεκάθαρο δείγμα προσαρμογής, και μάλιστα προς την κατεύθυνση λειτουργίας των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οικονομιών, που βρίσκονται πολύ μπροστά στον εκσυγχρονισμό των συναλλαγών τους. Όσο και αν έχει με τα capital controls προσωρινά αλλάξει η καθημερινότητα των εργασιών μας με την επιβολή τους, έχουμε όλοι το καθήκον – θα έλεγα- να συνεχίσουμε την δουλειά μας απρόσκοπτα, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι την κάνουμε με διαφορετικό τρόπο ή δυσκολότερα, γιατί είναι καθήκον μας να κρατήσουμε την οικονομία ζωντανή, να στηρίξουμε το εμπόριο, να συνεχίσουμε την ροή του χρήματος. Ενδεικτικά σας αναφέρω πως στην Εθνική Τράπεζα δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην διευκόλυνση των εισαγωγών και εξαγωγών, αναγνωρίζοντας την μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας και της ομαλής λειτουργίας της από τις διεθνείς συναλλαγές. Οι εκτιμήσεις της αγοράς για τον όγκο των συναλλαγών με το εξωτερικό από την αρχή της τραπεζικής αργίας είναι περί τα 3δις. Η Εθνική Τράπεζα έχει πρωτοστατήσει στις εντολές εμβασμάτων και πληρωμών εξωτερικού, καθώς έχει εκτελέσει πάνω από 1δις. από αυτές, δηλαδή περίπου 1 στις 3 συναλλαγές, ενώ αν εξαιρέσουμε τις διατραπεζικές συναλλαγές το ποσοστό της Εθνικής Τράπεζας είναι ακόμα υψηλότερο. Επιπλέον, λόγω της ισχυρής μας ρευστότητας σε δολάρια έχουμε αναλάβει το μεγαλύτερο μερίδιο ενεργειακών πληρωμών.

Μπορεί λοιπόν να καλούμαστε να αλλάζουμε τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε κάποια πράγματα, αλλά παραμένουμε σταθερά δίπλα στους πελάτες μας, προσαρμοζόμενοι στις συγκυρίες και στις ανάγκες τους. Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε αυτό που έντονα πιστεύουμε τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή την σημασία της συνεχούς διοχέτευσης ρευστότητας στην αγορά, καθώς είναι μονόδρομος για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Η χώρα αιμορραγεί με την σωρευτική μείωση κατά 25% του ΑΕΠ τα τελευταία 6 χρόνια και την ανεργία στο 26%. Ο μόνος τρόπος να βγούμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο είναι να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις, υπάρχουσες και νεοφυείς, να επενδύσουν σε παραγωγικά σχέδια που θα οδηγήσουν άμεσα ή έμμεσα στην παραγωγή προστιθέμενης αξίας, αυξημένων κύκλων εργασιών των ιδίων ή των συνεργατών τους (προμηθευτές κτλ) ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, σε τομείς που θα οδηγήσουν την χώρα σε ανάπτυξη. Η υψηλή ανεργία και το μεγάλο κομμάτι των «μυαλών» που έχει μετακομίσει στο εξωτερικό, είναι μια δυσάρεστη εξέλιξη που πρέπει να αντιστρέψουμε.

Στην Εθνική Τράπεζα δεν σταματήσαμε ποτέ την χρηματοδότηση υγειών και εξωστρεφών επιχειρήσεων. Παρά τις αντιξοότητες, από την αρχή του έτους αυξήσαμε το επιχειρηματικό μας χαρτοφυλάκιο περισσότερο από €400 εκατ. Η Εθνική Τράπεζα συνεχίζει την πιστοδοτική υποστήριξη επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια. Η αξιοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων του αγροτικού τομέα ως βασικού πυλώνα της πρωτογενούς παραγωγής της οικονομίας μας τυγχάνει επίσης της υποστήριξης της Τράπεζας, μέσω της χρηματοδότησης Παραγωγικών Προγραμμάτων, που αφορούν στην αγορά, τη μεταποίηση και εξαγωγή ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Έχοντας διαμορφώσει ειδικό πρόγραμμα χρηματοδότησης για τη στήριξη και τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού και συναλλακτικού κυκλώματος της συμβολαιακής γεωργίας και κτηνοτροφίας. Στην υποστήριξη των επενδυτικών σχεδιασμών των μεταποιητικών επιχειρήσεων, η τράπεζα συνεχίζει να δίνει το παρόν, ώστε να επιτυγχάνεται η ενίσχυση της παραγωγικής τους λειτουργίας και να προσδίδεται ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα τελικά προϊόντα, τα οποία επιβάλλεται να προσαρμόζονται ολοένα και περισσότερο στις απαιτήσεις των αγορών του εξωτερικού.

Ο κλάδος της παροχής υπηρεσιών, ιδιαίτερα των τουριστικών, ενισχύεται επίσης, καθώς υποστηρίζονται μεγάλα σε εξέλιξη ξενοδοχειακά projects, που αφορούν την ίδρυση και λειτουργία νέων ξενοδοχειακών μονάδων, προσαρμοσμένων στα διεθνή πρότυπα, ώστε να παρέχουν υψηλού επιπέδου τουριστικές υπηρεσίες και να αναβαθμίζεται διαρκώς το τουριστικό προϊόν της χώρας μας και συνακόλουθα η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό. Όλοι έχουμε τον ρόλο μας στην υποστήριξη και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας: Το κράτος καλείται να προσφέρει σταθερό περιβάλλον, προβλέψιμη και δίκαιη νομοθεσία, καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, ανάπτυξη πρακτικού και ρεαλιστικού πλάνου για την φορολογία των επιχειρήσεων. Με την σειρά μας, όλοι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα λάθη του παρελθόντος. Επί πολλά χρόνια υπήρχαν πρακτικές που αλλοίωναν τα κίνητρα της επιχειρηματικότητας και της ανάληψης κινδύνου κυρίως λόγω άνισου καταμερισμού του κινδύνου μεταξύ επιχειρηματία και χρηματοδότη. Πρέπει λοιπόν να επαναπροσδιορίσουμε την σχέση μας σαν τράπεζες με τους πελάτες μας. Η ορθή ανάληψη κινδύνων από τις τράπεζες σε υγιείς, δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις αποφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο στις ίδιες τις επιχειρήσεις, όσο και στην ευρύτερη οικονομία αλλά και στο τραπεζικό σύστημα. Στην Εθνική, είμαστε αφοσιωμένοι στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο που προωθεί την υγιή επιχειρηματικότητα.

Είμαστε διατεθειμένοι να χρηματοδοτήσουμε επιχειρήσεις και έτοιμοι να συμμετέχουμε στην χρηματοδότηση επενδύσεων με την συμμετοχή τους, ώστε να συμπορευόμαστε με κοινή οπτική γωνία τόσο στις καλές εποχές όσο και στις δύσκολες. Η ευθυγράμμιση των θέσεών μας στην σχέση απόδοσης/ κινδύνου, είναι το κύριο συστατικό και απαραίτητη προϋπόθεση για μια σταθερή σχέση της επιχείρησης με την τράπεζα. Η εμπέδωση της φιλοσοφίας πληρωμών είναι το δεύτερο συστατικό αυτής της σχέσης. Όπως πάντα, διαχρονικά είμαστε δίπλα στους πελάτες μας που θέλουν να είναι συνεπείς στην σχέση τους μαζί μας, ακόμα και όταν αδυνατούν να το κάνουν. ‘Όμως, σεβόμενοι τους συνεπείς μας πελάτες, δεν είμαστε διατεθειμένοι να υποστηρίζουμε πελάτες μας που ενώ μπορούν να είναι συνεπείς, δεν το κάνουν εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία για να αποκτήσουν προσωρινό και αβάσιμο συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού τους ή των συμπολιτών τους. Η Εθνική Τράπεζα ήταν, είναι και θα είναι δίπλα σας και μαζί θα πορευτούμε τόσο στα δύσκολα όσο και στα εύκολα».