Μαριάννα Τζάννε

O μεγάλος συνωστισμός επενδυτικών funds που ξεπηδούν σαν τα μανιτάρια στον τομέα των υποδομών διεθνώς αποδεικνύεται από δύο αριθμητικά αλλά πολύ χαρακτηριστικά στοιχεία.

Πέρυσι στην ευρωπαϊκή αγορά αντλήθηκαν κεφάλαια συνολικού ύψους 80 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 τα funds σήκωσαν πάνω από 30 δισ. ευρώ για να επενδύσουν σε υποδομές, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί έστω και δειλά αρχίζουν να παίρνουν θέσεις και στην ελληνική αγορά. Η εμφάνιση στα δημόσια έργα του Macquarie European Infrastructure Fund, του βρετανικού Aberdeen European Infrastructure Partners αλλά και του Marguerite και πολύ πρόσφατα η αύξηση του ποσοστού του ολλανδικού family fund Reggeborgh Invest στη ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ με 21% (με στόχο να φτάσει τους προσεχείς μήνες το 30%), δείχνουν αν μη τι άλλο ότι οι εγχώριες κατασκευαστικές εταιρείες αλλά και τα λιγοστά έργα υποδομής που βγαίνουν στη χώρα μας έχουν εντοπιστεί από τις κεραίες των πανίσχυρων επενδυτικών funds που οργώνουν την Ευρώπη.

Άλλο ένα fund που το περασμένο καλοκαίρι διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στις μετοχικές εξελίξεις στον όμιλο Ελλάκτωρ (είχε πουλήσει το 5,2% στην οικογένεια Καλλιτσάντση) επέστρεψε στον ίδιο όμιλο. Ο λόγος για το Amber Capital, που αγόρασε τμήμα του ποσοστού (5,5%) το οποίο κατείχε στην εταιρεία ο κ. Δημήτρης Κούτρας, μπαίνοντας από «άλλη πόρτα» ξανά στον μεγάλο κατασκευαστικό και ενεργειακό όμιλο που διοικεί πλέον η οικογένεια Καλλιτσάντση. Το fund δεν έχει κρύψει ότι στηρίζει τις επιλογές των βασικών μετόχων αλλά και το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ομίλου που καθοδηγείται από τους εμπνευστές του Change4Ellaktor.

Η εξήγηση που δίνουν παράγοντες της αγοράς για την κινητικότητα των funds είναι αφενός ότι η χώρα έχει περιορίσει τον επενδυτικό κίνδυνο, με τα έργα παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ να εμφανίζουν σημαντικές αποδόσεις, αλλά και το γεγονός ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας καθιστά πλέον γρήγορα ξεπερασμένες τις υποδομές. Η ψηφιοποίηση, η μετάβαση στην εποχή του χαμηλού άνθρακα, οι μεταφορές και η στροφή στις ΑΠΕ προτάσσουν πανευρωπαϊκά έργα αναβάθμισης, επέκτασης και συντήρησης που ανεβάζουν την αξία των υποδομών.

«Η στάση των μεγάλων funds έχει αλλάξει και ενώ στο παρελθόν επέλεγαν τοποθετήσεις με την ολοκλήρωση των έργων, τώρα επιλέγουν να συμμετέχουν σε αυτά από το ξεκίνημα ενός διαγωνισμού», εξηγούσε προ εβδομάδων σε δημοσιογράφους ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Αβαξ Χρήστος Ιωάννου. Η εταιρεία του μάλιστα είναι από εκείνες που έχουν σχεδόν μονιμοποιήσει στους μεγάλους διαγωνισμούς που δεν απαιτούν ιδιαίτερη τεχνογνωσία σε έργα, τη συνεργασία τους με fund, στάση που δείχνει και την ανάγκη των κατασκευών να αποκτήσουν συμμάχους με μεγάλη ρευστότητα για να αντιμετωπίσουν και τις χρηματοδοτικές ανάγκες των συγκεκριμένων έργων που είναι μεγάλες. Το είδαμε να συμβαίνει και στους δύο διαγωνισμούς για τον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), όπου η Αβαξ κατέβηκε και πέρασε στη β’ φάση της διαδικασίας με το Marguerite (συμμετέχει και στο έργο παραχώρησης Χανιά – Αγιος Νικόλαος αλλά και στη ΣΔΙΤ Χερσόνησος – Νεάπολη, ύψους 1,7 δισ. ευρώ).

Το φλερτ των funds με τα μεγάλα έργα υποδομών αποδεικνύεται και από τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας. Ανάμεσα στα επτά επενδυτικά σχήματα που έχουν προκριθεί περιλαμβάνεται και το Macquarie European Infrastructure Fund. Η θυγατρική της Macquarie Group Limited, που επενδύει σε οδικά έργα παραχώρησης, αερολιμένες, υποδομές τηλεπικοινωνιών, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και μεταφορές, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι συγκέντρωσε 5 δισ. δολάρια για το τελευταίο ταμείο υποδομών που επικεντρώνεται στη Βόρεια Αμερική.

Στην πρώτη φάση του διαγωνισμού της Εγνατίας συμμετείχε και το Aberdeen European Infrastructure Partners σε κοινό σχήμα με την Αβαξ, το οποίο όμως κόπηκε για τεχνικούς λόγους από τον διαγωνισμό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην Αβαξ υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια για την εκπαραθύρωση της από τον διαγωνισμό που φημολογείται ότι οφείλεται στη μετάφραση ενός εγγράφου. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρεία έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή της στον διαγωνισμό με άλλο σχήμα, για τον οποίο οι δεσμευτικές προσφορές έχουν μετατεθεί για τον προσεχή Οκτώβριο.