Μαίρη Λαμπαδίτη και Κωστής Πλάντζος

Αποκλεισμένοι από κύρια σύνταξη, επικουρική και εφάπαξ παραμένουν 200.000 δικαιούχοι – σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα για πάνω από 3-4 χρόνια. Ο αριθμός όσων παίρνουν γεύση από πλεονάσματα αντί για σύνταξη, αυξάνεται κατά 4.000-5.000 κάθε μήνα.

Γ ια να εμφανίζει λοιπόν πλεονασματικό τον ΕΦΚΑ και το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας -ώστε να δηλώνει πως μετά τις περικοπές του νόμου Κατρούγκαλου δεν απαιτούνται άλλες ή και να τάζει προεκλογικά 13η σύνταξη- η κυβέρνηση βάζει στον πάγο αυτόν τον τεράστιο αριθμό παροχών, το δημοσιονομικό κόστος των οποίων εκτιμάται σε περίπου 2 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ, αλλά θα αποκαλυφθεί επισήμως μόνο όταν εκδοθούν οι εκκρεμείς συντάξεις και τα πλήρη εκκαθαριστικά.

Εσωτερικό έγγραφο του ΕΦΚΑ (με ημερομηνία άντλησης στοιχείων 30 Απριλίου 2019), το οποίο φέρνει σήμερα στο φως το «business stories», αποδεικνύει ότι:

■ Ο πραγματικός αριθμός των συνταξιούχων που έχουν καταθέσει αίτηση και περιμένουν να λάβουν την κύρια σύνταξή τους από τον ΕΦΚΑ ξεπερνά τις 167.000. Για πρώτη φορά εμφανίζεται σε έγγραφο τέτοιος αριθμός εκκρεμών αιτήσεων για κύρια σύνταξη, τετραπλάσιος από τις 40.000-45.000 που ανακοινώνει επισήμως εδώ και μήνες το υπουργείο Εργασίας!

■ Το έγγραφο του ΕΦΚΑ καταγράφει τις αιτήσεις ανά Ταμείο, δεν συμπεριλαμβάνει όμως όσους αναμένουν σύνταξη από την πρώην Υπηρεσία Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ). Αυτοί ανεπισήμως υπολογίζονται σε τουλάχιστον 25.000-30.000 επιπλέον, αν και ουδείς ανακοινώνει τον αριθμό τους, καθώς η Υπηρεσία Συντάξεων υπολειτουργεί και οι συγκεκριμένοι δικαιούχοι έχουν εγκαταλειφθεί «από συστάσεως ΕΦΚΑ» στην τύχη τους. Κι έτσι όμως, ο συνολικός αριθμός των εν αναμονή συνταξιούχων αγγίζει σχεδόν τους 200.000, όντας πενταπλάσιος από τον επισήμως ανακοινωθέντα.

pinakas1_sel4-5.jpg

 

pinakas2_sel4-5.jpg

Κρύβουν χρέη 2 δισ. σε συνταξιούχους

Το ίδιο έγγραφο ακυρώνει και το αντεπιχείρημα που προβάλλει η κυβέρνηση ότι «σε σύγκριση με τις 386.444 απλήρωτες συνταξιοδοτικές παροχές, ύψους 2 δισ. ευρώ, που είχαν αφήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις έως τις 31/12/2014, οι εκκρεμείς ληξιπρόθεσμες αιτήσεις, έχουν περιοριστεί κατά 74% για την κύρια σύνταξη (43.520 έναντι 168.922), κατά 57% για το εφάπαξ (27.563 έναντι 63.500) και κατά 41% για την επικουρική σύνταξη (91.158 έναντι 154.022)» τον περσινό Σεπτέμβριο.

Οπως αποκαλύπτει όμως το νέο έγγραφο της Διεύθυνσης Μελετών του ΕΦΚΑ (πίνακας 1), οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις βρίσκονται σήμερα στα επίπεδα του 2014: ανέρχονται συνολικά στις 167.243 με βάση στοιχεία που αντλήθηκαν στις 30 Απριλίου 2019 (έναντι 168.922 πριν από πέντε χρόνια) αλλά χωρίς να συνυπολογίζονται επιπλέον και οι τουλάχιστον 25.000-30.000 εκκρεμείς συντάξεις Δημοσίου που εκδίδονται από το ΓΛΚ!

Οποιος όμως δεν έχει πάρει κύρια σύνταξη από τον ΕΦΚΑ, δεν μπορεί να λάβει ούτε την επικουρική του από το ΕΤΕΑΕΠ, ούτε οποιαδήποτε άλλη συνταξιοδοτική παροχή (μέρισμα ή εφάπαξ κ.λπ.).

Ετσι, πίσω από τις 167.243 εκκρεμείς αιτήσεις νέων συνταξιούχων τον Απρίλιο (ή σχεδόν 200.000 συνολικά μαζί με του Δημοσίου) κρύβονται αιτήσεις για τουλάχιστον 320.000-350.000 απλήρωτες συνταξιοδοτικές παροχές. Δηλαδή σχεδόν όσες ήταν και το 2014, με το κόστος τους να προσδιορίζεται από το υπουργείο Εργασίας σε 2 δισ. ευρώ.

Η εκτίμηση αυτή συνάδει και με τα στοιχεία για τον μηνιαίο ρυθμό έκδοσης των νέων συντάξεων. Σύμφωνα με το σύστημα «Ηλιος», τον Δεκέμβριο του 2018 (τελευταίος μήνας δημοσίευσης στοιχείων, αφού έκτοτε έχει διακοπεί κάθε ενημέρωση όπως και η έκδοση μηνιαίων εκκαθαριστικών) πληρώθηκαν για πρώτη φορά 18.809 οριστικές νέες συντάξεις, εκ των οποίων τα 2/3 ήταν κύριες και οι υπόλοιπες επικουρικές ΕΤΕΑΕΠ ή μερίσματα. Σε αυτές όμως δεν συνυπολογίζονται τα εφάπαξ.

Από το δείγμα των 18.809 νέων συντάξεων του Δεκεμβρίου (εκ των οποίων 11.906 κύριες και 6.903 επικουρικές και μερίσματα) προκύπτει αναδρομική δαπάνη 103,5 εκατ. ευρώ συνολικά, χωρίς τα εφάπαξ. Ενδεικτικά, λοιπόν, αν εκδίδονταν άμεσα 200.000 παρόμοιες κύριες συντάξεις (βάσει του ν. Κατρούγκαλου) οι συνολικές παροχές θα έφταναν αναλογικά στα 1,7 δισ. ευρώ.

Αν σε αυτά προστεθούν τα εφάπαξ και οι επιπλέον υποχρεώσεις κάθε μήνα που περνά και δεν εξοφλούνται οι συντάξεις αυτές, το κόστος μπορεί και να ξεπερνά και τα 2 δισ. ευρώ συνολικά.

pinakas3_sel4-5.jpg

 

pinakas4_sel4-5.jpg

Αυξάνονται αντί να μειώνονται

Οσο όμως το «βουνό» των αιτήσεων δεν μειώνεται, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές για συντάξεις υπολογίζονται μόνο στις λιγοστές που εκδίδονται κάθε μήνα (18.809 τον Δεκέμβριο) και έτσι φαίνονται σαν να χρωστά το κράτος σε συνταξιούχους μόλις 205 εκατ. ευρώ (στα τέλη Μαρτίου 2019).

Ως τώρα η κυβέρνηση μιλούσε επισήμως για περίπου 40.000 ληξιπρόθεσμες συντάξεις γήρατος που πρέπει να εκκαθαριστούν και να πληρωθούν. Εδώ και έναν μήνα όμως το «ΘΕΜΑ» είχε αποκαλύψει (με στοιχεία 31/3/2019) ότι για κύρια σύνταξη γήρατος από τον ΕΦΚΑ και μόνο -χωρίς τις συντάξεις αναπηρίας ή χηρείας και τους δικαιούχους Δημοσίου- εκκρεμούσαν 97.337 αιτήσεις συνταξιοδότησης.

Αντί λοιπόν να μειωθούν, όπως υποσχόταν από το 2017 και κάθε χρόνο η κυβέρνηση, μέσα σε μόλις έναν μήνα αυξήθηκαν κατά σχεδόν 4.500 και έφτασαν στις 101.895 τον Απρίλιο (πρβλ. Πίνακες 1 και 3).

Σε αυτές περιλαμβάνονται δεκάδες χιλιάδες «διεθνείς» συντάξεις νέων δικαιούχων (με χρόνο ασφάλισης στο εξωτερικό) ή «ανελαστικές (επειδή δεν ήταν έτοιμο το «ειδικό λογισμικό» για τον υπολογισμό τους κ.λπ).

Και η Εκθεση Αξιολόγησης της Κομισιόν όμως, που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, χαρακτηρίζει «απογοητευτική» την αύξηση -αντί μείωσης- των ληξιπρόθεσμων χρεών του κράτους σε Ταμεία μετά τον Αύγουστο του 2018.

Μόλις 1 στους 10 παίρνει προσωρινή!

Και σε ανθρώπινο επίπεδο, πάντως, γεννάται ζήτημα πώς ζουν οι σχεδόν 200.000 δικαιούχοι και οι οικογένειές τους. Αλλο έγγραφο του ΕΦΚΑ με στοιχεία Μαρτίου (πίνακας 3) αποκαλύπτει ότι είχαν εκδοθεί μόλις 9.530 προσωρινές συντάξεις γήρατος από τον ΕΦΚΑ.

Δηλαδή εννιά στους δέκα δικαιούχους δεν εισπράττουν ούτε έναντι της σύνταξής τους αναμένοντας να λάβουν όλα μαζί τα οφειλόμενα, όταν τους χορηγηθεί κάποτε η σύνταξη.
Ποιοι δικαιούχοι έχουν μπλοκαριστεί; Σχεδόν όλοι τους (96,5%) είναι νέοι συνταξιούχοι που κατέθεσαν αίτηση τα τελευταία 3 χρόνια, μετά την ψήφιση του ν. Κατρούγκαλου και την ίδρυση του ΕΦΚΑ. Αλλο έγγραφο του ΕΦΚΑ (Πίνακας 4) με στοιχεία Φεβρουαρίου 2019 δείχνει ότι οι εκκρεμείς συντάξεις γήρατος ανέρχονταν σε 94.911, με τις 91.541 αιτήσεις να είχαν γίνει από 13 Μαΐου 2016 μετά. Με βάση τα ίδια έγγραφα, στις «εκκρεμότητες» δεν συνυπολογίζονται αιτήσεις που έχουν υποβληθεί πριν από το 2010 στο ΙΚΑ ή πριν από το 2011 στον ΟΓΑ ή και πριν από το 2008 (!) αν περιλαμβάνουν χρόνο ασφάλισης στο εξωτερικό.

«Εξαφάνισαν» συντάξεις και συνταξιούχους!

Και ενώ οι 200.000 νέοι περιμένουν στη σειρά, οι δαπάνες συντάξεων και παλιοί συνταξιούχοι του ΕΦΚΑ μειώνονται! Αυτό προκύπτει από στοιχεία του υπουργείου Εργασίας τα οποία άντλησε και δημοσίευσε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Σε έναν χρόνο (α’ τρίμηνο 2019/ α’ τρίμηνο 2018):

■ Οι δαπάνες για την καταβολή συντάξεων (κύριων και επικουρικών) μειώθηκαν κατά 115 εκατ. ευρώ.

■ Οι δαπάνες για άλλες παροχές και εφάπαξ μειώθηκαν 102 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, μέσα σε μόλις 3 μήνες μειώθηκαν κατά 16.269 οι συνταξιούχοι και κατά 17.754 οι καταβαλλόμενες συντάξεις από τον ΕΦΚΑ! Στο τέλος του α’ τριμήνου 2019 ο ΕΦΚΑ κατέβαλε 2.743.781 συντάξεις σε 2.513.705 συνταξιούχους, ενώ τον Δεκέμβριο κατέβαλε 2.761.535 συντάξεις σε 2.529.974 συνταξιούχους.

«Fake news» τα πλεονάσματα

Ενώ μειώνονται οι δαπάνες για παλιές συντάξεις και, αντιθέτως, αυξάνονται οι εκκρεμότητες για πληρωμές νέων, ή παρότι στερήθηκαν συντάξεις οι νέοι συνταξιούχοι (με περικοπές ή αύξηση ορίων ηλικίας) και δεν εφαρμόζονται τελεσίδικες αποφάσεις που επιδίκαζαν αυξήσεις 4 δισ. ευρώ ετησίως στις συντάξεις από το 2015, το περιβόητο «πλεόνασμα» Του ασφαλιστικού δεν αυξήθηκε, αλλά τελικά μειώθηκε σε έναν χρόνο κατά μισό δισ. ευρώ (πίνακας 5)! Με άλλα λόγια, το πλεόνασμα εξανεμίζεται παρότι επί τρία χρόνια η κυβέρνηση κρατά στον πάγο περίπου 320.000 συνταξιοδοτικές παροχές, προτού μοιράσει μάλιστα προεκλογικά και 13η σύνταξη – αλλά μόνο σε όσους ήδη λαμβάνουν τη σύνταξη τους!