Στάση αναμονής κράτησε απόψε η S&P Global Ratings διατηρώντας αμετάβλητη τη βαθμολογία της ελληνικής οικονομίας σε «ΒΒΒ» με σταθερές προοπτικές, στο πλαίσιο της τελευταίας αξιολόγησης της για τη χώρα μας, για το 2025.
Η ετυμηγορία του διεθνούς οίκου δεν αιφνιδίασε επενδυτές και αναλυτές που δεν περίμεναν αλλαγές, μετά το «δώρο» του περασμένου Απριλίου, όταν η S&P αναβάθμισε το ελληνικό αξιόχρεο στο δεύτερο «σκαλί» της επενδυτικής βαθμίδας, μετά από έναν πολυετή κύκλο επιτήρησης.
Η τότε θετική αξιολόγηση στηρίχθηκε στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, το σταθερό πολιτικό περιβάλλον και τον ορίζοντα σταθερών πρωτογενών πλεονασμάτων τα επόμενα χρόνια, στοιχεία που συντηρούνται μέχρι και σήμερα.
Πραγματικά και στη νέα έκθεση της, η Standard & Poor’s επεσήμανε εκ νέου τη σταθερή πορεία της ελληνικής οικονομίας και την ανθεκτικότητα της σε ένα δυσμενές οικονομικά και γεωπολιτικά διεθνές περιβάλλον, αφήνοντας ανοιχτό το σενάριο μιας νέας αναβάθμισης σε περίπτωση περαιτέρω βελτίωσης των δημοσιονομικών δεδομένων.
Όσον αφορά τα επόμενα και τελευταία για φέτος ραντεβού της ελληνικής οικονομίας με τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, αυτά είναι τον ερχόμενο μήνα. Στις 7 Νοεμβρίου ανακοινώνεται η νέα αξιολόγηση της Scope Ratings, ενώ την αυλαία «κλείνει» η Fitch Ratings στις 14 Νοεμβρίου.
Το σκεπτικό
Σύμφωνα με τον Οίκο οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την ισορροπία ανάμεσα στη σταθερή οικονομική και δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας και στα υψηλά αποθέματα εξωτερικού και δημόσιου χρέους.
Στο αρνητικό σενάριο η αξιολόγηση θα μπορούσε να υποβαθμιστεί εάν η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας επιδεινωνόταν σημαντικά. Στο θετικό σενάριο η αξιολόγηση θα μπορούσε να αναβαθμιστεί εάν τα εξωτερικά ανισοζύγια της Ελλάδας βελτιώνονταν ουσιαστικά και με βιώσιμο τρόπο. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί, για παράδειγμα, εάν μειωνόταν η εξάρτηση της οικονομίας από τις εισαγωγές. Μια αναβάθμιση θα μπορούσε επίσης να προκύψει εάν υπήρχε σημαντική μείωση του εξωτερικού χρέους, μεγάλο μέρος του οποίου είναι δημόσιο.
Η αιτιολόγηση της έκθεσης
Ειδικότερα όπως αναφέρει ο S&P, οι δημοσιονομικοί δείκτες δείχνουν ακόμη ένα έτος υπεραπόδοσης του προϋπολογισμού το 2025.
Η αύξηση των τρεχουσών δαπανών, επισημαίνει έχει περιοριστεί, ενώ τα έσοδα εμφανίζουν ισχυρή άνοδο, υποστηριζόμενα από βελτιωμένη φορολογική συμμόρφωση, ενίσχυση της αγοράς εργασίας και εκροές επιχορηγήσεων που σχετίζονται με έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Συνολικά, η κυβέρνηση φαίνεται έτοιμη να υπερβεί τους δημοσιονομικούς της στόχους και φέτος, ενώ εκτιμάται ότι, παρά τη μικρή δημοσιονομική χαλάρωση, τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού θα παραμείνουν θετικά τα επόμενα χρόνια. Προβλέπεται ότι η γενική κυβέρνηση θα εμφανίσει πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ φέτος, το οποίο στη συνέχεια θα μετατραπεί σε ήπιο έλλειμμα, με μέσο όρο 0,6% του ΑΕΠ την περίοδο 2026-2028.
Οικονομικές προοπτικές
Παρά την αυξανόμενη παγκόσμια αβεβαιότητα, τονίζει ο οίκος οι οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας παραμένουν ισχυρές. Η βιομηχανική παραγωγή παρέμεινε στάσιμη κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, αντανακλώντας την ασθενέστερη ανάπτυξη των ευρωπαϊκών εταίρων και τη μείωση των εξαγωγών αγαθών.
Ωστόσο, τα τουριστικά έσοδα έως τον Ιούλιο αυξήθηκαν κατά 12,5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024. Η εγχώρια πιστωτική επέκταση έχει επίσης επιταχυνθεί, ιδιαίτερα προς τις επιχειρήσεις. Συνδυαστικά με τα αυξανόμενα εισοδήματα από τις αξίες κατοικιών και μετοχών, αυτό έχει ενισχύσει τις λιανικές πωλήσεις και την κατανάλωση.
Ανάπτυξη στο 2,1% στο 2025
Η πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ εκτιμάται στο 2,1% φέτος, καθώς η οριστικοποίηση της εμπορικής συμφωνίας Ε.Ε.–ΗΠΑ αναμένεται να ενισχύσει τη βιομηχανική δραστηριότητα αργότερα μέσα στο έτος. Η σταθερή μείωση της ανεργίας, σε συνδυασμό με την άνοδο των πραγματικών μισθών, θα στηρίξει περαιτέρω την ιδιωτική κατανάλωση.
Η χρηματοδότηση του RRF
Το πρόγραμμα NextGenerationEU (NGEU) εισέρχεται στην τελική του φάση, ωστόσο μια απότομη πτώση των επενδύσεων δεν θεωρείται πιθανή. Οι προθεσμίες υποβολής των έργων που χρηματοδοτούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) έχουν οριστεί για το δεύτερο εξάμηνο του 2026, αναφέρει ο S&P στην έκθεση.
Παράλληλα επισημαίνει, υπάρχουν σταδιακές προθεσμίες για τη διάθεση των κονδυλίων, ιδίως στα έργα που χρηματοδοτούνται με δανεισμό, γεγονός που αναμένεται να στηρίξει μια ομαλότερη μετάβαση στη λήξη του προγράμματος.
Επιπλέον, ο νέος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της Ε.Ε. για την περίοδο 2028-2034 εκτιμάται ότι θα προσφέρει σημαντική πρόσθετη στήριξη στους επενδυτικούς στόχους της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια. Τέλος, καθώς η κυβέρνηση σχεδιάζει να κατευθύνει επιπλέον δημοσιονομικά πλεονάσματα σε επενδυτικά έργα, αναμένεται αύξηση της εγχώριας χρηματοδότησης επενδύσεων τα επόμενα χρόνια.
Οι κίνδυνοι
Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μεγαλύτερες εξωτερικές ευπάθειες σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών επιδεινώθηκε σημαντικά το 2020 και παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η άνοδος των τουριστικών εσόδων το 2025, σε συνδυασμό με τη μείωση των επιτοκίων και των τιμών του πετρελαίου, οδήγησε σε ήπια βελτίωση του ισοζυγίου.
Επιπλέον, οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, ενισχυμένες από τη δυναμική των εξαγωγών υπηρεσιών το δεύτερο τρίμηνο. Αν και οι ανάγκες για εισαγωγές αναμένεται να παραμείνουν υψηλές φέτος και το επόμενο έτος, λόγω της υλοποίησης έργων του NGEU, προβλέπεται ότι η Ελλάδα θα μειώσει σταδιακά το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.
Θεσμικό και οικονομικό προφίλ
Οι μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται και στηρίζουν τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη, σημειώνει ο οίκος.
Προβλέπεται ότι η ανάπτυξη θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,2% την περίοδο 2025-2026, υποστηριζόμενη από επενδύσεις και ιδιωτική κατανάλωση, ενώ στη συνέχεια η οικονομική δραστηριότητα θα αρχίσει να επιβραδύνεται καθώς το πρόγραμμα RRF θα ολοκληρώνεται.
Οι μεγάλες οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις έχουν καταστήσει την αναπτυξιακή πορεία πιο βιώσιμη, ωστόσο παθογένειες όπως οι καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση.
Επιπλέον, οι δημογραφικές πιέσεις περιορίζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, γεγονός που καθιστά την αντιμετώπισή τους κομβικό πεδίο πολιτικής προτεραιότητας για τα επόμενα χρόνια.
Οι κίνδυνοι από τους δασμούς των ΗΠΑ
Οι διαρκώς μεταβαλλόμενοι δασμοί των ΗΠΑ, η ασθενής ζήτηση στη Γαλλία και τη Γερμανία και οι πιέσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες επιβαρύνουν τη βιομηχανική δραστηριότητα της Ελλάδας φέτος, τονίζει ο οίκος. Ωστόσο συμπληρώνει, υπάρχουν και θετικά σημεία: το δεύτερο τρίμηνο του 2025 σημειώθηκε αύξηση στις πάγιες επενδύσεις (πλην κατασκευών), εξέλιξη που συνδέεται με την ενίσχυση της επιχειρηματικής χρηματοδότησης και την υλοποίηση έργων του NGEU.
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, η ανάπτυξη του ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 2%, ελαφρώς χαμηλότερα από το 2,3% που καταγράφηκε τόσο το 2023 όσο και το 2024. Παρότι η ιδιωτική κατανάλωση παρέμεινε ανθεκτική, η βιομηχανική παραγωγή ήταν σχεδόν στάσιμη, σημειώνοντας πτώση 0,1% στο διάστημα Ιανουαρίου–Αυγούστου 2025, έναντι αύξησης 6,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2024.
Η επιβράδυνση της μεταποίησης αποδίδεται στην αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές σχέσεις της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, η συμφωνία εμπορίου Ε.Ε.–ΗΠΑ θεωρείται καθοριστικής σημασίας, καθώς μειώνει την αβεβαιότητα, παρά το ότι συνεπάγεται υψηλότερους μέσους δασμούς από πριν.
Η συμφωνία εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τη βιομηχανική δραστηριότητα στο δεύτερο μισό του 2025. Παράλληλα, ο τουρισμός συνεχίζει να παρουσιάζει ισχυρές επιδόσεις, με τα τουριστικά έσοδα να αυξάνονται κατά 12,5% σε ονομαστικούς όρους στο επτάμηνο του έτους.
Η αγορά εργασίας και οι μεταρρυθμίσεις
Οι τάσεις στην αγορά εργασίας παραμένουν θετικές. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα εναρμονισμένα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 8,1% τον Αύγουστο του 2025, λιγότερο από το μισό του επιπέδου του 2019. Η Ελλάδα έχει πλέον ανέβει στην πέμπτη θέση από το τέλος μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης. Παράλληλα, τα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό αυξάνονται, ενισχυμένα από τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών και των μεγαλύτερων ηλικιακά εργαζομένων.
Οι μεταρρυθμίσεις που κατάργησαν τις ποινές για τους συνταξιούχους που επιθυμούν να επανενταχθούν στην εργασία είχαν αισθητή επίδραση. Σε συνδυασμό με την άνοδο των πραγματικών μισθών, οι τάσεις αυτές αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την κατανάλωση των νοικοκυριών και να στηρίξουν τη συνολική οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.
Οι επενδύσεις και οι διαρθρωτικές αδυναμίες
Τα επενδυτικά έργα, τονίζει ο S&P που συνδέονται με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) θα ενισχύσουν σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα την περίοδο 2025–2026. Η ανάπτυξη του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,2%, υποστηριζόμενη από αύξηση των επενδύσεων καθώς πλησιάζουν οι προθεσμίες υλοποίησης του RRF.
Αν και οι δικαιούχοι οφείλουν να δαπανήσουν τα επιχορηγούμενα κονδύλια έως το 2026, τα έργα που χρηματοδοτούνται μέσω δανείων και περιλαμβάνουν συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα έχουν περιθώριο μέχρι το 2028 για να ολοκληρωθούν. Σε συνδυασμό με την εκτίμηση ότι η Ελλάδα θα δώσει προτεραιότητα σε εγχώρια χρηματοδοτούμενες δημόσιες επενδύσεις, μειώνονται οι ανησυχίες για αιφνίδια πτώση της επενδυτικής δραστηριότητας τα επόμενα χρόνια.
Ωστόσο, οι διαρθρωτικές αδυναμίες εξακολουθούν να περιορίζουν το αναπτυξιακό δυναμικό της χώρας. Διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις έχουν εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις που μετέβαλαν ριζικά τα οικονομικά και δημοσιονομικά δεδομένα, τοποθετώντας τη χώρα σε πιο βιώσιμη τροχιά.
Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια στην πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού της. Για παράδειγμα, οι μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη είχαν περιορισμένα αποτελέσματα, καθώς ο όγκος των εκκρεμών υποθέσεων παραμένει υψηλός. Επιπλέον, η κτηματογράφηση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα εξακολουθεί να κατατάσσεται χαμηλά στους δείκτες αντίληψης διαφθοράς.
Η δημογραφική ανισορροπία
Η συρρίκνωση και γήρανση του πληθυσμού αποτελεί μακροπρόθεσμη πρόκληση. Ο πληθυσμός έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 6% από το 2011, λόγω της πτώσης των γεννήσεων και της μαζικής μετανάστευσης. Η Ελλάδα είναι πλέον η τέταρτη πιο γερασμένη χώρα της Ε.Ε., και σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έως το 2050 το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 ετών θα είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή η δημογραφική ανισορροπία αναμένεται να επιβαρύνει την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, αν και στο παρελθόν οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν λάβει σημαντικά μέτρα για να περιορίσουν τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της. Το συνταξιοδοτικό σύστημα έχει υποστεί εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις μετά την κρίση χρέους, ενώ οι πιο πρόσφατες φορολογικές αλλαγές —όπως οι μειώσεις φόρου εισοδήματος για πολύτεκνες οικογένειες— στοχεύουν στην αντιστροφή της υπογεννητικότητας, χωρίς ωστόσο να είναι ακόμη σαφές αν θα επιφέρουν ουσιαστικά αποτελέσματα.
Τι επιβαρύνει το πιστοληπτικό προφίλ της Ελλάδας
Η κυβέρνηση παραμένει απολύτως προσηλωμένη στη διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν κατά μέσο όρο στο 2,9% του ΑΕΠ την περίοδο 2026–2028, σημειώνει ο οίκος.
Το καθαρό δημόσιο χρέος παραμένει υψηλό, με πρόβλεψη να διαμορφωθεί στο 131% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025, αν και οι κίνδυνοι χρέους περιορίζονται χάρη στη μεγάλη μέση διάρκεια αποπληρωμής και στην εκτεταμένη κάλυψη επιτοκιακού κινδύνου.
Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών παραμένει αυξημένο, λόγω των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το RRF και περιλαμβάνουν υψηλό ποσοστό εισαγωγών, αλλά αναμένεται να αποκλιμακωθεί από το 2027 και μετά.
Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών
Το υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας ενδέχεται σύντομα να αρχίσει να μειώνεται. Μετά από μια περίοδο χαμηλών ελλειμμάτων την μεταμνημονιακή περίοδο 2015–2019, το ισοζύγιο επιδεινώθηκε σημαντικά το 2020 και έκτοτε παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, με μέσο όρο 7,6% του ΑΕΠ την περίοδο 2020–2024. Αυτό αποδίδεται εν μέρει στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και της εμπιστοσύνης, αλλά και στην υπερεξάρτηση από εισαγόμενα αγαθά, κυρίως υδρογονάνθρακες.
Ωστόσο, τα μηνιαία στοιχεία του 2025 δείχνουν ενδείξεις βελτίωσης, ιδίως από το δεύτερο τρίμηνο, χάρη στην ισχυρή τουριστική επίδοση, στη μείωση των πληρωμών τόκων και στη μείωση των εισαγωγών πετρελαίου. Αντισταθμιστικά, οι εισαγωγές μη ενεργειακών αγαθών παραμένουν αυξημένες, κυρίως λόγω της υλοποίησης έργων του RRF.
Για τους λόγους αυτούς, προβλέπεται ότι το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών θα μειωθεί μερικώς φέτος, παραμένοντας όμως σε υψηλά επίπεδα. Εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 6,6% του ΑΕΠ την περίοδο 2025–2026 και θα υποχωρήσει στο 5,5% του ΑΕΠ την περίοδο 2027–2028, καθώς η επενδυτική δραστηριότητα επιβραδύνεται, ο τουρισμός ενισχύεται περαιτέρω και οι συνθήκες επιτοκίων και τιμών ενέργειας παραμένουν ευνοϊκές.
Το χρέος
Η εξωτερική θέση της Ελλάδας παραμένει εύθραυστη και επιβαρύνει το πιστοληπτικό της προφίλ. Το καθαρό εξωτερικό χρέος των Ελλήνων κατοίκων ανερχόταν το 2024 στα 273 δισ. δολάρια (ή 214% των εσόδων τρεχουσών συναλλαγών – CARs). Εάν εξαιρεθούν τα περιουσιακά στοιχεία του μη χρηματοπιστωτικού τομέα, τα οποία θεωρούνται λιγότερο ρευστοποιήσιμα, το ποσό αυξάνεται στα 318 δισ. δολάρια (ή 249% των CARs).
Παρότι η καθαρή εξωτερική θέση έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να συνεχίσει να βελτιώνεται, τα τρέχοντα και προβλεπόμενα επίπεδα παραμένουν πολύ υψηλότερα από τα αντίστοιχα των άλλων χωρών της Ευρωζώνης. Σε συνδυασμό με το παρατεταμένα υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, αυτή η ανισορροπία συνεπάγεται διαρκείς εξωτερικές ανάγκες χρηματοδότησης, καθιστώντας την Ελλάδα ευάλωτη στις διεθνείς συνθήκες δανεισμού.
Δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ ΤΟ 2025
Η κυβέρνηση εξακολουθεί να υπερβαίνει τους δημοσιονομικούς της στόχους, αναφέρει ο οίκος. Για το 2025 προβλέπεται δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ (αντίστοιχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%), υπερκαλύπτοντας τον αρχικό στόχο για έλλειμμα 0,6%. Τα μηνιαία δημοσιονομικά στοιχεία δείχνουν συνεχιζόμενη ισχυρή αύξηση των εσόδων, κυρίως από φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων, εξέλιξη που συνδέεται με την καλή πορεία της αγοράς εργασίας.
Οι τρέχουσες δαπάνες παραμένουν υπό έλεγχο, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις (και τα αντίστοιχα κονδύλια του RRF) αυξάνονται. Μετά το απρόσμενα υψηλό πλεόνασμα του 2024, ύψους 1,3% του ΑΕΠ (πρωτογενές 4,8%), αναμένεται ήπια δημοσιονομική χαλάρωση τα επόμενα χρόνια, κυρίως λόγω αναγκών εγχώριας χρηματοδότησης επενδύσεων.
Οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις και οι εκλογές
Στις 6 Οκτωβρίου, η Ελλάδα υπέβαλε σχέδιο προϋπολογισμού για το 2026, αξιοποιώντας μέρος του νέου δημοσιονομικού χώρου. Η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης έχει επιτρέψει στην κυβέρνηση να ανακοινώσει νέα στοχευμένα μέτρα στήριξης χωρίς να διακινδυνεύει την επίτευξη των στόχων.
Οι νέες φορολογικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν μείωση των φορολογικών συντελεστών εισοδήματος για τα περισσότερα κλιμάκια, καθώς και ειδικές ελαφρύνσεις για νέους και πολύτεκνες οικογένειες. Παράλληλα, έχουν ανακοινωθεί επιπλέον φορολογικές ελαφρύνσεις και αυξήσεις στις συντάξεις, που αναμένεται να στηρίξουν την οικονομία τα επόμενα χρόνια.
Προβλέπεται ότι η κυβέρνηση θα διατηρήσει σταθερό πρωτογενές πλεόνασμα, κατά μέσο όρο 2,9% του ΑΕΠ την περίοδο 2026–2028. Οι προσεχείς βουλευτικές εκλογές του 2027 ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες προεκλογικές φοροελαφρύνσεις ήδη από το 2026.
Παρά ταύτα, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα αναμένεται να στηριχθούν από τη θετική οικονομική δραστηριότητα, τη μείωση της ανεργίας και τη συνεχιζόμενη ψηφιοποίηση και φορολογική πειθαρχία του κράτους.
Σε σύγκριση με άλλα κράτη της Ευρωζώνης, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σχετικά περιορισμένες πιέσεις δαπανών για την άμυνα· το 2024 διέθεσε περίπου 3% του ΑΕΠ, παραμένοντας μεταξύ των υψηλότερων αμυντικών δαπανητών του ΝΑΤΟ.
Το ελληνικό χρέος
Η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους βελτιώνεται σημαντικά. Το 2026, προβλέπεται ότι ο δείκτης καθαρού χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας θα υποχωρήσει κάτω από εκείνον της Ιταλίας. Παράλληλα, λόγω του υψηλού ποσοστού δανείων με ευνοϊκούς όρους, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους είναι ήδη χαμηλότερο από της Ιταλίας.
Έως το 2028, εκτιμάται ότι ο δείκτης καθαρού χρέους θα έχει μειωθεί στο 116% του ΑΕΠ, σημειώνοντας βελτίωση κατά 50 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το τέλος του 2019 — μία από τις ταχύτερες μειώσεις παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία.
Στους υπολογισμούς περιλαμβάνονται και τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), τα οποία ανήλθαν σε 42 δισ. ευρώ (16,8% του ΑΕΠ) στα τέλη Ιουνίου 2025. Παρά το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος παραμένει υψηλό, το προφίλ του είναι εξαιρετικά ευνοϊκό: η μέση σταθμισμένη διάρκεια διαμορφώνεται στα 18,7 έτη, το μέσο ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης μετά τις ανταλλαγές (swaps) είναι μόλις 1,3%, και το χαρτοφυλάκιο είναι καλά προστατευμένο έναντι κινδύνων επιτοκίων.
Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας
Παράλληλα, οι συστημικοί κίνδυνοι του ελληνικού τραπεζικού τομέα έχουν υποχωρήσει, σηματοδοτώντας μια νέα φάση σταθερότητας και ανάπτυξης, επισημαίνει ο S&P . Το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της Ελλάδας έχει πλέον εναρμονιστεί με τα πρότυπα της Ευρωζώνης, χάρη στην προληπτική εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα μακροπροληπτικά μέτρα και την επιτυχημένη εξυγίανση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs) μέσω του προγράμματος «Ηρακλής».
Ο δείκτης NPEs των τραπεζών υποχώρησε στο 4,6%, από πάνω από 56% το 2016, χάρη στις συγχωνεύσεις, τον εξορθολογισμό των επιχειρηματικών μοντέλων και τη σταθερή λειτουργική κερδοφορία.
Σύμφωνα με το πλαίσιο της νέας εποπτικής καθοδήγησης, τονίζει ο οίκος οι τράπεζες επιταχύνουν την απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων για να ενισχύσουν την ποιότητα των κεφαλαίων τους.
Αν και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν σε μεγάλο βαθμό μεταφερθεί εκτός των ισολογισμών των τραπεζών προς ειδικούς διαχειριστές πιστώσεων, το συνολικό απόθεμα στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει υψηλό.
Σε ορισμένες περιπτώσεις καταλήγει, οι δικαστικές καθυστερήσεις έχουν αναστείλει τη διαδικασία επίλυσης, περιορίζοντας την πρόσβαση των δανειοληπτών σε νέα χρηματοδότηση και ενδεχομένως επιβραδύνοντας την οικονομική ανάπτυξη.
Διαβάστε ακόμη
Η νέα ευρωπαϊκή πρόταση για να εξοπλιστεί το Κίεβο: Αγορά αμερικανικών όπλων με ρωσικά χρήματα
Ασφάλιστρα ζωής σε δόσεις: Οι κρυφές χρεώσεις και η εφαρμογή της οδηγίας 2023/2225
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.