Η συζήτηση γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) φουντώνει σε όλο τον κόσμο, όμως στην Ελλάδα ένα παράδοξο αρχίζει να διαμορφώνεται: η τεχνολογία προχωρά γρήγορα, ενώ η οικονομία δεν φαίνεται ακόμη ικανή να κεφαλαιοποιήσει τη δυναμική της. Δεν πρόκειται για έλλειψη ενδιαφέροντος, ούτε για αμφιβολία ως προς την αξία της ΤΝ – το ζήτημα είναι πρακτικό.
Αυτά σημειώνει στο πρόσφατο κείμενό του ο Bill Dudley, αρθρογράφος του Bloomberg Opinion, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, μη εκτελεστικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Swiss Bank UBS και μέλος του συμβουλευτικού συμβουλίου της Coinbase Global.
Ο ίδιος συνεχίζει τονίζοντας πως η χώρα μας δεν διαθέτει ακόμη την «κρίσιμη μάζα» δεξιοτήτων, υποδομών και πολιτικών εργαλείων που θα μετέτρεπαν την τεχνητή νοημοσύνη σε παραγωγική δύναμη. Έτσι, ο θετικός οικονομικός αντίκτυπος που οραματίζονται οι μεγάλες αγορές του εξωτερικού φαίνεται προς το παρόν να καθυστερεί για την Ελλάδα.
Έλλειψη δεξιοτήτων – η μεγαλύτερη απειλή
Το πρώτο εμπόδιο αφορά το ανθρώπινο δυναμικό. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα, οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να βρουν εργαζομένους με εξειδίκευση στην τεχνητή νοημοσύνη, στη μηχανική μάθηση ή στη διαχείριση δεδομένων. Παρά το γεγονός ότι ορισμένα πανεπιστημιακά τμήματα αρχίζουν να αναδιαμορφώνουν τα προγράμματά τους, η αγορά εργασίας κινείται σε ταχύτερο ρυθμό από την εκπαίδευση.
Αυτό δημιουργεί μια «ψαλίδα», η οποία απειλεί να μετατρέψει την τεχνητή νοημοσύνη όχι σε ευκαιρία, αλλά σε νέα μορφή εργασιακού αποκλεισμού για όσους δεν προσαρμοστούν εγκαίρως.
Υποδομές και κόστος υλοποίησης
Ένας δεύτερος παράγοντας αφορά το κόστος. Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης σε παραγωγικές διαδικασίες απαιτεί επενδύσεις σε υπολογιστική ισχύ, ασφάλεια δεδομένων και συστήματα υποστήριξης. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις – που αποτελούν τον κορμό της ελληνικής οικονομίας – δεν έχουν ακόμη πρόσβαση σε μηχανισμούς επιδότησης ώστε να επενδύσουν σε τέτοιους μετασχηματισμούς. Το αποτέλεσμα είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη παραμένει εργαλείο στα χέρια των μεγαλύτερων εταιρειών, οι οποίες διαθέτουν κεφάλαια και τεχνική υποστήριξη.
Για τον υπόλοιπο επιχειρηματικό ιστό, η ΤΝ βρίσκεται ακόμη σε θεωρητικό επίπεδο.
Προστίθεται και ο παράγοντας του φόβου. Εργαζόμενοι σε κλάδους όπως η λογιστική, η μετάφραση, η εξυπηρέτηση πελατών και η επικοινωνία εκφράζουν ανησυχίες ότι η τεχνητή νοημοσύνη ενδέχεται να περιορίσει τις θέσεις εργασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα επιχειρήσεις και εργαζόμενοι να αντιμετωπίζουν την τεχνολογία με επιφυλακτικότητα, παρά με στρατηγική αξιοποίηση.
Η «ψυχολογία της αγοράς» μπορεί, τελικά, να αποδειχθεί εξίσου καθοριστική με το τεχνολογικό υπόβαθρο.
Παρότι έχουν γίνει πρώτες κινήσεις – όπως η δημιουργία πλατφόρμας κυβερνητικών εφαρμογών ΤΝ και οι εξαγγελίες για για AI στα ΚΕΠ και την ΑΑΔΕ – λείπει ακόμη ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο. Η Ελλάδα δεν έχει δημοσιεύσει εθνική στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης σε λειτουργική μορφή, ενώ εκκρεμεί και η ενσωμάτωση του ευρωπαϊκού AI Act.
Χωρίς ξεκάθαρους κανόνες, δυνητικές επενδύσεις παραμένουν στάσιμες ή μεταφέρονται σε κράτη με πιο ευνοϊκό περιβάλλον.
Πώς μπορεί να αναστραφεί η εικόνα
Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι υπόθεση εντυπώσεων.
Χρειάζεται συντονισμένη στρατηγική σε τρία μέτωπα:
- Εκπαίδευση σε πραγματικές δεξιότητες (όχι θεωρητικό ψηφιακό αλφαβητισμό).
- Πρόσβαση σε χρηματοδότηση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
- Καθαρό θεσμικό πλαίσιο για επενδύσεις, φορολογία και διαχείριση δεδομένων.
Εντός αυτής της «τριπλής γραμμής άμυνας», η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να γίνει μοχλός ανταγωνιστικότητας και όχι παράγοντας ανισότητας.
Το μεγάλο στοίχημα – και το ερώτημα
Η ΤΝ θα επηρεάσει το ΑΕΠ, τις θέσεις εργασίας και την παραγωγικότητα. Αυτό είναι δεδομένο παγκοσμίως. Το ερώτημα είναι αν η Ελλάδα θα διεκδικήσει τη θέση της σε αυτή τη νέα οικονομία ή αν θα βρεθεί να εισάγει εφαρμογές από το εξωτερικό χωρίς να παράγει καμία δική της.
Το στοίχημα, πάντα σύμφωνα με τον Bill Dudley, δεν είναι τεχνολογικό, αλλά βαθιά οικονομικό: μπορεί η χώρα μας να περάσει από την κατανάλωση στην παραγωγή τεχνολογίας;
Διαβάστε ακόμη
Μέγαρο Μαξίμου: Ανεβάζει ταχύτητα με αυξήσεις εισοδημάτων, μεταρρυθμίσεις και ορίζοντα το 2027
Αναπτυξιακός νόμος: Νέο επενδυτικό κύμα 1,5 δισ. στην παραγωγή
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.