Ενα ολιστικό σχέδιο νέων παρεμβάσεων για το Στεγαστικό, που στοχεύει ταυτόχρονα στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών και στο ξεμπλοκάρισμα χιλιάδων παγωμένων ακινήτων τα οποία παραμένουν ανενεργά λόγω χρεών, κληρονομικών εμπλοκών ή έλλειψης πόρων για ανακαίνιση, ετοιμάζεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Πρόκειται για ένα πακέτο μέτρων που φιλοδοξεί να ενεργοποιήσει ξανά μεγάλο μέρος του ανενεργού αποθέματος, αξιοποιώντας συνδυαστικά ανακαινίσεις, ενεργειακές αναβαθμίσεις, φορολογικά κίνητρα και διευρυμένες χρηματοδοτήσεις για νέους ώστε να επιστρέψουν στην αγορά κατοικίες οι οποίες σήμερα παραμένουν κλειστές ή αδρανείς.

Η νέα καταγραφή δείχνει ότι πάνω από 700.000 κατοικίες παραμένουν κλειστές πανελλαδικά, ενώ τα συνολικά «παγωμένα» ή μη διαθέσιμα ακίνητα υπερβαίνουν τα δύο εκατομμύρια. Στον Δήμο Αθηναίων εντοπίζονται περίπου 117.000 κενές κατοικίες -σχεδόν μία στις τέσσερις-, ενώ στην Αττική το 77% των κλειστών διαμερισμάτων είναι κατασκευής άνω των 35 ετών και χρειάζονται πλήρη ανακαίνιση για να θεωρηθούν κατοικήσιμα. Πολλοί ιδιοκτήτες δηλώνουν ότι ακόμη κι αν θέλουν να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους, αδυνατούν να καλύψουν το κόστος αναβάθμισης με αποτέλεσμα τα διαμερίσματα να μένουν κλειστά.

Ταυτόχρονα, μεγάλες ποσότητες ακινήτων βρίσκονται εγκλωβισμένες σε νομικές διαδικασίες – χρέη, ανακοπές ή κληρονομικές εκκρεμότητες. Στη δεκαετία 2010-2020 καταγράφηκαν σχεδόν 600.000 αποποιήσεις κληρονομιάς, δημιουργώντας ένα τεράστιο στοκ σχολαζουσών περιουσιών που δεν μπορούν να περάσουν ούτε σε χρήση ούτε σε πώληση. Πολλά από αυτά τα ακίνητα, όταν τελικά απελευθερωθούν, θα χρειαστούν σημαντικές παρεμβάσεις για να επιστρέψουν στην αγορά, γεγονός που πολλαπλασιάζει τον χρόνο αδράνειας και επιβαρύνει την προσφορά κατοικίας στις μεγάλες πόλεις.

Πρόγραμμα ανακαίνισης

Για να αντιμετωπιστεί αυτό το «παγιδευμένο» απόθεμα, το νέο πρόγραμμα ανακαίνισης που σχεδιάζει η κυβέρνηση για το 2026 θα είναι το πρώτο στην Ευρώπη που θα επιτρέπει να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκούς πόρους πλήρεις ανακαινίσεις ιδιωτικών κατοικιών. Ο προϋπολογισμός του αναμένεται να φτάσει τα 500 εκατ. ευρώ και θα αποτελεί ένα νέο «Ανακαινίζω» που θα δίνει επιδοτήσεις για γενικές ανακαινίσεις και όχι μόνο για ενεργειακές παρεμβάσεις όπως το «Εξοικονομώ». Στόχος είναι να ανακαινιστούν 15.000-20.000 κατοικίες, κυρίως κλειστά και παλαιά διαμερίσματα των δεκαετιών ’80-’90, ή και προγενέστερα, επιτρέποντας σε ένα σημαντικό μέρος του σημερινού ανενεργού αποθέματος να επανέλθει σε χρήση.

Το νέο «Ανακαινίζω» θα αφορά κυρίως ακίνητα με άδεια έως 31.12.1990 και επιφάνεια έως 120 τ.μ., δηλαδή τις τυπικές οικογενειακές κατοικίες που συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Η επιδότηση θα δίνεται ανά τετραγωνικό με πλαφόν έως 300 ευρώ/τ.μ. και η συνολική ενίσχυση ανά κατοικία θα φτάνει έως περίπου 36.000 ευρώ. Το βασικό ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται στο 80%-90% του επιλέξιμου κόστους, με προσαυξήσεις για τρίτεκνες/πολύτεκνες οικογένειες, νοικοκυριά ΑμεΑ, αλλά και για ακίνητα σε νησιά ή ορεινές περιοχές. Στην πράξη, ένα διαμέρισμα 50 τ.μ. θα μπορεί να λάβει περίπου 15.000 ευρώ, ποσό ικανό να επιτρέψει τις βασικές παρεμβάσεις για να γίνει ξανά κατοικήσιμο.

Τα Airbnb

Παράλληλα, συνεχίζεται η προσπάθεια να αυξηθεί η προσφορά και από τα ακίνητα που μεταφέρονται από τη βραχυχρόνια στη μακροχρόνια αγορά. Η τριετής απαλλαγή φόρου εισοδήματος για όσους ιδιοκτήτες ανοίγουν κλειστά σπίτια ή σταματούν την Airbnb για να συνάψουν συμβάσεις κύριας κατοικίας αποτελεί ένα από τα βασικά κίνητρα. Προβλέπεται απαλλαγή για ακίνητα κάτω των 120 τ.μ. που ήταν κενά ή σε βραχυχρόνια μίσθωση για τουλάχιστον τρία χρόνια και μισθώνονται για μια τριετία.

Σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί και το πρόγραμμα «Σπίτι μου». Με τη δεύτερη φάση να αυξάνει τα εισοδηματικά όρια (25.000 ευρώ για άγαμους, 35.000 ευρώ για έγγαμους + 5.000 ανά παιδί, 39.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες), εκτιμάται ότι ακόμη 9.000 νέοι αγοραστές θα μπορέσουν να αποκτήσουν κατοικία μέσα στο 2026. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι ο συνδυασμός του «Σπίτι μου 2» με το νέο «Ανακαινίζω» θα αυξήσει ταυτόχρονα τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά, δημιουργώντας μια εξισορρόπηση που σήμερα λείπει από την αγορά.

Διαβάστε ακόμη

Πώς τα social media έγιναν ο «έφορος της νύχτας»

Morgan Stanley, JP Morgan, UBS – Success story για τους διεθνείς οίκους η Ελλάδα και για το 2026

Frank Gehry: Γιατί ήταν ο άνθρωπος που άλλαξε την ιστορία της αρχιτεκτονικής για πάντα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα