του Κωστή Πλάντζου

Να λύσουν το σταυρόλεξο της ρύθμισης με τις 120 δόσεις για χρέη προς το Δημόσιο προσπαθούν εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η αγορά βράζει για τη διακριτική και άνιση μεταχείριση που γίνεται μεταξύ των οφειλετών (φυσικών και νομικών προσώπων), καθώς δημιουργεί αδικίες και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού που, αντί να διευκολύνουν, απειλούν να εξελιχθούν σε βόμβα για την οικονομία.

Ειδικά για τις επιχειρήσεις που χρωστούν στην Εφορία, το νομοσχέδιο προβλέπει – αν δεν αλλάξει κάτι την ερχόμενη εβδομάδα μέχρι την ψήφισή του- μόλις 18 και όχι 120 δόσεις κατ’ ανώτατο όριο. Επιστημονικοί φορείς και παράγοντες της αγοράς (Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας κ.ά.) υποδέχονται θετικά τις ρυθμίσεις για χρέη σε Ταμεία και δήμους, αλλά με κριτική διάθεση αυτές για την Εφορία, ζητώντας τουλάχιστον 60 δόσεις και διορθωτικές κινήσεις άμεσα. Υπό την πίεση αυτή, στο υπουργείο Οικονομικών υποχρεώνονται σε αλλαγές πριν από την τελική ψήφιση, όπως η ένταξη των πολύ μικρών επιχειρήσεων στις 120 αντί για τις 18 δόσεις για χρέη έως 20.000 ευρώ – αν και ούτε αυτό αρκεί. Οι καραμπόλες από τις στρεβλώσεις που δημιουργούνται μπορεί να έχουν ανυπολόγιστες συνέπειες για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και τα απλά νοικοκυριά.

Για παράδειγμα:

■ Ο ιδιοκτήτης μιας μονοπρόσωπης εταιρείας (ΕΠΕ) που ρυθμίζει οφειλή 36.000 ευρώ αντιμετωπίζεται ως νομικό πρόσωπο και καλείται να πληρώσει 18 δόσεις των 2.000 ευρώ τον μήνα ενώ, αντιθέτως, μια άλλη ανταγωνιστική ατομική επιχείρηση με την ίδια οφειλή θα μπορεί να έχει έως 120 δόσεις από 300 ευρώ τον μήνα, αλλά και πολύ μεγαλύτερο κούρεμα προσαυξήσεων ως φυσικό πρόσωπο. Λόγω αυτού του άνισου ανταγωνισμού, λοιπόν, η εταιρεία μπορεί να οδηγηθεί σε κλείσιμο ακόμα και αν ενταχθεί στη ρύθμιση, αν και δεν χρωστάει περισσότερα από τον ανταγωνιστή της.

■ Επιχείρηση που τηρεί με νύχια και με δόντια εδώ και χρόνια τη ρύθμιση των 100 δόσεων και της έχουν απομείνει, π.χ., 10 δόσεις, απαγορεύεται να μεταπηδήσει στη νέα των 120 δόσεων για να ρυθμίσει το ίδιο υπόλοιπο οφειλής, όπως τα χρέη που έχουν άλλες επιχειρήσεις που δεν τα ρύθμιζαν και τα άφηναν απλήρωτα.

■ Επιχείρηση που αντιμετωπίζει δυσκολίες και χρωστά από φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ 40.000 ευρώ, δικαιούται 18 δόσεις και πρέπει να πληρώνει 2.222 ευρώ το μήνα. Αν όμως η ίδια εταιρία χρωστούσε το ίδιο ποσόν σε ΦΠΑ, μπορούσε ακόμα και σήμερα να ζητήσει από τη ΔΟΥ 24 αντί 12 δόσεις, και να πληρώνει 1.666 ευρώ.

Πλήττονται οι ευπαθείς

Στα ψιλά γράμματα της ρύθμισης των 120 δόσεων στην Εφορία εντοπίζονται προβλήματα που ζητούν άμεση λύση για να μη χαθούν τα οφέλη της για την αγορά, την απασχόληση αλλά και το ίδιο το Δημόσιο.

Ποια είναι αυτά;

1. Καμία πρόνοια δεν λαμβάνεται για τους πολύτεκνους: για ίδια οφειλή και ίδιο εισόδημα. τρίτεκνη οικογένεια θα πληρώνει ίδιες δόσεις με οικογένεια που έχει 4, 5 ή 10 παιδιά.

2. Χάνουν το κούρεμα των προσαυξήσεων όσοι έχουν πολύ χαμηλή δυνατότητα αποπληρωμής. Για παράδειγμα, οφειλέτης με εισόδημα 21.000 ευρώ και συνολική οφειλή 30.000 ευρώ, έχει ετήσια ικανότητα 580 ευρώ λόγω χαμηλού εισοδήματος (υπολογίζεται συντελεστής 0% για το εισόδημα έως 10.000 ευρώ, για τις επόμενες επιπλέον 5.000 ευρώ Χ4% = 200 ευρώ, για τις επόμενες επιπλέον 5.000 ευρώ Χ 6%=300 ευρώ και για τα τελευταία επιπλέον 1.000 ευρώΧ8%=80 ευρώ). Θεωρητικά λοιπόν θα έπρεπε να πληρώνει 48,33 επί 620 μήνες για να εξοφλήσει. Ωστόσο η ρύθμιση περιορίζεται στις 120 αντί για 620 δόσεις. Εχει έκπτωση προσαυξήσεων 10%, ενώ αν είχε υψηλότερο εισόδημα και μπορούσε ο ίδιος να μειώσει κατά 80% τον αριθμό των δόσεών του -αντί αυτόματα- θα δικαιούνταν έκπτωσης 85%.

3. Νεόπτωχοι πρώην μικρομεσαίοι με μεγάλες οφειλές καλούνται να καταβάλλουν μικρό αριθμό δόσεων ή υψηλό ποσό δόσεως. Με βάση παραδείγματα που έδωσε στη δημοσιότητα το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, εργαζόμενος που είχε εισόδημα 30.000 ευρώ το 2017 αλλά έμεινε άνεργος και δεν μπόρεσε να πληρώσει φόρο εισοδήματος 6.000 ευρώ το 2018, τελικά καλείται να πληρώσει 51 δόσεις των 117,65 ευρώ και βαρύνεται επιπλέον με 5% τόκο ετησίως.

4. Ακόμα και για όσους σήμερα είναι άνεργοι, για οφειλές κάτω των 3.600 ευρώ (τόσα χρωστούν 9 στους 10 ή 3,5 από τα 4 εκατομμύρια οφειλέτες) ο μέγιστος αριθμός δόσεων είναι αδύνατον να φτάσει τις 120. Για χρέη πάντως ως 500 ευρώ -που χρωστά το 54% των οφειλετών- δεν προκύπτουν ούτε 18 δόσεις λόγω ελάχιστης υποχρέωσης καταβολής 30 ευρώ τον μήνα.