Επανάσταση στις συμβάσεις με τα ηλεκτρονικά τιμολόγια στο Δημόσιο

Πριν φανούν στη ζωή μας οι αλλαγές που φέρνουν από το φθινόπωρο τα ηλεκτρονικά τιμολόγια συναλλαγών μεταξύ επιτηδευματιών (B2B), τεράστια ανατροπή προκαλούν και τα e-τιμολόγια στις συναλλαγές των επιτηδευματιών με το Κράτος (B2C).

Το Δημόσιο είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής υπηρεσιών και προϊόντων στη χώρα μας και, με βάση διάταξη και υπουργικές αποφάσεις που ετοιμάζονται από τρία συναρμόδια υπουργεία (Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης), οι προμηθευτές του δημοσίου θα πληρώνονται στο εξής μόνον  εφόσον εκδίδουν το νέο ηλεκτρονικό Τιμολόγιο.

Όπως είχε αποκαλύψει από τον Φεβρουάριο το «business stories», το σύστημα θα εφαρμοστεί σταδιακά σε όλες τις συναλλαγές με το Κράτος. Η αρχή θα γίνει από φέτος στα υπουργεία και τον “στενό” δημόσιο Τομέα. Το επόμενο βήμα θα είναι η υποχρεωτική επιβολή του ηλεκτρονικού παραστατικού για όλους τους κρατικούς φορείς στον ευρύτερο δημόσιο Τομέα.

Ουδέν κρυπτόν

To e- τιμολόγιο στο Δημόσιο φέρνει μεγαλύτερη διαφάνεια και τεράστια εξοικονόμηση πόρων:

–           Κάθε χρόνο «αλλάζει χέρια» δημόσιο χρήμα ύψους άνω των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μόνο για καταναλωτικές ανάγκες και τρέχοντα έξοδα ο δημόσιος τομέας δαπανά συνολικά -με τα γνωστά προβλήματα αδιαφάνειας και κακοδιαχείρισης- 7 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Τουλάχιστον  6 δισεκατομμύρια ευρώ δαπανά το Κράτος με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Άλλα 1,5-2 δισ. ευρώ το χρόνο επιδοτεί το Κράτος άλλους φορείς για να καλύπτουν λειτουργικές ανάγκες και έξοδά.

–          Πέρυσι, το 2019, ο στενός τομέας του Κράτους (υπουργεία και νομικά πρόσωπα κεντρικής κυβέρνησης) πλήρωσαν 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε προμηθευτές, για  καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες.

Οι ανατροπές που θα επιφέρει το μέτρο είναι άμεσες αλλά και πολλαπλασιαστικές:

1.       Η διάχυτη εντύπωση στην αγορά είναι πως οι προκηρύξεις και οι συμβάσεις με το δημόσιο είναι «κόλπα για λίγους», είτε αφορούν μεγάλα έργα είτε συνεργεία καθαριότητος ή αλλαγή υδραυλικών σωλήνων στα γραφεία κάποιου δήμου της χώρας. Με τις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που θα υπογράψουν τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης, μαζί με την Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μπαίνει τέλος στο χαρτοβασίλειο, την αδιαφάνεια και τις χαριστικές συμβάσεις προς προμηθευτές. Όλα πλέον αλλάζουν, καθώς τα τιμολόγια που εκδίδονται ηλεκτρονικά αναζητούνται ευκολότερα, συγκρίνονται, επεξεργάζονται και αφήνουν ίχνη, αντί να θάβονται σε κούτες με δεκαετίες μέχρι να πολτοποιηθούν –εκτός αν ελεγχθούν δειγματοληπτικά εκ των υστέρων.

2.       Θα μπορούν στο εξής να προσέρχονται και από το εξωτερικό ευρωπαίοι προμηθευτές σε διαγωνισμούς Προμηθειών. Εξέλιξη που συνεπάγεται άλλες τιμές, άλλη ποιότητα και μεγαλύτερη εξοικονόμηση για το δημόσιο, καθώς θα υπάρχει τυποποίηση και πιστοποίηση των συναλλαγών με ηλεκτρονικό τρόπο. Αντιθέτως αποκόπτεται ο ομφάλιος λώρος και εκλεκτικές σχέσεις διαφόρων παραγόντων με τοπικούς προμηθευτές κλπ. Η τόνωση του ανταγωνισμού, όπως λένε αρμόδιοι παράγοντες, σημαίνει καλύτερη ποιότητα σε χαμηλότερη κόστος για το κράτος και τους φορολογούμενους πολίτες.

3.       Με βάση τα ηλεκτρονικά δεδομένα από τα τιμολόγια που συλλέγονται, το υπουργείο Οικονομικών και ο αρμόδιος υφυπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην περιβόητη Επισκόπηση Δαπανών (Spending Review) βλέποντας πού πάνε τα λεφτά και αν πιάνουν τόπο, αλλού περισσότερο ή λιγότερο. Θα βρίσκουν δυσαναλογίες σε χρεώσεις και σε κόστη που κανείς πριν δεν μπορούσε να εντοπίσει, ενώ το ηλεκτρονικό Τιμολόγιο θα αποκαλύψει γιατί και ποιοι φορείς, στο Κέντρο ή στην Περιφέρεια, “τραβούν” περισσότερο χρήμα -ενώ άλλοι τα βγάζουν πέρα με πολύ λιγότερα.

Όλα στο G-Cloud

Και μελλοντικά όμως, εκτός από συγκριτικά στοιχεία, η βάση δεδομένων θα προσφέρει και δυνατότητα προς τα πίσω έρευνας στα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι χρεώσεις και οι φάκελοι δεν θα «θάβονται» πλέον ο ένας κάτω από τον άλλον, ούτε θα μένουν ξεχασμένοι για χρόνια σε κούτες και υπόγεια προκειμένου να εξυπηρετούνται συμφέροντα ημετέρων, αλλά θα ανασύρονται  και θα συγκρίνονται ακόμα και αν αφορούν δαπάνες και προμήθειες στο τελευταίο χωριό της επικράτειας που διαχειρίζεται κρατικά κονδύλια.

Η δυνατότητα αυτή από μόνη της θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτρεπτικά από σήμερα κιόλας για οποιουσδήποτε κρατικούς υπαλλήλους ή αξιωματούχους διανοηθούν υπερτιμολογήσεις ή προμήθειες με κατώτερες προδιαγραφές έναντι των συμφωνημένων, καθώς αφήνουν ίχνη που δεν μπορούν να εξαλειφθούν με την ευκολία άλλων εποχών.

Και αυτό γιατί όλες οι πλατφόρμες λειτουργίας  των κρατικών υπηρεσιών και φορέων μεταφέρονται και φυλάσσονται στις υποδομές Κυβερνητικού Νέφους (G-Cloud)  και περιέρχονται στην κυριότητα της Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, όπου κανείς δεν μπορεί να παρέμβει χωρίς προσωπικούς κωδικούς και ευθύνες.