Την υιοθέτηση των λεγόμενων κορωνο-ομολόγων ακόμη και χωρίς την συναίνεση του Βερολίνου προτείνει ο αρθρογράφος των Financial Times Βόλφγκανγκ Μινχάου. Καμία κρίση δεν είναι ποτέ αρκετά μεγάλη για να σταματήσει τα κράτη-μέλη της Ευρώπης από το να βάζουν πρώτα τα δικά τους στενά συμφέροντα λέει ο Μινχάου και επισημαίνει ότι για τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και στις υπόλοιπες έξι χώρες της ευρωζώνης που ζητούν «κορωνο-ομόλογα» υπάρχει ένας τρόπος για να προχωρήσουν.

«Θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα αμοιβαιοποιημένο ομόλογο που θα στηρίζεται από τις ίδιες, στο πλαίσιο μιας συμμαχίας προθύμων. Στη συνέχεια θα μπορούσαν να προσκαλέσουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αγοράσει αυτούς τους τίτλους στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς τίτλων που υλοποιεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Νομικά, ένα αμοιβαιοποιημένο χρέος μεταξύ μιας ομάδας κρατών θα υπολογίζονταν και πάλι ως εθνικό χρέος. Η υποχρέωση αποπληρωμής θα ήταν μοιρασμένη. Αυτό δεν θα μείωνε το χρέος των ευάλωτων κρατών μελών με τον ίδιο τρόπο που θα έκανε ένα σωστά σχεδιασμένο πανευρωπαϊκό εργαλείο, όμως το λιγότερο που θα έκανε, θα ήταν να δημιουργήσει προηγούμενο, και να αντλήσει κάποια χρήματα».

Εκεί βρίσκεται η ευκαιρία, αλλά και ο κίνδυνος. Τα ομόλογα που θα στηρίζονται από τις εννέα χώρες μπορεί να θεωρηθούν προάγγελος μιας μελλοντικής διάσπασης. Άποψή μου από τότε που ξέσπασε η κρίση της ευρωζώνης ήταν και είναι πως η Γερμανία θα ενεργήσει για να βοηθήσει τους άλλους μόνο όταν αντιληφθεί πως υπάρχει μια υπαρξιακή απειλή για την ευρωζώνη. Αν τα κράτη μέλη δεν είναι έτοιμα να αποχωρήσουν, τότε τίποτα δεν θα αλλάξει ποτέ. Αν οι εννέα της ευρωζώνης επιλέξουν να κινηθούν εκ του ασφαλούς, τότε θα χάσουν την ευκαιρία.

Όπως μας θυμίζει διαρκώς το Γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο με τις αποφάσεις που εκδίδει, η δημοσιονομική πολιτική είναι εθνικό δικαίωμα. Αν οι εννέα χώρες θέλουν να ακολουθήσουν κοινό δρόμο, μπορούν. Είναι μια ριψοκίνδυνη επιλογή, όμως όχι τόσο ριψοκίνδυνη όσο το να κρύβονται κάτω από την ομπρέλα διάσωσης που δημιούργησε η ευρωζώνη μετά την τελευταία της κρίση.

Ο Μινχάου επισημαίνει ότι η προσφυγή στον ESM, αυτό που προτείνουν Γερμανία και Ολλανδία θα είναι καταστροφική για χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία καθώς «θα έπρεπε να δεχθούν μια διάβρωση της δημοσιονομικής τους κυριαρχίας, πιθανότατα για αρκετές γενιές». Η Ιταλία θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει με ένα χρέος κοντά στο 200% του ΑΕΠ όταν τελειώσει αυτή η κρίση. Δεν είναι τυχαίο που οι εννέα χώρες που ζητούν ένα κοινό ομόλογο –η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Σλοβενία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο είναι οι άλλες χώρες- συνδέονται ευρύτερα γεωγραφικά στον Νότο και τη δύση της ευρωζώνης. Δεν γνωρίζουμε εάν η νομισματική ένωση θα διασπαστεί και εάν συμβεί αυτό, εάν η διάσπαση θα είναι ομαλή ή όχι. Εάν όμως συμβεί αυτό, γνωρίζουμε που θα τραβηχτεί η διαχωριστική γραμμή.