του Νίκου Φιλιππίδη

Περίοδο χάριτος 5 μηνών για να δώσει μέσω των πρώτων νομοθετικών πρωτοβουλιών ένα δείγμα των προθέσεών της στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων αλλά και να συμμαζέψει τα δημόσια οικονομικά θα έχει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη επίσημη προγραμματισμένη επαφή του νέου υπουργού Οικονομικών με τους Ευρωπαίους ομολόγους του θα γίνει 66 μέρες μετά τις εκλογές στις 13 Σεπτεμβρίου, στο προγραμματισμένο Eurogroup στο Ελσίνκι, ενώ λίγες μέρες νωρίτερα, στις 5 Σεπτεμβρίου, είναι προγραμματισμένη η πρώτη συνεδρίαση του EuroworkingGroup. Σε κάθε περίπτωση, το κρίσιμο Eurogroup στο οποίο αναμένεται να κριθεί η επιστροφή 1 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ευρωπαϊκών τραπεζών αλλά και η πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ είναι αυτό της 4ης Δεκεμβρίου, δηλαδή περίπου 5 μήνες μετά τις εκλογές του Ιουλίου.

Η πρώτη άφιξη των θεσμών στην Αθήνα στο πλαίσιο της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης έχει προγραμματιστεί αμέσως μετά το Eurogroup στα μέσα Σεπτεμβρίου. Μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί ο τόπος των διαπραγματεύσεων, δεδομένου ότι επί ΣΥΡΙΖΑ είχε επιλεγεί να γίνονται οι συζητήσεις στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές στις Βρυξέλλες, ο βαθμός ελευθερίας της κυβέρνησης θα είναι ιδιαίτερα υψηλός σε αυτό το διάστημα, φτάνει να διατηρείται η βασική κατεύθυνση του συμφωνημένου μεταμνημονιακού πλαισίου, όχι μόνο από πλευράς ποιότητας των μέτρων, αλλά και σε επίπεδο τήρησης των δημοσιονομικών στόχων.

Οι ίδιες πηγές τόνιζαν την ανάγκη επαρκούς αιτιολόγησης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας, των πρώτων μεταρρυθμίσεων που θα προωθήσει η νέα κυβέρνηση, προκειμένου να προλάβει αντιδράσεις που παραδοσιακά αποτελούσαν ανασχετικό παράγοντα στην ανάκαμψη της οικονομίας. Στην ίδια κατεύθυνση στις Βρυξέλλες θα έβλεπαν με θετικό μάτι το ξήλωμα κοστοβόρων προεκλογικών ρυθμίσεων, που έγιναν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ χωρίς καμία αιτιολογία, φτάνει η αναδρομολόγηση των κονδυλίων να γίνει εντός πλαισίου, αλλά και να ανακουφίζουν νευραλγικούς τομείς. Θετικό σημάδι εκλογίκευσης των παροχών Τσίπρα θα θεωρούνταν και ο επανασχεδιασμός του επιδόματος στους συνταξιούχους, προκειμένου να ενταχθεί στη λογική του συνταξιοδοτικού συστήματος, ώστε να καταβάλλεται ετησίως αναλογικά βάσει των καταβληθεισών εισφορών. Η εκτίμηση που υπάρχει στα ευρωπαϊκά όργανα είναι ότι παραλήπτες της εν λόγω παροχής αλλά και μεγάλου μέρους των επιδομάτων δεν δικαιούνταν την παροχή είτε εν μέρει είτε εν συνόλω.

Σε ό,τι αφορά την πορεία των δημοσιονομικών μετά το καμπανάκι Στουρνάρα για εκτροχιασμό του τρέχοντος Προϋπολογισμού, στις Βρυξέλλες εμφανίζονται καθησυχαστικοί, καθώς θεωρούν ότι υπάρχει χρόνος για να καλυφθεί το κενό, αρχής γενομένης από το νέο μεσοπρόθεσμο που αναμένεται να κατατεθεί έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, το οποίο πέραν των μειώσεων φόρων σχεδιάζεται να συνοδευτεί και από σημαντικές μειώσεις δαπανών. Σε μεγάλο βαθμό η πορεία του Προϋπολογισμού θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του ΑΕΠ στο β’ εξάμηνο και ειδικά σε τομείς με σημαντική συνεισφορά, όπως ο τουρισμός.

Οι μειώσεις δαπανών

Το νέο μεσοπρόθεσμο θα περιλαμβάνει, πέραν των προβλέψεων για μειώσεις φόρων συνδεμένων με την ανάπτυξη και σημαντικές μειώσεις δαπανών της τάξεως του 1,5 δισ. ευρώ, με τη Νέα Δημοκρατία -εφόσον εκλεγεί- να έχει ανοίξει ήδη τα χαρτιά της καθώς μέρος τους σχεδιάζει να προέλθουν:

■ 200 εκατ. ευρώ από τη μείωση καταναλωτικών δαπανών του Δημοσίου κατά 12%.
■ 400 εκατ. ευρώ από τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των ΔΕΚΟ.
■140 εκατ. από τη μείωση των δαπανών για τόκους στα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
■ 150 εκατ. ευρώ από την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, τις ηλεκτρονικές προμήθειες και την εθνική στρατηγική για το φάρμακο.
■ 20 εκατ. από τη συγχώνευση κτιριακών υποδομών.
■ 75 εκατ. ευρώ τον πρώτο χρόνο και 300 εκατ. ευρώ στην τετραετία από τη διατήρηση της υπάρχουσας σχέσης προσλήψεων αποχωρήσεων στο Δημόσιο.
■ 100 εκατ. ευρώ τον πρώτο χρόνο και 400 εκατ. ευρώ στην τετραετία από την κατάργηση δομών που δημιουργήθηκαν από τις αρχές του 2015.

Προτεραιότητα στις μεταρρυθμίσεις

Τη σαφή τους προτίμηση στην προώθηση ενός εμπροσθοβαρούς μεταρρυθμιστικού πακέτου τους πρώτους μήνες της κυβερνητικής θητείας εκφράζουν και μεγάλοι χρηματοοικονομικοί οίκοι. Επισημαίνουν ότι κατά προτεραιότητα πρέπει να προωθηθούν οι αλλαγές στον τομέα της Δικαιοσύνης και το Δημόσιο. Επίσης, η προώθηση μεταρρυθμίσεων-κλειδιών που διευκολύνουν τις βαλτωμένες αποκρατικοποιήσεις αλλά και την εκκίνηση ή την επανεκκίνηση εμβληματικών επενδύσεων, όπως αυτή του Ελληνικού στην πρώτη περίπτωση και της Eldorado Gold στη δεύτερη θεωρείται ότι μπορούν να αλλάξουν πλήρως την επενδυτική εικόνα της χώρας.